Dạy khái niệm, nguyên lý, kỹ năng

**BCV: Th.S Nguyễn Kim LuyệnDẠY KHÁI NIỆM, NGUYÊN LÝ, KỸ NĂNG**Sau khi học xong bài này, học viên sẽ:Nhận ra các nội dung và cách thức tiến hành dạy một khái niệm, nguyên lý hoặc kỹ năngVận dụng trong thực hành (trình diễn một khái niệm hoặc một nguyên lý và trình diễn một kỹ năng).MỤC TIÊU**1. Dạy một khái niệm 1.1 Nội dung dạy một khái niệm 1.2 Cách thức dạy một khái niệm2. Dạy một nguyên lý 2.1 Nội dung dạy một nguyên lý 2.2 Cách thức dạy một nguyên lý3. Dạy một kỹ năng 3.1 Nội dung dạy một kỹ năng 3.2 Cách thức dạy một kỹ năng NỘI DUNG** Khái niệm là những ý tưởng hoặc “những hình ảnh nội tại” gắn với kinh nghiệm Khái niệm có các loại:  Khái niệm cụ thể  Khái niệm trừu tượng1. KHÁI NIỆMThảo luận nhóm: Khái niệm là gì?**Liên kết khái niệm đã họcTrực quan hoá khái niệmĐịnh nghĩa khái niệm/ đưa ra các dấu hiệu bản chấtĐưa các ví dụĐưa các phản ví dụSo sánh/ phân tích: Sự giống nhau; Sự khác nhauTrộn lẫn ví dụ và phản ví dụ để học sinh phân biệtÁp dụng khái niệm trong thực tiễn.1.1 Nội dung dạy một khái niệmThảo luận nhóm:GV thường đưa vào nội dung của khái niệm dưới dạng nào? **Để dạy khái niệm, GV có thể sử dụng phương pháp qui nạp hoặc diễn dịch. Sử dụng PP qui nạp là đưa ra nhiều ví dụ và phản ví dụ khác nhau, từ đó rút ra các dấu hiệu bản chất của khái niệm và khái quát thành định nghĩa chính xác về khái niệm. PP diễn dịch sẽ đưa ra định nghĩa chính xác về khái niệm trước, sau đó mới tìm các ví dụ và phản ví dụ để minh họa và làm sáng tỏ khái niệm.1.2 Cách thức dạy một khái niệmCông não:Cách thức thường dùng đểdạy một khái niệm?**Nguyên lý là một quan hệ bản chất, bất biến giữa hai hoặc nhiều khái niệm. Có các nguyên lý khoa học (nguyên lý, định lý, định luật), các quy luật (tự nhiên, kĩ thuật, công nghệ) và các nguyên tắc trong xã hội, trong doanh nghiệp2. NGUYÊN LÝThảo luận nhóm:Nguyên lý là gì?** 2.1 Nội dung dạy một nguyên lý Việc dạy một nguyên lý thường bao gồm các nội dung sau:Nội dung của nguyên lýSo sánh tương tự để hiểu và nhớ nguyên lýĐưa ra các tình huống ví dụ minh hoạ cách ứng dụng nguyên lý, các kết quả ứng dụngĐưa ra các tình huống phản ví dụ về ứng dụng không đúng nguyên lý, hậu quả của việc ứng dụng sai** 2.1 Nội dung dạy một nguyên lý Đưa ra các trường hợp giả định có thể ứng dụng nguyên lý. Yêu cầu HS xác định những ứng dụng có hiệu quả và không có hiệu quảĐặt HS vào các tình huống giả định đòi hỏi phải áp dụng các nguyên lý bằng cách giải quyết các vấn đề hoặc suy luậnViệc áp dụng/ ứng dụng nguyên lý trong thực tế. ** 2.2 Cách thức dạy một nguyên lýĐể HS tự phát hiện ra nguyên lý thông qua các hoạt động thực hành và thí nghiệm của chính họHS tự phát hiện nguyên lý thông qua việc tiến hành các thực hành và thí nghiệm của GVHS tự phát hiện nguyên lý thông qua sự mô tả của GV về việc thực hành hoặc thí nghiệmGV giảng trực tiếp nội dung nguyên lý cho HS.Công não:Cách thức thường dùng đểdạy một nguyên lý?