Câu 1: Cơ sở hình thành và thành tựu cơ bản của văn minh Ai Cập?
Câu 2: Quá trình hình thành đạo Hồi , Ảnh hưởng của Việt Nam?
Câu 3: Những thành tựu cơ bản của văn minh Ấn Độ thời cổ trung đại ?
Câu 4: Sự hình thành và phát triển của đạo Phật thời cổ trung đại, phân tích ảnh hưởng tích cực của Đạo phật đối với xã hội Việt Nam hiện nay ?
Câu 5: Điều kiện hình thành những thành tựu cơ bản của văn minh Trung Quốc thời cổ trung đại?
Câu 6: Những thành tựu của văn minh TQ thời cổ trung đại và chứng minh ảnh hưởng của những thành tựu đó đối với sự phát triển văn minh thế giới?
Câu 7: Bốn phát minh lớn về KHKT của Trung Quốc thời cổ trung đại và ý nghĩa của nó ?
Câu 8: Quá trình hình thành tư tưởng nho giáo và phân tích những đặc điểm chính của tư tưởng này. Nêu ảnh hưởng của nho giáo trong đời sống xã hội Việt Nam hiện nay ?
Câu 9: Điều kiện hình thành nền văn minh khu vực Đông nam Á và những thành tựu cơ bản của nền văn minh đó, Việt Nam đã có những đóng góp gì cho nền văn minh khu vực?
Câu 10: Điều kiện hình thành nền văn minh Hy Lạp – La Mã và những thành tựu cơ bản của nền văn minh Hy Lạp – La Mã cổ đại ?
Câu 11: Sự ra đời và phát triển của đạo Ky tô thời cổ trung đại ở châu Âu ?
Câu 12: Hoàn cảnh ra đời nền Văn Hóa Tây Âu ? Những thành tựu nổi bật của nền văn minh Tây Âu thời phục hưng ? Nội dung tư tưởng Văn Hóa Tây Âu ?
Câu 13: Kết quả và ảnh hưởng của công cuộc phát kiến địa lý đối với sự phát triển của văn minh nhân loại ?
Câu 14: Hoàn cảnh ra đời và ảnh hưởng của phong trào văn hóa phục hưng ?
Câu 15: Quá trình cải cách tôn giáo và sự hình thành của đạo tin Lành ở Tây Âu thời trung đại ?
Câu 16: Quá trình hình thành và đặc điểm của chế độ phong kiến Tây Âu, phân tích, so sánh những đặc điểm chủ yếu của chế độ phong kiến Phương Đông – Phương Tây?
Câu 17: Cách mạng công nghiệp và những thành tựu cơ bản của cuộc cách mạng đó?
Câu 18: Nguồn gốc của cuộc cách mạng KHKT lần 2 (Cách mạng công nghệ) ? Những thành tựu cơ bản của văn minh thế giới nửa thế kỷ XX đầu thế kỷ XXI ?
Câu 19: Điều kiện hình thành những thành tựu cơ bản của nền văn minh công nghiệp, Nền văn minh công nghiệp đã có đóng góp gì cho sự phát triển chung của nhân loại và công cuộc CNH – HĐH ở Việt Nam hiện nay ?
Câu 20: Kể tên nền văn minh trên thế giới mà A/c yêu thích, cơ sở hình thành của nền văn minh tiêu biểu ?
270 trang |
Chia sẻ: luyenbuizn | Lượt xem: 2575 | Lượt tải: 4
Bạn đang xem trước 20 trang nội dung tài liệu Đề cương ôn tập: Lịch sử văn minh thế giới, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Đề cương ôn tập : LỊCH SỬ VĂN MINH THẾ GIỚI
Câu 1: Cơ sở hình thành và thành tựu cơ bản của văn minh Ai Cập?
Câu 2: Quá trình hình thành đạo Hồi , Ảnh hưởng của Việt Nam?
Câu 3: Những thành tựu cơ bản của văn minh Ấn Độ thời cổ trung đại ?
Câu 4: Sự hình thành và phát triển của đạo Phật thời cổ trung đại, phân tích ảnh hưởng tích cực của Đạo phật đối với xã hội Việt Nam hiện nay ?
Câu 5: Điều kiện hình thành những thành tựu cơ bản của văn minh Trung Quốc thời cổ trung đại?
Câu 6: Những thành tựu của văn minh TQ thời cổ trung đại và chứng minh ảnh hưởng của những thành tựu đó đối với sự phát triển văn minh thế giới?
Câu 7: Bốn phát minh lớn về KHKT của Trung Quốc thời cổ trung đại và ý nghĩa của nó ?
Câu 8: Quá trình hình thành tư tưởng nho giáo và phân tích những đặc điểm chính của tư tưởng này. Nêu ảnh hưởng của nho giáo trong đời sống xã hội Việt Nam hiện nay ?
Câu 9: Điều kiện hình thành nền văn minh khu vực Đông nam Á và những thành tựu cơ bản của nền văn minh đó, Việt Nam đã có những đóng góp gì cho nền văn minh khu vực?
