Nước ta đang trong quá trình thực hiện công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế từ nông nghiệp - công nghiệp - dịch vụ sang công nghiệp - dịch vụ - nông nghiệp, đang gây áp lực lớn đối với đất đai. Công nghiệp hoá là chìa khoá của sự phồn vinh và đưa con người tới nền văn minh hiện đại nhưng nó phải trả giá rất đắt nếu như không xây dựng và phát triển trên một nền tảngvững chắc. Qúa trình công nghiệp hoá con người đã phí phạm không ít tài nguyên của đất nước, càng ngày sử dụng càng nhiều đất để phát triển công nghệ, đô thị hoá, nhưng lại chôn vùi những cánh đồng phì nhiêu hoặc phá hỏng rừng núi giàu có, lấy đất kiến thiết giao thông, thuỷ lợi, cải tạo và mở rộng đô thị sẵn có, xây dựng đô thị mới mà ít chú ý tới " một tấc đất một tấc vàng ". Không những thế mà còn huỷ hoại khung cảnh thiên nhiên và những truyền thống tốt đẹp trong đời sống phải trải qua thời gian dài trong lịch sử mới tích luỹ được, đặc biệt là lãng phí tài nguyên đất đai, nhất là khi xu hướng đó đang phát triển ồ ạt trên các vùng nông thôn hiện nay.
Quy hoạch sử dụng đất đai cấp huyện nhằm khai thác sử dụng tốt nhất nguồn tài nguyên có hạn; mặt khác nó là phương tiện quan trọng góp phần phát triển tổng thể kinh tế xã hội của huyện trong tương lai, phù hợp với hoàn cảnh chính trị xã hội và thực tế của huyện, góp phần hoàn thiện quy hoạch tổng thể lãnh thổ quốc gia. Thấy được ý nghĩa đó với tư cách là sinh viên chuyên ngành kinh tế và quản lý địa chính trường Đại học kinh tế quốc dân, em muốn được góp phần nhỏ bé của mình vào công tác quy hoạch sử dụng đất cấp huyện đang còn nhiều bất cập hiện nay
- Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài.
Mục đích nghiên cứu của luận văn là góp phần làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn công tác quy hoạch sử dụng đất trên địa bàn huyện Chí Linh. Tìm tòi giải pháp phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả công tác quy hoạch sử dụng đất.
- Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đề tài tập trung nghiên cứu hiện trạng công tác quy hoạch sử dụng đất trên địa bàn huyện Cí Linh chủ yếu trong khoảng thời gian từ năm 1998 đến nay.
- Phương pháp nghiên cứu
Ngoài phương pháp nghiên cứu truyền thống như duy vật biện chứng,
duy vật lịch sử, luận văn còn sử dụng các phương pháp phân tích, thống kê, so sánh.đề tài kết hợp nguyên lý kinh điển với kiến thức kinh tế hiện đại , gắn quan điểm đường lối của Đảng với tổng kết thực tiễn.
- Nội dung của đề tài.
Đề tài: Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác quy hoạch sử dụng đất trên địa bàn Huyện Chí Linh
Ngoài phần lời nói đầu, kết luận và phụ lục, đề tài gồm có 3 chương sau:
- Chương1: cơ sở lý luận và thực tiễn của công tác lập quy hoạch sử dụng đất cấp huyện.
-Chương 2: thực trạng quy hoạch sử dụng đất trên địa bàn Huyện Chí Linh - Thanh phố Hải Dương.
- Chương 3: Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác quy hoạch sử dụng đất trên địa bàn Huyện Chí Linh.
116 trang |
Chia sẻ: oanh_nt | Lượt xem: 1150 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang nội dung tài liệu Đề tài Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác quy hoạch sử dụng đất trên địa bàn Huyện Chí Linh, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Lời nói đầu
Nước ta đang trong quá trình thực hiện công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế từ nông nghiệp - công nghiệp - dịch vụ sang công nghiệp - dịch vụ - nông nghiệp, đang gây áp lực lớn đối với đất đai. Công nghiệp hoá là chìa khoá của sự phồn vinh và đưa con người tới nền văn minh hiện đại nhưng nó phải trả giá rất đắt nếu như không xây dựng và phát triển trên một nền tảngvững chắc. Qúa trình công nghiệp hoá con người đã phí phạm không ít tài nguyên của đất nước, càng ngày sử dụng càng nhiều đất để phát triển công nghệ, đô thị hoá, nhưng lại chôn vùi những cánh đồng phì nhiêu hoặc phá hỏng rừng núi giàu có, lấy đất kiến thiết giao thông, thuỷ lợi, cải tạo và mở rộng đô thị sẵn có, xây dựng đô thị mới mà ít chú ý tới " một tấc đất một tấc vàng ". Không những thế mà còn huỷ hoại khung cảnh thiên nhiên và những truyền thống tốt đẹp trong đời sống phải trải qua thời gian dài trong lịch sử mới tích luỹ được, đặc biệt là lãng phí tài nguyên đất đai, nhất là khi xu hướng đó đang phát triển ồ ạt trên các vùng nông thôn hiện nay.