**Kỹ năng được định nghĩa là: “ Hoạt động quan sát được và những phản ứng mà một người thực hiện nhằm đạt được mục đích”. Các kĩ năng được chia ra kĩ năng nhận thức và kĩ năng tâm vận.3. KỸ NĂNGCông não:Mỗi Thầy/Cô đưa ra một ví dụ về kỹ năng nghề?**Bối cảnh hoặc điều kiện thực hiện KNQuy trình các bước thực hiệnTín hiệu hoặc dấu hiệu cần phải thực hiện KNTiêu chí và tiêu chuẩn thực hiện Vấn đề về an toàn lao động, an toàn kĩ thuậtCác lỗi thường gặp phải và cách khắc phụcNhững phẩm chất /thái độ khi thực hiện KN.3.1 Nội dung dạy một kỹ năng**Việc dạy một KN tâm vận tuân theo trình tự sau:Cung cấp các kiến thức cần thiết hoặc liên quan tới việc thực hiện KNTrình diễn (làm mẫu) việc thực hiện KNHS thực hành từng bướcHS thực hành có hướng dẫn HS thực hành độc lập HS định kì lặp lại kĩ năng đã họcGiao các bài tập dự án hoặc giải quyết vấn đề3.2 Cách thức dạy một kỹ năng****TRÌNH DIỄN DẠY MỘT KỸ NĂNGBCV: Th.S Nguyễn Kim Luyện**KHÁI NIỆMTrình diễn là sự trình bày một cách trực quan về các sự việc, ý tưởng, các qui trình Trình diễn đồng nghĩa với làm mẫu, mô phỏng Trình diễn do giáo viên thực hiện trực tiếp hay gián tiếp qua băng video, phim Trong dạy kỹ năng, trình diễn là phương pháp giảng dạy có hiệu quả Trình diễn là cầu nối giữa lý thuyết và thực hành**MỤC ĐÍCHChỉ rõ cách thực hiện 1 kỹ năngNhấn mạnh bước quan trọngTạo điều kiện tìm hiểu** Thường cụ thể Có thể quan sát được Có qui trình riêng Là một đơn vị công việc hoàn chỉnh Có thể chia làm hai hoặc nhiều bước Có thể thực hiện trong một thời gian giới hạn Có điểm khởi đầu và điểm kết thúc cố định Kết quả cuối cùng là một sản phẩm, dịch vụ hoặc một quyết định Là cái mà người công nhân được trả công sau khi làm xongMỘT KỸ NĂNG**QUI TRÌNHLập kế hoạch + Chuẩn bịThực hiện trình diễn(Giáo viên)Thực hành(Học sinh)**Soạn bảng hướng dẫn thực hiện kỹ năng.Sắp xếp môi trường vật lý Chuẩn bị dụng cụ, thiết bị, đồ dùng trong tình trạng tốt và bố trí hợp lý.Chuẩn bị trước sản phẩm (của những bước mất nhiều thời gian).Bố trí nơi làm việc thuận lợi cho thao tác của GV và HS nhìn, nghe thấy rõ.Tập dượt trước cách trình diễnLập kế hoạch + Chuẩn bị**Cho HS xem sản phẩm thực.Khái quát toàn bộ cuộc trình diễn ngay từ đầuLiên hệ kỹ năng đang học và kỹ năng trướcSắp xếp chổ ngồi sao cho mọi người đều nhìn thấy và nghe thấyPhát bảng hướng dẫn thực hiệnThực hiện các bước theo đúng trình tựMỗi lần trình diễn chỉ thực hiện một qui trìnhNhấn mạnh điểm quan trọng hoặc an toànCuối cùng nên khái quát lại các bướcThực hiện trình diễn (Giáo viên)**Một HS làm lại với sự hướng dẫn của GV Một HS khác làm lại với sự giúp đỡ của HS khác có sử dụng phiếu kiểm tra qui trìnhLần lượt các HS thực hành đến khi họ thực hiện được kỹ năng theo các tiêu chuẩn đã qui địnhThực hành (Học sinh)