Đề tài Thực trạng hiệu quả quản lý nhà nước của chính quyền cấp phường trong giai đoạn hiện nay ( qua khảo sát tại quận Ba Đình - TP Hà Nội )

mục lục phần mở đầu Lý do chọn đề tài 4 ý nghĩa khoa học và thực tiễn 6 Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 6 Đối tượng và khách thể nghiên cứu 7 Phạm vi nghiên cứu 7 Giả thuyết nghiên cứu 8 Phương pháp nghiên cứu 8 Phần cơ sở lý luận I.Hệ khái niệm 1. Khái niệm quản lý và quản lý nhà nước 10 2. Khái niệm hiệu quả quản lý nhà nước 13 3. Khái niệm phường và chính quyền cấp phường 14 4. Khái niệm cán bộ, công chức 18 II. Các hướng tiếp cận lý thuyết 1. Lý thuyết hệ thống 19 2. Lý thuyết cơ cấu chức năng 22 3. Lý thuyết tương tác xã hội 22 Kết quả nghiên cứu I. Tổng quan về địa bàn nghiên cứu 24 Thực trạng chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức chính quyền cấp phường 26 III. Thực trạng hoạt động quản lý của chính quyền cấp phường 40 IV. Đánh giá của quần chúng nhân dân về hoạt động của chính quyền cấp phường 64 V. Nguyên nhân của những hạn chế trong hoạt động của chính quyền cấp phường hiện nay 87 Kết luận và khuyến nghị 1. Kết luận 95 2. Khuyến nghị 97 Tài liệu tham khảo 99 Phần phụ lục 100 phần mở đầu 1. lý do chọn đề tài. Quản lý hành chính nhà nước là một lĩnh vực công tác hết sức quan trọng và có tác động rất lớn đối với sự ổn định chính trị và phát triển kinh tế xã hội của một quốc gia. Cuộc sống và xã hội rất phong phú và không ngừng phát triển, do đó công tác quản lý hành chính nhà nước cũng phải được thường xuyên cải tiến, nâng cao và hoàn thiện để đáp ứng những yêu cầu của từng thời kì phát triển đất nước. Thực hiện đường lối đổi mới của Đảng, kể từ Đại hội Đảng lần thứ VI ( 1986 ) nước ta đã có bước chuyển từ nền kinh tế tập trung quan liêu bao cấp sang nền kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa có sự quản lý của nhà nước. Bằng những cải cách mạnh mẽ về kinh tế, chúng ta đã vượt qua khủng hoảng, ổn định chính trị, phát triển kinh tế - xã hội, đưa đất nước vững bước đi lên chủ nghĩa xã hội và hội nhập vào sự phát triển của khu vực và quốc tế. Cùng với sự thay đổi ấy, hoạt động của hệ thống chính trị nói chung và công tác quản lý hành chính nhà nước của các cấp chính quyền nói riêng đã có nhiều biến chuyển tích cực, chức năng và hoạt động của các cơ quan trong hệ thống hành chính từ Chính phủ, các Bộ, Ngành Trung ương đến uỷ ban nhân dân các cấp đã có nhiều thay đổi tiến bộ, tập trung nhiều hơn vào quản lý nhà nước, đã từng bước đổi mới, thực hiện có hiệu quả các chương trình phát triển kinh tế xã hội quốc gia, bảo đảm an ninh trật tự, an toàn xã hội, cải thiện và nâng cao đời sống của mọi tầng lớp nhân dân. Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu to lớn đó, hệ thống chính trị và hoạt động quản lý nhà nước của chính quyền các cấp còn tồn tại nhiều bất cập. Nền hành chính nhà nước còn mang nặng dấu ấn của cơ chế tập trung quan liêu bao cấp, chưa đáp ứng được những yêu cầu của cơ chế quản lý mới cũng như yêu cầu phục vụ nhân dân trong điều kiện mới. Hiệu lực, hiệu quả quản lý chưa cao, công tác quản lý nhà nước của các cấp chính quyền còn bị buông lỏng ở nhiều khâu, tập trung chủ yếu ở cấp chính quyền