Quy hoạch sử dụng đất đai cấp huyện nhằm khai thác sử dụng tốt nhất nguồn tài nguyên có hạn; mặt khác nó là phương tiện quan trọng góp phần phát triển tổng thể kinh tế xã hội của huyện trong tương lai, phù hợp với hoàn cảnh chính trị xã hội và thực tế của huyện, góp phần hoàn thiện quy hoạch tổng thể lãnh thổ quốc gia. Thấy được ý nghĩa đó với tư cách là sinh viên chuyên ngành kinh tế và quản lý địa chính trường Đại học kinh tế quốc dân, em muốn được góp phần nhỏ bé của mình vào công tác quy hoạch sử dụng đất cấp huyện đang còn nhiều bất cập hiện nay
- Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài.
Mục đích nghiên cứu của luận văn là góp phần làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn công tác quy hoạch sử dụng đất trên địa bàn huyện Chí Linh. Tìm tòi giải pháp phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả công tác quy hoạch sử dụng đất.
- Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đề tài tập trung nghiên cứu hiện trạng công tác quy hoạch sử dụng đất trên địa bàn huyện Cí Linh chủ yếu trong khoảng thời gian từ năm 1998 đến nay.
- Phương pháp nghiên cứu
Ngoài phương pháp nghiên cứu truyền thống như duy vật biện chứng,
duy vật lịch sử, luận văn còn sử dụng các phương pháp phân tích, thống kê, so sánh...đề tài kết hợp nguyên lý kinh điển với kiến thức kinh tế hiện đại , gắn quan điểm đường lối của Đảng với tổng kết thực tiễn.
- Nội dung của đề tài.
Đề tài: Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác quy hoạch sử dụng đất trên địa bàn Huyện Chí Linh
Ngoài phần lời nói đầu, kết luận và phụ lục, đề tài gồm có 3 chương sau:
- Chương1: cơ sở lý luận và thực tiễn của công tác lập quy hoạch sử dụng đất cấp huyện.
-Chương 2: thực trạng quy hoạch sử dụng đất trên địa bàn Huyện Chí Linh - Thanh phố Hải Dương.
- Chương 3: Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác quy hoạch sử dụng đất trên địa bàn Huyện Chí Linh.
Chương I
cơ sở lý luận và thực tiễn của công tác lập quy hoạch sử dụng đất cấp huyện.
I. Khái niệm và vai trò của công tác quy hoạch sử dụng đất.
1. Các khái niệm cơ bản.
1.1. Vị trí vai trò của đất đai trong sản xuất và đời sống xã hội.
Đất đai là nguồn tái nguyên vô cùng quý giá với mỗi quốc gia, là một bộ phận lãnh thổ của mỗi quốc gia, mỗi doanh nghiệp, đất đai là nguồn tài nguyên, là một yếu tố của đầu vào rất quan trọng không thể thiếu được. Đất đai được sử dụng cho nhiều ngành kinh tế khác nhau và cho cả đời sống con người, chính vì vậy mà luật đất đai 1993 nước cộng hoà xã hội chủ nghĩa việt nam có ghi: " Đất đai là tài nguyên quốc gia vô cùng quí giá, là tư liệu sản xuất đặc biệt, là thành phần quan trọng hàng đầu của môi trường sống, là địa bàn phân bố của các khu dân cư, xây dựng các cơ sở kinh tế, văn hoá, xã hội, an ninh và quốc phòng".
Trước hết, đất đai là tài nguyên vô cùng quý báu, là sản phẩm của tự nhiên, có trước lao động và cùng với quá trình lịch sử phát triển kinh tế - xã hội, đất đai là điều kiện chung của lao động, đất đai là điều kiện chung của lao động. Đất đai đóng vai trò quyết định cho sự tồn tại và phát triển của xã hội loài người.Nếu không có đất đai thì rõ ràng không có một ngành sản xuất nào, một quá trình lao động sản xuất nào, cũng như không có sự tồn tại của loài người. Đất đai là điều kiện cho sự sống của động thực vật và con người trên trái đất.
Đất đai tham gia vào tất cả các hoạt động của đời sống kinh tế xã hội. Đất đai là địa điểm là cơ sở của các Thành phố, làng mạc, các công trình công nghiệp, giao thông đất đai cũng cấp nguyên liệu cho ngành công nghiệp xây dựng như gạch ngói, xi măng gốm xứ.
Đất đai và cùng với các điều kiện tự nhiên khác là một trong những cơ sở quan trọng nhất để hình thành các vùng kinh tế của đất nước nhằm khai thác và sử dụng có hiệu quả tiềm năng tự nhiên, kinh tế xã hội của mỗi vùng đất nước, cùng thúc đẩy phát triển đất nước.
Trong nông nghiệp đất đai có vị trí đặc biệt quan trọng, là tư liệu sản xuất chủ yếu không thể thay thế được. Đất đai không chỉ là chỗ tựa, chỗ đứng để lao động mà còn là nguồn cung cấp thức ăn cho cây trồng, mọi tác động của con người vào cây trồng đều được dựa vào đất đai và thông qua đất đai.
Đất đai gắn liền với khí hậu, môi trường trên phạm vi toàn cầu cũng như từng vùng, từng miền lãnh thổ. Trong quá trình trinh phục và cải tạo thiên nhiên, con người ngày càng can thiệp vào quá trình biến đổi của tự nhiên. Biến đổi của khí hậu có tác dụng mạnh mẽ đến các hệ sinh thái trên đất liền, ảnh hưởng đến môi trường sinh thái.
Như vậy việc sử dụng hợp lý qũi đất đai ngoài ý nghĩa về kinh tế còn có ý nghĩa để bảo vệ, cải tạo và biến đổi môi trường. Việc sử dụng hợp lý quĩ đất đai luôn là mục tiêu chiến lược của quốc gia, trong đó công cụ quy hoạch sử dụng đất có vai trò rất lớn.
1.2. Phân loại đất nước ở việt nan theo mục đích sử dụng.
Phân loại đất nước theo mục đích sử dụng nhằm nắm được hiện trạng đất đai đang được sử dụng vào mục đích khác nhau như thế nào, số lượng, cơ cấu của mỗi loại trong tổng số là bao nhiêu, những biến động của các loại đất này ra sao.
Căn cứ vào mục đích sử dụng chủ yếu, đất được phân loại thành các loại sau đây.
- Đất nông nghiệp.
- Đất lâm nghiệp.
- Đất khu dân cư nông thôn.
- Đất đô thị.
- Đất chuyên dùng.
- Đất chưa sử dụng.
Việc chuyển loại đất này sang loại đất khác, tức là chuyển mục đích sử dụng đất đang diễn ra một cách mạnh mẽ trên toan quốc đặc biệt, trong lĩnh vực đất ở và đất chuyên dùng. Do vậy việc phân loại đất có ý nghĩa rất lớn trong việc quản lý quỹ đất đai trên lãnh thổ, trong đó công cụ chính để nhà nước quản lý đó là: Quy hoạch sử dụng đất đai.
1.3. Khái niệm về qui hoạch sủ dụng đất.
Quy hoạch sử dụng đất là một hoạt động kinh tế xã hội có tính chất đặc thù. Có nhiều cách nhận thức khác nhau về quy hoạch sử dụng đất.
Quan điểm thứ nhất cho rằng quy hoạch sư dụng đất chỉ đơn thuần là biện pháp kỹ thuật, thông qua đó người ta thực hiện các công tác sau:
Đo đạc vẽ ảnh bản đồ đất đai.
Phân chia khoảnh thửa tính toán diện tích.
Giao đất cho các nghành.
Thiết kế xây dựng đô thị.
Quan điển thứ hai cho rằng quy hoạch sử dụng đất được xây dựng dựa trên các qui phạm pháp luật của nhà nước nhằm nhấn mạnh tính pháp chế của quy hoạch sử dụng đất.
Song cả hai cách quan niệm đó đều chưa đúng và chưa đầy đủ bản chất của quy hoạch sử dụng đất không nằm ở kỹ thuật đo đạc, cũng không thuộc về hình thức pháp lý, mà còn nằm ở bên trong việc tổ chức sử dụng đất, như một tư liệu sản xuất đặc biệt, coi đất như một đối tượng của các mối quan hệ trong sản xuất. Nó coi trọng hiệu quả kinh tế của việc sử dụng đất.
Do đó cần hiểu quy hoạch sử dụng đất là tổ hợp của 3 biện pháp:
- Biện pháp pháp chế: Nhằm đảm bảo chế độ quản lý và sử dụng đất theo pháp luật.
- Biện pháp kỹ thuật: áp dụng các hình thức tổ chức lãnh thổ hợp lý, trên cơ sở khoa học kỹ thuật.