Câu 10: Điều kiện hình thành nền văn minh Hy Lạp – La Mã và những thành tựu cơ bản của nền văn minh Hy Lạp – La Mã cổ đại ?
Câu 11: Sự ra đời và phát triển của đạo Ky tô thời cổ trung đại ở châu Âu ?
Câu 12: Hoàn cảnh ra đời nền Văn Hóa Tây Âu ? Những thành tựu nổi bật của nền văn minh Tây Âu thời phục hưng ? Nội dung tư tưởng Văn Hóa Tây Âu ?
Câu 13: Kết quả và ảnh hưởng của công cuộc phát kiến địa lý đối với sự phát triển của văn minh nhân loại ?
Câu 14: Hoàn cảnh ra đời và ảnh hưởng của phong trào văn hóa phục hưng ?
Câu 15: Quá trình cải cách tôn giáo và sự hình thành của đạo tin Lành ở Tây Âu thời trung đại ?
Câu 16: Quá trình hình thành và đặc điểm của chế độ phong kiến Tây Âu, phân tích, so sánh những đặc điểm chủ yếu của chế độ phong kiến Phương Đông – Phương Tây?
Câu 17: Cách mạng công nghiệp và những thành tựu cơ bản của cuộc cách mạng đó?
Câu 18: Nguồn gốc của cuộc cách mạng KHKT lần 2 (Cách mạng công nghệ) ? Những thành tựu cơ bản của văn minh thế giới nửa thế kỷ XX đầu thế kỷ XXI ?
Câu 19: Điều kiện hình thành những thành tựu cơ bản của nền văn minh công nghiệp, Nền văn minh công nghiệp đã có đóng góp gì cho sự phát triển chung của nhân loại và công cuộc CNH – HĐH ở Việt Nam hiện nay ?
Câu 20: Kể tên nền văn minh trên thế giới mà A/c yêu thích, cơ sở hình thành của nền văn minh tiêu biểu ?
Câu 21: Thế nào là cách mạng công nghiệp, những thành tựu của KHCN nửa sau thế kỷ XX có tác động thế nào đến quá trình công nghiệp hóa hiện đại hóa ở việt Nam hiện nay. ?
Câu 22: Thế nào là cuộc cách mạng công nghiệp? Những thành tựu khoa học nửa sau thế kỷ 20 có tác động thế nào đối với quá trình Công nghiệp hóa – hiện đại hóa ở VN hiện nay ?
Câu 23: Cách mạng công nghiệp lần thứ nhất (cuối thế kỷ 18 và đầu thế kỷ 19) ? Thành tựu của Cách mạng công nghiệp ? Những hệ quả của Cách mạng công nghiệp, Cách mạng công nghiệp lần thứ hai (1871-1914) ? Đặc điểm của cuộc cách mạng khoa học kĩ thuật lần thứ hai ?
Câu 24: Lịch sử văn minh thế giới có mấy con đường?
Câu 25 : Văn minh nhân tạo, Văn Minh công nghiệp?
Câu 26: Đặc điểm của Văn Minh Hiện đại là gì?
Câu 27: Những điều kiện của văn minh Nhật Bản?
Câu 28: Vai trò của các cuộc CMTS đối với sự ra đời của văn minh hiện đại?
Câu 29: Suy nghĩ về xu hướng hội nhập các nền văn minh trên Thế Giới ?
Câu 30: Văn minh phương Đông cổ trung đại gồm những quốc gia nào?
Câu 31: Đặc điểm về tự nhiên - kinh tế - chính trị của các quốc gia cổ đại phương Đông là gì?
Câu 32: Tại sao nhà nước ở khu vực Đông Nam Á xuất hiện muộn?
Câu 33: Phân tích sự khác nhau giữa nghệ thuật Hy Lạp – Lã Mã với Ấn Độ và Trung Quốc?
Câu 34: Vì sao gọi chế độ chính trị Hy lạp La Mã là dân chủ cộng hoà?
Câu 35: Cải cách tôn giáo ở Châu âu thời trung cổ có ý nghĩa gì với văn minh châu âu hiện đại?
Câu 36: Đặc điểm tiêu biểu văn minh của từng nước trong thời Cổ - Trung đại của phương Đông?
Câu 37: Khái niệm lịch sử?
Câu 38: Khái niệm văn hóa – văn minh?
Câu 39: Khái niệm Phương Đông – Phương Tây?
Câu 40: Cơ sở hình thành văn minh Phương Đông cổ đại?
Câu 41: Cơ sở hình thành văn minh Phương Tây cổ đại?
Câu 42: Thành tựu chữ viết và Khoa học tự nhiên của Ai Cập?
Câu 43: Thành tựu văn học (bộ kinh của tôn giáo) và tôn giáo của Ấn Độ?
Câu 44: Chữ viết của Trung Quốc?
Câu 45: Tư tưởng trùng phái pháp gia (trị nước) đường lối xây dựng đất nước?
Câu 46: Thành tựu chữ viết và thần thoại của Hy Lạp?
Câu 47: Thành tựu khoa học tự nhiên của La Mã?
