Đề tài Tìm hiểu hệ thống chẩn đoán điện tâm đồ qua mạng

PHAÀN I-TOÅNG QUAN I.GIÔÙI THIEÄU Ngaøy nay vôùi söï phaùt trieån khoâng ngöøng cuûa Coâng Ngheä Thoâng Tin ñaõ goùp phaàn giuùp cho moïi ngöôøi coù theå khaùm chöõa beänh moät caùch nhanh choùng vaø tieän lôïi. Vieäc chaån ñoaùn beänh laø thoâng tin raát höõu ích cho nhöõng muoán xem xeùt veà söùc khoeû cuûa mình ôû moõi ngaøy. Vieäc chaån ñoaùn beänh khoâng nhaát thieát laø ta phaûi ñi ñeán beänh vieän, ñi ñeán nhöõng trung taâm môùi bieát ñöôïc keát quaû chaån ñoaùn cuûa mình, maø theá maïnh cuûa Coâng Ngheä Thoâng Tin seõ giuùp chuùng ta coù theå truy caäp leân trang web vaø gôûi leân cho trung tam chuyeân khaùm trò beänh nhöõng file veà beänh nhaân caàn thieát vaø khoâng laâu seõ coù keát quaû cuï theå chaån ñoaùn veà tình traïng söùc khoûe cho moõi beänh nhaân töông öùng. Chính töø leõ ñoù ñeà taøi Chaån Ñoaùn Beänh Töø Ñieän Taâm Ñoà Qua Maïng seõ giuùp cho caùc beänh nhaân laøm ñöôïc ñieàu naøy vôùi nhöõng yù nghóa ñaày höõu ích. II.MUÏC ÑÍCH VAØ YÙ NGHÓA ÑEÀ TAØI Ñeà taøi laø moät phaàn trong heä thoáng Medicinal bao goàm hai phaàn cuï theå: Phaàn I: Quaù trình gôûi file leân trung taâm chaån ñoaùn beänh, bao goàm hai böôùc : Böôùc 1: Thieát keá trang web ñeå cho beänh nhaân coù theå ñaêng nhaäp treân trang web baèng caùch gôûi File beänh nhaân, keøm theo thoâng tin veà mình nhö hoï teân, ñòa chæ vaø soá ñieän thoaïi leân server. Böôùc 2: Treân server seõ löu giöõ File beänh nhaân, keøm theo thoâng tin maø beänh nhaân vöøa gôûi leân. Phaàn II: Quùa trình xöû lyù file taïi trung taâm chaån ñoaùn beänh vaø göûi traû keát quaû veà cho beänh nhaân, goàm caùc böôùc : Böôùc 3: Khi coù döõ lieäu veà beänh nhaân, server seõ xöû lyù File beänh nhaân naøy baèng caùch duøng chöông trình thöïc thi treân Ñieän Taâm Ñoà ñeå ño ñaït. Böôùc 4: Sau ñoù thu thaäp tín hieäu döôùi daïng soùng töø File beänh nhaân gôûi leân treân Ñieän Taâm Ñoà(ECG). Böôùc 5: Phaân tích tín hieäu naøy ñeå ruùt ra caùc thaønh phaàn soùng treân ECG coù giaù trò trong chaån ñoaùn. Böôùc 6: Ño caùc thoâng soá chaån ñoaùn naøy ñeå coù keát quaû cuï theå. Böôùc 7: Töø keát quaû treân ta ruùt ra ñöôïc caùc roái loaïn nhòp vaø nhöõng toån thöông ôû tim. Böôùc 8: Ta löu keát quaû naøy döôùi daïng File vaø göûi traû veà beänh nhaân keøm theo thoâng tin veà beänh nhaân ñoù. Böôùc 9: Beänh nhaân seõ xem keát quaû mình baèng caùch click vaøo muïc keát quaû treân trang web. Nhö vaäy nguyeân taét hoaït ñoäng cuûa chöông trình laø moät beänh nhaân gôûi leân moät file beänh nhaân vaø moät file veà thoâng tin beänh nhaân ñoù thì treân server seõ xöû lyù vaø göûi traû veà moät file keát quaû keøm theo thoâng tin beänh nhaân töông öùng.Döïa vaøo ñaây maø con ngöôøi coù theå chaån ñoaùn beänh raát deã daøng. PHAÀN II MOÂ HÌNH CLIENT/SERVER VAØ COÂNG NGHEÄ JAVA SERVER PAGE I.MOÂ HÌNH CLIENT/SERVER Moâ hình Client/Server vaïch ra moái lieân heä giöõa hai chöông trình maùy tính maø trong ñoù moät chöông trình ñoùng vai troø Client göûi yeâu caàu ñeán cho moät chöông trình khaùc ñoùng vai troø Sever phuïc vuï. Maëc