Đề tài Thực trạng hoạt động đầu tư phát triển tại công ty xuất nhập khẩu và đầu tư IMEXIN Hà Nội

Lời giới thiệu Đất nước Việt Nam thân yêu của chúng ta có : "Rừng vàng, biển bạc, đất phì nhiêu …", thế nhưng thực tế đất nước ta luôn nghèo và được xếp vào vị trí của những quốc gia nghèo nhất trên thế giới. Một trong những nguyên nhân cơ bản vẫn là "hiệu quả" ! Chúng ta từng nghe quá trình làm ăn kém hiệu quả, lãng phí các nguồn lực, sử dụng không đúng mục đích … Tất cả các vấn đề này đều lấy hiệu quả làm trọng tâm để đánh giá. Vậy hiệu quả là gì ? Tại sao chúng ta phải lấy hiệu quả làm trọng tâm của các hoạt động kinh tế ? Tại sao chúng ta phải nâng cao hiệu quả ? … Trong bài viết này tôi không có tham vọng đánh giá hiệu quả ở tầm quốc gia (tầm vĩ mô) nhưng tôi xin đề cập và nhấn mạnh đến một số ảnh hưởng tác động, các chỉ tiêu đo lường và đánh giá hiệu quả trong một doanh nghiệp (ở tầm vi mô). Qua đó thấy được tầm quan trọng của hiệu quả kinh tế nói chung và hiệu quả trong ngành nói riêng. Đó cũng là ý tưởng nâng cao hiệu quả chung của toàn xã hội, bởi vì các doanh nghiệp là thực thể cấu tạo nên nền kinh tế vi mô - hiệu quả của nó chúng là hiệu quả của quốc gia. Cũng trong bài viết, bố cục được chia làm 3 chương : Chương I : Lý luận chung về Đầu tư và các giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động đầu tư phát triển trong doanh nghiệp.; Chương II : Thực trạng hoạt động đầu tư phát triển tại công ty xuất nhập khẩu và đầu tư IMEXIN Hà nội; Chương III : Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động đầu tư phát triển tại công ty xuất nhập khẩu và đầu tư IMEXIN Hà nội… Chương I Lý luận chung về đầu tư và các giải pháp nâng cao hiệu quả đầu tư phát triển của doanh nghiệp trong nền kinh tế thị trường I. Đầu tư của doanh nghiệp trong nền kinh tế thị trường 1. Khái niệm về đầu tư và vai trò của đầu tư 1.1. Đầu tư : Là hoạt động sử dụng tiền vốn, tài nguyên trong một thời gian tương đối dài nhằm thu về lợi nhuận hoặc lợi ích kinh tế xã hội... dưới góc độ tài chính thì đầu tư là một chuỗi hoạt động chi tiêu để chủ đầu tư nhận về một chuỗi những dòng thu. Dưới góc độ tiêu dùng thì đầu tư là sự hi sinh tiêu dùng hiện tại để thu được mức tiêu dùng nhiều hơn trong tương lai. Khái niệm chung: Đầu tư là việc bỏ vốn hoặc chi dùng vốn cùng các nguồn lực khác ở hiện tại để tiến hành một hoạt động nào đó nhằm thu về các kết quả có lợi trong tương lai. Nguồn lực đó có thể là tiền, là tài nguyên thiên nhiên, là sức lao động và trí tuệ. Những kết quả đó có thể là sự tăng thêm các tài sản tài chính (tiền vốn), tài sản vật chất (nhà máy, đường xá …) tài sản trí tuệ (trình độ văn hoá, chuyên môn, khoa học kỹ thuật …) và nguồn nhân lực có đủ điều kiện để làm việc có năng suất trong nền sản xuất xã hội. 1.2. Vai trò đầu tư Chủ yếu là mang lại những kết quả. Trong những kết quả đã đạt được trên đây, những kết quả trực tiếp của sự hy sinh các nguồn lực ở hiện tại là các tài sản vật chất, tài sản trí tuệ và nguồn nhân lực tăng thêm có vai trò quan trọng trong mọi lúc, mọi nơi không chỉ đối với người bỏ vốn (chủ đầu tư), mà cả đối với toàn bộ nền kinh tế. Những kết quả này không