cơ sở, trong đó chính quyền cấp phường là cấp có nhiều khó khăn phức tạp khi thực thi các nhiệm vụ được giao. UBND phường là cấp chính quyền " gần dân " nhất, những công vụ được thực hiện hàng ngày mang tính sự vụ tức thời và yêu cầu phải giải quyết ngay. Vì vậy, đây là cấp chính quyền được nhà nước quan tâm kiện toàn và đổi mới để ngày một năng động, hoạt động với hiệu quả cao hơn. Quận Ba Đình là trung tâm hành chính - chính trị quốc gia, nơi đặt trụ sở của nhiều cơ quan trung ương Đảng và Nhà nước, có nhiều đại sứ quán các nước và cũng là nơi diễn ra nhiều sự kiện trọng đại của đất nước. Cùng với sự nghiệp phát triển đất nước sau hơn 15 năm đổi mới, quận Ba Đình đã phát huy được vai trò tiên phong là hạt nhân thúc đẩy sự phát triển kinh tế xã hội của thủ đô, có tốc độ tăng trưởng kinh tế và tốc độ đô thị hoá nhanh chóng, bộ mặt đô thị ngày một thay đổi, đời sống nhân dân được cải thiện. Tuy nhiên, trong quá trình kinh tế xã hội, UBND các phường trong quận cũng còn tồn tại những mặt yếu kém trong tổ chức và hoạt động gây ảnh hưởng không nhỏ đến sự phát triển của quận và sự phát triển chung của thành phố Hà Nội. Với những lí do trên, tôi lựa chọn đề tài "Thực trạng hiệu quả quản lý nhà nước của chính quyền cấp phường trong giai đoạn hiện nay ( qua khảo sát tại quận Ba Đình - TP Hà Nội ) " để nghiên cứu nhằm tìm ra những giải pháp góp phần nâng cao hiệu quả quản lý hành chính của chính quyền cấp phường trên địa bàn quận Ba Đình nói riêng và chính quyền cấp phường cả nước nói chung. 2. ý nghĩa khoa học và thực tiễn ý nghĩa khoa học Nghiên cứu hiệu quả quản lý của chính quyền cấp phường trong giai đoạn hiện nay có một ý nghĩa khoa học rất to lớn. Những kết quả mà nghiên cứu đem lại sẽ là cơ sở khoa học quan trọng cho việc hoạch định và hoàn thiện những chính sách về hoạt động và tổ chức của chính quyền cấp phường nói riêng, cấp cơ sở nói chung, cũng như sẽ là cơ sở khoa học cho những chủ trương của Đảng về cải cách nền hành chính nhà nước. Bên cạnh đó, được triển khai nghiên cứu dưới góc độ khoa học xã hội học và đặc biệt là xã hội học quản lý, đề tài còn có những đóng góp vào việc bổ sung về lý luận đối với chuyên ngành này, kiểm chứng việc vận dụng các lý thuyết xã hội học, xã hội học quản lý vào việc giải quyết các vấn đề mà đề tài đưa ra. ý nghĩa thực tiễn Về mặt thực tiễn, đề tài cung cấp một bức trang toàn cảnh về thực trạng hoạt động quản lý hành chính của chính quyền cấp phường, cho ta thấy được những ưu điểm và hạn chế của hoạt động này, trên cơ sở đó đưa ra những khuyến nghị và giải pháp nhằm góp phần phát huy ưu điểm, khắc phục hạn chế, nâng cao hiệu quả quản lý của chính quyền cấp phường nói riêng và cấp cơ sở nói chung. 3. mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1 Mục đích nghiên cứu Tìm hiểu thực trạng hiệu quả quản lý nhà nước của chính quyền cấp phường trong giai đoạn hiện nay ở nước ta, trên cơ sở đó đưa ra những khuyến nghị và giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý của chính quyền cấp này. 3. 