duø moâ hình Client/Server coù theå laø caùc chöông trình chaïy treân moät maùy ñôn, nhöng moâ hình naøy thaät söï quan troïng hôn trong moät maïng maùy tính.Trong moät maïng maùy tính, moâ hình Client/Server taïo ra moät giaûi phaùp thuaän lôïi ñeå lieân keát caùc chöông trình phaân taùn treân caùc vò trí khaùc nhau moät caùch höõu hieäu. Moâ hình Client/Server ñaõ trôû thaønh moät trong nhöõng yù töôûng trung taâm cuûa maïng ñieän toaùn. Ña soá caùc öùng duïng kinh doanh ñöôïc vieát ngaøy nay ñeàu söû duïng moâ hình Client/Server. Trong moâ hình Client/Server,thoâng thöôøng moät server ñöôïc vaän haønh vaø chôø yeâu caàu töø client. Nhieàu chöông trình client chia seû caùc dòch vuï cuûa moät chöông trình server chung. Vôùi Internet thì Web Browser cuûa baïn laø moät chöông trình client yeâu caàu caùc dòch vuï ( göûi caùc trang web, caùc file ) töø moät Web Server, FTP Server treân moät maùy tính ôû moät nôi naøo ñoù treân Internet. II. JAVA SERVER PAGE 1.Giôùi thieäu : Coâng ngheä Java Server Page laø coâng ngheä ñöôïc xaây döïng töø nhöõng öùng duïng chöùa noäi dung trang Web ñoäng nhö HTML, DHML, XHML vaù XML. Coâng ngheä JSP coù khaû naêng taïo ra nhöõng trang Web vôùi noäi dung linh hoaït, coù vai troø quan troïng trong vieäc phaùt trieån caùc öùng duïng Web. Moät trang JSP laø moät trang HTML, hay XML, trong ñoù coù chöùa maõ Java, phaàn HTML, chòu traùch nhieäm veà vieäc ñònh daïng vaên baûn, maõ chöông trình xem laãn trong vaên baûn duøng ñeå dieãn ñaït caùc yhao taùc xöû lyù döõ lieäu hoaëc keát noái vôùi cô sôû döõ lieäu . Trang Web truyeàn thoáng ( duøng HTML ) ñöôïc trình chuû Web göûi ngay ñeán cho maùy khaùch (Client) khi coù yeâu caàu, coøn caùc trang JSP phaûi chaïy qua moät guoàng maùy rieâng bieät, ôû ñoù phaàn maõ chöông trình ñöôïc taùch ra khoûi trang JSP, ñöôïc thi haønh vaø keát quaû xöû lyù ñöôïc ghi vaøo trang Web ñang xeùt, taïo thaønh trang HTM thuaàn tuyù. Web Broser Web Server HTML JSP Comtainer JSP HTML JSP Trang JSP khi chaïy, maõ Java seõ ñöôïc bieân dòch thaønh javaServer vaø Servlet naøy chaïy treân maùy aûo java ôû phía maùy chuû (Web Serve). Maõ Java ñöôïc bieân dòch khi maùy khaùch truy xuaát trang JSP laàn ñaàu tieân. Taäp tin .jsp coù caáu truùc gioáng nhö taäp tin .html truyeàn thoáng,nhöng khaùc ôû choå laø taäp tin .jsp coù xen laãn java. Maõ java ñöôïc taùch bieät vôùi phaàn HTML thoâng thöôøng baèng caëp daáu . JSP ñaõ laøm ñôn giaûn hoaù vaø taêng toác quaù trình phaùt trieån öùng duïng Web. Thay cho vieäc phaûi vieát moät chöông trình java, giôø ñaây ngöôøi ta chæ caàn taïo moât trang HTML, theâm caùc theû töïa XML vaø neáu caàn thieát, söû duïng theâm caùc ñoaïn scriptlet. Baèng vieäc hoã trôï caùc thö vieän vaø moâ hình phaùt trieån, JS khoâng chæ laøm giaûm coâng söùc phaûi boû ra cuûa nhöõng ngöôøi phaùt trieån maø maø noù coøn cung caáp moät cô sôû vöõng chaéc cho caùc coâng cuï phaùt trieån. Khi ñaõ ñöôïc xaây döïng , caùc trang jsp coøn ñeå baûo trì bôûi söï taùch bieät caùc xöû lyù nghieäp vuï hay caùc thaønh phaàn ra khoûi giao tieùp,hình thöùc cuûa trang. 