Đẻ khó nguyên nhân cơ giới (kỳ 1)

ĐẺ KHÓ NGUYÊN NHÂN CƠ GIỚI (Kỳ 1) Tất cả các yếu tố về mẹ,thai .về phần phụ của thai đều bình thường thì cuộc đẻ sẽ bình thường.Nếu một trong các yếu tố đó bất thường thì cuộc đẻ có nhiều khó khăn,phải can thiệp gọi là đẻ khó Trên lâm sàng thường gặp hai loại nguyên nhân gây đẻ khó -nguyên nhân cơ giới -Nguyên nhân do rối loạn cơn co tử cung Đẻ khó do nguyên nhân cơ giới nghĩa là tất cả các nguyên nhân gây cản trở sự lọt ,sự xuống và sự sổ của thai A.ĐẺ KHÓ DO NGUYÊN NHÂN THUỘC VỀ NGƯỜI MẸ 1.Do khung chậu bất thường Một khung chậu bình thường là một khung chậu có eo trên ,eo giữa,eo giữa.,eo dưới với kích thước và hình dạng bình thường . Trên LS ta thường gặp 2 loại khung chậu bất thường : -Khung chậu hẹp -Khung chậu biến dạng 1.1khung chậu hẹp là loại khung chậu có tất cả các đường kính đều giảm 2 loại khung chậu hẹp : -khung chậu hẹp toàn bộ -Khung chậu giới hạn 1.1.1khung chậu hẹp toàn bộ Là loại khung chậu có tất cả các đường kính giảm đều ở cả eo trên và eo dưới .Đặc biệt là đường kính Nhô -Hậu vệ chỉ đo được từ 8,5cm trở xuống .trong loại khung chậu này nếu không phát hiện sớm ,đẻ cuộc chuyển dạ tiến triển sẽ dẫn đến doạ vỡ tử cung hoặc vỡ tử cung . Xử trí :mổ lấy thai đủ tháng ,kích thước bình thường ,khi có dấu hiệu chuyển dạ 1.1.2khung chậu giới hạn Là loại khung chậu có đừơng kính Nhô-Hậu vệ từ 8,5 đến 9,5cm. Nếu ngôi chỏm ,ước lượng thai trung bình ,khi chuyển dạ cổ tủ cung mở 4cm hoặc 5cm thì có thể bấm ối làm ngiệm pháp lọt ngôi chỏm .Trong quá trình theo dõi ,nếu ngôi không lọt thì có thể chỉ định mổ lấy thai Nếu là ngôi chỏm ,ước lượng thai to hoặc các ngôi khác đủ tháng ,kích thước bình thường ,đều có chỉ định mổ lấy thai khi có dấu hiệu chuyển dạ 1.2khung chậu biến dạng Khung chậu biến dạng có thể làm cho eo trên hẹp ,eo dưới hẹp,hoặc làm cho khung chậu méo 1.2.1khung chậu biến dạng làm eo trên hẹp Gặp trong hai TH:-Khung chậu dẹt -Khung chậu có cột sống cong trước a.Khung chậu dẹt :Các đường kính ngang và đường kính chéo không thay đổi,chỉ có đường kính trước-sau ngắn hơn bình thường Chẩn đoán dựa vào cách đo đường kính Nhô-Hậu vệ Nếu đường kính Nhô-Hậu vệ từ 8,5-9,5 thì thái độ xử trí giống như trong khung chậu tới hạn b.khung chậu có đường kính cong trước :Khi cột sống cong trước làm eo trên hẹp .eo dưới rộng .Trong loại này nếu thai lọt được thì sổ dễ dàng Chẩn đoán :Dựa vào đo đường kính Nhô-Hậu vệ Xử trí tuỳ thuộc đường kính 1.2.2khung chậu biến dạng làm eo dưới hẹp Là loại khung chậu có cột sống cong sau Nguyên nhân :Thường gặp người gù có lao cột sống Thương tổn cột sống càng thấp thì chậu hông càng bị ảnh hưởng