2 Nhiệm vụ nghiên cứu Đề tài nghiên cứu nhằm hướng đến giải quyết những vấn đề sau : Tìm hiểu thực trạng chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức của chính quyền cấp phường tại các phường thuộc quận Ba Đình . Tìm hiểu thực trạng hoạt động quản lý của chính quyền cấp phường hiện nay trên các mảng kinh tế, các vấn đề xã hội, văn hoá - giáo dục - y tế, công tác giải quyết khiếu nại tố cáo và quản lý đất đai đô thị. Xem xét hiệu quả quản lý của chính quyền cấp phường qua đánh giá của quần chúng nhân dân. Phân tích những nguyên nhân dẫn đến những hạn chế trong tổ chức và hoạt động của chính quyền cấp phường ở nước ta hiện nay. Đưa ra những khuyến nghị và giải pháp nhằm góp phần nâng cao hiệu quả quản lý của chính quyền cấp phường. 4. Đối tượng và khách thể nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu : hiệu quả quản lý nhà nước của chính quyền cấp phường. Khách thể nghiên cứu : đội ngũ cán bộ, công chức chính quyền cấp phường. 5. phạm vi nghiên cứu Phạm vi không gian, thời gian : Giới hạn không gian : Quận Ba Đình, thành phố Hà Nội. Giới hạn thời gian : Từ tháng 7/ 2001 đến 4/ 2002 Giới hạn lĩnh vực nghiên cứu: Mô tả thực trạng chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức và hoạt động quản lý của chính quyền cấp phường cũng như đánh giá của quần chúng nhân dân, qua đó xem xét hiệu quả quản lý nhà nước của chính quyền cấp phường ở nước ta hiện nay. 6. Giả thuyết nghiên cứu Hiệu quả quản lý của chính quyền cấp phường hiện nay còn chưa thực sự cao, cụ thể là : - Chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức còn nhiều vấn đề cần quan tâm : thiếu đội ngũ cán bộ trẻ, mặt bằng chung về trình độ học vấn và các trình độ chuyên môn nghiệp vụ khác còn thấp. Kết quả cụ thể trong các hoạt động quản lý còn nhiều hạn chế. Chưa nhận được sự đánh giá cao từ phía quần chúng nhân dân. 7. Phương pháp nghiên cứu * Đề tài sử dụng phương pháp phân tích tài liệu trên cơ sở nghiên cứu các báo cáo, các bảng số liệu thống kê về tình hình tổ chức và hoạt động của chính quyền các phường thuộc quận Ba Đình cũng như các báo cáo về tình hình kinh tế xã hội của các phường nói riêng và toàn quận Ba Đình nói chung. * Bên cạnh đó, đề tài còn sử dụng phương pháp điều tra bằng bảng hỏi đối với quần chúng nhân dân trên địa bàn quận Ba Đình nhằm tìm hiểu nhận thức của quần chúng nhân dân về công tác quản lý của đội ngũ cán bộ, công chức phường cũng như đánh giá của họ về hiệu quả hoạt động của chính quyền cấp phường. Bảng hỏi được xây dựng gồm 10 câu hỏi nhằm làm rõ những thông tin cơ bản sau : Đặc điểm cá nhân Đánh giá về hiệu quả quản lý của chính quyền phường Nhận định về những hạn chế và nguyên nhân của chúng trong hoạt động của chính quyền phường tại địa phương Nhận thức về những yêu cầu đối với đội ngũ cán bộ, công chức phường Đánh giá về hoạt động của đội ngũ cán bộ, công chức phường Đề xuất những biện pháp để nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức phường và hiệu quả quản lý của chính quyền cấp phường Mẫu được chọn bao gồm 300 đơn vị mẫu là người dân sống trên địa bàn quận Ba Đình. Mẫu được chọn theo nguyên tắc hoàn toàn ngẫu nhiên, chia đều cho địa bàn 12 phường của quận Ba Đình. Số liệu thu được được xử lý theo chương trình Acess for Windows 97, sau đó được phân tích dựa trên tần suất của các phương án trả lời trong từng câu hỏi. * Ngoài ra, đề