Dao động cơ học phần I con lắc lò xo

rë cña cuén d©y vµ tæng trë cña ®o¹n m¹ch. A B L C R F V V1 V2 V3 V R2 b) BiÓu thøc cña c­êng ®é dßng ®iÖn ch¹y qua ®o¹n m¹ch; ®iÖn ¸p ë hai ®Çu cuén d©y. Bµi 2: Cho m¹ch ®iÖn xoay chiÒu nh­ h×nh vÏ. TÇn sè f = 50Hz; ; cuén d©y cã ®iÖn trë thuÇn . C¸c m¸y ®o cã ¶nh h­ëng kh«ng ®¸ng kÓ ®èi víi dßng ®iÖn qua m¹ch. V«n kÕ V2 chØ 82V. H·y t×m sè chØ cña c­êng ®é dßng ®iÖn, v«n kÕ V1, v«n kÕ V3 vµ v«n kÕ V. R1 R2,L A V2 V1 Bµi 3: Cho m¹ch ®iÖn xoay chiÒu nh­ h×nh vÏ. §iÖn ¸p ë hai ®Çu ®o¹n m¹ch . V1 chØ U1 = 12V; V2 chØ U2 = 17V, AmpekÕ chØ I = 0,5A. T×m ®iÖn trë R1, R2 vµ L cña cuén d©y. Bµi 4: §o¹n m¹ch xoay chiÒu kh«ng ph©n nh¸nh gåm mét cuén d©y cã ®iÖn trë ho¹t ®éng vµ cã ®é tù c¶m , mét tô ®iÖn cã ®iÖn dung . §iÖn ¸p hai ®Çu cuén d©y lµ . T×m biÓu thøc cña: a) C­êng ®é dßng ®iÖn qua m¹ch. b) §iÖn ¸p gi÷a hai ®Çu tô ®iÖn vµ ë hai ®Çu ®o¹n mach. Bµi 5: Mét cuén d©y khi m¾c vµo nguån ®iÖn kh«ng ®æi U1 = 100V th× c­êng ®é dßng ®iÖn qua cuén d©y lµ I1 = 2,5 A, khi m¾c vµo nguån ®iÖn xoay chiÒu U2 = 100V, f = 50Hz th× c­êng ®é dßng ®iÖn qua cuén d©y lµ I2 = 2 A. TÝnh ®iÖn trë thuÇn cña cuéng d©y vµ hÖ sè tù c¶m L. §/S: DẠNG 4. TÌM ĐIỆN TRỞ THUẦN R, ĐỘ TỰ CẢM L, ĐIỆN DUNG C Phương pháp chung: Giả thiết đề cho Sử dụng công thức Chú ý Cường độ hiệu dụng và điện áp hiệu dung. Áp dụng định luật ôm: Cho n dự kiện tìm được (n-1) ẩn số Độ lệch pha φ ( cho đoạn mạch nào thì áp dụng cho đoạn mạch đó) hoặc kết hợp với công thức định luật ôm Thường tính Công suất P hoặc nhiệt lượng Q hoặc với định luật ôm Thường sử dụng để tính I: rồi mới áp dụng định luật ôm tính Z Để ý thêm: 1. Công suất P của dòng điện xoay chiều: + P = UIcosφ = RI2 = URI chỉ có R tiêu thụ điện năng 2. Hệ số cong suất: cosφ = 3. Nhiệt lượng toả ra trên mạch ( chính là trên R): Q = RI2t (ở đây t phải có đơn vị: s để Q có đơn vị: J) BÀI TẬP ÁP DỤNG Bài 1. Một mạch điện gồm điện trở thuần R và một tụ điện C mắc nối tiếp. Khi đặt vào hai đầu đoạn mạch một điện áp xoay chiều có tần số f = 50Hz thì thấy: cường độ dòng điện chạy qua mạch là 0,5A, điện áp cực đại hai đầu điện trở là và điện áp hai đầu tụ điện là 100V. Tính R và điện dung C của tụ điện điện áp hiệu dụng hai đầu đoạn mạch Bài 2. Một mạch điện xoay chiều gồm cuộn giây có điện trở thuần R0 mắc nối tiếp với tụ điện C. Biết điện áp hiệu dụng hai đầu cuộn dây là 20V, hai đầu tụ điện là 28V và hai đầu mạch điện là . Dòng điện chạy trong mạch có biểu thức tính R0, L, C viết biểu thức điện áp hai đầu đoạn mạch DẠNG 5. HIỆN TƯỢNG CỘNG HƯỞNG ĐIỆN Phương pháp chung: 1. Cộng hưởng điện thì: + Cường độ dòng điện trong mạch cực đại: Imax = + điều kiện: ZL = ZC + điện áp và cường độ dòng điện cùng pha ( tức φ = 0 ) + Hệ số công suất cực đại: cosφ = 1. 