Đề tài Quy hoạch mạng 3G cho Viêng Chăn

Ch­¬ng I Tæng quan vÒ hÖ thèng umts Më ®Çu Víi sù ph¸t triÓn nhanh cña dÞch vô sè liÖu, dÞch vô ®a ph­¬ng tiÖn tèc ®é cao mµ tr­íc nhÊt lµ IP ®· ®Æt ra c¸c yªu cÇu míi ®èi víi c«ng nghiÖp viÔn th«ng di ®éng lµ ®éng lùc thóc ®Èy viÖc nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn khai th¸c c¸c hÖ thèng th«ng tin di ®éng thÕ hÖ thø ba nh»m thay thÕ cho c¸c hÖ thèng th«ng tin di ®éng thÕ hÖ hai sö dông chuyÓn m¹ch kªnh hiÖu suÊt thÊp vèn ®­îc ph¸t triÓn cho c¸c dÞch vô tho¹i lµ chñ yÕu. Trong sè c¸c hÖ thèng th«ng tin thÕ hÖ ba, hÖ thèng UMTS tá ra cã nhiÒu ­u ®iÓm næi bËt h¬n c¶. HÖ thèng UMTS ®­îc ph¸t triÓn ë nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi, chñ yÕu lµ cho c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn, ®Æc biÖt lµ cho c¸c n­íc hiÖn ®ang sö dông m¹ng GSM trong khi sè thuª bao GSM hiÖn nay vÉn ®ang chiÕm h¬n 60% tæng sè thuª bao di ®éng trªn thÕ giíi. §©y lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quyÕt ®Þnh gióp UMTS trë thµnh hÖ thèng th«ng th«ng tin di ®éng thÕ hÖ ba phæ biÕn nhÊt hiÖn nay vµ sÏ tiÕp tôc ph¸t triÓn nhanh trong thêi gian tíi. Ch­¬ng I sÏ tr×nh bµy tæng quan vÒ hÖ thèng th«ng tin di ®éng UMTS nµy. LÞch sö ph¸t triÓn cña hÖ thèng th«ng tin di ®éng. LÞch sö c¸c hÖ thèng viÔn th«ng cã thÓ tÝnh tõ n¨m 1831 khi Michael Faraday ph¸t mÝnh ra ®Þnh luËt c¶m øng ®iÖn tõ vµ n¨m 1873, James Cler Maxwell chøng tá kh¶ n¨ng truyÒn cña sãng ®iÖn tõ trong kh«ng khÝ. §ã lµ nh÷ng ph¸t minh quan träng, ®Æt nÒn mãng cho sù ph¸t triÓn cña viÔn th«ng nãi chung vµ cña th«ng tin di ®éng sau nµy. Kû nguyªn cña c¸c hÖ thèng v« tuyÕn tÕ bµo sö dông kü thuËt Analoge b¾t ®Çu vµo n¨m 1979 víi sù kiÖn m¹ng ®iÖn tho¹i di ®éng ®Çu tiªn ®­îc NTT th­¬ng m¹i ho¸ ë NhËt B¶n. C¸c hÖ thèng Analoge tiÕp tôc ph¸t triÓn cho ®Õn khi hÖ thèng th«ng tin di ®éng sö dông kü thuËt sè ra ®êi n¨m 1991 ®­îc ®¸nh dÊu b»ng viÖc triÓn khai m¹ng GMS ®Çu tiªn t¹i PhÇn Lan. C¸c sù kiÖn quan träng ®èi víi sù ph¸t triÓn cña c¸c hÖ thèng th«ng tin di ®éng, ®Æc biÖt cña hÖ thèng th«ng tin di ®éng UMTS kÓ tõ n¨m 1991. Sù ph¸t triÓn nhanh cña c«ng nghÖ viÔn th«ng vµ c«ng nghÖ th«ng tin ngµy nay kh¼ng ®Þnh mét xu thÕ tÊt yÕu ®ã lµ sù héi tô cña viÔn th«ng vµ tin häc. VËy ta thÊy ®­îc hÖ qu¶ lµ: dÞch vô viÔn th«ng ngµy cµng cã nhiÒu