Đề tài Đổi mới cấu trúc vốn trong Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam

Danh mục các chữ viết tắt NHĐT&PT VN Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam MM Modilligani và Miller WACC Chi phí vốn bình quân gia quyền PV Giá trị hiện tại EBIT Lợi nhuận trước thuế và lãi vay EBT Lợi nhuận trước thuế ROE Tỷ suất sinh lời vốn chủ sở hữu ROA Tỷ suất sinh lời tổng tài sản LN Lợi nhuận FCFEi Dòng tiền chiết khấu vốn chủ sở hữu năm thứ i VCSH Vốn chủ sở hữu TNDN Thu nhập doanh nghiệp Vietcombank Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam Vietinbank Ngân hàng Công thương Việt Nam ACB Ngân hàng Á Châu Techcombank Ngân hàng Kỹ Thương WB Ngân hàng Thế Giới CP Chính Phủ TCTD Tổ chức tín dụng VND Việt Nam đồng IFRS Chuẩn mực kế toán quốc tế Danh mục bảng biểu, sơ đồ, hình vẽ Bảng 1.1: Sơ đồ chiến lược xác định cấu trúc vốn hợp lý 36 Bảng 2.1: Cấu trúc vốn của NHĐT&PT VN giai đoạn 2004-2008(triệu đồng): 50 Bảng2.2: Cơ cấu nợ phải trả của NHĐT&PT VN giai đoạn 2004-2008(triệu đồng) 51 Bảng 2.3: Cơ cấu VCSH của NHĐT&PT VN giai đoạn 2004-2008 (triệu đồng) 53 Bảng 2.4: Số liệu tổng tiền gửi của NHĐT&PTVN giai đoạn 2004-2008 55 Bảng 2.5: Cơ cấu huy động tiền gửi NHĐT&PT VN giai đoạn 2004-2008 (triệu đồng) 57 Bảng 2.6: Tiền gửi không kì hạn của NHĐT&PT VN 59 Bảng 2.7: Tiền gửi tiết kiệm không kì hạn bằng ngoại tệ của NHĐT&PT VN 60 Bảng 2.8: Tiền gửi có kì hạn xét theo các kì hạn của NHĐT&PT VN (triệu đồng) 61 Bảng 2.9: Tiền vay nhà nước và các tổ chức tín dụng của NHĐT&PT VN 64 Bảng 2.10: Vốn điều lệ của NHĐT&PT qua các năm 65 Bảng 2.11: Tổng nợ phải trả của NHĐT&PT VN (triệu đồng) 67 Bảng 2.12: Cơ cấu nợ và VCSH trong nguồn vốn NHĐT&PT VN 67 Bảng 2.13: Cơ cấu nguồn vốn của NHĐT&PT 68 Bảng 2.14: Các số liệu rủi ro của NHĐT&PT VN 69 Bảng 3.1: Dữ liệu 2004-2008 nợ phải trả của NHĐT&PT VN (triệu đồng) 73 Bảng 3.2: Số liệu quá khứ của thu nhập lãi NHĐT&PT VN (tỷ đồng) 74 Bảng 3.3: Dự báo thu nhập lãi của NHĐT&PT VN (tỷ đồng) 74 Bảng 3.4: Xác định chi phí lãi bình quân của NHĐT&PT VN (tỷ đồng) 75 Bảng 3.5: Dự báo chi phí lãi NHĐT&PT VN (triệu đồng): Giả định lãi suất nợ là 5% 76 Bảng 3.6: Các chi phí hoạt động của NHĐT&PT VN (triệu đồng) 76 Bảng 3.7: Dự báo chi phí hoạt động của NHĐT&PTVN (triệu đồng) 77 Bảng 3.8: Thông tin TSCĐ NHĐT&PT VN (triệu đồng) 78 Bảng 3.9: Dự báo biến động tài sản cố định của NHĐT&PT VN (triệu đồng) 79 Bảng 3.10: Thu nhập hoạt động khác của NHĐT&PT VN (triệu đồng) 80 Bảng 3.11: Dự báo thu nhập hoạt động khác của NHĐT&PT VN (triệu đồng) 81 Bảng 3.12: Chi phí dự phòng NHĐT&PT VN (triệu đồng) 82 Bảng 3.13: Dự báo chi phí rủi ro của NHĐT&PTVN (triệu đồng) 83 Bảng 3.14: Số liệu hoàn nhập dự phòng rủi ro tín dụng và thu hồi nợ đã xử lý bằng nguồn dự phòng của NHĐT&PT VN (triệu đồng) 83 Bảng 3.15: Dự báo hoàn nhập dự phòng rủi ro tín dụng và thu hồi nợ đã xử lý bằng nguồn dự phòng của NHĐT&PT VN (triệu đồng) 84 Bảng 3.16: Dự báo báo cáo kết quả kinh doanh của NHĐT&PT VN (triệu đồng) 85 Bảng 3.17: Số liệu tiền mặt và các khoản tương đương tiền, tài sản có khác và đầu tư góp vốn liên doanh liên kết của NHĐT&PT VN (triệu đồng) 87 Bảng3.18: Dự