2. Ứng dụng: tìm L, C, tìm f khi: + số chỉ ampe kế cực đại, hay cường độ dòng điện hiệu dụng đạt giá trị lớn nhất + cường độ dòng điện và điện áp cùng pha + hệ số công suất cực đại, công suất cực đại + để mạch có cộng hưởng, ... CÁC BÀI TẬP R L C Hình 1 Bài 1. Cho mạch điện xoay chiều như hình 1. Biết R = 50Ω, L = 1/πH. Đặt vào hai đầu đoạn mạch một điện áp xoay chiều . Biết điện dung của tụ điện có thể thay đổi được. Định C để điện áp cùng pha với cường độ dòng điện Viết biểu thức cường độ dòng điện qua mạch ứng với giá trị trên của C Bài 2. Cho mạch điện xoay chiều như hình 2. Biết R = 200Ω, L = 2/πH, R L C A Hình 2 C = 10-4/πF. Đặt vào hai đầu mạch điện một điện áp xoay chiều có biểu thức u = 100cos100πt(V). Tính số chỉ của Ampe kế Khi R, L, C không đổi để số chỉ của ampe kế lớn nhất? tính giá trị đó Bài 3. Mạch điện gồm điện trở R = 50Ω, cuộn thuần cảm có độ tự cảm L = 2/πH Và tụ điện C = 10-4/πF mắc nối tiếp. Điện áp xoay chiều hai đầu đoạn mạch có Giá trị hiệu dụng U = 120V, tần số f = 50Hz. tính cường độ hiệu dụng qua R Muốn cho hệ số công suất tiêu thụ của mạch cực đại thì cần thay tụ C bằng tụ C’ bằng bao nhiêu? Tính cường độ dòng điện và điện áp hiệu dụng ở hai đầu R, L , C’. Bài 4. Đặt vào hai đầu đoạn mạch nối tiếp, gồm R = 10Ω, L = 5mH và C = 5.10-4 F, một điện áp người ta thấy cường độ dòng điện hiệu dụng đạt giá trị cực đại. xác định tần số f của dòng điện. Lấy π2 = 10. lập biểu thức của dòng điện qua mạch, của các điện áp hai đầu cuộn cảm và hai đầu tụ điện Bài 5. Mạch điện gồm điện trở thuần R = 50Ω một cuộn đây thuần cảm có L = 1/πH và một tụ điện C = 2.10-4/πF mắc nối tiếp. Đặt vào hai đầu đoạn mạch một điện áp Tính cường độ hiệu dụng và công suất tiêu thụ của mạch Cần mắc thêm với tụ C một tụ điện C’ như thế nào để điện áp hiệu dụng hai đầu điện trở bằng điện áp hiệu dụng hai đầu đoạn mạch DẠNG6. CÔNG SUẤT TIÊU THỤ CỦA MẠCH ĐIỆN Phương pháp chung CHƯƠNG 4. SÓNG ÁNH SÁNG I. Hiện tượng tán sắc ánh sáng a. Đ/n: là hiện tượng ánh sáng bị tách thành nhiều thành phần đơn sắc khác nhau khi đi qua mặt phân cách của hai môi trường trong suốt khác nhau b. Ánh sáng đơn sắc: + ánh sáng đơn sắc là ánh sáng không bị tán sắc + ánh sáng đơn sắc có tần số xác định, chỉ có một màu + Bước sóng của ánh sáng đơn sắc: ; trong chân không → vậy: với n: chiết suất của môi trường c. Chiết suất của một môi trường trong suốt phụ thuộc vào màu sắc của ánh sáng. Đối với ánh sáng đỏ là nhỏ nhất, với ánh sáng màu tím là lớn nhất (đây là nói cho ánh sáng khả kiến). d. Ánh sáng trắng là tấp hợp của vô số ánh sáng đơn sắc có màu biến thiên liên tục từ đỏ đến tím. Bước sóng của ánh sáng trắng: e. Nguyên nhân của hiện tượng tán sắc: Chiết suất của một môi trường đối với các ánh sáng đơn sắc khác nhau là khác nhau II. Hiện tượng giao thoa ánh sáng (chỉ xét giao thoa ánh sáng trong thí nghiệm Iâng). S1 D S2 d1 d2 I O x M a * Đ/n: Là sự tổng hợp của hai hay