thay ®æi. §Ó ®¸p øng yªu cÇu ngµy cµng t¨ng cña kh¸ch hµng vÒ dÞch vô viÔn th«ng míi, c¸c hÖ thèng th«ng tin di ®éng ph¶i ®­îc thay ®æi sang hÖ thèng th«ng tin di ®éng thÕ hÖ ba lµ hÖ thèng th«ng tin di ®éng b¨ng réng, hÖ thèng nµy cã kh¶ n¨ng phôc vô ë tèc ®é bit lªn tíi 2 Mbps. ë Lµo, cïng víi sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña th«ng tin liªn l¹c nãi chung, th«ng tin di ®éng nãi riªng, trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y th«ng tin di ®éng ra ®êi nh­ mét tÊt yÕu kh¸ch quan nh»m ®¸p øng nhu cÇu trao ®æi th«ng tin trong thêi kú ®æi míi cña ®Êt n­íc. Trong thêi kú ®Çu, vµo n¨m 1993, c«ng nghÖ AMPS 1800 ®· khëi ®Çu m¹ng th«ng tin di ®éng ®Çu tiªn ë Lµo do Enterprise of Post and Telecommunication Lao (EPTL nay lµ LTC) cung cÊp, mang tÝnh chÊt thö nghiÖm víi vïng phñ chØ ë thñ ®« Viªng Ch¨n. Sau ®ã vµo n¨m 1994, m¹ng ®iÖn tho¹i di ®éng Lao Telecom sö dông kü thuËt GSM ®· ®­îc triÓn khai vµ chÝnh thøc ®­a vµo ho¹t ®éng ë Lµo do c«ng ty Lao Telecommunication Company (LTC) cung cÊp d­íi vèn ®Çu t­ cña chÝnh phñ Lµo vµ Shinawatra International Public Co., Ltd (Thailand) sö dông thiÕt bÞ cña h·ng ASBELL( ALCATEL-ShanghaiBell) vµ ERICSSON. HiÖn nay LTC lµ nhµ cung cÊp dÞch vô th«ng tin di ®éng lín nhÊt Lµo, cho ®Õn nay LTC cã h¬n 250.000 thuª bao cã vïng phñ sãng trªn c¶ n­íc. N¨m 2000, m¹ng Th«ng tin di ®éng sè thø hai do C«ng ty ViÔn th«ng nhµ n­íc Lµo (Enterpries Telecommunication Lao - ETL) dùa trªn tiªu chuÈn GSM 900/1800 (ETL Mobile) ra ®êi ho¹t ®éng trªn c¬ së vèn ®Çu t­ cña chÝnh phñ Lµo, sö dông thiÕt bÞ cña nhµ cung cÊp lµ ASBELL( ALCATEL-ShanghaiBell) vµ ERICSSON. HiÖn nay sè thuª bao lªn ®Õn h¬n 150.000. §Õn n¨m 2002 m¹ng Th«ng tin di ®éng sè thø ba (LAT Moblie) cña Lao Asia Telecommunication State Enterpries dùa trªn tiªu chuÈn GSM 900/1800 ®­îc ®­a vµo khai th¸c, ho¹t ®éng trªn c¬ së vèn ®Çu t­ cña Bé Quèc phßng, SIEMENS vµ MOTOROLA lµ nhµ cung cÊp thiÕt bÞ, hiÖn nay cã kho¶ng h¬n 50.000 thuª bao. Th¸ng 10 n¨m 2003, thÞ tr­êng th«ng tin di ®éng Lµo trë nªn hÕt søc s«i ®éng víi sù xuÊt hiÖn cña Orange-mét nhµ khai th¸c míi ngoµi 3 nhµ khai th¸c trªn. §ã lµ Millicom Lao Co,.Ltd (liªn kÕt gi÷a Lµo, Hutchison3 cña Sweden vµ Orange cña UK) gäi lµ m¹ng Tango dùa trªn tiªu chuÈn GSM 900/1800 ®­îc ®­a vµo ho¹t ®éng víi vïng phñ sãng h¬n 8 