báo tiền mặt và các khoản tương đương tiền, tài sản có khác và đầu tư góp vốn liên doanh liên kết của NHĐT&PT VN (triệu đồng) 88 Bảng 3.19: Số liệu cho vay khách hàng của NHĐT&PT VN (triệu đồng) 89 Bảng 3.20: Dự báo cho vay khách hàng của NHĐT&PT VN (triệu đồng) 90 Bảng 3.21: Số liệu vốn huy động của NHĐT&PT VN (triệu đồng) 91 Bảng 3.22: Dự báo vốn huy động của NHĐT&PT VN (triệu đồng) 92 Bảng 3.23: Số liệu nguồn vốn chủ sở hữu của NHĐT&PT VN (triệu đồng) 93 Bảng 3.24: Dự báo nguồn vốn chủ sở hữu của NHĐT&PT VN (triệu đồng) 94 Bảng 3.25: Số liệu lợi nhuận giữ lại của NHĐT&PT VN theo chuẩn mực kế toán quốc tế (IFRS) (triệu đồng) 95 Bảng 3.26: Dự báo lợi nhuận giữ lại của NHĐT&PT VN theo chuẩn mực kế toán quốc tế (IFRS) (triệu đồng) 96 Bảng 3.27: Dự báo tổng tài sản NHĐT&PT VN (triệu đồng) 97 Bảng 3.28: Dự báo tổng nguồn vốn NHĐT&PT VN (triệu đồng) 99 Bảng 3.29: Xác định chi phí vốn chủ sở hữu NHĐT&PT VN 101 Bảng 3.30: Cơ cấu nguồn vốn NHĐT&PT VN 102 Bảng 3.31: Dự báo cơ cấu nguồn vốn NHĐT&PT VN (triệu đồng): 102 Bảng 3.32: Tính toán dòng tiền vốn chủ sở hữu của NHĐT&PT VN giai đoạn 2009-2013 (triệu đồng) 103 Bảng 3.33: Định giá NHĐT&PT VN 104 Bảng 3.34: So sánh giá cổ phiếu NHĐT&PT VN với các ngân hàng khác 105 Bảng 3.35: Sự biến động của EBIT theo tổng nợ (triệu đồng): 106 Bảng 3.36: Các giả định về cấu trúc vốn của NHĐT&PT VN 107 Lời mở đầu Cấu trúc vốn hiện nay luôn là một vấn đề quan trọng trong doanh nghiệp. Việc xác định và quản lý cấu trúc vốn giúp doanh nghiệp quản lý những rủi ro tiềm tàng cũng như tạo ra những điều kiện phát triển cho doanh nghiệp. Một doanh nghiệp nếu tối ưu hóa được cấu trúc vốn của mình sẽ giúp làm giảm chi phí vốn đồng thời gia tăng được lợi nhuận cũng như giá trị doanh nghiệp, và giá trị cổ phiếu doanh nghiệp vì thế cũng sẽ tăng theo. Tuy nhiên, hiện nay các lý thuyết về cấu trúc vốn vẫn chỉ dừng lại ở mức xác định những nhân tố tác động cũng như vai trò của cấu trúc vốn mà chưa đưa ra được một kiến thức tổng thể về xác định cấu trúc vốn tối ưu. Chính vì những tồn tại cũng như những đặc trưng rất đáng quan tâm này, em đã quyết định lựa chọn đề tài “Đổi mới cấu trúc vốn trong Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam”. Do được thực hiện và nhìn nhận dưới sự hạn chế về kiến thức, kinh nghiệm cũng như khả năng phân tích của mình, em rất mong nhận được sự góp ý của thầy cô, bạn bè và các anh chị có kinh nghiệm trong lĩnh vực tài chính. Chương 1. Các vấn đề về lý thuyết đối với cấu trúc vốn và cấu trúc vốn tối ưu 1.1. Tổng quan về ngân hàng thương mại 1.1.1 Khái niệm, vai trò của ngân hàng thương mại. 1.1.1.1. Khái niệm: Ngân hàng là một tổ chức tài chính quan trọng của nền kinh tế với hoạt động quan trọng nhất là giúp điều tiết các nguồn vốn của xã hội, ngoài ra ngân hàng còn cung cấp các dịch vụ tài chính đa dạng, bao gồm: tín dụng, tiết kiệm, thanh toán… 1.1.1.2. Vai trò: Trung gian tài chính: Ngân hàng là một tổ chức trung gian tài chính thể hiện ở việc chuyển các khoản tiền tiết kiệm thành đầu tư, cụ thể: Đối với người gửi tiền: ngân hàng cung cấp các loại dịch vụ tiền gửi, tiền tiết kiệm, thanh toán giúp người dân có thể lựa chọn