nhiều sóng ánh sáng kết hợp trong không gian trong đó xuất hiện những vạch sáng và những vạch tối xen kẽ nhau. Các vạch sáng (vân sáng) và các vạch tối (vân tối) gọi là vân giao thoa. * Hiệu đường đi của ánh sáng (hiệu quang trình) Trong đó: a = S1S2 là khoảng cách giữa hai khe sáng D = OI là khoảng cách từ hai khe sáng S1, S2 đến màn quan sát S1M = d1; S2M = d2 x = OM là (toạ độ) khoảng cách từ vân trung tâm đến điểm M ta xét * Vị trí (toạ độ) vân sáng: Dd = kl Þ với k = 0: Vân sáng trung tâm k = ±1: Vân sáng bậc (thứ) 1 k = ±2: Vân sáng bậc (thứ) 2 * Vị trí (toạ độ) vân tối: Dd = (k + 0,5)l Þ với Đối với vân tối không có khái niệm bậc vân tối, mà có khái niệm vân tối thứ mấy: k = 0 vân tối thứ nhất, k = 1 vân tối thứ 2, k = 2 vân tối thứ 3, ........... Vân tối thứ m thì k = m - 1 * Khoảng vân i: Là khoảng cách giữa hai vân sáng hoặc hai vân tối liên tiếp: * Nếu thí nghiệm được tiến hành trong môi trường trong suốt có chiết suất n thì bước sóng và khoảng vân: * Khi nguồn sáng S di chuyển theo phương song song với S1S2 thì hệ vân di chuyển ngược chiều và khoảng vân i vẫn không đổi. Độ dời của hệ vân là: Trong đó: D là khoảng cách từ 2 khe tới màn D1 là khoảng cách từ nguồn sáng tới 2 khe d là độ dịch chuyển của nguồn sáng * Khi trên đường truyền của ánh sáng từ khe S1 (hoặc S2) được đặt một bản mỏng dày e, chiết suất n thì hệ vân sẽ dịch chuyển về phía S1 (hoặc S2) một đoạn: * Xác định số vân sáng, vân tối trong vùng giao thoa (trường giao thoa) có bề rộng L (đối xứng qua vân trung tâm) + Số vân sáng (là số lẻ): + Số vân tối (là số chẵn): Trong đó [x] là phần nguyên của x. Ví dụ: [6] = 6; [5,05] = 5; [7,99] = 7 * Xác định số vân sáng, vân tối giữa hai điểm M, N có toạ độ x1, x2 (giả sử x1 < x2) + Vân sáng: x1 < ki < x2 + Vân tối: x1 < (k+0,5)i < x2 Số giá trị k Î Z là số vân sáng (vân tối) cần tìm Lưu ý: M và N cùng phía với vân trung tâm thì x1 và x2 cùng dấu. M và N khác phía với vân trung tâm thì x1 và x2 khác dấu. * Xác định khoảng vân i trong khoảng có bề rộng L. Biết trong khoảng L có n vân sáng. + Nếu 2 đầu là hai vân sáng thì: + Nếu 2 đầu là hai vân tối thì: + Nếu một đầu là vân sáng còn một đầu là vân tối thì: * Sự trùng nhau của các bức xạ l1, l2 ... (khoảng vân tương ứng là i1, i2 ...) + Trùng nhau của vân sáng: xs = k1i1 = k2i2 = ... Þ k1l1 = k2l2 = ... + Trùng nhau của vân tối: xt = (k1 + 0,5)i1 = (k2 + 0,5)i2 = ... Þ (k1 + 0,5)l1 = (k2 + 0,5)l2 = ... Lưu ý: Vị trí có màu cùng màu với vân sáng trung tâm là vị trí trùng nhau của tất cả các vân sáng của các bức xạ. * Trong hiện tượng giao thoa ánh sáng trắng (0,4 mm £ l £ 0,76 mm) - Bề rộng quang phổ bậc k: (λđ- λt) với lđ và lt là bước sóng ánh sáng đỏ và tím - Xác định số vân sáng, số vân tối và các bức xạ tương ứng tại một vị trí xác định (đã biết x) + Vân sáng: Với 0,4 mm £ l £ 0,76 mm Þ các giá trị