tØnh TP trªn c¶ n­íc, cho ®Õn nay cã h¬n 60.000 thuª bao. HiÖn nay, Bé B­u ®iÖn, Giao th«ng VËn t¶i vµ X©y dùng Lµo cïng víi Lao Telecom (LTC) vµ ETL Mobile (ETL) ®ang nghiªn cøu vµ sÏ triÓn khai m¹ng th«ng tin di ®éng thÕ hÖ thø 2,5 (2,5 G) lµ dÞch vô GPRS trong cuèi n¨m nay ®Ó x©y dùng c¬ së h¹ tÇng th«ng tin di ®éng nh»m chuÈn bÞ cho viÖc thö nghiÖm hÖ thèng th«ng tin di ®éng 3G trong nh÷ng n¨m tíi. Riªng m¹ng th«ng tin di ®éng Lao Telecom trong gi÷a th¸ng 08/2004 nµy võa triÓn khai thö nghiÖm xong hÖ thèng th«ng tin di ®éng néi vïng Win-Phone, víi môc tiªu nh»m triÓn khai t¹i c¸c thµnh phè lín nh­ lµ: Thñ ®« VIENTIANE, TP. SAVANNAKHET, LUANGPRABANG vµ TP. CHAMPASAK vµ ®· ®­îc ®«ng ®¶o ng­ßi d©n sö dông. C¸c ®Æc tr­ng c¬ b¶n cña hÖ thèng UMTS Mét sè ®Æc tr­ng c¬ b¶n cña hÖ thèng UMTS nh­ sau: D¶i tÇn : HÖ thèng mÆt ®Êt: §­êng lªn: 1920 – 1980MHZ (FDD). 1900 – 1920MHz (TDD). §­êng xuèng: 2110 – 2170MHz (FDD). 2020 – 2025MHz (TDD). HÖ thèng vÖ tinh: §­êng lªn : 1980-2010MHz. §­êng xuèng: 2170-2200MHz. Tèc ®é bÝt vµ vïng phñ: Tèc ®é bÝt cùc ®¹i tíi 2 Mbps hoÆc cao h¬n ë c¸c hÖ thèng 3.5G Cung cÊp vïng phñ toµn cÇu nhê vÖ tinh. Tèc ®é d÷ liÖu phô thuéc vµo vïng phñ nh­ trong b¶ng d­íi ®©y: B¶ng 1-1. Tèc ®é d÷ liÖu vµ vïng phñ Tèc ®é KiÓu vïng phñ 2.048Mb/s Pico-cell/micro-cell 384kb/s Medium cell 144kb/s vµ 64kb/s Large cell 14.4kb/s Ver large cell 9.6kb/s Global cell 4.75kb/s – 12.2kb/s Voice DÞch vô: Cã kh¶ n¨ng cung cÊp ®ång thêi c¸c dÞch vô VBR víi yÕu cÇu chÊt l­îng kh¸c nhau trªn mét kÕt nèi duy nhÊt. C¸c dÞch vô ®a ph­¬ng tiÖn phong phó mµ m¹ng 3G cã thÓ cung cÊp lµ: TruyÒn h×nh héi nghÞ, qu¶n lý th«ng tin c¸ nh©n, lËp biÓu, nhãm lµm viÖc, fax mµu…… TruyÒn th«ng: B¸o, t¹p chÝ, qo¶ng c¸o,…… Mua s¾m: Th­¬ng m¹i ®iÖn tö, tiÒn ®iÖn tö, vÝ ®iÖn tö, giao dÞch tù ®éng, ®Êu gi¸…….. Gi¶i trÝ: Tin tøc, thÓ thao, trß ch¬i, video, ©m nh¹c….. Gi¸o dôc: Th­ viÖn trùc tuyÕn, m¸y t×m kiÕm, häc tõ xa.. Søc khoÎ: Ch÷a bÖnh, theo dâi vµ chuÈn ®o¸n tõ xa….. Tù ®éng ho¸: §o ®¹c tõ xa……….. Truy nhËp c¸c th«ng tin c¸ nh©n: Thêi gian biÓu, ®Æt vÐ tõ xa, c¶nh b¸o vÞ trÝ…… ChÊt l­îng: Ch©t l­îng cao, cã thÓ ®¹t tíi BER=10-6 TÝnh b¶o mËt cao, chèng nghe trém.. ChuyÓn m¹ng: Cho phÐp thùc hiÖn chuyÓn m¹ng toµn cÇu gi÷a c¸c nhµ khai th¸c 3G kh¸c nhau. Hç trî chuyÓn giao gi÷a c¸c hÖ thèng kh¸c nhau ®Ó c©n