2.Caùc theû leänh vaø caùc haønh ñoäng °Theû include Include directive ñöôïc duøng ñeå thay theá vaên baûn hoaëc code trong luùc dòch trang JSP. Khai baùo %@include file=”relativeRULsec”%cheøn vaên baûn cuûa taøi nguyeân naøo ñoù vaøo taäp tin .jsp. File ñöôïc include vaøo laø ñoái töôïng ñieàu khieån truy caäp coù saün cuûa Jsp Container. °Theû khai baùo °Haønh ñoäng jsp:useBean Haønh ñoäng jsp:useBean keát hôïp moät theå hieän cuûa ñoái töôïng ngoân ngöõ laäp trình Java ñöôïc ñònh nghóa saün trong scope vôùi id ñaõ cho qua moät bieán kòch baûn môùi ñöôïc khai baùo trong id ñoù. Haønh ñoäng jsp:useBean khaù linh hoaït, phuï thuoäc vaøo caùc thuoäc tính ñaõ cho. Cô baûn laø tìm ñoái töôïng hieän haønh ñang söû duïng thuoâc tính id vaø thuoäc tính scope;neáu khoâng tìm thaáy, noù seõ taïo ñoái töôïng duøng caùc thuoäc tính khaùc. Noù cuõng coù theå duøng haønh ñoäng naøy chæ teân cuïc boä, ñöôïc ñoái töôïng khaù ñònh ngiaõ trong trang jsp khaùc hoaëc trong servlet;ñoái töôïng naøy coù theå ñöôïc thöïc hieän bôûi thuoäc tính type vaø khoâng cung caáp caùc thuoäc tính class cuõng nhö beanName. Neáu thuoäc tính type vaø class cuøng toàn taïi, thì class phaûi coù theå gaùn cho type;nhöng ñieàu naøy seõ daãn ñeán loãi trong khi bieân dòch. Thuoäc tính beanName laø teân cuûa Bean, ñöôïc chæ ñònh trong ñaëc taû JavaBean daønh cho phöông thöùc instantiate()trong java.beans.Beans. Thuoäc tính naøy seõ ñöôïc giaûi quyeát trong lôùp ClassLoader hieän haønh. Neáu ñieàu naøy khoâng ñuùng, moät bieät leä seõ phaùt sinh. Giaù trò cuûa thuoäc tính naøy coù theå laø moät bieåu thöùc thuoäc tính luùc yeâu caàu. Cuù phaùp: <jsp:useBean id=”name” scope=”page” | request | sesion | aplication” typeSpec/> typeSpec::=class=”className”| class=”className” type=”typeName”| type=”typeName” class=”className”| beanName=”beanName” type=”typeName”| type=”typeName” beanName = “beanName”| type=”typeName” jsp:setProperty jsp:setPropert thieùt laäp giaù trò cho thuoäc tính cuûa Bean. Thuoäc tính name bieåu thò moät ñoái töôïng, maø ñoái töôïng naøy phaûi ñöôïc ñònh nghóa tröôùc khi haønh ñoäng naøy xuaát hieän. Haønh ñoäng jsp:setProperty coù hai bieán. Caû hai bieán theå naøy thieát laäp caùc giaù trò cuûa moät hay nhieàu thuoäc tính trong bean döïa treân kieåu cuûa caùc thuoäc tính. Bean thöôøng ñöôïc thöïc hieän ñeå tìm ra caùc giaù trò maø caùc thuoäc tính bieåu hieän ,duø chuùng laø thuoäc tính ñôn hay thuoäc tính chæ muïc, kieåu cuûa chuùng coù cuøng caùc phöông thöùc setter vaø getter. Cuõng cho bieát neáu kieåu thuoäc tính ñaõ cho coù chöùa lôùp propertyEditor. Caùc thuoäc tính trong Bean coù theå thieát laäp töø moät hoaëc nhieàu tham soá trong ñoái töôïng yeâu caàu, töø moät haèng soá String, hoaëc moät bieåu thöùc thôøi gian tính toaùn. Caùc thuoäc tính ñôn hoaëc thuoäc chæ muïc coù theå thieát laäp baèng caùch söû duïng setproperty. Bieåu thöùc thôøi gian yeâu caàu coù theå ñöôïc gaùn cho caùc thuoäc tính cuûa baát kyø kieåu naøo;quaù trình chuyeån ñoåi kieåu seõ ñöôïc thöïc hieän khoâng töï ñoäng. Khi gaùn giaù trò cho thuoäc tính chæ muïc, giaù trò ñöôïc gaùn phaûi laø moät maûng Jsp:plugin Theû jsp: plugin ñöôïc thay theá bôûi theû hay thích hôïp do taùc nhaân ngöôøi duøng yeâu caàu, vaø ñöôïc phaùt ra thaønh luoàng xöû lyù. Caùc thuoäc tính theû cung caáp döõ lieäu caáu hình cho vieäc trình baøy element,nhö ñöôïc chæ ra trong baûng beân döôùi. Cuù phaùp: <jsp:plugin type= “bean\applet” code=”objectCode” codebase=”objectCodebase” { align=”alignment”} { archive=”archiveList”} { height=”height”} { hspace=”hspace”} { jreversion=”jreversion”} { name=”componentName”} { vspace=”vspace”} { width=”width”} { nspluginurl=”url”} {iepluginurl=”url”}> { {}+ } {} jsp:param Coù nhieäm vuï cung caáp thoâng tin khoaù(hoaëc giaù trò).Jsp:param ñöôïc söû duïng in trong caùc element nhö jsp : include , jsp:forward vaø jsp:plugin. Khi ñang thöïc hieän jsp:include hoaëc jsp:forward, trang ñaõ include hay trang keá tieáp seõ nhaän ra ñoái töôïng yeâu caàu ñaàu tieân ,vôøi tham soá ñaàu tieân ñöôïc ñöôïc taêng leân (augmented)baèng nhöõng tham soá môùi ,maëc daàu caùc giaù trò môùi ñang toàn taïi ôû giaù trò cao hôn. Phaïm vi cuûa caùc tham soá môùi laø goïi jsp :iclude hoaëc forward; trong tröôøng hôïp laø jsp:include ,caùc tham soá môùi (cuøng giaù trò) seõ khoâng aùp duïng khi include. Cuù phaùp: PHAÀN III -TÌM HIEÅU VEÀ ÑIEÄN TAÂM ÑOÀ CHÖÔNG I KIEÁN THÖÙC CÔ BAÛN VEÀ ECG 1.ÑIEÄN TAÂM ÑOÀ(Electrocardiography,vieát taét laø ECG hay ECK) Laø thieát bò y khoa ghi laïi hoaït ñoäng ñieän cuûa tim töø caùc ñieän cöïc ñaët ôû caùc vò trí ñaët bieät treân da. Hình daïng cuûa ECG ñöôïc xem nhö laø moät ñöôøng cong bieán thieân tuaàn hoaøn treân caùc truïc toaï ñoä giaây vaø milivoân,maø ñieàu ñaàu tieân cuûa ñeà taøi laø phaûi thu thaäp tín hieäu treân ñieän taâm ñoà töø file beänh nhaân gôûi leân döôùi hình thöùc ñöôïc bieåu hieän baèng laøn soùng nhö hình : Hình 1.1: Hình aûnh soùng treân ECG. Döïa vaøo nhöõng thoâng tin töø ECG maø ruùt ra ñöôïc caùc thoâng soá coù giaù trò trong chaån ñoaùn raát cao chaúng haïn nhö xaùc ñònh veà toác ñoä tim(heart rate),caùc roái loaïn nhòp(arrhythmia),nhoài maùu cô tim,phì ñaïi nhó,phì ñaïi thaát,block nhaùnh.Ñoù laø muïc tieâu maø ñeà taøi caàn thöïc hieän. 2.SÖÏ HÌNH THAØNH ÑIEÄN TAÂM ÑOÀ Tim laø moät cô roãng,goàm 4 buoàng daøy moûng khoâng ñeàu nhau,co boùp khaùc nhau.Caáu truùc phöùc taïp ñoù laøm cho doøng ñieän hoaït ñoäng cuûa tim cuõng bieán thieân phöùc taïp hôn ôû moät teá baøo ñôn giaûn nhö ñaõ noùi ôû treân. Tim hoaït ñoäng ñöôïc laø nhôø moät xung ñoäng truyeàn qua heä thaàn kinh töï ñoäng cuûa tim.Ñaàu tieân xung ñoäng ñi töø nuùt xoang toûa ra cô nhó laøm cho nhó khöû cöïc tröôùc:nhó boùp tröôùc ñaåy maùu xuoáng thaát.Sau ñoù nuùt nhó-thaát tieáp nhaän xung ñoäng truyeàn qua boù His xuoáng thaát laøm thaát khöû cöïc.Luùc naøy laøm thaát ñaõ daøy maùu seõ boùp maïnh ñaåy maùu ra ngoaïi bieân. Hieän töôïng nhó vaø thaát khöû cöïc laàn löôït tröôùc sau nhö theá chính laø ñeå duy trì quaù trình huyeát ñoäng bình thöôøng cuûa heä thoáng tuaàn hoaøn.