Câu 48: Tôn giáo của La Mã?
Câu 49: Sự ra đời các thành thị?
Câu 50: Sự ra đời của các trường Đại học?
Câu 51: Nội dung chủ yếu của phong trào văn hóa phục hưng (nhân văn)?
Câu 52: Các phong trào phát kiến địa lý?
Câu 57: Ảnh hưởng văn minh ấn độ và trung quốc đến văn minh đông nam á ?
Câu 58: Nêu và phân tích những đặc trưng cơ bản của khu vực văn hóa, văn minh Đông Nam Á ?
Câu 59: Trình bày sự ra đời, phát triển và ý nghĩa của thành thị trung đại đối với sự phát triển của văn minh Tây Âu trung đại ?
Câu 60: Phát kiến địa lí: Nguyên nhân, hệ quả. Các cuộc phát kiến địa lí lớn thế kỉ XIV-XV ?
Câu 61: Phong trào văn hoá Phục Hưng: nguyên nhân, thành tựu cụ thể trong các lĩnh vực, ý nghĩa của phong trào đối với sự phát triển văn minh thế giới ?
Câu 62: Trình bày những tiến bộ trong lĩnh vực KHKT trên thế giới thế kỉ XVIII-XIX? Ý nghĩa của các thành tựu đối với nền văn minh thế giới?
Câu 63: Cuộc Cách Mạng Khoa Học-Kĩ Thuật lần thứ hai (những năm 40 của thế kỉ XX) ?
Câu 64: Trình bày các thành tựu văn minh cụ thể ở các nền Văn Minh cổ trung đại ?
( Ai Cập cổ trung đại Đông Nam Á, Trung quốc cổ trung đại, Vạn Lý Trường Thành, Tử cấm thành)
Câu 65: Giải thích những điều kiện xuất hiện, phát triển và nguyên nhân lụi tàn của các nền văn minh. Cho ví dụ?
Câu 66: Trung Quốc có những trường phái tư tưởng gì? Chúng còn có ý nghĩ như thế nào cho ngày hôm nay?
Câu 67: Ảnh hưởng của những phát minh kỹ thuật của Trung Quốc với Châu Âu thời Trung cổ như thế nào?
Câu 68: Giải thích vì sao Ai Cập lại được coi là nền văn minh sớm nhất nhân loại?
Câu 69: Vì sao lại nói đặc trưng của văn minh ấn độ là tôn giáo?
Câu 70: Những thành tựu đặc sắc của nền văn minh lưỡng hà là gì?
Câu 71: Những thành tựu của văn hóa phương Tây cổ trung đại và ảnh hưởng đối với nền văn hóa ?
Câu 72: Suy nghĩ về xu hướng hội nhập các nền văn minh trên Thế Giới.
Câu 73: So sánh nhà nước phương đông và phương tây cổ đại ?
Câu 74: Tại sao văn minh phương tây cổ đại phát triển hơn phương đông?
Câu 75: Cổ đại phương đông và phương tây, nền văn minh nào tiến bộ hơn ?
Câu 76: "Tư tưởng chủ đạo của phong trào văn hóa phục hưng là chủ nghĩa nhân văn. Đó là hệ tư tưởng luôn coi trọng con người". Hãy cm câu nói trên?
Câu 77: Những thành tựu trong lĩnh vữc KHTN của VM Ai Cập
Câu 78: Những tiền đề dẫn đến sự ra đời của đạo Phật ở Ấn Độ cổ đại , các yếu tố về Giáo lý cơ bản , Quá trình truyền bá đạo Phật ?
Câu 79: Chữ viết trong nền Văn minh Trung Hoa?
Câu 80: Những thành tựu tiêu biểu trong lĩnh vực KHTN của nền văn minh Hi lạp cổ đại ?
Câu 81: Đạo Kito ở La Mã cổ đại ?
Câu 82: Điều kiện hình thành, phát triển và những thành tựu chính của nền văn minh Ai Cập?
Câu 83: Nguyên nhân, điều kiện, tóm tắt những phát kiến địa lý cuối TK15, đầu TK16 và hệ quả của nó?
Câu 84: Cuộc cách mạng công nghiệp TK18-19 và hệ quả của nó ?
Câu 85: Cuộc cách mạng KHKT TK20 và hệ quả của nó?
Câu 86: Hãy trình bày 3 đóng góp lớn của nền văn minh Phương đông trong tiến trình lịch sử loài người ?
Câu 87: So Sánh Giữa Triết Học Phương Đông Và Triết Học Phương Tây?
Câu 88: Các quốc gia cổ đại phương Đông nằm ở đâu, có những thuận lợi gì? Bên cạnh những thuận lợi thì có gì khó khăn? Muốn khắc phục khó khăn cư dân phương Đông đã phải làm gì?
Câu 89: Nền kinh tế chính của các quốc gia cổ đại phương Đông?
Câu 90: Nguồn gốc và vai trò của nông dân công xã trong xã hội cổ đại phương Đông?
Câu 91: Nguồn gốc của quí tộc?