của k Þ l + Vân tối: Với 0,4 mm £ l £ 0,76 mm Þ các giá trị của k Þ l - Khoảng cách dài nhất và ngắn nhất giữa vân sáng và vân tối cùng bậc k: Khi vân sáng và vân tối nằm khác phía đối với vân trung tâm. Khi vân sáng và vân tối nằm cùng phía đối với vân trung tâm. CÁC DẠNG BÀI TẬP CƠ SỞ Dạng1: Bài tập cơ sở * Tính i, λ, D, a. Thì dựa vào các công thức: * Tìm tại vị trí M có toạ độ x, là vân sáng hay vân tối thứ mấy: Cách giải: xét tỉ số + Nếu n thì tai M là vân sáng bậc n + Nếu n = m,5 với m thì tại M là vân tối thứ m + 1 ( Ví dụ n = 4 thì tai M là vân sáng bậc 4; n = 3,5 thì tại M là vân tối thứ 3+ 1= 4) * Tính khoảng cách giữa hai vân sáng bậc n và bậc m (giả sử m > n): + Ở cùng một phía so với vân trung tâm: + Ở khác phía so với vân trung tâm: * Tính khoảng cách giữa hai vân tối thứ m và thứ n( với m > n): + Ở cùng một phía so với vân trung tâm: + Ở khác phía so với vân trung tâm: ( sở dĩ trong biểu thức có -1 vì hai vân tối thứ nhật chỉ cách vân trung tâm nửa khoảng vân) * Tính khoảng cách giữa vân sáng bậc n đến vân tối thứ m: + Ở cùng một phía so với vân trung tâm: - Nếu m > n thì: -Nếu m < n thì + Ở khác phía so với vân trung tâm: Dạng 2: tìm số vân sáng hay vân tối trong miền giao thoa, khi bề rộng miền giao thoa là L Sử dụng công thức: * Số vân sáng (là số lẻ): * Số vân tối (là số chẵn): Dang 3: Giao thoa ánh sáng với 2 bức xạ đơn sắc - giao thoa ánh sáng trắng: * Xác định vị trí các vân sáng của hai bức xạ λ1, λ2 trùng nhau: + Vị trí vân sáng của hai bức xạ có biểu thức: ; ( với k1, k2 = 0, ±1, ±2, ...) + Vân trung tâm của hệ hai vân trùng nhau vì k1 = 0 thì x1 = 0, k2 = 0 thì x2 = 0 tức x1 = x2 = 0 + Nhũng vị trí khác vân trung tâm mà tại đó các vân sáng của hệ hai vân trùng nhau ( hay vân cùng màu với vân trung tâm) : x1 = x2 → k1λ1 = k2λ2 , với p, q là hai số nguyên đồng thới thương số là tối giản Vị trí 1 của vân trùng: k1 = p; k2 = q Vị trí 2 của vân trùng: k1 = 2p, k2 = 2q Vị trí n của vân trùng: k1 = n p, k2 = nq Thay các giá trị k1, k2 này vào biểu thức x1, x2 ta tìm được toạ độ của vân trùng + Toạ độ vân trùng thứ n là: xn = với n = 1, 2, 3,... * khoảng cách ngắn nhất của vân trùng đối với vân trung tâm: (ứng với n = 1) * Xác định số vân sáng, số vân tối và các bức xạ tương ứng tại một vị trí xác định M (đã biết x) + Vân sáng: Với 0,4 mm £ l £ 0,76 mm Þ các giá trị của k Þ l Số các giá trị của k là số vân sáng phải tìm + Vân tối: Với 0,4 mm £ l £ 0,76 mm Þ các giá trị của k Þ l Số các giá trị k là số vân tối phải tìm * Bề rộng quang phổ bậc k: (λđ - λt) BÀI TẬP ÁP DỤNG 1. Trong thí nghieäm cuûa Young veà giao thoa aùnh saùng, hai khe S1 vaø S2 ñöôïc chieáu baèng aùnh saùng ñôn saéc coù böôùc soùng l. Khoaûng caùch giöõa hai khe laø 0,8mm, khoaûng caùch töø hai khe ñeán maøn laø 2m. Ngöôøi ta ño ñöôïc khoaûng caùch giöõa 6 vaân saùng lieân tieáp