chỉ người chủ đầu tư mà cả nền kinh tế xã hội được thụ hưởng. Lợi ích trực tiếp do sự hoạt động của Nhà máy này đem lại cho người đầu tư (chủ đầu tư) là lợi nhuận, còn cho nền kinh tế là thoả mãn nhu cầu tiêu dùng (cho sản xuất và cho sinh hoạt) tăng thêm của nền kinh tế, đóng góp cho ngân sách, giải quyết việc làm cho người lao động … Trình độ nghề nghiệp, chuyên môn của người lao động tăng thêm không chỉ có lợi cho chính họ (để có thu nhập cao, đơn vị cao trong xã hội) mà còn bổ sung cho nguồn lực có kỹ thuật cho nền kinh tế để có thể tiếp nhận công nghệ ngày càng hiện đại, góp phần nâng cao dần trình độ công nghệ và kỹ thuật của nền sản xuất quốc gia. Mục tiêu của mọi công cuộc đầu tư là đạt được những kết quả lớn hơn so với những hy sinh mà chủ đầu tư phải gánh chịu khi tiến hành đầu tư. Kết quả này càng lớn, nó càng phản ánh hiệu quả đầu tư cao - Một trong những tiêu chí quan trọng đối với từng cá nhân, từng đơn vị khi tiến hành đầu tư, là điều kiện quyết định sự ra đời, tồn tại và tiếp tục phát triển mọi hoạt động sản xuất kinh doanh dịch vụ. 1.2.1. Trên góc độ toàn bộ nền kinh tế. - Đầu tư với việc tăng cường khả năng khoa học-công nghệ của đất nước. Công nghệ là trung tâm của CNH. Đầu tư là điều kiện kiên quyết của sự phát triển và tăng cường khả năng công nghệ của đất nước hiện nay. Có hai con đường cơ bản để có công nghệ là tự nghiên cứu phát minh ra công nghệ và nhập công nghệ từ nước ngoài. Dù là sự nghiên cứu hay nhập nó thì cũng cần có vốn đầu tư. Mọi phương án đổi mới công nghệ không gắn với nguồn vốn đầu tư sẽ là những phương án không khả thi. - Đầu tư tác động đến tốc độ tăng trưởng và phát triển kinh tế. Muốn giữ tốc độ tăng trưởng ở mức trung bình thì tốc độ đầu tư phải đạt từ 5-20% so với GDP tuỳ thuộc vào ICOR của mỗi nước. ở các nước phát triển, ICOR thường lớn từ 5-7, ở các nước chậm phát triển ICOR thấp từ 2-3. Đối với các nước đang phát triển, phát triển về bản chất được coi là vẫn đề đảm bảo các nguồn vốn đầu tư đủ để đạt được một tỉ lệ tăng thêm sản phẩm quốc dân dự kiến. Có sự khác nhau trên là vì chỉ tiêu ICOR phụ thuộc mạnh vào cơ cấu kinh tế và hiệu quả đầu tư trong các nghành các vùng lãnh thổ cũng như phụ thuộc vào hiệu quả của chính sách kinh tế nói chung. Thông thường ICOR trong nông nghiệp thấp hơn trong công nghiệp, ICOR trong giai đoạn chuyển đổi cơ chế chủ yếu do tận dụng năng lực. Do đó ở các nước phát triển, tỉ lệ đầu tư thấp thường dẫn đến tốc độ tăng trưởng thấp. 2.2. Đối với các cơ sở vô vị lợi Đây là hoạt đọng không thể thu lợi cho bản thân mình. Hoạt động này đang tồn tại, để duy trì sự hoạt động, ngoài tiến hành sửa chữa lớn định kì các cơ sở vật chất-kĩ thuật còn phải thực hiện các chi phí thường xuyên tất cảc những hoạt động và chi phí này đều là những hoạt động đầu tư. 2.3. Trên góc độ vi mô Đầu tư quyết định sự ra đời, tồn tại và phát triển của mỗi cơ sở. Chẳng hạn, để tạo dựng cơ sở vật chất kĩ thuật cho sự ra đời của bất kì cơ sở nào đều cần phải xây dựng nhà xưởng, cấu trúc hạ tầng, mua sắm và lắp đặt máy móc trên nền bệ, tiến hành các công tác xây dựng cơ bản và thực hiện các chi phí khác gắn liền với sự hoạt động trong