tài còn sử dụng phương pháp phỏng vấn sâu đối với một số đồng chí là cán bộ lãnh đạo hoặc nhân viên thuộc UBND một số phường trên địa bàn quận Ba Đình, phòng Tổ chức chính quyền quận và Văn phòng thành uỷ nhằm thu thập thêm những thông tin chi tiết, sâu sắc về vấn đề nghiên cứu. phần cơ sở lý luận hệ khái niệm Khái niệm quản lý và quản lý nhà nước. 1.1 Khái niệm quản lý Từ khi xã hội loài người xuất hiện, nhu cầu tổ chức, điều hành xã hội cũng hình thành như một tất yếu lịch sử. Trong lịch sử, trình độ, tính chất quản lý xã hội phát triển từ thấp đến cao theo sự phát triển của xã hội. Xã hội được quản lý tốt bằng những cơ chế, biện pháp tiến bộ thì ổn định, không ngừng phát triển và ngược lại. Hiện nay có nhiều cách giải thích khác nhau về thuật ngữ quản lý. Có quan niệm cho rằng quản lý là hành chính, là cai trị. Có quan niệm khác lại cho rằng quản lý là điều hành, điều khiển, chỉ huy. Các cách nói này nhìn chung không có gì khác nhau về nội dung mà chỉ khác về cách dùng thuật ngữ, khác về cách diễn giải. Quản lý được hiểu theo hai góc độ : một là góc độ tổng hợp mang tính chính trị xã hội ; góc độ khác mang tính hành động thiết thực. Hai quan niệm này đều có cơ sở khoa học và thực tế. Nhìn chung, quản lý thể hiện việc tổ chức, điều hành tập hợp người, công cụ, phương tiện, tài chính.v.v trên cơ sở kết hợp các yếu tố đó với nhau nhằm đạt được mục tiêu định trước. Dưới góc độ xã hội học, quản lý là một khái niệm chỉ chức năng của các hệ thống có tính tổ chức, chức năng này có trong giới sinh học, trong đời sống xã hội và trong quản lý kĩ thuật. Quản lý nói chung là chức năng nhằm bảo vệ và duy trì các cơ cấu xác định của một tổ chức, đồng thời duy trì chế độ hoạt động thực hiện một chương trình và một mục đích của hoạt động đã được ý thức hoá của một tập đoàn người, của một tổ chức xã hội hoặc của một cá nhân nào đó với tư cách là một chủ thể của hoạt động quản lý. Tóm lại, khái niệm quản lý có thể được hiểu là : Sự tác động liên tục, có tổ chức, có ý thức hướng mục đích của chủ thể vào đối tượng nhằm đạt được hiệu quản tối ưu so với yêu cầu đặt ra. [ 10, 105 ] Mô hình hoạt động quản lý Liên hệ trực tiếp Đối tượng Chủ thể Lệnh từ cấp trên Liên hệ ngược ( thông tin phản hồi ) Trong khuôn khổ của đề tài, khái niệm quản lý được cụ thể hoá với chủ thể là đội ngũ cán bộ, công chức chính quyền cấp phường, đối tượng quản lý là quần chúng nhân dân trên địa bàn phường. 1.2 Khái niệm quản lý nhà nước Quản lý nhà nước là dạng quản lý xã hội mang tính quyền lực nhà nước, sử dụng quyền lực nhà nước để điều chỉnh các quan hệ xã hội và hoạt động của con người. Quản lý nhà nước khác với dạng quản lý của các chủ thể khác ở chỗ các chủ thể này không dùng quyền lực pháp luật của nhà nước để điều chỉnh các quan hệ quản lý mà chỉ dùng phương thức giáo dục, vận động quần chúng. Quản lý nhà nước cũng có nội dung như quản lý hành chính nhà nước vì hành chính nhà nước là một dạng hoạt động tổ chức và điều hành để thực hiện quyền lực nhà nước. Quản lý hành chính nhà nước là hoạt động hành chính của các cơ quan thực thi quyền lực nhà nước ( quyền hành pháp ) để quản lý, điều hành các lĩnh vực của đời sống xã hội theo pháp luật. Đó là