- Biện pháp kinh tế: Đây là biện pháp quan trọng nhất nhằm khai thác triệt để và có hiệu quả cao tiềm năng của đất. Song điều đó chỉ thực hiện khi đạt được đồng bộ cùng với biện pháp kỹ thuật và pháp chế.
Từ đó có thể rút ra khái niệm quy hoạch sử dụng đất như sau:
Quy hoạch sử dụng đất là một hệ thống các biện pháp kinh tế, kỹ thuật và pháp chế của nhà nước về tổ chức sử dụng đất đầy đủ, hợp lý có hiệu quả cao thông qua việc phân phối và tái phân phân quỹ đất trên lãnh thổ tổ chức sử dụng đất như một tư liệu sản xuất khác gắn liền với đất nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất xã hội, tạo điều kiện bảo vệ đất và bảo vệ môi trường nói chung và quy hoạch sử dụng đất cấp huyện nói riêng.
* Các loại quy hoạch sử dụng đất.
Xét theo góc độ chủ thể quản lý có hai loại quy hoạch:
* Quy hoạch đất đai của nhà nước ( quy hoạch vĩ mô ).
*Quy hoạch đất đai của các tổ chức kinh tế - xã hội và cá nhân người sử dụng ( quy hoạch vĩ mô ).
Hai loại quy hoạch này cũng có mỗi quan hệ với nhau rất chặt chẽ, điều này thể hiện ở chỗ quy hoạch của Nhà nước tạo tiền đề pháp lý cho quy hoạch của các đơn vị cơ sở dựa vào quy hoạch chung của Nhà nước và phải góp phần thực hiện quy hoach chung đó.
Đối với quy hoạch đất đai của Nhà nước được phân làm 3 loại:
*Quy hoạch đất đai của Nhà nước Trung ương.
*Quy hoạch đất đai các cấp địa phương ( Tỉnh , Huyện, Xã ).
*Quy hoạch đất đai của các bộ, nghành.
Trong 3 loại quy hoạch trên thì quy hoạch của Nhà nước Trung ương là cơ sở, điều kiện pháp lý để tiến hành quy hoạch đất đai của các địa phương, các ngành. Quy hoạch cấp địa phương và cán bộ, ngành là nhằm cụ thể hoá quy hoạch của Nhà nước Trung ương và góp phần thực hiện quy hoạch chung cả nước.
Như vậy, với sự phân loại quy hoạch trên ta có thể thấy rằng quy hoạch sử dụng đất trên địa bàn huyện cấp huyện có vị trí và vai trò đáng kể, nó góp phần thực hiện quy hoạch chung của cả nước.
2. Đặc điểm và vai trò của quy hoạch sử dụng đất cấp huyện.
2.1. Đặc điểm của quy hoạch sử dụng đất cấp huyện.
Quy hoạch sử dụng đất cấp huyện là một công cụ quản lý khoa học của Nhà nước trên địa bàn huyện, do cấp tỉnh quản lý và thực hiện (các cơ sở địa chính tỉnh lập quy hoạch). ở nước ta quy hoạch sử dụng đất nhằm phục vụ nhu cầu của người sử dụng đất đai và quyền lợi xã hội, góp phần giải quyết tốt mối quan hệ trong quản lý và sử dụng đất đai, bảo vệ đất nâng cao hiệu quả sản xuất xã hội. Quy hoạch sử dụng đất trên lãnh thổ nói chung, quy hoạch sử dụng đất cấp huyện nói riêng mang đặc điểm tổng hợp, nó vận dụng kiến thức của nhiều môn khoa học thuộc các lĩnh vực khoa học tự nhiên, khoa học kinh tế, khoa học xã hội. Mục tiêu của quy hoạch sử dụng đất cấp huyện là nhằm khai thác sử dụng, cải tạo, bảo vệ toàn bộ tài nguyên đất trên địa bàn huyện một cách hiệu quả nhất.
Quy hoạch sử dụng đất cấp huyện có tính dài hạn và tính chiến lược, thời hạn của quy hoạch sử dụng đất cấp huyện thường 5 - 10 năm, 20 năm và lâu hơn nữa. Trên cơ sở dự báo xu thế biến động đất đai dài hạn , các yếu tố kinh tế xã hội quan trọng như tiến bộ khoa học kỹ thuật và công nghệ, công nghiệp hóa, nhu cầu và khả năng phát triển các ngành kinh tế; tình hình phát triển đô thị ( các thị trấn, thị tứ ), dân số và cơ cấu lao động. Xác định quy hoạch trung hạn và dài hạn về sử dụng đất. Việc xây dựng quy hoạch phải phản ánh được những vấn đề có tính chiến lược: phương hướng mục tiêu chiến lược của việc sử dụng đất đai, cân đối tổng quát nhu cầu sử dụng đất đai của từng ngành, điều chỉnh cơ cấu sử dụng đất đai và việc phân bố đất đai, phân định ranh giới và các hình thức quản lý việc sử dụng đất đai, các biện pháp, chính sách lớn quy hoạch sử dụng đất cấp huyện là cơ sở khoa học cho việc xây dựng kế hoạch sử dụng đất trên địa bàn huyện hàng năm và ngắn hạn.