Ñoàng thôøi ñeå ghi ñöôïc doøng ñieän hoaït ñoäng cuûa tim,ta phaûi hieåu ñöôïc heä thoáng daãn truyeàn xung ñoäng ñieän ôû tim. 3.HEÄ THOÁNG DAÃN TRUYEÀN XUNG ÑOÄNG ÔÛ TIM Tim coù nhöõng nuùt phaùt xung nhòp töï ñoäng vaø xung ñoäng phaùt ra töø nuùt naøy ñöôïc lan truyeàn treân cô tim vaø nhöõng sôïi thaàn kinh ñaët bieät.Toaøn boä heä thoáng daãn truyeàn goàm: Hinh1.2:Heä thoáng daãn truyeàn ôû tim a.Nuùt xoang Naèm ôû thaønh sau treân cuûa nhó phaûi,khôûi phaùt xung ñoäng ñieän kích thích tim neân coøn goïi laø chuû nhòp.Nhòp tim do nuùt xoang goïi laø nhòp xoang xung ñoäng phaùt ra töø nuùt xoang theo daïng soùng troøn,theo höôùng töø treân xuoáng vaø töø phaûi sang traùi ñeå khöû cöïc vaø gaây ra co boùp 2 nhó,taïo thaønh soùng P treân ECG. Bình thöôøng söï cheânh leäch thôøi gian khöû cöïc nhó phaûi vaø traùi khoâng ñaùng keå,chæ bieåu hieän roõ khi beänh lyù. b.Caùc ñöôøng gian Nhó-Nuùt Söï daãn truyeàn trong taâm nhó theo 3 boù cô tim chöùa caùc sôïi cô loaïi prrkinje taïo thaønh 3 ñöôøng trung gian nhó-nuùt:tröôùc,giöõa,sau. Giöõa caû 3 ñöôøng naøy coù caùc sôïi lieân keát laïi ngay phía nuùt nhó thaát .Moät soá sôïi naøy khoâng ñi vaøo nuùt nhó thaát maø ñi baét caàu qua nuùt nhó thaát . Chuùng coù theå ñi trôû laïi vaøo heä daãn truyeàn ôû moät khoaûng xa(phía döôùi nuùt nhó thaát) c.Nuùt nhó thaát ÔÛ beân phaûi vaùch gian nhó ngay döôùi loã ñoå cuûa xoang vaønh. Caùc xung ñoäng lan ra töø caû hai nhó vaøo nuùt nhó thaát thì taïm döøng 0.07 giaây khi kích thích thaät söï nuùt nhó thaát.Thôøi gian naøy ñeå maùu ñi qua vale vaøo buoàng thaát. Treân ECG töông öùng ñoaïn PQ. d.Boù His (boù nhó thaát) Boù His lieân tuïc vôùi nuùt nhó thaát ,khoaûng 2cm,naèm ôû beân phaûi vaùch gian nhó vaø ngay treân vaùch gian thaát.Noù ñi xuoáng vaø chia thaønh boù nhaùnh phaûi vaø traùi trong vaùch gian thaát . Sau khi nghó 0.07 giaây nhó thaát bò kích thích vaø tieáp tuïc ñi xuoáng boù nhó thaát (boù His) vaøo caùc boù nhaùnh phaûi vaø traùi trong vaùch gian thaát moät caùch nhanh choùng. e.Boù nhaùnh phaûi vaø traùi Boù nhaùnh traùi ngaén hôn nhaùnh phaûi vaø noù chia thaønh hai nhaùnh nhoû nöõa: traùi tröôùc vaø traùi sau. Daãn truyeàn xung ñoäng qua caùc boù nhaùnh thöôøng khoâng bieåu hieän treân ECG f.Maïng Purkinze Xung ñoäng töø caùc boù nhaùnh ( nhaùnh phaûi vaø traùi) ñi vaøo nhieàu phaân nhaùnh nhoû cuûa maïng Purkinze ñeán caùc teá baøo cuûa cô tim cuûa thaát vaø gaây khöû cöïc taâm thaát. Xung ñoäng ñi töø noäi taâm maïc ra lôùp ngoaïi taâm maïc cuûa cô tim. g.Quùa trình daãn truyeàn xung ñoäng cuûa moät chu kyø tim Nuùt xoang-> cô taâm nhó-> nuùt nhó thaát-> boù His-> caùc nhaùnh traùi vaø phaûi-> cô taâm thaát Ñöôøng daãn truyeàn Toác ñoä daãn truyeàn Thôøi gian daãn truyeàn (meters/sec) qua caáu truùc (sec) Nuùt xoang <0.01 ~0.15 ¯ Cô taâm nhó 1.0-1.2 ~0.15 ¯ Nuùt nhó thaát 0.02-0.05 ~0.08 ¯ Caùc nhaùnh phaûi vaø traùi 2.0-4.0 ~0.08 ¯ Maïng Purkinze 2.0-4.0 ~0.08 ¯ Cô taâm thaát 03-1.0 ~0.08 4.MAÉC CAÙC ÑIEÄN CÖÏC Ñeà taøi chuû yeáu ño vaø ruùt trích caùc thoâng soá coù giaù trò chaån ñoaùn cuûa caùc soùng treân 12 chuyeån ñaïo thoâng duïng. Ñieän taâm ñoà coù 12 chuyeån ñaïo bao