phương án phù hợp với số lượng tiền và mục đích sử dụng của bản thân. Người gửi tiền ở ngân hàng sẽ được hưởng lãi suất trên phần tiền gửi đồng thời cũng được hưởng các dịch vụ phụ khác của ngân hàng. Đối với người đi vay: ngân hàng cung cấp cho họ lượng vốn để đáp ứng nhu cầu của doanh nghiệp, người dân trong sản xuất, tiêu dùng. Khi đi vay ở ngân hàng , người đi vay cũng sẽ phải chịu một mức lãi suất cao hơn mức lãi suất huy động của ngân hàng. Nói tóm lại, với chức năng trung gian tài chính, ngân hàng là chủ thể giúp luân chuyển nguồn vốn từ nơi nhàn rỗi sang nơi thiếu vốn, giúp nguồn vồn hoạt động hiệu quả hơn và góp phần tạo ra tăng trưởng cho nền kinh tế Chức năng tạo phương tiện thanh toán: Các ngân hàng thương mại có đặc điểm không phải là tổ chức tạo ra tiền vàng hay đá quý. Tuy nhiên các phương tiện thanh toán trên lại có nhược điểm là bất tiện trong quá trình hoạt động, do đó, các ngân hàng đã tạo ra phương tiện thanh toán khi phát hành các giấy nợ hoặc thẻ thanh toán. Ưu điểm của loại hình nà y là được chấp nhận thanh toán rộng rãi và thuận tiện trong đời sống hiện đại, đặc biệt ở các nước phát triển. Đặc điểm ở đây chính là việc khách hàng sẽ mang tiền, vàng,.. của mình tới ngân hàng để gửi, đồng thời ngân hàng sẽ cung cấp cho khách hàng một loại hình thanh toán như sử dụng séc, thẻ thanh toán… Nhu vậy, khách hàng sẽ cảm thấy an toàn và thuận tiện hơn cho quá trình giao dịch của mình. Ngoài ra, theo từng kỳ, khách hàng cũng nhận được phần lãi dựa trên số dư tiền gửi mình có trong ngân hàng. Trung gian thanh toán: Các doanh ngiệp khi tham gia vào quá trình thương mại quốc tế luôn gặp phải rất nhiều trở ngại do thiếu các thông tin về đối tác cũng như luật pháp ở nơi sở tại. Do đó sẽ dễ dẫn đến các rủi ro cho quá trình thanh toán quốc tế. Ngân hàng thương mại với nguồn lực lớn và khả năng nắm bắt thông tin nhạy bén sẽ là cầu nối giữa doanh nghiệp trong nước và trên thế giới, đặc biệt qua chức năng trung gian thanh toán của mình. Thay mặt khách hàng, ngân hàng sẽ thực hiện thanh toán giá trị hàng hóa và dịch vụ. Để giúp quá trình này diễn ra nhanh chóng, thuận tiện, an toàn, ngân hàng đưa ra các hình thức thanh toán khác nhau như séc, ủy nhiệm chi, ủy nhiệm thu, các loại thẻ… 1.1.2. Hoạt động của ngân hàng thương mại: 1.1.2.1. Mua bán ngoại tệ: Mua bán ngoại tệ là dịch vụ mà ngân hàng thực hiện trao đổi ngoại tệ: một ngân hàng đứng ra mua bán một loại tiền để đổi lấy một loại tiền khác và nhận phí dịch vụ. Các giao dịch ngoại tệ thường là các giao dịch có rủi ro cao. Trong thực tế cũng đã cho thấy có những ngân hàng phải phá sản do hoạt động mua bán ngoại tệ. Chính vì vậy, hoạt động này chủ yếu do các ngân hàng lớn đảm nhận thực hiện do có trình độ chuyên môn cao, nguồn vốn lớn và khẳ năng nắm bắt thông tin đa dạng. 1.1.2.2. Nhận tiền gửi: Ngân hàng là một tổ chức thực hiện chức năng trung gian tài chính, tức là chuyển vốn từ nơi thừa sang nơi thiếu. Muốn hoạt động này diễn ra thuận lợi, ngân hàng trước hết phải thực hiện được khâu huy động vốn với nhân tố quan trọng nhất là nhận tiền gửi. Đây là nguồn vốn quan trọng bậc nhất đối với các ngân hàng thương mại. Ngân