Quy hoạch sử dụng đất cấp huyện mang tính khả biến, do xây dựng trong thời gian tương đối dài dưới tác động của nhiều nhân tố kinh tế, xã hội, kỹ thuật và công nghệ, nhất là xu hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước đang diễn ra mạnh mẽ ( cả ở vùng nông thôn ) nên một số dự kiến ban đầu cuả quy hoạch không còn phù hợp. Do việc bổ xung, điều chỉnh và hoàn chỉnh quy hoạch là việc làm hết sức cần thiết.
2.2. Vai trò của quy hoạch sử dụng đất cấp huyện.
Quy hoạch sử dụng đất đai cấp huyện góp phần đảm bảo sự thống nhất trong việc quản lý nhà nước về các loại đất đai trên địa bàn huyện, thông qua gián tiếp cấp tỉnh mà đại diện uỷ quyền là các Sở địa chính tỉnh. Thông qua quy hoạch sử dụng đất ở huyện mà Sở địa chính tỉnh kiểm soát, mọi diễn biến tình hình đất đai ở huyện, bắt buộc các đối tượng sử dụng đất trong ranh giới của mình, cho phép sở quản lý đất đai chắc chắn trật tự hơn, tranh chấp đất đai có cơ sở giải quyết hơn. Do đó phát huy tính tự chủ và nâng cao hiệu quả sử dụng đất của những tổ chức, cá nhân được giao quyền sử dụng đất.
Quy hoạch sử dụng đất cấp huyện tạo ra sự ổn định về mặt pháp lý cho việc quản lý nhà nước đối với đất đai. Làm cơ sở cho việc giao quyền sử dụng đất, cho thuê đất, đầu tư và phát triển kinh tế, góp phần bảo đảm an ninh lương thực quốc gia và thực hiện công nghiệp hoá đất nước. Quy hoạch sử dụng đất đai tạo điều kiện xác lập cơ chế điều tiết một cách chủ động việc phân bổ quy hoạch đất đai như phát triển nông nghiệp, lâm nghiệp, phát triển công nghệ và kết cấu hạ tầng phù hợp trên địa bàn huyện, để phát triển một cách tối đa ưu thế của huyện, và như vậy sẽ khuyến khích được vốn đầu tư trong huyện, thu hút được vốn đầu tư bên ngoài vào phát triển kinh tế - xã hội của huyện.
Quy hoạch đất đai tạo điều kiện cho việc tính thuế, xác định giá cả các loại đất hợp lý hơn, sử dụng đất đai có hiệu quả hơn. Việc tính thu, xác định giá cả các loại đất đai. Trên cơ sở phân hạng đất bố chí xắp xếp cho các đối tượng sử dụng đất và họ hiểu rõ được phạm vi danh giới của mình, họ yên tâm đầu tư phát triển đất đai của mình, do vậy hiệu quả sử dụng đất sẽ cao hơn, mà việc tính thuế, giá cả đất đai càng chính xác hơn.
Như vậy quy hoạch sử dụng đất cấp huyện có vai trò và ý nghĩa to lớn cho mục tiêu phát triển kinh tế xã hội trên địa bàn huyện, nâng cao đời sống người dân, thu hút vốn đầu tư. Vì thế nó có ý nghĩa quan trọng cả trước mắt và lâu dài, đòi hỏi sự cần thiết và hiệu quả của công tác quy hoạch sử dụng đất trên địa bàn huyện. Chính hiệu quả của công tác quy hoạch sử dụng đất trên địa bàn huyện sẽ góp phần hoàn thiện hơn quy hoạch sử dụngđất cấp tỉnh.