Chính phủ và các cơ quan chính quyền địa phương các cấp, không kể các tổ chức thuộc nhà nước nhưng không nằm trong cơ cấu quyền lực như các doanh nghiệp và các đơn vị sự nghiệp. Quyền hành pháp có hai nội dung : một là lập quy, được thực hiện bằng việc ra văn bản pháp quy, quy phạm pháp luật để chấp hành luật, hai là quản lý hành chính tức là tổ chức, điều hành, phối hợp các hoạt động kinh tế xã hội để đưa luật pháp vào đời sống. Hoạt động quản lý nhà nước là điều chỉnh các quá trình xã hội và hoạt động của con người bằng quyền lực của nhà nước. Hoạt động đó được thể hiện bằng các quyết định của các cơ quan nhà nước dưới hình thức các văn bản pháp lý. Trong đó, các nguyên tắc, quy tắc, tiêu chuẩn, biện pháp được quy định chặt chẽ để không ngừng đáp ứng sự phù hợp giữa chủ thể và khách thể quản lý, bảo đảm sự cân đối hài hoà về sự phát triển của quá trìnhh xã hội. Tóm lại, chúng ta có thể định nghĩa quản lý hành chính nhà nước như sau : Quản lý hành chính nhà nước là hoạt động thực thi quyền hành pháp của nhà nước, đó là sự tác động có tổ chức và điều chỉnh bằng pháp luật nhà nước đối với các quá trình xã hội và hành vi hoạt động của con người để duy trì và phát triển các mối quan hệ xã hội và trật tự pháp luật, nhằm thực hiện những chức năng và nhiệm vụ của nhà nước trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ tổ quốc xã hội chủ nghĩa do các cơ quan trong hệ thống chính phủ từ trung ương đến cơ sở tiến hành. [6, 15] Khái niệm hiệu quả quản lý nhà nước Hiệu quả là một phạm trù có ý nghĩa rất quan trọng về mặt lý luận và thực tiễn, là chỉ tiêu hàng đầu để dánh giá chất lượng hoạt động quản lý kinh tế - xã hội. Hiệu quả là chỉ tiêu phản ánh trình độ sử dụng các yếu tố của lao động để tạo ra một kết quả hoạt động là tối đa tương ứng với một chi phí tối thiểu. Hiệu quả quản lý nhà nước là sự tác động của các cơ quan trong bộ máy nhà nước đối với mọi lĩnh vực hoạt động của xã hội để đảm bảo các nhu cầu thực tế của sự phát triển kinh tế và đời sống mạnh mẽ và đúng hướng, bảo đảm các yêu cầu phát triển văn hoá xã hội, khoa học kĩ thuật phục vụ công cộng, bảo đảm quốc phòng, trật tự an ninh, pháp luật, pháp chế, kỉ luật, kỉ cương xã hội...trong từng thời kì nhất định. Nếu không đáp ứng được các yêu cầu đó thì không thể nói là hoạt động quản lý nhà nước có hiệu quả. Căn cứ để đánh giá hiệu quả quản lý nhà nước là : - Căn cứ thứ nhất : Kết quả việc thực hiện các mục tiêu, chương trình và nhiệm vụ của quản lý nhà nước thông qua các kế hoạch của nhà nước trong từng thời kì nhất định có tính đến việc chi phí để thực hiện kế hoạch đó. - Căn cứ thứ hai : Đánh giá việc tổ chức và hoạt động cụ thể của một cơ quan quản lý nhà nước thông qua các yếu tố sau : + Cơ cấu tổ chức bộ máy của cơ quan + Thực hiện chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền + Năng lực, uy tín và phong cách của cán bộ, nhất là người lãnh đạo + Thời gian đầu tư để giải quyết các tình huống quản lý + Tính pháp chế, kỉ luật, kỉ cương nhà nước và trách nhiệm +Tính dân chủ, công bằng, đoàn kết nội bộ + Uy tín chính trị của cơ quan đối với xã hội thông qua việc sử dụng quyền lực nhà nước tác động lên các quá trình xã hội. Trong khuôn khổ của đề tài, khái niệm hiệu quả quản lý nhà nước được hiểu là thành quả hoạt động của chính quyền các cấp ( cụ thể là cấp phường ) trong mọi lĩnh vực đời sống xã hội và được đánh giá qua các căn cứ : Chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức. Những số liệu cụ thể về tình hình công tác quản lý kinh tế - xã hội trên địa bàn. Đánh giá của quần chúng nhân dân. Khái niệm phường và chính quyền cấp phường Khái niệm phường Thuật ngữ " phường " đã xuất hiện từ năm 1010 khi Lý Công Uẩn dời đô từ Hoa Lư ra Đại La lấy tên là Thăng Long, cả kinh thành đựơc xem như một phủ gồm 61 phường Thể chế phường này được giữ nguyên qua các đời Trần , Lê. Dưới thời nhà Nguyễn, năm 1831 vua Minh Mạng tiến hành cải cách hành chính và đã chia nhỏ các phường của kinh thành Thăng Long. Từ khi chính phủ lâm thời nước Việt Nam dân chủ cộng hoà ra đời cho đến tận năm 1981, trong cơ chế hành chính của nước ta không có khái niệm phường mà chỉ tồn tại khu phố, khối và tiểu khu. Từ năm 1981 tiểu khu được đổi thành phường và duy trì cho đến nay. Theo Từ điển tiếng Việt của viện Ngôn ngữ học - Uỷ ban khoa học xã hội Việt Nam, NXB Khoa học xã hội, năm 1998, phường được định nghĩa như sau Là khối dân cư gồm những người cùng một nghề và là đơn vị hành chính thống nhất ở kinh đô Thăng Long và một số thị trấn thời phong kiến ( Ba mươi sáu phường của Thăng Long ) Là tổ chức gồm những người ( thường là thợ thủ công ) cùng một nghề thời phong kiến ( Phường vải, phường săn, phường chèo...) Là đơn vị hành chính cơ sở ở nội thành, nội thị, tổ chức theo khu vực dân cư ở đường phố, dưới quận ( UBND phường ) Định nghĩa nêu trên đã chỉ ra một số đặc điểm cơ bản của phường. Đó là tổ chức của một cộng đồng người được giới hạn bởi những công việc nhất định, cùng sinh sống và và tồn tại trong địa giới tự nhiên hoặc do nhà nước quy định, ở đó có những quy ước, quy định và thiết chế riêng được mọi người trong phường thống nhất và cùng nhau thực hiện. Hiến pháp 1980 quy định việc phân chia các đơn vị hành chính của nước cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam như sau : Nước chia thành tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương và các đơn vị hành chính tương đương. Tỉnh chia thành huyện, thành phố thuộc tỉnh và thị xã . Thành phố trực thuộc trung ương chia thành quận, huyện. Huyện chia thành xã và thị trấn. Thành phố thuộc tỉnh, thị xã chia thành phường và xã . Quận chia thành phường. Như vậy, phường là đơn vị hành chính cơ sở ở nội thành, nội thị được công nhận từ năm 1980, được quy định chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn theo quyết định số 94/ HĐBT năm 1981 của Hội Đồng Bộ Trưởng và luật tổ chức HĐND và UBND được Quốc hội thông qua ngày 30/6/1983. Khái niệm chính quyền cấp phường Theo tinh thần Hiến pháp 1992, các cơ quan hành chính nhà nước hợp thành một chỉnh thể thống nhất, toàn vẹn, có quan hệ chặt chẽ với nhau, và quyết định tính thống nhất về nhiệm vụ, chức năng hoạt động quản lý nhà nước, chức năng chấp hành và điều chỉnh. Các cơ quan hành chính nhà nước bao gồm : Cơ quan hành chính nhà nước cao nhất là chính phủ. Cơ quan hành chính nhà nước trực thuộc chính phủ ( các bộ, uỷ ban nhà nước, các cơ quan thuộc chính phủ ) Cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương. Cũng theo Hiến pháp 1992, uỷ ban nhân dân được quy định là cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương, không chỉ chịu trách nhiệm chấp hành những nghị quyết của Hội đồng nhân dân mà cả những nghị quyết của cơ quan chính quyền cấp trên, thi hành pháp luật thống nhất của nhà nước. UBND là cơ quan trong hệ thống thực hiện quyền hành pháp, hệ thống hành chính nhà nước thống nhất, là cơ quan hoạt động thường xuyên, thực hiện quản lý nhà nước, chỉ đạo, điều hành công việc hàng ngày của nhà nước ở địa phương. Quy định về nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền cấp phường - Ban hành theo quyết định số 3940/ QĐ - UB ngày 25/8/1990 của UBND thành phố Hà Nội đã chỉ rõ : " Phường là đơn vị hành chính cơ sở ở nội thành, nội thị ; là nơi trực tiếp thực hiện mọi chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước, thực hiện quyền và nghĩa vụ công dân. Chính quyền cấp phường có chức năng chủ yếu là quản lý hành chính nhà nước, quản lý xã hội và chăm lo phục vụ đời sống dân cư. " 3.3 Chính quyền cơ sở một số nước trên thế giới Quan niệm về chính quyền cơ sở của các nước trên thế giới đều giống nhau ở chỗ : coi cấp chính quyền cơ sở là cấp cuối cùng trong hệ thống hành chính nhà nước, là cấp chính quyền có tầm quan trọng đặc biệt, là cấp được ví như " chiếc cầu nối " giữa nhà nước, chính phủ với nhân dân. Thông qua chính quyền cơ sở, chính phủ nắm được thực tế, nguyện vọng của nhân dân và khẳng định được uy tín trước nhân dân. Về tổ chức chính quyền cơ sở thì tuỳ hoàn cảnh, điều kiện mà có sự giống và khác nhau giữa các nước. ở Pháp : Trong cơ cấu tổ chức chính quyền địa phương, cấp xã là cấp cơ sở, cấp thấp nhất trong hệ thống hành chính bốn cấp nhưng lại có vai trò cực kì quan trọng. Mỗi xã đều có người đứng đầu gọi là xã trưởng, bên cạnh đó có hội đồng xã. Tất cả đều đặt dưới sự kiểm soát trực tiếp của Quận trưởng ( giống như cấp huyện ở nước ta ) ở Cộng hoà liên bang Đức : cấp xã được ghi nhận trong Hiến pháp của liên bang Cấp xã tồn tại với tư cách là đơn vị hành chính cơ sở thực hiện chế độ tự quản. Cấp xã chịu sự kiểm soát của cấp bang. ở Thái Lan : Cấp cơ sở của vương quốc Thái Lan gọi là làng, là cấp hành chính cuối cùng trong mô hình năm cấp của Thái Lan. Đứng đầu cấp hành chính này là trưởng làng, do nhân dân trong làng bầu lên, có chức năng quản lý mọi mặt đời sống xã hội của dân làng. Ngoài ra còn có hội đồng làng cùng tham gia công tác tư vấn và quản lý công việc chung. ở In - đô - nê -xi -a : Trong hệ thống chính quyền địa phương, cấp làng hoặc thôn là cấp thứ tư. Mỗi làng hoặc thôn có một người đứng đầu gọi là trưởng làng hoặc trưởng thôn, là công chức nhà nước do huyện trưởng bổ nhiệm. Như vậy, có thể nói tổ chức chính quyền địa phường ở các nước khác nhau tuy khác nhau song cũng có vài điểm tương đồng. Ta cũng có thể thấy rằng chính quyền cấp cơ sở ở Việt Nam ( mà ở đây là chính quyền cấp phường ) cũng có những điểm tương đồng cũng như khác biệt nhất định so với chính quyền cơ sở ở các nước nêu trên. 4. Khái niệm cán bộ, công chức Điều 1, chương 1 Pháp lệnh cán bộ, công chức do Uỷ ban