hàng sẽ mở dịch vụ nhận tiền gửi để thu hút tiền từ người dân, doanh nghiệp có thừa vốn. Đổi lại, ngân hàng sẽ trả lãi suất cho người gửi tiền. Lãi suất gần như là một công cụ chủ yếu để các ngân hàng thu hút được nhiều nguồn vốn nhàn rỗi hơn từ xã hội. 1.1.2.3. Cho vay Cho vay thương mại: Trong chức năng trung gian tài chính, nếu huy động tiền gửi là nguồn vốn đầu vào quan trọng nhất của ngân hàng thì ở đầu bên kia, tức đầu ra thì cho vay thương mại lại là thành phần quan trọng nhất đem lại nhiều lợi nhuận nhất cho ngân hàng. Sau khi nhận tiền gửi của khách hàng, ngân hàng sẽ kinh doanh số tiền gửi đó bằng cách cho các tổ chức, doanh nghiệp đang thiếu vốn vay để lấy lãi suất. Lãi suất ngân hàng cho vay tất nhiên sẽ cao hơn lãi suất huy động và do đó phần chênh lệch lãi suất sẽ tạo ra doanh thu cho ngân hàng. Loại hình này ban đầu được thực hiện dưới dạng cho vay chiết khấu thương phiếu. Sau đó, ngân hàng đã chuyển từ cho vay chiết khấu thương phiếu sang cho vay trực tiếp với khách hàng. Việc cho vay trực tiếp giúp nguồn vốn lưu chuyển nhanh hơn và giúp tạo ra nhiều doanh thu hơn cho ngân hàng. Cho vay tiêu dùng: Ngày nay, các ngân hàng đã không chỉ cho các doanh nghiệp vay mà còn cho cả người dân vay để tiêu dùng. Cho dù thị trưởng này được cho là rất rủi ro do có khả năng vỡ nợ cao, các khoản vay thường nhỏ nhưng đây lại là thị trường tiềm năng với nhiều ngân hàng, đặc biệt là các ngân hàng nhỏ và các ngân hàng mới bước chân vào thị trường. Ngoài ra, còn một nguyên nhân khác khiến các ngân hàng cũng nên để ý tới thị trường này chính là việc thu nhập của người dân tăng sẽ giúp giảm rủi ro cho họ trong quá trình vay nợ. Tài trợ dự án: Bên cạnh việc cho vay truyền thống, ngày nay các ngân hàng càng trở nên linh hoạt trong việc tài trợ cho xây dựng các dự án nhà máy, đặc biệt trong các ngành công nghệ cao. Rủi ro trong loại hình này nhìn chung vẫn rất cao song lại có lãi lớn và do đó vẫn thu hút ngân hàng. 1.1.2.4. Bảo quản vật có giá: Ngoài các dịch vụ dựa trên các chức năng cơ bản của mình là trung gian thanh toán, trung gian tài chính, cung cấp phương tiện thanh toán, các ngân hàng còn cung cấp chức năng bảo quản vật có giá. Đây là việc ngân hàng lưu trữ vàng, hay các đồ vật có giá của khách hàng trong kho của mình. Sự xuất hiện loại hình dịch vụ này xuất phát từ việc các khách hàng thưởng không cảm thấy an toàn khi giữ các tài sản có giá trị lớn trong nhà, do đó họ tìm đến ngân hàng với mong muốn lưu trữ tài sản của mình ở nơi bảo mật và kín đáo hơn. Ngân hàng sẽ giữ vật có giá và giao cho khách hàng giấy biện nhận và đảm bảo với khách hàng về sự an toàn trong quá trình bảo quản. Bù lại, khách hàng sẽ phải trả một khoản phí nhất định cho công tác bảo quản của ngân hàng. 1.1.2.5. Cung cấp các tài khoản giao dịch và thực hiện thanh toán: Hệ thống ngân hàng không chỉ giúp khách hàng gửi tiền nhận lãi suất, mà còn cung cấp cho họ phương thức thanh toán. Thanh toán qua ngân hàng đã mở đầu cho quá trình thanh toán không dùng tiền mặt hay người gửi tiền không phải đến ngân hàng để lấy tiền mà chỉ cần thực hiện qua việc sử dụng các công cụ thẻ hay giấy chi trả (sec). Các công