Câu 92: Nguồn gốc của nô lệ? Nô lệ có vai trò gì?
Câu 93: Nhà nước phương Đông hình thành như thế nào? Thế nào là chế độ chuyên chế cổ đại? Thế nào là vua chuyên chế? Vua dựa vào đâu để trở thành chuyên chế?
Câu 94: Cách tính lịch của cư dân phương Đông? Tại sao hai ngành lịch và thiên văn lại ra đời sớm nhất ở phương Đông?
Câu 95: Vì sao chữ viết ra đời? Tác dụng của chữ viết?
Câu 96: Nguyên nhân ra đời của toán học? Những thành tựu của toán học phương Đông và tác dụng của nó?
Câu 97: Hãy giới thiệu những công trình kiến trúc cổ đại phương Đông? Những công trình nào còn tồn tại đến ngày nay?
Câu 98: Chứng minh nền văn minh phương đông có những đóng góp quan trọng, là chiếc nôi của văn minh nhân loại?
Câu 99: Sự hình thành Nhà nước ở các quốc gia phương Đông ?
Câu 100: Tại sao Nền văn hóa Phương Đông đi trước về sau ?
Câu 101: Bằng hiểu biết về văn minh Ấn Độ và văn minh Hy Lạp - La Mã hãy so sánh sử thi Mahabharata và Ramayana với 2 bộ sử thi Iliat và Ôdixe?
Câu 102: Nêu thành tựu trên lĩnh vực văn học của văn minh Trung Quốc, Hãy cho biết nó ảnh hưởng như thế nào đến văn học Việt Nam thời trung đại?
Câu 103: Nêu tên các quốc gia cổ đại phương Đông?
Câu 104: Đặc điểm của các quốc gia cổ đại phương Đông là gì?
Câu 105: Những nhà nước đầu tiên xuất hiện vào thời gian nào?
Câu 106: Những công trình kiến trúc nổi tiếng của phương Đông cổ đại là gì?
Câu 107: Luật Ha- mu- la- ri là của nước nào ?
Câu 108: Nhà nước chuyên chế cổ đại phương Đông là nhà nước như thế nào ?
Câu 109: Trình bày thành tựu KHTN của Ai cập (Toán học, Y Học, Thiên Văn Học) ?
Câu 110: Trình bày thành tựu chữ viết ở Ai Cập . Quá trình khám phá lại chữ viết Ai Cập ?
Câu 111: Trình bày thành tựu chữ viết Ấn Độ?
Câu 112: Trình bày nguyên nhân ra đời đạo Phật ở Ấn Độ ?
Câu 113: Trình bày quá trình truyền bá đạo phật ở Ấn Độ?
Câu 114 : Trình bày thành tựu chữ viết Trung Quốc ?
Câu 115 : Trình bày thành tựu KHTN (Toán học, Thiên văn học, Y học) và kỹ thuật của TQ thời Cổ trung đại (Giấy, in, la bàn, thuốc nổ)?
Câu 116 : Trình bày bối cảnh lịch sử hình thành của tư tưởng thới Xuân – Thu chiến quốc?
Câu 117 : Trình bày nội dung tư tưởng phái pháp gia?
Câu 118 : Trình bày thành tựu văn hóa Hy Lạp (Thơ ca, sử thi, kịch)?
Câu 119 : Trình bày thành tựu KHTN của Hy Lạp?
Câu 120 : Trình bày thành tựu triết học của Hy Lạp?
Câu 121 : Nguyên nhân hình thành đạo Kitô và quá trình truyền bá đạo Kitô?
Câu 122: Những nguyên nhân và điều kiện tình hình nhà nước thời kỳ cổ đại. Quá trình hình thành nhà nước Phương Đông cổ đại?
Câu 123: Quyền chuyên chế của nhà vua được thể hiện như thế nào ở các quốc gia cổ đại phương Đông?(Chế độ chuyên chế...)?
Câu 124 : Cư dân phương Đông thời cổ đại đã có những đóng góp gì về mặt văn hoá cho nhân loại?( Văn hoá cổ đại phương Đông?)
Câu 125 : Tổ chức bộ máy nhà nước của 1 số nhà nước thời cổ đại Pháp, Aten, La Mã, Trung Quốc. So Sánh những điểm khác nhau vô sản của những tổ chức bộ máy nhà nước đó ?
Câu 126 : Những hình thức chính thể nhà nước ở Phương Tây và Phương Đông cổ đại. Cơ sở phát sinh những hình thức chính thể nhà nước đó?
Câu 127 : Nội dung của Luật Hamurabi thể hiện những đặc điểm : bảo vệ quyền của giai cấp thống trị và hình sự hóa các quy phạm pháp luật?
Câu 128 : Trình bày nội dung của bộ luật Hammurabi và so sánh nó với bộ luật 12 bảng của Lamã cổ đại. Vì sao nói đây là bộ luật hoàn thiện nhất thế giới cổ đại) ?
Câu 129 : Nhà nước phong kiến Tây Âu thời kỳ phát triển của chế độ phong kiến Tây Âu?