một kì của các cơ sở vật chất kĩ thuật vừa được tạo ra. Các hoạt động này chính là hoạt động đầu tư. Đối với các cơ sở sản xuất kinh doanh dịch vụ đang tồn tại sau một thơi gian hoạt động, các cơ sở vật chất-kĩ thuật các cơ sở này hao mòn, hư hỏng. Để duy trì được sự hoạt động bình thường cần định kì tiến hành sửa chữa lớn hoặc thay đổi các cơ sở vật chất - kĩ thuật và nhu cầu tiêu dùng của nền sản xuất xã hội, phải mua sắm các trang thiết bị mới thay thế cho các trang thiết bị cũ đã lỗi thời, cũng có nghĩa là phaỉ đầu tư. 3 - Phân loại đầu tư. Đầu tư có thể được phân ra nhiều loại tuỳ theo giác độ nghiên cứu: - Theo lĩnh vực công năng, ví dụ: Đầu tư cho nghiên cứu khoa học, cho dây chuyền sản xuất, cho tiêu thụ sản phẩm, cho công tác quản trị. - Theo loại tài sản, ví dụ: Đầu tư cho tài sản vật chất như đất đai, nhà cửa, máy móc, dự trữ sản xuất; đầu tư tài chính như mua ngân phiếu, cổ phiếu, đầu tư cho tài sản chi phí vật chất như nghiên cứu khoa học, quảng cáo, đào tạo dịch vụ … - Về mặt tác dụng đối với tiềm năng sản xuất của doanh nghiệp, ví dụ: Đầu tư thành lập, thay thế hợp lý hoá sản xuất, dự trữ mở rộng năng lực sản xuất. Trong cơ chế thị trường ta còn phân biệt giữa các đầu tư mang tính công cộng cho ngân quỹ Nhà nước hay cho phúc lợi công cộng chi. Ví dụ: Xây dựng đường giao thông, bệnh viện, trường học, công trình bảo vệ môi sinh … So với đầu tư mang tính tư nhân thì đầu tư có tính công cộng có những đặc thù riêng trong tính toán thu chi. Lợi ích của đầu tư có thể được tính thông qua đại lượng mà được coi là mục tiêu của đầu tư, ví dụ: Tần số sử dụng giao thông, cầu, bệnh viện … việc lượng hoá và ghi nhận một cách chính xác trên cơ sở thiết bị đo tính những đại lượng hiệu ích thường rất khó khăn. Trong những đầu tư của tư nhân, ví dụ: Đầu tư cho lĩnh vực xã hội hay cho công tác quản trị cũng đều có khó khăn tương tự. Theo đối tượng Đầu tư thực (đầu tư cho sản xuất) Đầu tư tài chính Giá phiếu Đầu tư xây dựng Đầu tư hợp lý hoá dây chuyền sản xuất. Đầu tư thay thế Đầu tư mở rộng Đầu tư ngắn hạn Đầu tư trung hạn Đầu tư dài hạn Đầu tư thành lập (đầu tư ban đầu) Đầu tư thường xuyên Đầu tư Theo thời gian sử dụng Theo số lần đầu tư Theo mục đích sử dụng Hình 1: Phân loại đầu tư 4 - Đầu tư trong doanh nghiệp. 4.1. Doanh nghiệp Có thể nói doanh nghiệp là một tế bào của nền kinh tế quốc dân.sự phát triển mạnh mẽ của mỗi tế bào tạo nên sự tăng trưởng của nền kinh tế . Chức năng của doanh nghiệp là thực hiện một số khâu của quá trình tái sản xuất xã hội, sản xuất ra sản phẩm phục vụ cho nhu cầu của xã hội với những nguồn lực hiện có nhằm đáp ứng nhu cầu hàng hoá, phục vụ cho nhu cầu thị trường và Quốc tế. Doanh nghiệp thực hiện đồng thời cả hoạt động sản xuất ra hàng hoá, dịch vụ và hoạt đọng kinh doanh hàng hoá, dịch vụ đó trên thị trường. Các doanh nghiệp đóng vai trò cung cấp, tạo ra sản phẩm sẵn sàng đáp ứng cho nhu cầu của thị trường, đồng thời lại là người cần vốn khi nó đóng vai trò quyết định thuê, mua các yếu tố đầu vào phục vụ cho nhu cầu sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp mình. Trong trường hợp các doanh nghiệp có thể giữ vai trò là người mua, vừa là người bán nếu có mục đích kinh doanh xác định. Vì vậy khi đưa ra khái niệm doanh nghiệp cũng có nhiều điểm khác nhau: Doanh nghiệp là một tổ chức hay là một đơn vị kinh doanh được thành lập nhằm mục đích chủ yếu là thực hiện các mục đích kinh doanh. Trong đó kinh doanh được hiểu là việc thực hiện một số hay tất cả các công đoạn của quá trình sản xuất, tiêu thụ sản phẩm hay thực hiện các dịch vụ trên thị trường nhằm mục đích sinh lợi. Dưới góc độ xã hội: Doanh nghiệp được hiểu là một cộng đồng người được liên kết lại với nhau để chung hưởng những thành quả do việc sử dụng tài nguyên hiện có của doanh nghiệp. Dưới góc độ pháp luật: Doanh nghiệp được hiểu là tập thể người, được tổ chức theo hình thức nhất định, phù hợp các quy định của pháp luật, có tài khoản riêng trực tiếp sản xuất kinh doanh theo phương hoạch toán kinh doanh dưới quản lí nhà nước. Vậy ta có thể đưa ra kết luận chung về quản lí kinh doanh đó là: “Doanh nghiệp là một tổ chức kinh tế có tư cách pháp nhân, được thành lập theo những quy định hiện hành của pháp luật, thực hiện các hoạt động sản xuất kinh doanh của sản phẩm, dịch vụ trên thị trường nhằm mục tiêu thu lợi nhuận, đồng thời kết hợp với mục tiêu kinh tế của xã hội”. Với khái niệm này doanh nghiệp bao gồm các mục tiêu kinh tế, xã hội. Song trong kinh doanh mục tiêu kinh tế vẫn là quyết định còn mục tiêu xã hội thường được đặt ra với các tổ chức kinh tế thuộc tổ chức nhà nước 4.2. Đầu tư phát triển: Doanh nghiệp được biểu hiện là việc mua sắm độc lập một tài sản hay một tổ hợp tài sản trong giai đoạn kế hoạch được gọi là đối tượng đầu tư. Về mặt kinh tế, nó được đặc trưng bởi chi phí mua sắm (lượng vốn đầu tư) cũng như các số dư theo chi trong thời gian sử dụng tài sản cho sản xuất ở doanh nghiệp, cho thuê mướn và bán đi để tiếp tục sử dụng vào mục đích khác. Số liệu chi phí có thể là số liệu thực khi nghiên cứu một đối tượng đầu tư đã được thực hiện hay số liệu kế hoạch khi nó còn đang trong giai đoạn kế hoạch. Sở dĩ, nói đầu tư là việc mua sắm độc lập vì việc ra quyết định đầu tư phải dựa vào cơ sở tính toán và đánh giá chứ không thể là hậu quả của một quyết định chủ quan nào đó. Chi phí mua sắm đối tượng đầu tư thường được chia nhỏ và phân theo thời gian, ví dụ: Việc phân bổ vốn ở các công trình xây dựng cơ bản. Để đánh giá một dự án đầu tư cần có chi phí mua sắm cùng với các số liệu thu chi kế hoạch thường xuyên và các số liệu hữu ích khác. Chúng hình thành nên dòng thu chi hay còn gọi là dòng tiền mặt. Dòng thu chi kế hoạch phụ thuộc vào vị trí trạng thái của số liệu trong tương lai và được ước tính trong hoàn cảnh chưa lường hết những khả năng sẽ xảy ra trong thực tế. Do việc đặc trưng hoá đối tượng đầu tư hàng dòng tiền mặt, nên đã bỏ qua những đại lượng không qui đẫn ra tiền của đối tượng đầu tư. Thường đấy là những đại lượng phản ánh những nhân tố về trình độ kỹ thuật và công nghệ, mang tính xã hội và pháp lý cũng như hiệu ích gián tiếp hay hiệu ích ngoại mà đối tượng đầu tư mang lại, ví dụ: Việc ô nhiễm không khí, nguồn nước, gây tiếng động. Những đại lượng này được kết hợp với các chỉ tiêu kinh tế khác khi xét để ra quyết định chính