cụ này đã giúp rút ngắn thời gian kinh doanh của doanh nghiệp, đồng thời tạo ra tiện ích cho người dân trong quá trình mua bán hàng hóa. Tuy nhiên, ngân hàng cũng gặp phải những thách thức khi thực hiện dịch vụ này, bao gồm việc mở rộng phạm vi thanh toán và bảo mật trong các tài khoản giao dịch của khách hàng. Cho dù vậy, thực hiện thanh toán không dùng tiền mặt vẫn là xu thế của tương lai và sẽ trở thành một hoạt động quan trọng của ngân hàng. 1.1.2.6. Quản lý ngân quỹ: Ngân hàng có đặc điểm là quản lý tài khoản và tiền của nhiều cá nhân, doanh nghiệp. Do có kinh nghiệm trong quản lý ngân quỹ, nhiều ngân hàng đã cung caaos dịch vụ quản lý ngân quỹ cho khách hàng. Quản lý ngân quỹ có nghĩa là ngân hàng quản lý việc thu chi cho một doanh nghiệp và tiến hành đầu tư phần thặng dư tiền mặt tạm thời vào các tài sản sinh lời khác cho đến khi khách hàng cần tiền mặt để thanh toán. 1.1.2.7. Tài trợ cho các hoạt động của chính phủ: Các chính phủ luôn phải chi rất nhiều tiền cho các hoạt động phục vụ cho sự hoạt động của chính phủ cũng như các chương trình phát triển xã hội của mình. Do đó rất hiếm chính phủ ở trong tình trạng thặng dư tiền. Để giải quyết việc thiếu vốn, đối tượng đầu tiên chính phủ hướng tới là ngân hàng. Lúc này, để bù đắp cho các khoản thu chi hay để tài trợ cho một dự án của mình, chính phủ sẽ phát hành các loại trái phiếu và bán cho các ngân hàng thương mại. Trong quá trình này, cả 2 bên đều được lợi: chính phủ có tiền để trang trải cho các khoản chi còn ngân hàng thương mại lại nắm giữ được một loại tài sản ít rủi ro do có đảm bảo từ chính phủ. 1.1.2.8. Bảo lãnh: Hoạt động bảo lãnh là hoạt động mà ở đó ngân hàng đứng ra cam kết về việc thực hiện nghĩa vụ tài chính thay cho khách hàng của ngân hàng khi khách hàng không thực hiện đúng nghĩa vụ cam kết. Hoạt động bảo lãnh đang ngày càng trở nên phổ biến và quan trọng, nhất là trong bối cảnh thế giới liên tục diễn ra các hoạt động giao dịch thương mại giữa các doanh nghiệp. 1.1.2.9. Hoạt động cho thuê: Là hoạt động ngân hàng cho khách hàng thuê các thiết bị, máy móc cần thiết thông qua hợp đồng thuê mua, trong đó ngân hàng mua thiết bị và cho khách hàng thuê. Đây là một dịch vụ tiện ích của ngân hàng và có lẽ chỉ được thực hiện bởi ngân hàng do có nguồn vốn lớn, khả năng quản lý chặt chẽ. 1.1.2.10. Dịch vụ ủy thác và tư vấn: Do đặc thù ngành của mình, các ngân hàng có rất nhiều chuyên gia tài chính. Do đó, các cá nhân và doanh nghiệp có thể ủy thác cho ngân hàng quản lý tài sản và hoạt động tài sản của mình. Mặt khác, khách hàng đến với ngân hàng cũng như tìm đến một nhà tư vấn về tài chính, đầu tư, mua bán, thành lập doanh nghiệp. 1.1.2.11. Dịch vụ môi giới đầu tư chứng khoán: Đây là dịch vụ ngân hàng cung cấp cho khách hàng cơ hội mua cổ phiếu, trái phiếu và các chứng khoán khách mà không cần nhờ đến người kinh doanh chứng khoán. Để thực hiện chức năng này được chuyên nghiệp và hiệu quả, các ngân hàng đã thành lập hẳn một công ty chứng khoán hay công ty môi giới chứng khoán. Mục đích của ngân hàng khi cung cấp loại hình dịch vụ này là nhằm đa dạng hóa các dịch vụ để cạnh tranh, đồng thời làm tăng thêm lợi nhuận