Câu 130 : Tổ chức bộ máy Nhà nước phong kiến Trung quốc ở các triều đại đến nhân dân theo hình thức chính thể quân chủ chuyên chế và mang tính chất TW lập quốc cao độ?
Câu 131: Tổ chức bộ máy Nhà nước Tư sản Anh- Mỹ thời cận đại. So Sánh nguyên thủ quốc gia của nhà nước đó. Giải thích sự khác nhau cơ bản giữa nguyên thủ quốc gia và Nghị viện của 2 nhà nước đó?
Câu 132: Tổ chức bộ máy Nhà nước Tư sản Anh- Mỹ thời cận đại. So Sánh nguyên thủ quốc gia của nhà nước đó. Giải thích sự khác nhau cơ bản giữa nguyên thủ quốc gia và Nghị viện của 2 nhà nước đó?
Câu 133: Những nguyên nhân và hạn chế về một ….của Luật Hiến pháp tư sản thời cận đại?
Câu 134 : Xã hội phương đông bao gồm tầng lớp nào? Đông đảo nhất là tầng lớp nào? Có nhiều của cải và quyền thế là tầng lớp nào?
Câu 135 : Sơ đồ nhà nước chuyên chế cổ đại phương Đông?
Câu 136: Xã hội cổ đại Phương Đông bao gồm những tầng lớp nào?
Câu 137 : Các quốc gia cổ đại phương Đông được hình thành ở đâu và từ bao giờ?
Câu 138 : Cuộc sống của Người tinh khôn khác với Người tối cổ như thế nào?
Câu 139 : Cơ sở hình thành văn minh Phương Đông?
Câu 140 : Chữ viết và khoa học tự nhiên của Ai Cập?
Câu 141 : Nguyên nhân và bối cảnh ra đời của đạo Phật? Quá trình truyền bá đạo Phật ở Ấn Độ?
Câu 142: Khoa học tự nhiên - Hy Lạp?
Câu 143 : Lịch sử về giấy?
Câu 144 : Ấn Độ: Tôn giáo (Phật giáo)?
Câu 145 : Chữ viết văn minh Trung hoa?
Đề cương ôn tập
LỊCH SỬ VĂN MINH THẾ GIỚI
Câu 1 : Cơ sở hình thành và thành tựu cơ bản của văn minh Ai Cập ?
1. Cơ sở hình thành:
Ai Cập nằm ở Đông Bắc Châu Phi, hạ lưu sông Nin. Sông Nin là một con sông dài nhất thế giới, khoảng 6500 km chảy từ Trung Phi lên Bắc Phi. Hàng năm, tới mùa mưa nước sông Nin cuồn cuộn đỏ phù sa bồi đắp cho những cánh đồng ở hạ lưu sông Nin. Đất đai màu mỡ, cây cỏ tốt tươi, các loài động thực vật phong phú, nên ngay từ thời nguyên thuỷ con người đã tập trung sinh sống ở đây đông hơn các khu vực xung quanh.
Tới cách ngày nay khoảng 6000 năm, con người ở đây đã biết sử dụng những công cụ, vũ khí bằng đồng. Công cụ bằng đồng giúp con người ở đây chuyển sang sống chủ yếu nhờ nghề nông, thoát khỏi cuộc sống săn bắn, hái lượm và sớm bước vào xã hội văn minh. Chính vì vậy mà cách đây hơn 2000 năm trước, một nhà sử học Hy Lạp là Hêrôđôt tới thăm Ai Cập đã có một nhận xét rất hay là “ Ai Cập là tặng phẩm của sông Nin”.
Về mặt dân cư, những cư dân cổ nhất ở lưu vực sông Nin là những thổ dân Châu Phi hình thành trên cơ sở hỗn hợp nhiều bộ lạc. Sau này, một số bộ tộc Hamit (Hamites) từ Tây Á xâm nhập hạ lưu sông Nin. Trải qua một quá trình hỗn hợp lâu dài giữa người Hamit và thổ dân Châu Phi đã hình thành ra những tộc người Ai Cập cổ đại.
Các thời kì lịch sử chính của Ai Cập cổ đại : Lịch sử Ai Cập cổ đại có thể chia ra làm 5 thời kì chính sau :
• Thời kì TảoVương quốc ( khoảng 3200 - 3000 năm TCN )
• Thời kì Cổ Vương quốc ( khoảng 3000 - 2200 năm TCN )
• Thời kì Trung Vương quốc ( khoảng 2200 - 1570 năm TCN )
• Thời kì Tân Vương quốc ( khoảng 1570 - 1100 năm TCN )
• Thời kì Hậu Vương quốc ( khoảng 1100 - 31 năm TCN )
2. Thành tựu cơ bản:
a) Chữ viết: Khoảng hơn 3000 nămTCN, người Ai Cập cổ đại đã sáng tạo ra chữ tượng hình . Muốn chỉ một vật gì thì họ vẽ những nét tiêu biểu của sự vật đó. Để diễn tả những khái niệm trừu tượng thì họ mượn ý. Thí dụ để diễn tả trạng thái khát thì họ vẽ ba làn sóng nước và cái đầu bò đang cúi xuống; để nói lên sự công bằng thì họ vẽ lông chim đà điểu ( vì lông đà điểu hầu như dài bằng nhau ).