thường vụ Quốc Hội nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam thông qua ngày 26 / 2 / 1998 quy định : Cán bộ, công chức là công dân Việt Nam, làm việc trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước, bao gồm : Những người do bầu cử để đảm nhiệm chức vụ theo nhiệm kì trong các cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội. Những người được tuyển dụng, bổ nhiệm hoặc được giao nhiệm vụ thường xuyên làm việc trong tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội. Những người được tuyển dụng, bổ nhiệm hoặc giao giữ một công vụ thường xuyên, được phân loại theo trình độ đào tạo ngành, chuyên môn, được xếp vào ngạch hành chính sự nghiệp trong các cơ quan nhà nước, mỗi ngạch thể hiện chức và cấp về chuyên môn nghiệp vụ, có chức danh tiêu chuẩn riêng. Thẩm phán Toà án nhân dân, kiểm sát viên Viện kiểm sát nhân dân. Những người được tuyển dụng, bổ nhiệm hoặc được giao nhiệm vụ thường xuyên làm việc trong các cơ quan đơn vị thuộc Quân đội nhân dân mà không phải là sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công dân quốc phòng; làm việc trong các cơ quan, đơn vị thuộc Công an nhân dân mà không phải là sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên nghiệp. Như vậy, cán bộ, công chức chính quyền phường là những cán bộ, công chức nhà nước làm việc theo chế độ biên chế trong cơ cấu tổ chức của chính quyền cấp phường, là những người được tuyển dụng, bổ nhiệm giữ một vị trí nhất định trong bộ máy chính quyền phường và hưởng lương từ ngân sách nhà nước. các hướng tiếp cận lý thuyết Lý thuyết hệ thống Lý thuyết hệ thống được viết và công bố thành sách năm 1927 của tác giả Bertalanffy và đến những năm 60, 70 của thế kỉ 20 thì lý thuyết này được áp dụng rất phổ biến trong khoa học quản lý. Lý thuyết hệ thống coi các tổ chức, thiết chế hay quá trình xã hội là các hệ thống tồn tại trong một môi trường, lấy input từ môi trường, chế biến các input, đưa output ra môi trường và kiểm tra quá trình đó thông qua các cơ chế phản hồi ( hình ) môi trường Quá trình hoạt động input output phản hồi Những khái niệm quan trọng về các hệ thống dùng trong lĩnh vực quản lý là : Các hệ thống con : là các bộ phận tạo thành một tổng thể, chúng cũng có thể có những hệ thống con khác. Ví dụ các khoa là hệ thống con của một trường đại học, các bộ môn lại là hệ thống con của các khoa. Hiệu quả hiệp trợ : là khái niệm do Aritstot đưa ra, nói lên rằng một tổng thể lớn hơn tổng các bộ phận của nó. Ví dụ nếu chia một nhà máy thành những đơn vị nhỏ cùng thực hiện một chức năng thì sẽ làm giảm sản lượng hoặc tăng chi phí. Hệ thống mở và hệ thống đóng : theo lý thuyết hệ thống có hai loại hệ thống mở và đóng. Hệ thống mở tác động tương hỗ với môi trường còn hệ thống đóng thì không. Trong thực tế thì mọi hệ thống đều mở nhưng ở mức độ khác nhau. Đường biên của hệ thống : Mỗi hệ thống đều có một đường biên để tách nó với môi trường. Hệ thống càng mở thì đường biên của nó càng linh hoạt. Luồng : Có thể quan sát mọi hệ thống theo các luồng vật tư, năng lượng và thông tin. Sự phản hồi : Mọi hệ thống đều có các cơ chế phản hồi để cung cấp thông tin về sự tiến triển của hệ thống và về sự điều chỉnh cần thiết. Lý