b»ng t¶i t¨ng c­êng vïng phñ. Lé tr×nh ph¸t triÓn tõ thÕ hÖ hai lªn thÕ hÖ ba. Tõ nh÷ng n¨m ®Çu cña thËp niªn 80 ®· b¾t ®Çu xuÊt hiÖn c¸c hÖ thèng thèng th«ng tin di ®éng thÕ hÖ thø nhÊt (1G) sö dông kü thuËt t­¬ng tù nh­ lµ: NMT, C-Nets, AMPS, TACS,…Mét thËp kû sau, c¸c kü thuËt sè ch¼ng h¹n nh­ GSM, CdmaOne, DAMPS lµ hÖ thèng th«ng tin di ®éng thÕ hÖ hai ®· ®­îc xuÊt hiÖn vµ ®­îc th­¬ng m¹i ho¸ víi b­íc nh¶y v­ît bËc thay thÕ cho hÖ thèng th«ng tin di ®éng thÕ hÖ thø nhÊt. Víi hai kü thuËt ®ã ®iÓm chung ®Òu nh»m vµo c¸c dÞch vô tho¹i- dÞch vô mµ phæ biÕn nhÊt lóc bÊy giê. H×nh 1-1. Lé tr×nh ph¸t triÓn cña hÖ thèng TTD§ tõ thÕ hÖ thø hai ®Õn thÕ hÖ th­ ba Ngµy nay, cïng víi sù bñng næ cña Internet vµ sù gia t¨ng nhu cÇu trong viÖc sö dông c¸c kü thuËt dÞch vô míi, ®Æc biÖt lµ dÞch vô truyÒn th«ng sè liÖu tèc ®é cao, c¸c dÞch vô Video-gi¶i trÝ,… ®ßi hái c¸c nhµ khai th¸c m¹ng cung cÊp rÊt nhiÒu tÝnh n¨ng míi cho m¹ng vµ c¸c dÞch vô gi¸ trÞ gia t¨ng trªn c¬ së m¹ng hiÖn cã vµ buéc ph¶i triÓn khai m¹ng lªn thÕ hÖ tiÕp theo lµ thÕ hÖ thø ba (3G-UMTS) míi cã thÓ cung cÊp ®­îc nhu cÇu cña kh¸ch hµng. Do vËy, ®Ó ®¸p øng ®­îc c¸c dÞch vô míi vÒ truyÒn th«ng m¸y tÝnh vµ h×nh ¶nh, ®ång thêi ®¶m b¶o tÝnh kinh tÕ th× hÖ thèng th«ng tin di ®éng thÕ hÖ hai (PDC, GSM,IS136, IS95) sÏ tõng b­íc chuyÓn ®æi sang hÖ thèng th«ng tin di ®éng thÕ hÖ thø ba WCDMA/UMTS, tuú theo ®iÒu kiÖn s½n cã cña tõng nhµ khai th¸c. H×nh 1-1 sÏ tæng kÕt qu¸ tr×nh ph¸t triªn cña hÖ thèng th«ng tin di ®éng tõ thÕ hÖ thø hai ®Õn thÕ hÖ thø ba sö dông c¸c c«ng nghÖ kh¸c nhau. Ph©n bæ tÇn sè cho ITM-2000 Ph©n bæ tÇn sè lµ mét tµi nguyªn quý b¸u cña mçi quèc gia, lµ t­ liÖu s¶n xuÊt quan träng cña c¸c nhµ khai th¸c v« tuyÕn. ViÖc ph©n bæ tÇn sè cho c¸c hÖ thèng th«ng tin di ®éng lµ viÖc lµm cÇn thiÕt víi môc tiªu quan träng lµ h¹n chÕ ¶nh h­ëng lÉn nhau cña c¸c hÖ thèng v« tuyÕn nãi chung vµ c¸c hÖ thèng th«ng tin di ®éng nãi riªng. H×nh 1-2. Ph©n bæ phæ tÇn ë WRC-92 cho IMT-2000 ViÖc ph©n bæ tÇn sè cho c¸c hÖ thèng IMT-2000 ®­îc c«ng bè t¹i c¸c kú héi nghÞ WRC (World Radio Conference). WCR-92 ®­îc tæ vµo 02/1992 t¹i Malaga x¸c ®Þnh d¶i tÇn lµ 1885 – 2025MHz vµ 2110 – 2200 MHz dµnh cho c¸c hÖ thèng IMT-2000. Ph©n bæ phæ tÇn ë WRC-92 cho IMT-2000 ®­îc cho ë h×nh 1-2. WRC-2000 xö lý c¸c vÊn ®Ò phæ tÇn ®Ó øng dông cho c¸c