Từ chữ tượng hình, sau này người Ai Cập cổ đại đã hình thành ra hệ thống 24 chữ cái. Vào thiên niên kỉ II TCN, người Híchxốt đã học cách viết của người Ai Cậpđể ghi lại các ngôn ngữ của mình. Về sau này, loại chữ viết ấy lại ít nhiều ảnh hưởng tới người Phênixi và người Phênixi đã sáng tạo ra vần chữ cái A , B ...Những chữ tượng hình của người Ai Cập được khắc trên đá, viết trên da, nhưng nhiều nhất là được viết trên vỏ cây sậy papyrus. Đây là một loại “giấy” cổ xưa nhất, do vậy ngôn ngữ nhiều nước trên thế giới, giấy được gọi là papes, papier ...Năm 1822, một nhà ngôn ngữ học người Pháp là Sampôliông ( Champollion ) đã tìm cách đọc được thứ chữ này.
b) Về văn học: những tác phẩm tiêu biểu còn lại như Truyện hai anh em, Nói Thật và Nói Láo, Đối thoại của một người thất vọng với linh hồn của mình , Người nông phu biết nói những điều hay ...
c) Tôn giáo : Người Ai Cập cổ đại theo đa thần giáo, họ thờ rất nhiều thần. Ban đầu, mỗi vùng thờ mỗi vị thần riêng của mình, chủ yếu là những vị thần tự nhiên. Đến thời kì thống nhất quốc gia, bên cạnh những vị thần riêng của mỗi địa phương còn có các vị thần chung như thần Mặt trời ( Ra ), thần sông Nin (Osiris ).
Người Ai Cập cổ tin rằng con người có hai phần : hồn và xác. Khi con người chết đi, linh hồn thoát ra ngoài nhưng có thể một lúc nào đó lại tìm về nơi xác ( Họ tin rằng như khi bị ngất , hồn thoát ra ngoài tạm thời ). Vì vậy những người giàu có tìm mọi cách để giữ gìn thể xác. Kĩ thuật ướp xác vì vậy cũng rất phát triển.
d) Kiến trúc điêu khắc : Người Ai Cập cổ đại đã xây dựng rất nhiều đền đài, cung điện, nhưng nổi bật nhất phải kể đến là các kim tự tháp hùng vĩ, vĩnh cửu. Người thiết kế ra Kim tự tháp đầu tiên để làm nơi yên nghỉ cho các pharaon là Imhotép. Người ta đã phát hiện ra khoảng 70 Kim tự tháp lớn nhỏ khác nhau trong đó có 3 Kim tự tháp nổi tiếng nằm ở gần thủ đô Cairo. Lớn nhất là Kim tự tháp Kêôp ( Kheops ) cao tới 146m, đáy hinh vuông , mỗi cạnh tới 230m. Đã mấy ngàn năm qua các Kim tự tháp vẫn sừng sững với thời gian. Vì vậy người Ai Cập có câu “ Tất cả mọi vật đều sợ thời gian, nhưng riêng thời gian phải nghiêng mình trước Kim tự tháp”. Ngoài việc xây dựng các lăng mộ, người Ai Cập cổ còn để lại ấn tượng cho đời sau qua các công trình điêu khắc. Đặc biệt nhất là tượng Nhân Sư (Sphinx ) hùng vĩ ở gần Kim tự tháp Khephren. Bức tượng mình sư tử với gương mặt Khephren cao hơn 20m này có lẽ muốn thể hiện Khephren là chúa tể với trí khôn của con người và sức mạnh của sư tử.
e) Khoa học tự nhiên :
Về thiên văn: người Ai Cập cổ đã vẽ được bản đồ sao, họ đã xác định 12 cung hoàng đạo và sao Thuỷ,Kim, Hoả, Mộc, Thổ. Người Ai Cập cổ làm ra lịch dựa vào sự quan sát sao Lang ( Sirius ). Một năm của họ có 365 ngày, đó là khoảng cách giữa hai lần họ thấy sao Lang xuất hiện đúng đường chân trời. Họ chia một năm làm 3 mùa, mỗi mùa có 4 tháng, mỗi tháng có 30 ngày. Năm ngày còn lại được xếp vào cuối năm làm ngày lễ. Để chia thời gian trong ngày, họ đã chế ra đồng hồ mặt trời và đồng hồ nước.
Về toán học: do yêu cầu làm thuỷ lợi và xây dựng nên kiến thức toán học của người Ai Cập cổ cũng sớm được chú ý phát triển. Họ dùng hệ đếm cơ số 10. Họ rất thành thạo các phép tính cộng trừ, còn khi cần nhân và chia thì thực hiện bằng cách cộng trừ nhiều lần. Về hình học, họ đã tính được diện tích của các hình hình học đơn giản; đã biết trong một tam giác vuông thì bình phương cạnh huyền bằng tổng bình phương hai cạnh góc vuông. Pi của họ tính = 3,14 .