cho ngân hàng. 1.1.2.12. Cung cấp các dịch vụ bảo hiểm: Cũng nhằm mục đích đa dang hóa dịch vụ để phục vụ khách hàng, nhiều ngân hàng đã cung cấp các dịch vụ bảo hiểm cho khách hàng trong trường hợp rủi ro xảy ra với khách hàng. 1.1.2.13. Cung cấp các dịch vụ đại lý: Các ngân hàng không phải lúc nào cũng có thể mở được đại lý ở mọi nơi, do đó họ phải nhờ các ngân hàng khác làm đại lý thực hiện các giao dịch hộ ngân hàng như: thanh toán, phát hành chứng chỉ tiền gửi, … 1.2. Cấu trúc vốn: 1.2.1. Khái niệm, vai trò của cấu trúc vốn 1.2.1.1. Khái niệm: Cấu trúc vốn đề cập tới cách thức doanh nghiệp tìm kiếm nguồn tài chính thông qua các phương án kết hợp giữa mua bán cổ phần, phát hành trái phiếu, phát hành cổ phiếu và đi vay. Về cơ bản, tài trợ bằng nợ sẽ có xu hướng làm gia tăng thu nhập trên một cổ phiếu. Tài trợ bằng vốn vay tạo ra “lá chắn thuế” cho doanh nghiệp, tức là doanh nghiệp sẽ được khấu trừ phần tiền lãi vay ra khỏi thu nhập chịu thuế, và do đó làm gia tăng thu nhập sau thuế cũng như thu nhập trên một cổ phiếu của doanh nghiệp. Tuy nhiên, ờ một góc độ khác, vay nợ cũng sẽ tạo ra gánh nặng với doanh nghiệp. Một khi giá trị các khoản nợ của doanh nghiệp là quá lớn sẽ gây áp lực lên việc trả nợ của doanh nghiệp cũng như làm tăng nguy cơ phá sản doanh nghiệp. Tài trợ bằngvốn góp cổ phần nhìn chung không tạo ra tâm lý trả nợ cho doanh nghiệp, nhưng lại gây áp lực cho doanh nghiệp về mục tiêu đạt lợi nhuận do lợi tức kỳ vọng của vốn chủ sở hữu thường lớn hơn vốn vay (vốn vay do được khấu trừ thuế nên sẽ có lợi tức thấp hơn tương đối so với vốn chủ). Các lý thuyết cấu trúc vốn hiện nay chủ yếu vẫn dựa vào mặt định tính mà vẫn chưa có được những định lượng cụ thể trong việc xác định cấu trúc vốn tối ưu và đây chính là vấn đề đang tạo ra khoảng cách giữa lý thuyết và thực tiễn. Tuy nhiên, hầu hết các lý thuyết cấu trúc vốn đều chủ yếu xoay quanh 2 thành tố chính của nguồn vốn là nợ và vốn chủ sở hữu.Nợ: Ưu điểm lớn nhất của việc tài trợ bằng nợ đó là việc khấu trừ thuế thu nhập doanh nghiệp của phần lãi vay, hay sử dụng lá chắn thuế. Trong khi đó, cổ tức hay các hình thức khác của chủ sở hữu đều bị đánh thuế. Xét về lý thuyết, khi chúng ta sử dụng nợ thay cho vốn chủ sở hữu sẽ tạo ra một lượng lớn hơn thu nhập sau thuế và do đó làm tăng giá trị doanh nghiệp. Ưu điểm thứ hai của nợ, đó là thông thường tài trợ bằng nợ rẻ hơn vốn chủ sở hữu. Nguyên nhân xuất phát từ việc lãi vay được khấu trừ trước khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp, trong khi thu nhập của chủ sở hữu thì không. Do đó khi tăng nợ tức là giảm chi phí chi ra trên một đồng tiền mặt và vì thế làm tăng thu nhập sau thuế, cũng như gía trị của công ty. Do đó, tỷ số nợ trên vốn chủ sỡ hữu còn được gọi là tỷ số đòn bẩy. Tuy nhiên, tài bằng nợ cũng không hẳn là hoản hảo bởi một sự giá tăng sử dụng nợ nhiều hơn sẽ làm gia tăng nguy cơ phá sản của doanh nghiệp. Điều này gần như đồng nghĩa với một quy tắc trong tài chính là: Lợi nhuận càng cao, rủi ro càng lớn. Việc tài trợ bằng nợ rõ ràng sẽ tại ra chi phí vốn nhỏ cho doanh nghiệp, đồng thời làm tăng lợi nhuận cũng như giá trị doanh nghiệp. Vay nợ quá nhiều rồi sẽ đến lúc tạo ra gánh nặng trả nợ cho doanh nghiệp, đồng thời vay nợ quá nhiều cũng tạo ra lãi vay phải trả lớn. Điều này đồng nghĩa với việc để có thu nhập dương, doanh nghiệp cần phải tạo ra một khoản thu nhập trước thuế và lãi vay đủ lớn để chi trả cho lượng lãi vay khổng lồ đó. Do đó, hậu quả là sẽ dễ dẫn đến các sai lầm trong quản trị doanh nghiệp và tăng nguy cơ phá sản. Vốn chủ sở hữu: Một trong những điểm bất lợi của vốn chủ sở hữu đó là giá thành (hay chi phí) của nó cao hơn chi phí của nợ do tác dụng của lá chắn thuế. Điều này là hiển nhiên bởi khi các nhà đầu tư đầu tư vào 1 daonh nghiệp, họ mong muốn nhận lại được nhiều hơn lãi vay do các lí do về áp lực điều hành cũng như quản trị doanh nghiệp. Điều này cùng với tính chất không được miễn trừ thuế làm cho chi phí vốn chủ sở hữu càng cao hơn. Hệ quả tất yếu của sự việc trên là khi số người sở hữu doanh nghiệp ngày càng nhiều thì họ sẽ càng mong muốn có được mức lợi tức kỳ vọng cao hơn và do đó gây áp lực lớn lên quá trình quản trị hoạt động của doanh nghiệp. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, doanh nghiệp vẫn cần tăng vốn chủ sở hữu để làm cân bằng với nợ và đưa công ty thoát khỏi tình trạng tài chính không lành mạnh. Một lý do khác để doanh nghiệp tăng vốn chủ sở hữu là khi giá trị thị trường cổ phiếu của doanh nghiệp cao hơn giá trị nọi tại, việc phát hành tăng vốn lúc này sẽ tạo ra lợi nhuận cho những nhà đầu tư hiện hữu. 1.2.1.2. Vai trò của cấu trúc vốn: Cấu trúc vốn từ lâu đã có vai trò rất quan trọng trong quá trình tồn tại và phát triển của doanh nghiệp. Đối với Nhà quản trị doanh nghiệp: Cấu trúc vốn giúp nhà quản trị dễ dàng hơn trong việc xác định các mục tiêu kế hoạch đồng thời chủ động trong quá trình quản lý điều hành doanh nghiệp. Thông qua cấu trúc vốn, nhà quản trị có thể gửi đến các nhà đầu tư những thông tin về chiến lược phát triển của công ty mình. Tỷ trọng vốn vay trong cấu trúc vốn trong một thời gian dài sẽ cho biết doanh nghiệp có thường đi vay nợ hay không, và loại nợ mà doanh nghiệp ưa thích là nợ ngắn hạn hay dài hạn, hoặc để tài trợ cho các dự án của mình, doanh nghiệp sẽ chọn các phương án là huy động nợ hay vốn cổ phẩn. Tất cả những thông tin trên sẽ được thể hiện phần nào nếu quan sát kỹ cấu trúc vốn của doanh nghiệp trong một thời gian. Đối với các nhà đầu tư, người cho vay: Xem xét cấu trúc vốn của doanh nghiệp giúp nhà đầu tư biết được tình trạng vay nợ và khả năng trả nợ của doanh nghiệp. Nếu doanh nghiệp đi vay quá nhiều sẽ dẫn tới rủi ro phá sản doanh nghiệp. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, ta có thể nhận thấy cho dù doanh nghiệp có số nợ vay tăng lên nhưng chi phí lãi vay lại giảm đi. Điều này có thể cho biết doanh nghiệp đi vay nợ với lãi suất ưu đãi nhưng cũng có thể cho thấy tình trạng thiếu minh bạch trong tài chính của doanh nghiệp. Trong trường hợp doanh nghiệp đã đi vay quá nhiều và phải trả nợ nhiều, điều này làm gia tăng khả năng phá sản của doanh nghiệp. Đây sẽ là 1 căn cứ để các chủ nợ có nên tiếp tục cho doanh nghiệp vay hay không, bởi nếu tiếp tục cho vay thì sẽ đến lúc nào đó, giá trị thị trường của tổng