th«ng tin di ®éng tiªn tiÕn trong khu«n khæ IMT-2000 víi môc tiªu x¸c ®Þnh c¸c b¨ng th«ng bæ xung cã thÓ tho¶ m·n nhu cÇu vµo kho¶ng thêi gian 2005-2010. Ph©n bæ phæ tÇn ë WRC-99 cho IMT-2000 ®­îc cho ë h×nh 1-3. H×nh 1-3. Ph©n bæ phæ tÇn ë WRC-2000 cho IMT-2000 CÊu tróc cña hÖ thèng UMTS HÖ thèng UMTS ®­îc ph¸t triÓn cho c¸c n­íc sö dông hÖ thèng th«ng tin di ®éng thÕ hÖ hai lµ GSM vèn chiÕm hín 65% thÞ phÇn thuª bao di ®éng trªn thÕ giíi. Môc tiªu ban ®Çu hÖ thèng UMTS kh«ng ph¶i t­¬ng thÝch víi hÖ thèng GSM nh­ng phÇn m¹ng lâi cña hÖ thèng UMTS l¹i ®­îc ph¸t triÓn theo h­íng tËn dông l¹i tèi ®a thiÕt bÞ cña hÖ thèng GSM. UMTS nhËn ®­îc sù ñng hé lín nhÊt tr­íc hÕt nhê tÝnh linh ho¹t cña líp vËt lý trong viÖc hç trî c¸c kiÓu dÞch vô kh¸c nhau ®Æc biÖt lµ c¸c dÞch vô tèc ®é bit thÊp vµ trung b×nh. Víi nh÷ng tÝnh n¨ng trªn, hÖ thèng UMTS mang l¹i nh÷ng ­u ®iÓm sau: C¶i thiÖn nh÷ng hÖ thèng th«ng tin di ®éng hiÖn t¹i: c¶i thiÖn dung l­îng, c¶i thiÖn vïng phñ sãng. §em l¹i tÝnh linh ho¹t cao trong viÖc cung cÊp dÞch vô. Thùc hiÖn truy nhËp gãi hiÖu vµ tin cËy Mang l¹i tÝnh linh ho¹t cao trong vËn hµnh: hç trî ho¹t ®éng kh«ng ®ång bé gi÷a c¸c tr¹m gèc nªn triÓn khai thuËn lîi trong nhiÒu m«i tr­êng. HÖ thèng UMTS ®­îc sö dông hai gi¶i ph¸p lµ FDD vµ TDD. Trong ®ã FDD sö dông c«ng nghÖ WCDMA, cßn TDD sö dông c«ng nghÖ TD/CDMA. Tuy vËy, gi¶i ph¸p FDD ®­îc ph¸t triÓn réng r·i h¬n v× cã nhiÒu ­u ®iÓm ®Æc biÖt trong viÖc sö dông b¨ng tÇn ®èi xøng. Cßn gi¶i ph¸p TDD chñ yÕu dïng cho c¸c « quy m« nhá nh­ « micro hay « picro. CÊu tróc cña hÖ thèng PhÇn nµy, sÏ xÐt tæng quan vÒ cÊu tróc cña hÖ thèng UMTS. CÊu tróc cña hÖ thèng UMTS bao gåm c¸c phÇn m¹ng logic vµ c¸c giao diÖn. HÖ thèng nµy gåm cã nhiÒu phÇn tö, mçi phÇn tö cã chøc n¨ng kh¸c nhau. C¸c phÇn tö cña hÖ thèng UMTS cã thÓ ph©n chia nh­ chØ ra ë h×nh 1-4. Trong c¸c phÇn tö cña m¹ng UMTS, mét sè phÇn tö vÒ c¬ b¶n cã chøc n¨ng gièng nh­ trong hÖ thèng GSM. C¸c phÇn tö cßn l¹i cã chøc n¨ng nh­ sau: USIM: M«®un nhËn d¹ng thuª bao UMTS, t­¬ng tù nh­ thÎ SIM trong m¹ng GSM. ME: ThiÕt bÞ di ®éng, chÝnh lµ phÇn m¸y di ®éng kh«ng kÓ USIM. UE: ThiÕt bÞ ng­êi sö dông, t­¬ng tù nh­ MS trong m¹ng GSM. Node B: Tr¹m gèc trong UMTS, t­¬ng tù BTS trong hÖ thèng GSM. Node B vµ Iub, nã còng tham gia vµo viÖc qu¶n lý c¸c tµi nguyªn v« tuyÕn. RNC: Bé ®iÒu khiÓn m¹ng v« tuyÕn, chøc n¨ng t­¬ng tù nh­ BSC trong m¹ng GSM. SGSN: Nót hç trî dÞch vô GPRS, cã chøc n¨ng t­¬ng tù nh­ MSC/VLR nh­ng ®­îc sö dông cho phÇn dÞch vô chuyÓn m¹ch gãi. GGSN: Nót hç trî cæng GPRS, cã chøc n¨ng gièng nh­ GMSC nh­ng liªn quan ®Õn c¸c dÞch vô PS. H×nh 1-4. C¸c phÇn tö cña m¹ng UMTS mÆt ®Êt. 1.5.2.M¹ng truy nhËp vè tuyÕn UTRAN CÊu tróc cña UTRAN ®­îc tr×nh bµy nh­ h×nh vÏ: H×nh 1-5. CÊu tróc m¹ng truy nhËp v« tuyÕn UTRAN M¹ng truy nhËp v« tuyÕn UTRAN bao gåm mét hay nhiÒu hÖ thèng con m¹ng v« truyÕn RNS (Radio Network Subsystem). Mçi RNS lµ mét m¹ng con trong UTRAN bao gåm mét bé ®iÒu khiÓn RNC vµ c¸c Node B. C¸c RNC cã thÓ ®­îc kÕt nèi qua giao diÖn Iur, c¸c RNC vµ Node B ®­îc kÕt nèi qua giao diÖn Iub. C¸c tÝnh n¨ng chñ yÕu cña UTRAN gåm: Hç trî c¸c chøc n¨ng ë m¹ng v« tuyÕn: Hai yªu cÇu quan träng nhÊt lµ kh¶ n¨ng hç trî chuyÓn giao mÒm vµ c¸c thuËt to¸n qu¶n lý tµi nguyªn v« tuyÕn ®Æc thï. Xö lý sè liÖu PS vµ CS: Sö dông mét ng¨n xÕp giao thøc duy nhÊt ë giao diÖn v« tuyÕn ®Ó xö lý c¶ hai lo¹i sè liÖu chuyÓn m¹ch kªnh vµ chuyÓn m¹ch gãi. ChÕ ®é chuyÓn t¶i: Sö dông ATM lµ chÕ ®é chuyÓn t¶i chÝnh ë UTRAN Cßn hai phÇn tö chÝnh cña m¹ng UTRAN lµ Node B vµ RNC cã chøc n¨ng nh­ sau: Node B: Chøc n¨ng chÝnh cña Node B lµ xö lý líp vËt lý (L1) ë giao diÖn v« tuyÕn nh­ m· hoa kªnh, ®an xen, tr¶i phæ, ®iÒu chÕ,…Nã còng thùc hiÖn mét chøc n¨ng tµi nguyªn v« tuyÕn nh­ ®iÒu khiÓn c«ng suÊt vßng trong… RNC: Trong tr­êng hîp Node B chØ cã mét kÕt nèi víi m¹ng th× RNC chÞu tr¸ch nhiÖm ®iÒu khiÓn Node B ®­îc gäi lµ CRNC (Controlling RNC). Ng­îc l¹i, khi Node B cã h¬n mét kÕt nèi m¹ng th× c¸c RNC ®­îc chia thµnh hai lo¹i kh¸c nhau theo vai trß logic cña chóng. RNC phôc vô (Serving RNC): §©y lµ RNC kÕt nèi c¶ ®­êng l­u l­îng vµ b¸o hiÖu RANAP víi m¹ng lâi. SRNC còng kÕt cuèi b¸o hiÖu ®iÒu khiÓn tµi nguyªn v« tuyÕn v« tuyÕn gi÷a UE vµ UTRAN, xñ lý sè liÖu líp 2 (L2) tõ/tíi giao diÖn v« tuyÕn. SRNC cña Node B nµy còng cã thÓ l¶ CRNC cña mét Node B kh¸c. RNC tr«i (Drift RNC): §©y lµ RNC bÊt kú kh¸c víi SRNC, ®Ó ®iÒu khiÓn c¸c « ®­îc MS sö dông. Khi cÇn, DRNC cã thÓ thùc hiÖn kÕt hîp vµ ph©n chia ë ph©n tËp vÜ m«. DRNC kh«ng thùc hiÖn xö lý ë líp 2 (L2) ®èi sè liÖu tõ/tíi giao diÖn v« tuyÕn mµ chØ ®Þnh tuyÕn sè liÖu mét c¸ch trong suèt gi÷a c¸c giao diÖn Iub vµ Iur. Mét UE cã thÓ kh«ng cã hoÆc cã mét hay nhiÒu DRNC. 1.5.3.M¹ng lâi vµ c¸c ph¸t hµnh cña 3GPP. Ph¸t hµnh cña hÖ thèng UMTS kh«ng ®­îc ph¸t hµnh hµng n¨m nh­ hÖ thèng GSM. Ph¸t hµnh ®Çu tiªn cña hÖ thèng UMTS lµ 3GPP Release 1999, sau ®ã lµ ph¸t hµnh 3GPP Release 2000 ®­îc chia thµnh 3GPP Release 4 vµ 3GPP Release 5. 