goàm 6 chuyeån ñaïo chi vaø 6 chuyeån ñaïo tröôùc tim. Khi ño baát kì moät ngöôøi naøo khi duøng ECG thì chaân phaûi cuûa hoï phaûi noái ñaát,caùc ñieän cöïc chi gaén vaøo tay traùi ( vieát taét laø LA) ,tay phaûi ( vieát taét laø RA),chaân traùi ( vieát taét laø LF) . Caùc chuyeån ñaïo chi bao goàm : D1,D2,D3,aVR,aVL vaø aVF.Vò trí caùc chuyeån ñaïo D1,D2,D3 do Einthoven ñöa ra vaø goïi laø tam giaùc Eithoven. RA - D1 + LA - - D2 D3 + + LF Chuyeån ñaïo Cöïc döông Cöïc aâm D1 LA RA D2 LF LA D3 LF RA AVR RA LA-LF AVL LA RA-LF AVF LF RA-LA Nhö vaäy ta thaáy khi ño moät ñieän taâm ñoà thì vieäc ñaët caùc ñieän cöïc thu laáy caùc chuyeån ñaïo nhö theá naøo ñeå coù theå nghieân cöùu doøng ñieän tim bình thöôøng vaø beänh lyù moät caùch coù ích. Chính töø leõ ñoù vieäc ñaët ñieän cöïc theo 12 caùch thu laáy 12 chuyeån ñaïo thoâng duïng bao goàm 6 chuyeån ñaïo chi vaø 6 chuyeån ñaïo tröôùc tim laø ñieàu raát quan troïng ñeå ñeà taøi coù theå phaùt huy ñöôïc. ÔÛ moãi chuyeån ñaïo seõ coù hình daïng soùng ñieän taâm ñoà khaùc nhau,cuõng nhö hình aûnh ta nhìn thaáy ñöôïc khi ñöùng ôû 12 goùc ñoä khaùc nhau xung quanh moät vaät coù hình daïng goà gheà,phöùc taïp. Töø hình aûnh treân ta thaáy: D1:Ñieän cöïc aâm ôû coå tay phaûi vaø ñieän cöïc döông ôû coå tay traùi.Nhö vaäy vieäc ñaët ñieän cöïc ôû coå tay chæ laø coát ñeå deã buoät ,thöïc ra noù phaûn aùnh ñieän theá ôû vai phaûi vaø vai traùi,laø nhöõng choå khoù gaén ñieän cöïc,coøn hai caùnh tay chæ laøm nhieäm vuï hai daây daãn ñieän. Do ñoù truïc chuyeån ñaïo seõ laø moät ñöôøng thaúng noái töø vai phaûi (R) sang vai traùi(L). Theo caùch maéc nhö vaäy,khi ñieän cöïc tay traùi döông tính töông ñoái thì maùy ñieän tim ñoà seõ ghi moät laøn soùng döông,coøn khi ñieän cöïc tay phaûi döông tính töông ñoái thì maùy seõ ghi moät laøn soùng aâm.Vôùi ñieàu kieän nhö theá ta goïi chieàu döông cuûa truïc chuyeån ñaïo laø chieàu töø vai phaûi sang vai traùi. D2:Ñieän cöïc aâm ñaët ôû coå tay phaûi,ñieän cöïc döông ñaët ôû coå chaân traùi .Nhö theá truïc chuyeån ñaïo ôû ñaây seõ laø moät ñöôøng thaúng ñi töø vai phaûi(R) xuoáng goác chaân traùi(F) vaø chieàu döông laø chieàu töø R sang F. D3:Ñieän cöïc aâm ñaët ôû tay traùi vaø ñieän cöïc döông ôû chaân traùi.Nhö theá,truïc truïc chuyeån ñaïo seõ laø ñöôøng thaúng LF vaø chieàu döông laø chieàu töø L ñeán F. Nhö vaäy caùc truïc chuyeån ñaïo RL,RF vaø LF cuûa D1,D2,D3 laäp thaønh ba caïnh cuûa moät hình tam giaùc,coù theå coi nhö tam giaùc ñeàu vôùi moãi goác baèng 60 ñoä goïi laø Einthoven. “a” laø chöõ vieát taét cuûa augemented nghiaõ laø phaûi taêng hoaëc khuyeách ñaïi ñieän theá treân maùy ECG ñeå coù bieân ñoä töông ñoái vôùi caùc chuyeån ñaïo D1,D2,D3. Caùc chuyeån ñaïo “a” söû duïng ñieän cöïc hoaëc gaén chaân traùi,tay phaûi,hoaëc tay traùi laøm cöïc döông vaø hai ñieän cöïc coøn laïi laøm cöïc aâm. VR:Ñieän cöïc ñaët taïi coå tay phaûi,laø chuyeån ñaïo duøng ñeå thu ñöôïc theá ôû meù beân phaûi vaø ñaùy tim,vaø töø ñaùy tim maø nhìn thaúng ñöôïc vaøo buoàng hai taâm thaát. VL:Ñieän cöïc ñaët ôû coå tay traùi,laø chuyeån ñaïo duøng ñeå nghieân cöùu ñieän theá veà phía thaát traùi. VF:Ñieän cöïc ñaët ôû coå chaân traùi, laø chuyeån ñaïo ñoäc nhaát nhìn thaáy ñöôïc thaønh sau döôùi ñaùy tim. Nhö vaäy aVR,aVL,aVF laø caùc chuyeån ñaïo ñôn cöïc caùc chi taêng theâm vaø coøn ñöôïc xem laø ba ñöôøng phaân giaùc trong cuûa tam giaùc Einthoven. Taát caû 6 chuyeån ñaïo D1,D2,D3,aVR,aVL,aVF ñöôïc goïi chung laø caùc chuyeån ñaïo ngoaïi bieân hay caùc chuyeån ñaïo chi vì chuùng ñeàu coù ñieän cöïc thaêm doø ñaët ôû caùc chi.Chuùng hoã trôï cho nhau ñeå doø tìm caùc roái loaïn cuûa doøng ñieän tim theå hieän ôû boán phía xung quanh quaû tim treân maët phaúng chaén.Nhöng coøn caùc roái loaïn cuûa doøng ñieän tim chæ theå hieän roõ ôû maët tröôùc tim chaúng haïn thì caùc chuyeån ñaïo trôû neân voâ nghóa. Do ñoù ngöôøi ta phaûi ghi theâm caùc chuyeån ñaïo tröôùc tim ñeå giuùp cho vieäc chaån ñoaùn ñöôïc deã daøng hôn. Caùc Chuyeån ñaïo tröôùc tim bao goàm :V1,V2,V3,V4,V5,V6.Keát hôïp vôùi 6 chuyeån ñaïo naøy ñeå ñieän taâm ñoà coù theå ño ñaït ñöôïc keát quaû töø 12 chuyeån ñaïo thoâng duïng. Hình1.3:Vò trí caùc chuyeån ñaïo tröôùc ngöïc Ngöôøi ta thöôøng ghi ñoàng loaït cho beänh nhaân 6 chuyeån ñaïo tröôùc tim thoâng duïng nhaát ,kyù hieäu baèng chöõ V(voltage) keøm theo caùc chæ soá töø 1 ñeán 6.Ñoù laø nhöõng chuyeån ñaïo ñôn cöïc,coù moät ñieän cöïc trung bình noái vaøo cöïc trung taâm vaø moät ñieän cöïc thaêm doø,ñöôïc ñaët laàn löôït treân 6 ñieåm ôû vuøng tröôùc tim. V1:Khoaûng gian söôøn 4-caïnh bôø phaûi xöông öùc. V2:Khoaûng gian söôøn 4-caïnh bôø traùi xöông öùc. V3:Trung ñieåm ñoaïn noái V2 vaø V4. V4:Giao ñieåm ñöôøng doïc ñi qua ñieåm giöõa xöông ñoøn traùi vaø ñöôøng thaúng naèm ngang qua moûm tim(Neáu khoâng ñònh ñöôïc moûm tim thì laáy khoaûng gian söôøn 5). V5:Giao ñieåm ñöôøng naùch tröôùc vôùi ñöôøng ngang ñi qua V4. V6:Giao ñieåm ñöôøng naùch giöõa vôùi ñöôøng ngang ñi qua V4,V5. Nhìn laïi V1 vaø V2 ñöôïc coi nhö coù ñieän cöïc thaêm doø ñaët truùng leân vuøng thaønh ngöïc ôû saùt treân maët thaát phaûi vaø gaàn khoái taâm nhó,do ñoù chuùng coù khaõ naêng chaån ñoaùn ñöôïc caùc roái loaïn ñieän hoïc cuûa thaát phaûi vaø khoái taâm nhó moät caùch roõ reät hôn caû.Ngöôøi ta goïi V1,V2 laø caùc chuyeån ñaïo tröôùc tim phaûi.Cuõng vì leõ ñoù V5,V6 ôû thaønh ngöïc saùt treân thaát traùi,ñöôïc goï laø caùc chuyeån ñaïo tröôùc tim traùi.Coøn caùc chuyeån ñaïo V3,V4 ôû khu vöïc trung gian giöõa hai thaát ,ngay treân vaùch lieân thaát neân ñöôïc goïi laø caùc chuyeån ñaïo trung gian. Tuy nhieân trong nhieàu tröôøng hôïp beänh lyù vaø tuøy töøng ngöôøi ,tö theá tim trong loàng ngöïc coù theå khaùc nhau laøm cho söï lieân quan giöõa ñieän cöïc vaø caùc taâm thaát khoâng ñuùng haún nhö theá nöõa. Nhö vaäy 6 chuyeån ñaïo ngoaïi bieân vaø 6 chuyeån ñaïo tröôùc tim hôïp thaønh 12 chuyeån ñaïo thoâng duïng ,ñuû ñaùp öùng caùc yeâu caàu chaån ñoaùn ñoái vôùi moät ñieän taâm ñoà maø ñeà taøi caàn phaûi thöïc hieän. 5.CAÙC THAØNH PHAÀN CUÛA ECG TRONG MOÄT CHU KYØ TIM Soùng P:laø moät laøn soùng döông thaáp, nhoû taày ñaàu vôùi thôøi gian khoaûng 0.08 sec bieåu dieãn söï phaân cöïc cuûa caû hai thaát vaø ta xeùt soùng P ôû hai tröôøng hôïp: + Soùng P bình thöôøng:Veà maët thôøi gian töùc beà roäng cuûa soùng P thöôøng cuõng tieâu bieåu ôû D2.Toái ña khoâng vöôït quaù 0.11sec vaø toái thieåu phaûi lôùn hôn ngoaëc baèng 0.05sec.Neáu vöôït quaù giôùi haïn naøy -> soùng P hoaøn toaøn beänh lyù. + Soùng P beänh lyù : Thöôøng aâm,deït,hai pha,cheû ñoâi,hay coù moùc saâu,meùo moù,traùt ñaäm hay daøy coäp thì luùc naøy ta phaûi nghó ngay ñeán toån thöông cuïc boä ôû nhó hay daøy giaõn nhó,hoaëc moät roái loaïn nhòp tim coù theå laø nhòp nuùt hay rung nhó.Khi soùng P lôùn hôn 0.12 sec thì phaûi nghó ñeán daøy nhó traùi.Khi soùng P thay ñoåi hình daïng treân cuøng moät chuyeån ñaïo,ta phaûi nghó ñeán moät chuû nhòp löu ñoäng hay ngoaïi taâm thu nhó.Coøn tröôøng hôïp khi soùng P bieán maát ôû taát caû caùc chuyeån ñaïo thì phaûi aùp duïng caùc bieän phaùp tìm P nhaát laø ôû caùc chuyeån ñaïo nhö : D2,V1… ñeå thaáy P roõ hôn.Bôûi vì vieäc xaùc ñònh baûn ñieän taâm ñoà coù P hay khoâng seõ coù taàm quan troïng raát lôùn,nhaát laø trong vieäc chaån ñoaùn caùc roái loaïn nhòp tim. Thôøi khoaûng PQ: Laø thôøi khoaûng truyeàn ñaït nhó-thaáttöùc laø khi soùng P keát thuùc laø heát nhó ñoà,khi baét ñaàu soùng Q laø baét ñaàu soùng thaát ñoà.Nhöng nhìn vaøo ñieän taâm ñoà ,ta thaáy giöõa soùng P vaø soùng Q coù moät khoaûng ngaén ñoàng ñieän goïi laø khuùc PQ,chöùng toû raèng sau khi nhó khöû cöïc xong roài, xung ñoäng daãn chöa truyeàn ñaït xuoáng tôùi thaát.Nhöng khuùc PQ khoâng theå ñaïi dieän cho thôøi gian truyeàn ñaït töø nhó tôùi thaát .Vì ngöôøi ta bieát raèng ngay khi nhó thaát coøn ñang khöû cöïc nghóa laø coøn ñang ghi soùng P thì xung ñoäng ñaõ baét vaøo nuùt nhó- thaát vaø baét ñaàu truyeàn ñaït xuoáng phía thaát roài.Do ñoù,ñeå ñaït moät möùc chính xaùc cao hôn,ngöôøi ta thöôøng ño töø khôûi ñieåm soùng P ñeán khôûi ñieåm soùng Q ( hay khôûi ñieåm soùng R neáu nhö khoâng coù soùng Q) töùc khoaûng PQ,vaø goïi ñoù laø thôøi gian truyeàn ñaït nhó-thaát,ta xeùt ôû hai khía caïnh sau: + Khoaûng PQ bình thöôøng:Bình thöôøng laø 0.15sec,con soá toái ña laø 0.20sec vaø toái thieåu laø 0.11sec.Neáu vöôït quaù giôùi haïn naøy thì chaéc chaén khoaûng PQ beänh lyù.nhöng ñoâi khi taàn soá tim caønh nhanh thì PQ caøng bò ruùt ngaén.Thí duï nhö ôû moät ñieän taâm ñoà coù taàn soá laø 100/min thì con soá giôùi haïn toái ña cuûa PQ bình thöôøng laø 0.16sec. + Khoaûng PQ beänh lyù : Töùc laø vöôït quaù con soá giôùi haïn toái ña thì beänh lyù chaéc chaén vaø ñoù laø bloác nhó-thaát caáp 1. Neáu khi PQ ngaén hôn bình thöôøng (<0.12sec)thì coù theå laø nhòp nuùt treân,nhòp nhó,nhòp nhanh kòch phaùt treân thaát,ngoaïi taâm thu nhó,hay laø hoäi chöùng WPW. Thôøi khoaûng PR: Tröôøng hôïp khoâng coù soùng Q,bình thöôøng keùo daøi 0.12-0.20 sec,tính töø ñieåm baét ñaàu soùng P ñeán ñieåm baét ñaàu phöùc hôïp QRS ( khoâng quan taâm ñeán soùng baét ñaàu phöùc hôïp QRS laø soùng P hay soùng R ). Bieåu dieãn thôøi gian daãn truyeàn töø taâm nhó ñeán taâm thaát ( qua boù His )vaø hình aûnh sau