thức về đầu tư hay cùng được xử lý và giải quyết song song, ví dụ: Bằng phương pháp phân tích quản trị sử dụng. Với những quan điểm này, ở đây ta không quan tâm đến việc liệu đối tượng đầu tư trở thành chủ sở hữu riêng của doanh nghiệp - chủ đầu tư hay không?. Việc đánh giá quá trình đầu tư này có thể áp dụng cho các dự án đầu tư bình thường, các dự án thuê mướn tài sản theo kiểu Leasing khá phổ biến ở Tây âu và Hoa Kỳ hiện nay, hay đơn giản hơn là các phương thức quảng cáo hàng hoá - sản phẩm của doanh nghiệp. 4.2. Đầu tư và tài chính trong doanh nghiệp: Cũng liên quan đến lĩnh vực thu chi. Thường được biểu hiện là việc sử dụng khai thác lại các phương tiện tài chính. Còn ngược lại, tài chính bao hàm việc tìm kiếm nguồn vốn và trả lại tiền vay cộng với phần lãi và các điều kiện tín dụng cũng như các biện pháp khác làm sao doanh nghiệp vẫn đảm bảo nguyên tắc cân bằng tài chính. Như vậy, đầu tư và tài chính trở thành hai mặt trong nền kinh tế doanh nghiệp. Nó tuy khác nhau song lại có mối quan hệ chặt chẽ - Hai mặt của vấn đề. Do mối liên quan này, các mô hình tối ưu khác để kế hoạch hoá công việc đầu tư và các biện pháp tài chính đã được xây dựng và phát triển. Theo BUSSE VON COLBE/LASSMANN ở Đức. Người ta xây dựng mô hình trên cơ sở giả thiết một thị trường vốn không dư thừa và kết quả đầu tư là an toàn. Ngược lại, ở Hoa Kỳ lại giả định thị trường vốn đầu tư dư thừa và các kết quả đầu tư không an toàn. Hai hướng giải quyết này đều có cái chung là dựa trên cơ sở các giá tại thu chi tiền mặt của quá trình đầu tư đem lại. Song ở đây các kết quả không thể lượng hoá được, đều chưa được đem vào giải. Thường việc đầu tư được đặc trưng bởi một dòng tiền mặt xuất phát bằng chi, một số âm. Song có những trường hợp đặc biệt xuất phát bằng thu, ví dụ : Khi đầu tư thay thế tài sản cũ được thanh lý, hay dòng tiền mặt lại vừa có số dư thu chi hàng năm (số âm và dương) như trong trường hợp thuê mứn tài sản. Còn quá trình tài chính lại được bắt đầu từ thu, song cũng có trường hợp lại bằng chi, ví dụ : Phải trả tiền lệ phí hoàn tất thủ tục vay vốn. ý tưởng chung của đầu tư và tài chính là lựa chọn phương án lợi nhất hay xác định dự án đầu tư và tài chính bằng mô phỏng, đều lựa dựa trên cơ sở dòng tiền mặt và như vậy sẽ áp dụng những phương pháp tính toán giống nhau. Những phương pháp này gọi là tính toán đầu tư. Nếu những quyết định về đầu tư và tài chính không phụ thuộc lẫn nhau thì giữa chúng phải có những điểm quan hệ nhất định. Trong lý thuyết đầu tư, nhìn chung những mối quan hệ hiện có trên thị trường vốn giữa cầu vốn và cung vốn thì không đa dạng; những đầu tư động mà có liên quan đến mức lãi suất tính toán trong doanh nghiệp. II. Phương pháp Xác định hiệu quả của hoạt động đầu tư 1. Xác định kết quả của hoạt động đầu tư 1.1. Khối lượng vốn đầu tư thực hiện Khối lượng vốn đầu tư thực hiện là tổng số tiền để tiến hành các hoạt động của các công cuộc đầu tư bao gồm các chi phí cho công tác xây lắp, chi phí cho công tác mua sắm thiết bị và các chi phí khác theo quy định của thiết kế dự toán được ghi trong dự án đầu tư đã được duyệt. * Chi phí xây lắp: - Chi phí phá và tháo dỡ các vật kiến