3GPP Release 1999: §©y cã thÓ nãi lµ tËp tiªu chuÈn ®Çu tiªn cho hÖ thèng UMTS ®­îc ®­a ra cuèi n¨m 1999. M¹ng lâi trong ph¸t hµnh nµy kh«ng kh¸c biÖt lín so víi m¹ng lâi ë hÖ thèng GSM. 3GPP Release 2000: Ph¸t hµnh nµy rÊt kh¸c biÕt so víi ph¸t hµnh tr­íc v× ph¸t hµnh nµy nh»m ®Ò cËp ®Õn kiÕn tróc m¹ng UMTS hoµn toµn dùa trªn nÒn IP víi c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch gãi. Cã thÓ nãi m¹ng nµy ®¬n gi¶n h¬n lµ m¹ng All IP. 3GPP Release 2000 gåm hai ph¸t hµnh: 3GPP Release 4: §©y lµ tËp tiªu chuÈn thø hai ®­îc ra vµo th¸ng 03 n¨m 2001. KiÕn tróc ph¸t hµnh nµy lµ kiÕn tróc m¹ng ph©n bè, x©y dùng hoµn toµn trªn nÒn t¶ng giao thøc IP. 3GPP Release 5: §©y lµ mét tËp tiªu chuÈn mµ ®­îc ®­a ra vµo th¸ng 03 n¨m 2002. TËp tiªu chuÈn nµy lµ m¹ng ®a ph­¬ng tiÖn IP víi m¹ng b¸o hiÖu vµ ®iÒu khiÓn ®Òu ®­îc x©y dùng trªn giao thøc IP. KiÕn tróc m¹ng UMTS ë 3GPP Release 1999 KiÕn tróc m¹ng ë 3GPP Release 99 ®­îc thÓ hiÖn nh­ h×nh vÏ: H×nh 1-6. KiÕn tróc m¹ng UMTS ë 3GPP Release 1999 Tõ h×nh vÏ 1.6 ta thÊy kiÕn tróc m¹ng 3G Rel99 còng kh«ng kh¸c g× nhiÒu so víi kiÕn tróc m¹ng GSM, nh­ng trong kiÕn tróc m¹ng nµy ta cã thÓ thÊy ®­îc lµ nã cã hç trî thªm c¸c node lµ: SGSN, GGSN vµ GMSC,…Cô thÓ nh­ sau: M¹ng lâi gåm c¸c MSC, SGSN,GGSN,GMSC vµ c¸c phÇn tö kh¸c chøa c¸c c¬ së d÷ liÖu cÇn thiÕt cña m¹ng th«ng tin di ®éng nh­: HLR,AUC, VLR,..Cßn m¹ng truy nhËp v« tuyÕn UTRAN th× ta cã thÓ xem trong hai khÝa c¹nh tøc lµ giai ®o¹n ®Çu ta võa triÓn khai m¹ng 3G, cßn hÖ thèng GSM sÏ vÉn cßn tån t¹i. VËy ta thÊy ®­îc c¶ hai bé phËn bao gåm: RNC vµ BSC. C¸c giao diÖn m¹ng UTRAN cña ph¸t hµnh nµy ®Òu x©y dùng trªn c¬ së ATM, cßn giao diÖn gi÷a SGSN vµ GGSN lµ sö dông giao thøc IP vµ b¸o hiÖu sè 7 (SS7) còng sö dông trong cña c¸c bé phËn kh¸c. 1.5.3.2.KiÕn tróc m¹ng 3GPP Release 4 §iÓm kh¸c biÖt chñ yÕu cña ph¸t hµnh 3GPP Release 4 so víi ph¸t hµnh 3GPP Release 99 lµ m¹ng lâi trong ph¸t hµnh 3GPP Release 4 sö dông kiÕn tróc ph©n bè. H×nh 1-7. KiÕn tróc m¹ng UMTS ë 3GPP Release 