II. Nội dung của công tác quy hoạch sử dụng đất cấp huyện.
1. Căn cứ về quy hoạch sử dụng đất cấp huyện. ( trên địa bàn huyện ).
- Mục tiêu phát triển tổng thể kinh tế - xã hội của huyện
Mỗi một huyện luôn có chiến lược phát triển tổng thể kinh tế - xã hội dựa trên bản quy hoạch tổng thể kinh tế xã hội của huyện; do đất đai là một tài nguyên quý giá hữu hạn, là nền tảng, cơ sở cho sản xuất, cho các doanh nghiệp, có đặc điểm là tính cố định, tính không tái sinh và tính thay thế . Điều đó đòi hỏi phải lấy hiệu quả kinh tế xã hội làm tiền đề tiến hành xắp xếp hợp lý quỹ đất của huyện theo kế hoạch phù hợp với tình hình của tỉnh, của đất nước nhằm đạt tới mục tiêu sử dụng đất trên địa bàn huyện một cách hợp lý điều hoà tránh mâu thuẫn giữa các loại sử dụng đất, xác định hợp lý cơ cấu của việc sử dụng đất dựa trên sự phát triển kinh tế xã hội của huyện. Hơn nữa sự cần thết của quy hoạch sử dụng đất cấp huyện bắt nguồn từ mối quan hệ mật thiết giữa đất trên địa bàn huyện với phát triển kinh tế xã hội của huyện. Việc sử dụng đất trên địa bàn huyện hợp lý hay không, trực tiếp gây ra ảnh hưởng to lớn với sự phát triển kinh tế xã hội của huyện. Sự phát triển kinh tế đang diễn ra không ngừng trên địa bàn huyện từ đó đặt ra những yêu cầu mới đối với việc sử dụng đất và việc chuyển mục đích sử dụng đất vẫn không ngừng ra tăng. Đặc biệt trong lĩnh vực đất ở và đất chuyên dùng. Điều đó đòi hỏi việc sử dụng đất trên địa bàn huyện không chỉ xuất phát từ lợi ích cục bộ trước mắt mà còn có quy hoạch thích ứng với sự phát triển kinh tế xã hội của huyện. Chính sự phát triển này luôn kéo theo nhu cầu đối với các thị trấn, thị tứ trên địa bàn huyện trong sự phát triển, mở rộng cải tạo, phân bố các ngành nghề, luôn tạo ra sức hút đối với nhu cầu sử dụng đất trên địa bàn huyện.
Xu hướng phát triển mạnh kinh tế trang trại, kinh tế rừng diễn ra trên các huyện cũng đòi sự bố chí, xắp xếp sao cho hợp lý để đem lại hiệu quả trong việc sử dụng đất đai trên địa bàn huyện. Sự phát triển này góp phần tích cực cho sự phát triển tổng thể kinh tế - xã hội của huyện nhất là ở các huyện miền núi.
Do vậy quy hoạch sử dụng đất trên địa bàn huyện căn cứ vào mục tiêu phát triển tổng thể kinh tế - xã hội của huyện để xác định phương hướng cơ bản cho việc sử dụng đất tiết kiệm, hợp lý, đồng thời phải căn cứ vào:
* Căn cứ vào khả năng cung cấp đất đai của huyện.
Cung cấp đất với tính cách là một tài nguyên thiên nhiên có hai hàm nghĩa: một là cung cấp tự nhiên của đất chỉ số lượng các loại tài nguyên đất mà trái đất có thể cung cấp cho nhân loại sử dụng trong môi trường kinh tế, kỹ thuật nhất định, đó là sự cung cấp không có tính co giản vì không chịu ảnh hưởng của bất kỳ nhân tố nhân tạo hay xã hội nào. Cung cấp tự nhiên của đất đòi hỏi đất phải đáp ứng của một số điều kiện nào đó như khí hậu thích nghi với sự sống của con người và sự sinh trưởng của thực vật, địa hình, địa thế thuận tiện cho việc tiến hành các hoạt động sản xuất và sinh hoạt của con người, có thể phát triển một loại tài nguyên nào đó hoặc có giao thông vận tải tương đối tốt.
Cung cấp kinh tế của đất được thực hiện trên cơ sở cung cấp tự nhiên của nó được biến đổi song song với biến đổi công dụng của nó. Đất cung cấp cho người sử dụng thường tồn tại nhiều công dụng khác nhau, giữa chúng có thể cạnh tranh và thay thế lẫn nhau, khi hiệu quả của loại công dụng nào đó nâng cao, thì tất nhiên lượng cung ứng của nó cũng nâng cao một cách tương ứng, như vậy cung cấp kinh tế của đất nước có tính co giãn nó biến đổi theo sự ra tăng nhu cầu về đất và sự nâng cao hiệu quả kinh tế của việc sử dụng đất.
Cung cấp đất chịu ảnh hưởng của các nhân tố cơ bản là:
- Lượng cung cấp tự nhiên của các loại đất.
- Song song với nâng cao từng bước tri thức và kỹ năng sử dụng đất của loài người, làm cho đất trước đây không sử dụng được, hoặc biến đất trước đây sử dụng không kinh tế thành tương đối kinh tế, do đó mà tăng lượng cung cấp kinh tế của đất.