trúc cũ để giảm vốn đầu tư. - Chi phí san lấp mặt bằng xây dựng - Chi phí xây dựng công trình tạm, công trình phụ trợ phục vụ thi công, nhà tạm tại hiện trường để ở và điều hành thi công (nếu có). - Chi phí xây dựng các hạng mục công trình - Chi phí lắp đặt thiết bị * Chi phí thiết bị: - Chi phí mua sắm thiết bị công nghệ (gồm cả thiết bị phi tiêu chuẩn cần sản xuất, các trang thiết bị khác phục vụ sản xuất, làm việc, sinh hoạt của công trình). - Chi phí vận chuyển từ cảng và nơi mua đến công trình. Chi phí lưu kho, lưu bãi, lưu container, chi phí bảo quản, bảo dưỡng... - Thuế và chi phí bảo hiểm thiết bị công trình * Chi phí khác: - ở giai đoạn chuẩn bị đầu tư: + Chi phí lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi đối với dự án nhóm A hoặc dự án nhóm B, báo cao nghiên cứu khả thi đối với dự án nói chung và các dự án chỉ thực hiện lập báo cáo đầu tư. + Chi phí tuyên truyền, quảng cao dự án. + Chi phí nghiên cứu khoa học, công nghệ có liên quan đến dự án. + Chi phí và lệ phí thẩm định báo cao nghiên cứu khả thi của dự án đầu tư. ở giai đoạn thực hiện đầu tư: + Chi phí khởi công công trình + Chi phí đễn bù và tổ chức thực hiện trong quá trình đền bù đất đai, hoa màu, di chuyển dân cư và các công trình trên mặt bằng xây dựng, chi phí phục vụ cho công tác tái định cư và phục hồi. + Tiền thuê đất hoặc tiền chuyển quyền sử dụng đất + Chi phí khảo sát xây dựng, thiết kế công trình, chi phí mô hình thí nghiệm, chi phí lập hồ sơ mời thầu, chi phí cho việc phân tích, đánh giá kết quả đấu thầu xây lắp, mua sắm vật tư..... + Chi phí ban quản lý dự án + Chi phí bảo vệ an toàn, bảo vệ môi trường trong quá trình xây dựng công trình (nếu có). + Chi phí kiểm định vật liêuk đưa vào công trình. + Lệ phí địa chính Giai đoạn kết thúc xây dựng + Chi phí thực hiện việc quy đổi vốn, thẩm tra và phê duyệt quyết toán vốn đầu tư công trình. + Chi phí tháo dỡ công trình tạm, công trình phụ trợ phục vụ thi công... + Chi phí thu dọn vệ sinh công trình, tổ chức nghiệm thu, khánh thành và bàn giao công trình. + Chi phí đào tạo công nhân kỹ thuật và các cán bộ quản lý sản xuất + Chi phí thuê chuyên gia vận hành và sản xuất trong thời gian chạy thử. + Chi phí nguyên, vật liệu, năng lượng và nhân lực cho quá trình chạy thử không tải, có tải. 1.2. Tài sản cố định huy động và năng lực sản xuất phục vụ tăng thêm - Tài sản cố định huy động là công trình hay hạng mục công trình, đối tượng xây dựng có khẳ năng phát huy tác dụng độc lập đã kết thúc qúa trình xây dựng, mua sắm, đã làm xong thủ tục nghiệm thu sử dụng, có thể đưa ra vào hoạt động được ngay. - Năng lực sản xuất phục vụ tăng thêm là khả năng đáp ứng nhu cầu sản xuất, phục vụ của các tài sản cố định đã được huy động vào sử dụng để sản xuất ra sản phẩm hoặc tiến hành các hoạt động dịch vụ theo quy địnhđược ghi trong dự án đầu tư. Nói chung, đối với các công cuộc đầu tư quy mô lớn, có nhiều đối tượng, hạng mục xây dựng có khả năng phát huy tác dụng độc lập thì được áp dụng hình thức huy động bộ phận sau khi từng đối tượng, hạng mục đã kết thúc quá trình xây dựng, mua sắm, lắp đặt. Còn đối với các công cuộc đầu tư quy mô nhỏ, thời gian thực hiện