nợ sẽ vượt quá giá trị thị trường của tổng tài sản tức là cho dù có bán hết tài sản đi thì doanh nghiệp cũng không trả hết nợ và rủi ro lúc này là của chủ nợ. Mặt khác, cấu trúc vốn cũng cho biết các chính sách tài trợ dự án của doanh nghiệp là ưa thích nợ vay hay vốn cổ phần. Một doanh nghiệp hiếm khi đi vay và thường xuyên dựa vào nguồn vốn chủ sở hữu của mình thường sẽ phải chịu áp lực lớn hơn trong quá trình hoạt động do lợi tức kỳ vọng của vốn chủ sở hữu thường lớn hơn lợi lức vốn vay. Điều này 1 mặt thể hiện rằng doanh nghiệp muốn đi lên bằng sức mạnh nội tại từ nguồn vốn chủ sở hữu của mình. Tuy nhiên, nó cũng cho thấy sự không linh hoạt về tài chính của doanh nghiệp hay nói cách khác doanh nghiệp sợ tình trạng vay nợ. Các nhà đầu tư lúc này có thể thấy rằng bộ máy quản trị doanh nghiệp đang chịu một áp lực rất lớn trong việc duy trì một tốc độ tăng trưởng thu nhập cao cũng như lợi tức cao của doanh nghiệp qua nhiều giai đoạn. Điều này là rất khó khăn bởi không phải trong bất kì tình hình thị trường nào doanh nghiệp cũng có thể duy trì tốc độ tăng trưởng lợi tức như nhau. Do đó, việc đầu tư vào một công ty được tài trợ chủ yếu bởi vốn chủ sở hữu thường sẽ mang lại rủi ro phá sản thấp nhưng khó có được mức lợi tức cao. Ở khía cạnh khác, một doanh nghiệp sử dụng chính sách đi vay liên tục cũng là một dấu hiệu đáng lưu ý với nhà đầu tư. Sử dụng nợ vay với doanh nghiệp sẽ giúp tạo ra chi phí vốn nhỏ hơn dó ưu điểu “là chắn thuế” của nợ vay, từ đó sẽ góp phần tạo ra mức lợi tức cao hơn cho nhà đầu tư. Tuy nhiên, như đã nói ở trên, khi doanh nghiệp đi vay quá nhiều, sẽ đến lúc toàn bộ giá trị thị trường của tổng tài sản doanh nghiệp sẽ không thể bù đắp được tổng giá trị thị trường của tổng nợ và do đó dẫn đến nguy cơ phá sản hiển hiện. Các nhà đầu tư lúc này cần cân nhắc chiến lược đầu tư dài hạn hay ngắn hạn của mình khi đầu tư vào 1 doanh nghiệp có sử dụng nhiều nợ vay. Các nhà đầu tư có thể đầu tư dài hạn vào 1 doanh nghiệp có sử dụng nhiều vốn cổ phẩn do khả năng phá sản thấp và việc đầu tư dài hạn sẽ giúp tạo nhiều lợi nhuận hơn so với đầu tư ngắn hạn. Còn các nhà đầu tư ưa thích đầu tư ngắn hạn có thể đầu tư vào các doanh nghiệp có sử dụng lãi vay cao để đạt mục đích lợi tức cao đồng thời tránh nguy cơ phá sản trong dài hạn. 1.2.2. Các lý thuyết về cấu trúc vốn. 1.2.2.1. Theo quan điểm truyền thống. Quan điểm về cấu trúc vốn truyền thống cho rằng khi doanh nghiệp bắt đầu vay nợ, thuận lợi nhiều hơn bất lợi. Chi phí nợ thấp, kết hợp với thuận lợi về thuế sẽ khiến chi phí vốn bình quân gia quyền giảm khi nợ tăng và do đó tạo ra lợi thế so với vốn chủ sở hữu. Tuy nhiên, khi tỷ lệ giữa nợ và vốn chủ sở hữu tăng, tác động của tỷ lệ vốn vay so với tổng vốn buộc các chủ sở hữu tăng lợi tức yêu cầu của họ (nghĩa là chi phí vốn chủ sở hữu tăng). Ở mức tỷ lệ vốn nợ và vốn chủ sở hữu cao, chi phí nợ cũng tăng bởi vì khả năng doanh nghiệp không trả được nợ là cao hơn và phải trả nhiều lãi vay hơn. Do đó, ở mức tỷ số giữa vốn nợ và vốn chủ sở hữu cao hơn,chi phí vốn bình quân gia quyền sẽ tăng. Vấn đề chính còn tồn tại trong quan điểm truyền thống là không có một lý thuyết cơ sở