treân maøn laø 6mm. Xaùc ñònh: a) Böôùc soùng cuûa aùnh saùng vaø khoaûng caùch töø vaân saùng baäc 3 ñeán vaân saùng baäc 8 ôû cuøng phía vôùi nhau so vôùi vaân saùng chính giöõa. b) Taïi 2 ñieåm M vaø N treân maøn, cuøng phía vôùi nhau so vôùi vaân saùng trung taâm vaø caùch vaân saùng trung taâm laàn löôït laø 3mm vaø 13,2mm laø vaân saùng hay vaân toái? Neáu laø vaân saùng thì ñoù laø vaân saùng baäc maáy? Trong khoaûng caùch töø M ñeán N coù bao nhieâu vaân saùng? c) Thay aùnh saùng ñôn saéc baèng aùnh saùng traéng (0,76mm ³ l ³ 0,40mm). Xaùc ñònh beà roäng cuûa quang phoå baäc 1 vaø baäc 2. 2. Trong thí nghieäm cuûa Young veà giao thoa aùnh saùng, hai khe S1 vaø S2 ñöôïc chieáu baèng aùnh saùng ñôn saéc coù böôùc soùng l = 0,6mm. Khoaûng caùch töø hai khe ñeán maøn laø 1,2m. Ngöôøi ta ño ñöôïc khoaûng caùch giöõa 7 vaân saùng lieân tieáp treân maøn laø 2,16mm. Haõy xaùc ñònh : a) Khoaûng caùch giöõa hai khe S1 vaø S2 vaø khoaûng caùch töø vaân saùng chính giöõa ñeán vaân saùng baäc 6. b) Taïi 2 ñieåm A vaø B treân maøn, cuøng phía vôùi nhau so vôùi vaân saùng trung taâm vaø caùch vaân saùng trung taâm laàn löôït laø 1,44mm vaø 6,3mm laø vaân saùng hay vaân toái? Töø A ñeán B coù bao nhieâu vaân toái? c) Thay aùnh saùng ñôn saéc baèng aùnh saùng traéng (0,76mm ³ l ³ 0,40mm). Xaùc ñònh böôùc soùng cuûa nhöõng böùc xaï cho vaân toái taïi ñieåm M caùch vaân saùng trung taâm 2mm vaø cho vaân saùng taïi B caùch vaân saùng trung taâm 3mm. 3. Trong thí nghieäm cuûa Young veà giao thoa aùnh saùng, hai khe S1 vaø S2 ñöôïc chieáu baèng aùnh saùng ñôn saéc coù böôùc soùng l = 0,5mm. Khoaûng caùch giöõa hai khe laø 0,8mm. Ngöôøi ta ño ñöôïc khoaûng caùch giöõa 5 vaân saùng lieân tieáp treân maøn laø 4mm. Haõy xaùc ñònh : a) Khoaûng caùch töø hai khe ñeán maøn vaø khoaûng caùch töø vaân saùng baäc 3 ñeán vaân saùng baäc 12 ôû khaùc phía vôùi nhau so vôùi vaân saùng chính giöõa. b) Taïi 2 ñieåm C vaø E treân maøn, cuøng phía vôùi nhau so vôùi vaân saùng trung taâm vaø caùch vaân saùng trung taâm laàn löôït laø 2,5mm vaø 15mm laø vaân saùng hay vaân toái? Töø C ñeán E coù bao nhieâu vaân saùng? c) Thay aùnh saùng ñôn saéc baèng aùnh saùng traéng (0,76mm ³ l ³ 0,40mm). Xaùc ñònh beà roäng cuûa quang phoå baäc 1 vaø cho bieát coù nhöõng böùc xaï naøo cho vaân saùng truøng vôùi vaân saùng baäc 4 cuûa aùnh saùng maøu vaøng coù böôùc soùng lv = 0,60mm . 4. Trong moät thí nghieäm Iaâng veà giao thoa aùnh saùng, khoaûng caùch giöõa hai khe laø a = 2mm, khoaûng caùch töø hai khe ñeán maøn laø D = 1m. a) Khi duøng aùnh saùng ñôn saéc coù böôùc soùng l1 ñeå laøm thí nghieäm thì ngöôøi ta ño ñöôïc khoaûng caùch göõa 5 vaân saùng lieân tieáp nhau laø 0,8mm. Tính böôùc soùng vaø taàn soá cuûa böùc xaï duøng trong thí nghieäm. Xaùc ñònh vò trí vaân saùng baäc 3 vaø vaân toái baäc 4 ôû