đầu tư ngắn thì áp dụng hình thức huy động tàon bộ khi tất cả các đối tượng, hạng mục công trình đã kết thức quá trình xây dựng, mua sắm và lắp đặt. Các tài sản cố định được huy động và năng lực sản xuất phục vụ tăng thêm là sản phẩm cuối cùng của các công cuộc đầu tư, chúng có thể được biểu hiện bằng tiền hoặc bằng hiện vật. Các chỉ tiêu biểu hiện bằng hiện vật như số lượng các tài sản cố định được huy động (số lượng nhà ở, bệnh viện, cửa hàng, trường học, nhà máy....). Công suất hoặc năng lực phát huy tác dụng của các tài sản cố định được huy động ( Số căn hộ, mét vuông nhà ở, số chỗ ngồi ở rạp hát, trường học...) Chỉ tiêu giá trị các tài sản cố định được huy động tính theo giá trị dự toán hoặc giá trị thực tế tuỳ thuộc mục đích sử dụng chúng trong công tác nghiên cứu kinh tế hay quản lý hoạt động đầu tư. Cụ thể giá trị dự toán được sử dụng làm cơ sở để tính giá trị thực của tài sản cố định, để lập kế hoạch về vốn đầu tư và tình khối lượng vốn đầu tư thực hiện. Giá trị dự toán là cơ sở để tiến hành thanh quyết toán giữa chủ đầu tư và các đơn vị nhận thầu. Còn giá trị thực tế của các tài sản cố định huy động được sử dụng để kiểm tra việc thực hiện kỷ luật tài chính, dự toán đối với các công cuộc đầu tư từ nguồn ngân sách cấp, để ghi vào bảng cân đối tài sản cố định của cơ sở, là cơ sở để tính mức khấu hao hàng năm, phục vụ công tác hoạch toán kinh tế của cơ sở, đánh giá kết quả hoạt động tài chính của cơ sở. 2. Xác định hiệu quả của hoạt động đầu tư Hiệu quả kinh tế nền sản xuất xã hội là phạm trù kinh tế quan trọng biểu hiện quan hệ so sánh giữa kết quả kinh tế mà xã đạt được với chi phí bỏ ra để đạt được hiệu quả đó. Kết quả được đem ra so sánh có thể là kết quả ban đầu, trung gian hoặc kết quả cuối cùng. Tương ứng, có các chỉ tiêu hiệu quả khác nhau, có những tác dụng khác nhau. Kết quả được nói ở đây có thể là kết quả trực tiếp, kết quả gián tiếp với các mức độ khác nhau. Chi phí được chọn để so sánh cũng bao gồm nhiều loại khác nhau: Chi phí thường xuyên, chi phí một lần (nguồn lực của nền sản xuất xã hội). Tương ứng cũng có các chỉ tiêu hiệu quả khác nhau, có tác dụng khác nhau. Hiệu quả kinh tế có thể được xác định bằng cách so sáng tương đối. Chỉ tiêu hiêu quả được tính từ các loại so sánh trên, có tác dụng khác nhau trong đánh giá và phân tích kinh tế. 2.1 Hiệu quả của đầu tư. 2.1.1. Hiệu quả đầu tư: Là khái niệm mở rộng và tổng hợp, là phạm trù kinh tế khách quan của nền kinh tế thị trường theo định hướng XHCN. Sự hoạt động của các qui luật kinh tế khách quan và của qui luật kinh tế cơ bản khác của cơ chế thị trường theo định hướng XHCN, đòi hỏi mọi hoạt động sản xuất, kinh doanh dịch vụ trong đó có hoạt động đầu tư phải đem lại hiệu quả tài chính, kinh tế - xã hội, đồng thời cũng tạo ra những điều kiện để cho mọi hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ đạt được hiệu quả tài chính, kinh tế - xã hội ngày càng cao. Hiệu quả của đầu tư là phạm trù kinh tế biểu hiện quan hệ so sánh giữa kết quả kinh tế, xã hội đạt được với chi phí đầu tư bỏ ra để đạt được kết quả đó trong một thời kỳ nhất định. Trên giác độ nền kinh tế quốc dân, hiệu quả của đầu tư