Về Y học: người Ai Cập cổ đã chia ra các chuyên khoa như khoa nội, ngoại , mắt, răng, dạ dày ... Họ đã biết giải phẫu và chữa bệnh bằng thảo mộc.
Câu 2: Quá trình hình thành đạo Hồi , Ảnh hưởng của Việt Nam?
a) Quá trình hình thành Đạo Hồi
Hồi giáo là một tôn giáo lớn được sang lập vào thời trung đại và nhanh chóng trở thành niềm phấn khích của các đại đế chế. Điểm khởi đầu là tại bán đảo Arập mà người sáng lập ra là Muhammad
Theo truyền thuyết vào năm 610 Muhammad nhìn thấy một thiên sứ và nói với ông rằng phải vâng theo vị thần linh duy nhất là Đấng Allah “Đấng dạy cho con người những điều chưa biết”. Từ đó ông đã nhận ra sứ mệnh của mình là truyền giảng tư tưởng đơn thuần. Sự ra đời của Hồi giáo đã làm giảm sút sự ảnh hưởng của các thương gia giàu có nhờ quyền bán ảnh tượng (Ảnh tượng các vị thần trong đền thánh mécca) mà người dân đang tôn sung, vì thế đã xó những âm mưu hãm hại Muhammad, biết được điều đó Muhammad đã phải lánh khỏi Mecca năm 622. Tuy nhiên chính nhờ chuyến đi này mà giáo thuyết của ông đã tỏa rạng và đánh dấu cho sự mở đầu cả Hồi giáo, Tín đồ Hồi giáo đã lấy năm 622 là năm thứ nhất của lịch Hồi giáo
Cuộc lánh nạn của Muhammad đã trở thành huyền thoại, ông thu phục tín đò trên đường lánh nạn, chỉ trong vòng 10 năm từ người trốn tránh kẻ thù nghịch Muhammad trở thành lành tụ tôn giáo có nhiều tín đồ.
b) Ảnh hưởng của Đạo Hồi tới Việt Nam
+ ẢNH HƯỞNG CỦA KHÍ HẬU ĐẾN TRANG PHỤC CỦA NGƯỜI CHĂM THEO ĐẠO HỒI TẠI VIỆT NAM
Tìm hiểu về trang phục Đạo Hồi ở khu vực Trung Đông, mới thấy là hầu hết phụ nữ theo đạo Hồi ở đây ăn mặc rất kín đáo, thậm chỉ chỉ để lộ 2 mắt, hoặc có trang phục che đầu vẫn lộ mặt nhưng các phần khác thì vẫn rất kín .Với những người theo Đạo Hồi, phụ nữ che mặt để bảo vệ danh dự uy tín cho người chồng và cho gia đình. Để được đàn ông coi trọng và bảo vệ thì phải không cho mọi người thấy mặt của mình ở nơi công cộng. Phụ nữ muslimate (phụ nữ Muslim có đức tin) khi đến tuổi trưởng thành thì bắt buộc họ phải dùng khăn che phủ toàn đầu tóc (gồm cả hai lỗ tai phũ xuống cần cổ trước và sau, và bộ ngực) mỗi khi ra đường hoặc đối diện với những người nam nào có thể cưới họ làm vợ được...”
Ở Việt Nam, đạo Hồi thật sự ảnh hưởng đến người Chăm thế kỉ XVII ở khu vực Ninh Thuận , Bình Thuận Dân tộc Chăm phân bổ theo những nhóm địa phương khác nhau. Chủ yếu họ sống tập trung ở hai tỉnh Ninh Thuận và Bình Thuận. Một số nơi khác như An Giang, Tây Ninh, Đồng Nai, thành phố Hồ Chí Minh cũng có một phần dân cư là người Chăm. Người Chăm theo đạo Hồi gọi là Chăm Bà ni. Trang phục dân tộc Chăm có lối tạo dáng và trang trí riêng khó lẫn lộn với các tộc người trong nhóm ngôn ngữ hoặc khu vực.
So sánh trang phục của người Chăm theo đạo Hồi ở Việt Nam, và người theo đạo Hồi tại các nước Hồi giáo Trung Đông
Có thể thấy, trang phục Chăm Bà ni và trang phục Đạo Hồi tương đối khác xa nhau, một bên nặng về hình thức kín đáo, nghiêm khắc, và đôi khi có phần cực đoan trang phục. Bên kia thì thoải mái hơn, chú ý đến đường nét, kiểu dáng, hoa văn nhiều hơn.
Điều gì đã làm nên sự thay đổi lớn đến như vậy? Dù tất cả họ đều theo Đạo Hồi, và trong kinh Cô ran có nói về trang phục của phụ nữ?
Lí do rất nhiều song có thể thấy cơ bản là vì đạo càng đi xa trung tâm thì tính bảo tồn càng thấp vì phải hòa hợp với các đặc điểm của cư dân, tín ngưỡng bản địa. Một phần khác: khí hậu Việt Nam, nóng ẩm không thể mặc quá kín như vùng Trung Đông quanh năm phải đối ,mặt với nắng nóng, bão cát sa mạc,...