cuøng moät phía cuûa vaân saùng trung taâm treân maøn E. b) Thay böùc xaï coù böôùc soùng l1 baèng böùc xaï coù böôùc soùng l2 > l1 thì taïi vò trí cuûa vaân saùng baäc 3 cuûa böùc xaï böôùc soùng l1 ta quan saùt ñöôïc moät vaân saùng cuûa böùc xaï coù böôùc soùng l2. Xaùc ñònh l2 vaø baäc cuûa vaân saùng ñoù. 5. Thí nghieäm Iaâng giao thoa aùnh saùng vôùi nguoàn saùng laø 2 böùc xaï coù böôùc soùng laàn löôït laø l1 vaø l2. Cho l1 = 0,5mm. Bieát vaân saùng baäc 12 cuûa böùc xaï l1 truøng vaân saùng baäc 10 cuûa böùc xaï l2. a) Xaùc ñònh böôùc soùng l2. b) Tính khoaûng caùch giöõa vaân saùng baäc 5 cuûa böùc xaï l1 ñeán vaân saùng baäc 11 cuûa böùc xaï l2 (naèm cuøng phía vôùi nhau so vôùi vaân saùng chính giöõa). Bieát 2 khe Iaâng caùch nhau 1mm vaø khoaûng caùch töø 2 khe ñeán maøn laø 1m. 6. Hai khe Iaâng caùch nhau 0,8mm vaø caùch maøn 1,2m. Chieáu aùnh saùng ñôn saéc coù böôùc soùng l1 = 0,75mm vaøo hai khe. Tìm khoaûng vaân vaø cho bieát taïi ñieåm M caùch vaân trung taâm 4,5mm coù vaân saùng hay vaân toái. 7. Trong thí nghieäm Iaâng veà giao thoa aùnh saùng, ngöôøi ta söû duïng aùnh saùng ñôn saéc coù böôùc soùng l = 0,600mm. Khoaûng caùch giöõa hai khe laø 0,9mm, khoaûng caùch töø maët phaúng chöùa hai khe ñeán maøn laø 1,8m. Xaùc ñònh vò trí vaân saùng baäc 4 keå töø vaân saùng chính giöõa. Thay aùnh saùng treân baèng aùnh saùng traéng coù böôùc soùng töø 0,400mm ñeán 0,760mm. Hoûi ñuùng ôû vò trí cuûa vaân saùng baäc 4 neâu treân, coøn coù nhöõng vaân saùng cuûa nhöõng aùnh saùng ñôn saéc naøo ? 8. Trong thí nghieäm Young veà giao thoa aùnh saùng, khoaûng caùch giöõa hai khe laø 1,5mm, khoaûng caùch töø hai khe ñeán maøn laø 2m. a) Chieáu aùnh saùng ñôn saéc coù böôùc soùng l1 = 0,48mm vaøo hai khe. Tìm khoaûng vaân vaø khoaûng caùch töø vaân saùng trung taâm ñeán vaân saùng baäc 4. b) Chieáu ñoàng thôøi hai aùnh saùng ñôn saéc l1 vaø l1 = 0,64mm. Tìm khoaûng caùch gaàn nhau nhaát giöõa hai vaân saùng truøng nhau cuûa chuùng. 9. Trong thí nghieäm Young veà giao thoa aùnh saùng, khoaûng caùch giöõa hai khe laø 1mm, khoaûng caùch töø hai khe ñeán maøn quan saùt laø 3m. a) Duøng aùnh saùng ñôn saéc coù böôùc soùng l chieáu vaøo hai khe thì ngöôøi ta ño ñöôïc khoaûng caùch töø vaân saùng trung taâm tôùi vaân saùng thöù tö laø 6mm. Xaùc ñònh böôùc soùng l vaø vò trí vaân saùng thöù 6. b) Thay aùnh saùng ñôn saéc baèng aùnh saùng hoãn hôïp coù böôùc soùng töø 0,42mm ñeán 0,72mm. Hoûi aùnh saùng ñôn saéc coù böôùc soùng baèng bao nhieâu seõ cho vaân saùng taïi vò trí M caùch vaân saùng trung taâm 9mm. 10. Trong thí nghieäm Young veà giao thoa aùnh saùng, khoaûng caùch giöõa hai khe laø 0,64mm, khoaûng caùch töø hai khe ñeán maøn quan saùt laø 2m. Duøng aùnh saùng ñôn saéc coù böôùc soùng l ñeå chieáu saùng hai khe thì ngöôøi ta ño ñöôïc khoaûng caùch giöõa 5 vaân saùng lieân tieáp treân maøn laø 8mm. a) Tìm böôùc soùng l vaø xaùc ñònh vò trí vaân saùng thöù 3 keå töø vaân saùng chính giöõa. b) Xaùc ñònh loaïi vaân, baäc cuûa vaân (neáu laø vaân saùng) taïi caùc ñieåm M vaø N ôû cuøng phía vôùi nhau so vôùi vaân saùng chính giöõa vaø caùch vaân saùng chính giöõa laàn löôït laø 5mm vaø 12mm vaø cho bieát trong khoaûng M ñeán N coù bao nhieâu vaân saùng? 