- Sự phát triển giao thông vân tải, hạ giá thành vận tải, làm cho đất trước đây không sử dụng được thành sử dụng được, điều đó cũng có thể tăng lượng cung cấp đất.
- Sự phát triển của công nghiệp và khoa học kỹ thuật hiện đại cũng là nhân tố quan trọng ảnh hưởng đến sự cung cấp kinh tế của một loại đất nào đó.
- Nâng cao trình độ sử dụng tập trung và tiết kiệm đất, cũng góp phần tăng lượng cung cấp kinh tế của đất.
Cung cấp kinh tế và cung cấp tự nhiên của đất tuy có liên quan song lại có sự khác biệt chủ yếu là: trước hết cung cấp tự nhiên của đất là cơ sở của cung cấp kinh tế của đất, thứ hai nói đến một cách tương đối, cung cấp tự nhiên của đất tĩnh tại, không co giảm còn cung cấp kinh tế của đất là động thái, có tính chất co giảm.
Do đất đai trên địa bàn huyện chủ yếu sử dụng vào mục đích nông nghiệp, lâm nghiệp, nên sức tự nhiên của đất, sự phì nhiêu của đất và khí hậu với tính cách là điều kiện tự nhiên, có ảnh hưởng lớn đến tốc độ tốt xấu của đất trên địa bàn huyện và chỉ chiếm tỷ lệ diện tích lớn trong tổng số. Tuy nhiên sự cung cấp kinh tế của đất ngày càng gia tăng nhất là trong sự phát triển mở rộng của các thị trấn, sự hình thành các khu công nghiệp hay quá trình nâng cấp cơ sở hạ tầng ngày càng tăng. Điều đó cũng có ý nghĩa là để đáp ứng nhu cầu phát triển công nghiệp hoá, góp phần phát triển kinh tế xã hội của huyện, đó cũng chính là cơ sở quan trọng trong tiến trình thực hiện quy hoạch sử dụng đất cấp huyện. Nhưng quy hoạch sử dụng đất cấp huyện chỉ dựa trên hai căn cứ trên thì chưa đủ, đòi hỏi phải:
* Căn cứ vào tính pháp lý của nhà nước.
Chấp hành pháp luật của nhà nước là cơ sở của mọi hoạt động và biện pháp liên quan tới nguồn sử dụng đất trên địa ban huyện, nó không chỉ mang ý nghĩa kinh tế mà còn là một vấn đề chính trị quan trọng, bởi vì tài nguyên đất nước đã được quốc hữu hoá là đối tượng sở hữu của nhà nước, đồng thời là một căn cứ quan trọng để phát triển sức sản xuất để củng cố và hoàn thiện nhiệm vụ trọng tâm mà Đảng và Chính phủ đề ra trong quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, cũng như bảo vệ tính bất khả sâm phạm quyền sở hữu đất đai của nhà nước. Luật pháp của nhà nước nghiên cứu cấm tuyệt đối việc sử dụng không đúng mục đích.
Luật pháp bảo vệ quyền bất khả xâm phạm quyền sử dụng đất và ổn định ở mỗi đơn vị sử dụng đất vì đó là cơ sở quan trọng để phát triển sản xuất.
Quy hoạch sử dụng đất trên địa bàn huyện phải đảm bảo sự nghiêm túc ngăn chặn các hành vi xâm phạm sự toàn vẹn lãnh thổ của các đơn vị sử dụng đất. Quy hoạch sử dụng đất người ta lập nên danh giới giữa các đơn vị sử dụng đất, quy hoạch sử dụng đất phải đảm bảo quan điểm lâu dài, để có được một quy hoạch sử dụng đất khoa học, hợp lý, tiết kiệm và có hiệu quả kinh tế cao.
Quy hoạch sử dụng đất trên địa bàn huyện phải căn cứ vào hiến pháp, và luật đất đai, các chính sách về đất đai, đặc biệt là bám sát vào các Nghị quyết, quyết định do hội đồng nhân dân UBND cấp tỉnh, huyện ban hành là những văn bản mang tính chỉ đạo xây dựng quy hoạch sử dụng đất của huyện. Tính pháp lý này là căn cứ quan trọng giúp cho quá trình quy hoạch sử dụng đất của huyện, nó bảo đảm cho các bản quy hoạch có tính khả thi cao, trước hết cần xuất phát từ những quan điển chung về quy hoạch sử dụng đất sau đây:
- Đất đai là tài nguyên có giới hạn, sử dụng đất có ý nghĩa quyết định đến sự thành bại vế kinh tế và ổn định chính trị, phát triển xã hội trước mắt và lâu dài - xã hội càng phát triển thì đòi hỏi việc sử dụng đất càng tốt hơn.