Câu 3 : Những thành tựu cơ bản của văn minh Ấn Độ thời cổ trung đại ?
a. Cơ sở hình thành văn minh Ấn Độ
a.1. Điều kiện tự nhiên, dân cư:
Bán đảo Ấn Độ thuộc Nam Á gần như hình tam giác. Ở phía bắc, bán đảo bị chắn bởi dãy núi Hymalaya. Từ bên ngoài vào Ấn Độ rất khó khăn, chỉ có thể qua các con đèo nhỏ ở tây-bắc Ấn. Đông nam và tây nam Ấn Độ giáp Ấn Độ dương. Hàng năm tới mùa tuyết tan, nước từ dãy Hymalaya theo hai con sông Ấn (Indus) và sông Hằng (Ganges) lại đem phù sa tới bồi đắp cho những cánh đồng ở Bắc Ấn. Nền văn minh Ấn Độ thời cổ đại gồm cả vùng đất ở các nước Ấn Độ, Pakixtan, Nêpan, Bănglađét ngày nay. Về cư dân, người dân xây dựng nên nền văn minh cổ xưa nhất ở Ấn Độ ven bờ sông Ấn là những người Đraviđa. Ngày nay những người Đraviđa chủ yếu cư trú ở miền nam bán đảo Ấn Độ. Khoảng 2000 năm TCN đến 1500 năm TCN có nhiều tộc người Aria tràn vào xâm nhập và ở lại bán đảo Ấn. Sau này, trong quá trình lịch sử còn có nhiều tộc người khác như người Hy Lạp, Hung Nô, Arập, Mông Cổ xâm nhập Ấn Độ do đó cư dân ở đây có sự pha trộn khá nhiều dòng máu.
a.2. Các giai đoạn lịch sử chính:
Thời kì văn minh lưu vực sông Ấn ( Khoảng 3000 năm đến 1500 năm TCN ): Đây là thời kì người Đraviđa đã xây dựng nên những nền văn minh đầu tiên ở lưu vực sông Ấn. Trước kia người ta cũng không biết nhiều về giai đoạn lịch sử này. Mãi đến năm 1920, nhờ phát hiện ra dấu tích hai thành phố cổ ở Harappa và Môhenjô Đarô người ta mới biết về nó. Ở đây, qua các di vật khảo cổ người ta có thể suy ra phần nào sự phát triển kinh tế, văn hoá, và đây là thời kì đã xuất hiện bộ máy nhà nước. Còn về lịch sử tương đối cụ thể của nó thì chưa biết. Người ta tạm đặt cho nó cái tên là nền văn hoá Harappa-Môhenjô Đarô . Có người gọi đây là nền văn minh sôngẤn.
Thời kì Vêđa: ( Khoảng 1500 năm TCN đến thế kỉ VI TCN ): Đây là thời kì những bộ lạc du mục người Aria từ Trung Á tràn vào xâm nhập Bắc Ấn. Thời kì này được phản ánh trong bộ kinh Vêđa cho nên được gọi là thời kì Vêđa. Đây là thời kì có hai vấn đề quan trọng ảnh hưởng lâu dài đến lịch sử Ấn Độ sau này: đó là vấn đề đẳng cấp ( Vacna ) và đạo Balamôn.
Giai đoạn từ thế kỉ VI TCN đến thế kỉ XII: Từ thế kỉ VI TCN Ấn Độ mới có sử sách ghi chép. Lúc đó, ở miền Bắc Ấn có tới 16 nước trong đó vương quốc Mađaga ở hạ lưu sông Hằng là nước hùng mạnh nhất. Năm 327 TCN, Ấn Độ bị đội quân của Alêchxănđrơ xâm lược trong một thời gian ngắn.
Ấn Độ từ thế kỉ XIII đến thế kỉ XIX: Trong giai đoạn này, Ấn Độ bị người Apganixtan theo đạo Hồi xâm nhập, sau đó, thế kỉ XVI đến thế kỉ XVIII lại bị người Mông Cổ xâm lược. Người Mông Cổ đã lập ra ở đây triều Môgôn. Đến giữa thế kỉ XIX, Ấn Độ bị Anh xâm lược tới năm 1950 mới giành độc lập.
b. Những thành tựu cơ bản của văn minh Ấn Độ thời cổ trung đại
a) Chữ viết: Thời đại Harappa-Môhenjô Đarô, ở miền Bắc Ấn đã xuất hiện một loại chữ cổ mà ngày nay người ta còn lưu giữ được khoảng 3000 con dấu có khắc những kí hiệu đồ hoạ. Thế kỉ VII TCN, ở đây đã xuất hiện chữ Brami, ngày nay còn khoảng 30 bảng đá có khắc loại chữ này. Trên cơ sở chữ Brami, thế kỉ V TCN ở Ấn Độ lại xuất hiện chữ Sanscrit, đâ
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- IN CAU HOI ON LICH SU VAN MINH THE GIOI.doc