4 Trong kiÕn tróc ph©n bè ë ph¸t hµnh nµy, phÇn b¸o hiÖu vµ l­u l­îng cña chuyÓn m¹ch kªnh ®­îc t¸ch hai tuyÕn riªng biÖt. PhÇn chuyÓn m¹ch kªnh gièng nh­ trong ph©n hµnh 3GPP Release 99. C¸c phÇn tö MSC vµ GMSC ®­îc t¸ch thµnh hai thµnh phÇn sau: MSC: §­îc chia thµnh c¸c thµnh phÇn sau: MSC Server: Chøa tÊt c¶ c¸c phÇn mÒm ®iÒu khiÓn cuéc gäi vµ qu¶n lý di ®éng cã ë mét MSC tiªu chuÈn. MSC vµ GMSC kÕt nèi víi MGW b»ng giao thøc MEGACO vµ víi GSMC b»ng giao thøc BICC. MGW (Cæng ®a ph­¬ng tiÖn): Chøa ma trËn chuyÓn m¹ch ho¹t ®éng d­íi sù diÒu khiÓn cña phÇn mÒm t¹i MSC Server (Softswich). ViÖc t¸ch MSC thµnh hai thµnh phÇn cßn cho phÐp chuyÓn ®æi tèc ®é sang 64 Kbps chØ cÇn thùc hiÖn ë giao diÖn MGW víi m¹ng ngoµi mµ kh«ng cÇn thùc hiÖn trong m¹ng lâi cña UMTS. GMSC: Thµnh phÇn nµy còng ®­îc chia thµnh hai thµnh phÇn lµ GMSC Server vµ MGW, GMSC Server cã chøc n¨ng t­¬ng tù nh­ MSC Server Nh­ vËy, ta cã thÓ nãi r»ng trong ph¸t hµnh nµy tån t¹i hai ®­¬ng trôc c¶ chuyÓn m¹ch kªnh vµ chuyÓn m¹ch gãi. Ngoµi ra trong m«i tr­êng m¹ng lâi th× ®Òu sö dông giao thøc IP vµ ATM, vµ trong ®ã UMTS ®­îc sö dông b¸o hiÖu sè 7 (SS7). 1.5.3.3.KiÕn tróc m¹ng ë 3 GPP Release 5. KiÕn tróc m¹ng ë 3GPP Release 5 lµ kiÕn tróc m¹ng ®a ph­¬ng tiÖn IP. §iÓm næi bËt nhÊt trong kiÕn tróc nµy lµ sù héi tô toµn diÖn cña tiÕng vµ sè liÖu: c¶ tiÕng vµ sè liÖu ®­îc xö lý gièng nhau trªn toµn bé ®­êng truyÒn tõ ®Çu cuèi tíi ®Çu cuèi. KiÕn tróc m¹ng 3GPP Release 5 nh­ h×nh vÏ 1.8. Chøc n¨ng cña mét sè phÇn tö nh­: CSCF: Qu¶n lý viÖc thiÕt lËp, duy tr× vµ gi¶i phãng c¸c phiªn ®a ph­¬ng tiÖn ®Õn vµ tõ ng­êi sö dông. SGSN/GGSN: Cã chøc n¨ng hç trî c¶ dÞch vô d÷ liÖu chuyÓn m¹ch kªnh vµ chuyÓn m¹ch gãi. MRF: Thùc hiÖn chøc n¨ng lËp cÇu héi nghÞ nh»m hç trî c¸c chøc n¨ng nh­ tæ chøc cuéc gäi nhiÒu phÝa vµ dÞch vô héi nghÞ. MGCF: §iÒu khiÓn c¸c cæng ®a ph­¬ng tiÖn MGW. H×nh 1-8. KiÕn tróc m¹ng ®a ph­¬ng tiÖn IP cña 3GPP Release 5 Tµi liÖu tham kh¶o [1] Ts. NguyÔn Ph¹m Anh Dòng.”Th«ng tin di ®éng thÕ hÖ ba”, Häc viÖn C«ng nghÖ BCVT, 2002, ch­¬ng 1. [2] Harri Holma and Antti Toskala. ”WCDMA for UMTS”, John Wiley & Sone, Lt®, 2000. [3] Clint Smith and Daniel Collins. “ 3G Wireless Networks”, McGraw-Hill, 2002. [4] www.nmscommunications.com/3Gtutorial [5] www.umtsworld.com [6] www.laotel.com [7] Mét sè tµi liÖu tiÕng Lµo