nhiều Loại khung chậu này có:eo trên rộng ,eo dưới hẹp nên còn gọi là khung chậu hình phễu.Thai lọt dễ dàng qua eo trên nhưng khó sổ hoặc không sổ qua eo dưới ,thai có thể bị mắc kẹt trong tiểu khung Chẩn đoán dựa vào đo đường kính Lưỡng-Ụ ngồi:Nếu đường kính này nhỏ (9cm) thai sẽ không sổ được Thái độ xử trí :Tiên lượng được ngay từ khi có dấu hiệu chuyển dạ,để có chỉ định mổ lấy thai Nếu trường hợp thai nhỏ ,tiên lượng sổ được thì khi sổ thai phải cắt rộng tầng sinh môn 1.2.3Khung chậu méo (Khung chậu lệch hay khung chậu không đối xứng) Trong trường hợp này cột sống bị vẹo vì còi xương hay sai khớp háng bẩm sinh một bên hay bị bại liệt Chẩn đoán dựa vào đo hình chám Michaelis:Tạo bởi trên:Mỏm gai đốt sông TLV hai bên là 2 gai chậu sau trên ,dưới là đỉnh 2 nếp liên mông ,Nếu khung chậu bình thường thì hình Michaelis cân đối ,nghĩa là khi ta nối mỏm gai đốt sống TLV với đỉnh nếp liên mông ,và nối 2 gai chậu sau trên ,ta sẽ được 2 tam giác không đều nhau. Ngoài việc đo hình trám Michaelis chúng ta quan sát dáng đI của sản phụ để xem lệch nhiều hay ít.Trong loại khung chậu lệch ,2 đường kính chéo của eo trên dài ,ngắn khác nhau rõ riot.Nếu chỏm của thai nhi hướng về đường kính chéo dài thì tiên lượng tốt hơn là chỏm của thai nhi hướng về đường kính chéo ngắn. TháI độ xử trí :Dựa vào đường kính Nhô-Hậu vệ.Nếu đường kính Nhô - Hậu vệ bình thường ,Thai ước lượng trung bình ,,chỏm hướng theo đường kính chéo dài của eo trên ,thì có thể bấm ối làm nghiệm pháp lọt ngôI chỏm .Trong quá trình theo dõi ,nếu ngôI lọt được .cho đẻ đường dưới .nếu ngôI không lọt thì phảI mổ lấy thai.Nếu chỏm hướng theo đường kính chéo ngắn hoặc không phảI là ngôI chỏm thì chỉ định lấy thai khi có dấu hiệu chuyển dạ 2.Do mẹ có các khối u tiền đạo: Khối u tiền đạo là khối u nẳm trong tiểu khung làm cho ngôI không lọt và không xuống được Các khối u tiền đạo thường gặp là khối u buồng trứng nằm ở túi cùng âm đạo ,và u xơ TC ở eo hay ở cổ TC. Các khối u tiền đạo ít gặp là các khối u ở âm đạo ,u vòi trứng ,u dây chằng rộng.u ở tiểu khung như u thận u trực tràng ,u bàng quang TC đôi. TháI độ xủ trí :Trong khi có thai cần phát hiện sớm u nang buồng trứng để có chỉ định cắt bỏ u nang .Thời gian mổ tốt nhất là 3 tháng giữa thời kỳ thai nghén ,vì mổ sớm dễ bị sảy thai,sợ cắt phảI buồng trứng có nang hoàng thể thai nghén .Nhưng ngày nay người ta chủ trương mổ sớm rồi ding Hormon giữ thai .Nếu khi thai đủ tháng thì xử trí như thai chuyển dạ.Khi chuyển dạ nếu thấy u tiền đạo làm cho ngôI không lọt được ,phảI mổ lấy thai.Sau mổ lấy thai nếu u dễ mới cắt bỏ ,nếu khó khăn ,phảI để lại ,sẽ cắt bỏ u vào thời gian sau.