được thể hiện tổng hợp ở mức độ thoả mãn của đầu tư đối với nhu cầu phát triển kinh tế, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của người lao động. Xét theo phạm vi từng ngành, từng doanh nghiệp, từng giải pháp kỹ thuật thì hiệu quả của đầu tư được thể hiện ở mức độ đáp ứng những nhiệm vụ kinh tế, chính trị, xã hội đã đề ra cho ngành, cho doanh nghiệp, cho từng giải pháp kỹ thuật khi thực hiện đầu tư. 2.1.2 Hiệu quả của đầu tư sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp: Là một phạm trù kinh tế biểu hiện sự phát triển theo chiều rộng hay chiều sâu (tuỳ theo loại hình đầu tư, đầu tư thành lập (đầu tư ban đầu) hay đầu tư thường xuyên). Nó phản ánh trình độ khai thác các nguồn lực trong quá trình sản xuất và tái sản xuất, nhu cầu thị trường và qui mô sản xuất … nhằm thực hiện mục tiêu của doanh nghiệp. Nó là chỉ tiêu tương đối được biểu hiện bằng kết quả đầu tư sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp so với chi phí đầu tư ban đầu hay chi phí đầu tư tái sản xuất (chỉ tiêu hiệu quả thuận) hoặc ngược lại (chỉ tiêu hiệu quả nghịch). Các chỉ tiêu này còn được gọi là chỉ tiêu năng suất. 2.2. Các chỉ tiêu phản ánh hiệu quả đầu tư (SXKD của DN). Nguyên tắc chung để tính các chỉ tiêu hiệu quả của đầu tư là lần lượt so sánh các kết quả do đầu tư đem lại với chi phí vốn đầu tư đã được thực hiện để thu được các kết quả đó. Tiếp đến so sánh kết quả tính được với định mức hoặc kế hoạch với các thời kỳ trước, với các công cuộc đầu tư cùng tính chất. Chẳng hạn, nếu gọi E0 là chỉ tiêu hiệu quả định mức, E1 là chỉ tiêu hiệu quả thực tế, trong đó: E1 = Kết quả đạt được Chi phí vốn tương ứng + Nếu E1 E0 Thì công cuộc đầu tư là có hiệu quả. + Nếu E1 < E0 Thì công cuộc đầu tư không đạt tiêu chuẩn hiệu quả. Các kết qủa do hoạt động đầu tư đem lại cho cơ sở, cho nền kinh tế rất đa dạng và là điều tất yếu của quá trình thực hiện đầu tư. Các kết quả đó có thể là lợi nhuận thuần, là mức tăng năng suất lao động, là số lao động có việc làm do hoạt động đầu tư tạo ra, là mức tăng thu nhập cho người lao động, tăng thu cho ngân sách, tăng GDP … Do đó, để phản ánh hiệu quả của hoạt động đầu tư, người ta phải sử dụng một hệ thống các chỉ tiêu. Mỗi chỉ tiêu phản ánh một khía cạnh của hiệu quả và được sử dụng trong những điều kiện nhất định. Trong đó, chỉ tiêu biểu hiện bằng tiền được sử dụng rộng rãi. Tuy nhiên tiền có giá trị thay đổi theo thời gian nên khi sử dụng các chỉ tiêu bằng tiền phải đảm bảo tính so sánh về mặt giá trị theo thời gian. Tuỳ thuộc phạm vi phát huy tác dụng và bản chất của hiệu quả (thống kê) sử dụng những hệ thống chỉ tiêu đánh giá hiệu quả khác nhau sau đây: 2.2.1. Hệ thống chỉ tiêu phản ánh hiệu quả tài chính Chỉ tiêu này được sử dụng để xem xét hiệu quả của đầu tư đối với những dự án đầu tư hoặc đầu tư của doanh nghiệp. 2.2.1.1. Hệ thống chỉ tiêu phản ánh hiệu quả tài chính của hoạt động đầu tư. - Chỉ tiêu sinh lời của vốn đầu tư : Còn gọi là hệ số thu hồi vốn đầu tư. Chỉ tiêu này phản ánh mức (lợi nhuận ròng) ( lợi nhuận thuần) thu được từ một đơn vị đầu tư (1000đ hoặc 1 triệu đồng …) được thực hiện, ký hiệu là RR, công thức tính chỉ tiêu này có