11. Chieát suaát cuûa moät loaïi thuûy tinh ñoái vôùi tia ñoû coù lñ = 0,7mm laø nñ = 1,62 vaø ñoái vôùi tia tím coù lt = 0,4mm laø nt = 1,66. Tính chieát suaát cuûa loaïi thuûy tinh ñoù ñoái vôùi tia vaøng lv = 0,6mm. 12. Moät laêng kính thuûy tinh coù goùc chieát quang A = 70, coi laø goùc nhoû. Chieát suaát cuûa thuûy tinh ñoái vôùi tia ñoû laø 1,63 vaø ñoái vôùi tia tím laø 1,67. Chieáu moät tia saùng traéng, naèm trong moät tieát dieän thaúng cuûa laêng kính, theo phöông vuoâng goùc vôùi maët phaüng phaân giaùc cuûa goùc chieát quang, vaøo maët beân cuûa laêng kính. Tính goùc giöõa tia ñoû vaø tia tím sau khi loù ra khoûi laêng kính. 13. Trong thí nghieäm Iaâng veà giao thoa aùnh saùng khoaûng caùch giöõa hai khe laø 1,5mm, khoaûng caùch töø hai khe ñeán maøn laø 3m, ngöôøi ta ño ñöôïc khoaûng caùch giöõa vaân saùng baäc 2 ñeán vaân saùng baäc 5 ôû cuøng phía vôùi nhau so vôùi vaân saùng trung taâm laø 3mm. Tìm soá vaân saùng quan saùt ñöôïc treân vuøng giao thoa coù beà roäng 11mm. 14.Trong thí nghieäm Iaâng veà giao thoa aùnh saùng hai khe caùch nhau 1mm, khoaûng caùch töø hai khe ñeán maøn laø 2m. Neáu chieáu ñoàng thôøi hai böùc xaï ñôn saéc coù böôùc soùng l1 = 0,602mm vaø l2 thì thaáy vaân saùng baäc 3 cuûa böùc xaï l2 truøng vôùi vaân saùng baäc 2 cuûa böùc xaï l1. Tính l2. 15.Trong thí nghieäm Iaâng veà giao thoa aùnh saùng khoaûng caùch giöõa hai khe laø 1,5mm, khoaûng caùch töø hai khe ñeán maøn laø 1,5m. Neáu chieáu ñoàng thôøi hai böùc xaï ñôn saéc coù böôùc soùng l1 = 0,5mm vaø l2 = 0,6mm. Xaùc ñònh khoaûng caùch giöõa hai vaân saùng baäc 4 ôû cuøng phía vôùi nhau cuûa hai böùc xaï naøy. 16.Trong thí nghieäm giao thoa aùnh saùng cuûa Iaâng, khoaûng caùch giöõa hai khe laø 4mm, khoaûng caùch töø maët phaúng hai khe ñeán maøn laø 2m. Khi duøng aùnh saùng traéng coù böôùc soùng 0,40mm ñeán 0,75mm ñeå chieáu saùng hai khe. Tìm soá caùc böùc xaï cuøng cho vaân saùng taïi ñieåm N caùch vaân trung taâm 1,2mm. 17.Trong thí nghieäm Young veà giao thoa aùnh saùng, khoaûng caùch giöõa hai khe laø 2mm, khoaûng caùch töø hai khe ñeán maøn laø 2m, aùnh saùng ñôn saéc duøng trong thí nghieäm coù böôùc soùng trong khoaûng töø 0,40mm ñeán 0,76mm. Taïi vò trí caùch vaân saùng trung taâm 1,56mm laø moät vaân saùng. Böôùc soùng cuûa aùnh saùng duøng trong thí nghieäm laø bao nhiêu? 