- Để sử dụng đất đai tốt hơn phải làm quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất trên địa bàn huyện, đây là một biện pháp quản lý đất đai quan trọng hàng đầu, góp phần giải quyết những vấn đề xã hội và cải thiện môi trường. Hơn nữa quy hoạch sử dụng đất được tiến hành trướchết là theo yêu cầu của Nhà nước, chủ sở hữu đất, sau đó mới là theo yêu cầu của chủ sử dụng đất. Việc thực hiện theo phương án quy hoạch là bắt buộc đối với chủ sử dụng đất, hay nói cách khác đi các phương án quy hoạch sử dụng đất có hiệu lưc pháp lý. Quy hoạch sử dụng đất trên địa bàn huyện sẽ do các sở địa chính - Tỉnh ( thành phố ) thực hiện và được thực hiện bằng kinh phí do nhà nướn cấp.
- Quy hoạch sử dụng đất trên địa bàn huyện còn phải bảo đảm theo quan điểm và chính sách, như là:
Định mức sử dụng các loại đất, nông nghiệp, lâm nghiệp, công nghiệp.
- Chính sách đầu tư đồng bộ giữa giao thông và thuỷ lợi, kiên cố kênh mương để tiết kiệm đất.
- Những chính sách ưu tiên giành đất cho những chính sách khác về đất quốc phòng sử dụng vào mục đích kinh tế, đất ở gia đình quân nhân.
- Bảo đảm định hướng quy hoạch sử dụng đất trên địa bàn huyện đến 2010
Có thể nói căn cứ pháp lý có ý nghĩa rất lớn để thực hiện quy hoạch theo đúng pháp luật của nhà nước, hơn thế nữa tất cả những căn cứ trên là những căn cứ quan trọng để thực hiện quy hoạch sử dụng đất trên địa bàn huyện, bởi lẽ nếu không có các căn cứ quy hoạch sử dụng đất xẽ mất phương hướng, giảm tính khả thi. Do vậy thực hiện quy hoạch sử dụng đất của huyện dựa trên các căn cứ là điều kiện tất yếu, mặt khác cần phải bảo đảm các nguyên tắc sau:
2. Nguyên tắc quy hoạch sử dụng đất cấp huyện (trên địa bàn huyện).
Hạt nhân của quy hoạch sử dụngđất trên địa bàn huyện là tổ chức sử dụng hợp lý đất của huyện, do đó khi lạp quy hoạch sử dụng đất ở huyện cần phải tuân thủ các nguyên tắc cơ bản sau đây:
- Nguyên tắc phân khu vực của sử dụng đất trên địa bàn huyện.
Sử dụng bất kỳ yếu tố sản xuất nào, đều phải căn cứ vào đặc điểm của nó để xác định phương thức sử dụng nhằm phát huy cao độ ưu thế của nó. Đây là phương pháp sủ dụng yếu tố sản xuất kinh tế, và nó rất cần thiết cho việc sử dụng đất trên địa bàn huyện. Tuỳ từng vị trí của mảnh đất với những tính chất tự nhiên khác nhau, tuỳ theo từng hình thức cụ thể của từng nơi mà xác định phương hướng và phương thức sử dụng mỗi mảnh đất; do đó sẽ nâng cao được hiệu quả kinh tế trong sử dụng đất đai.
- Nguyên tắc lựa chọn vị trí khu vực của việc sử dụng đất trên địa bàn huyện.
Trên địa bàn huyện, trung tâm kinh tế, chính trị, đều tập trung ở các thị trấn - ở đây là nơi tập trung dân cư đông đúc, các nhà máy, xí nghiệp, các hoạt động dịch vụ, các công trình giao thông, văn hoá, giáo dục của huyện. Do đó khi lập quy hoạch sử dụng đất trên địa bàn huyện cần có sự lựa chon vị trí sử dụng đất cho dân cư và cho các ngành nghề một cách hợp lý, hiệu quả.
Trên địa bàn huyện, sự tập trung của các cụm dân cư đông đúc thường gắn liền với sự hình thành và phát triển của các khu vực công nghệ, thương nghiệp và chính điều đó là cơ sở của sự hình thành và phát triển của các thị trấn. Do đó sự lựa chon vị trí khu vực công nghệp, thương nghiệp là rất quan trọng, nó quyết định đến sự phát triển kinh tế - xã hội của huyện, nâng cao đời sống của người dân. Nguyên tắc này ảnh hưởng đến lựa chọn các loại đất sử dụng, tiến hành sự lựa chọn tốt nhất đối với khu dân cư trên địa bàn và sự phân bố, kết hợp với không gi
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- 57.doc