18.Thực hiện giao thoa với ánh sáng trắng có bước sóng 0,4μm ≤ λ ≤ 0,7μm. Hai khe cách nhau 2mm, màn hứng vân giao thoa cách hai khe 2m. Tại điểm M cách vân trung tâm 3,3mm có bao nhiêu ánh sáng đơn sắc cho vân sáng tại đó ? 19.Một thấu kính hội tụ có hai mặt lồi có bán kính giống nhau 20cm. Chiết suất của ánh sáng đỏ và tím đối với thấu kính là: nd =1,5, nt=1,54. Khi đó khoảng cách từ tiêu điểm đối với tia đỏ và tia tím là: A. 19,8cm B. 0,148cm. C. 1,49cm. D. 1,49m. Câu 20: Một thấu kính hội tụ gồm 2 mặt cầu lồi giống nhau bán kính R=30cm. Chiết suất của thấu kính đối vơi ánh sáng đỏ là 1,5 và đối với ánh sáng tím là 1,54. Khoảng cách giữa tiêu điểm đối với tia đỏ và tiêu điểm đối với tia tím của thấu kính là: A. 30cm. B. 2,22cm. C. 27,78cm. D. 22,2cm. Câu 21: Một thấu kính mỏng hội tụ gồm 2 mặt cầu giống nhau, bán kính R, có chiết suất đối với tia đỏ nà nđ = 1,60 đối với tia tím là nt = 1,69. Ghép sát vào thấu kính trên 1 thấu kính phân kỳ, 2 mặt cầu giống nhau, bán kính R. Tiêu điểm của hệ thấy kính đối với tia đỏ và đối với tia tím trùng nhau. Thấu kinh phân kỳ có chiếu suất đối với tia đỏ (n’đ) và tia tím (n’t) liên hệ với nhau bởi: A. n’t = 2n’đ + 1 B. n’t = n’d + 0,01 C. n’t = 1,5n’đ D. n’t = n’đ + 0,09 Câu 22: Một lăng kính thuỷ tinh có A = 450. Chiếu chùm tia sáng hẹp đa sắc SI gồm tập hợp 4 tia đỏ, vàng, lục tím đến gặp mặt bên AB theo phương vuông góc, thì có những tia nào ló ra khỏi mặt AC? (Biết chiết suất của thuỷ tinh đối với ánh sáng màu vàng là ) A. Đỏ B. Đỏ, vàng C. Đỏ, vàng, lục D. Đỏ, vàng, lục, tím Câu 23: Một lăng kính có góc chiết quang A= 60, chiết suất của lăng kính đối với tia đỏ và đối với tia tím là . Chiếu tia sáng trắng tới mặt bên của lăng kính dưới góc tới nhỏ. Góc lệch giữa tia ló màu đỏ và tia ló màu tím: A. 0,0011 rad B. 0,0043 rad C. 0,00152 rad D. 0,0025 rad Câu 24: Một lăng kính có góc chiết quang A = 50, chiếu một chùm tia tới song song hẹp màu lục vào cạnh bên của lăng kính theo phương vuông góc với mặt phân giác của góc A sao cho một phần của chùm tia sáng không đi qua lăng kính và một phần qua lăng kính. Biết chiết suất của lăng kính đối với ánh sáng màu lục n = 1,55. Khi i, A bé thì góc lệch D của tia sáng qua lăng kính là: A. 2,860. B. 2,750. C. 3,090. D. Một giá trị khác. Câu25: Một bể nước sâu 1,2m. Một chùm ánh sáng mặt trời chiếu vào mặt nước dưới góc tới i sao cho sini=0,8. Chiết suất của nước đối với ánh sáng đỏ là 1,331 và đối với ánh sáng tím là 1,343. Bề rộng của dải quang phổ dưới đáy bể là: A. 2,5cm. B. 1,25cm. C. 1,5cm. D. 2cm. Câu 26: Một lăng kính có góc chiết quang A = 60. Chiếu chùm ánh sáng trắng vào mặt bên của lăng kính theo phương vuông góc với mặt phẳng phân giác của góc chiết quang tại 1 điểm rất gần A. Chùm tia ló được chiếu vào 1 màn ảnh đặt song song với mặt phẳng phân giác nói trên và cách mặt phẳng này 1 khoảng 2m. Chiết suất của lăng kính đối với ánh sáng đỏ là 1,5 và đối với ánh sáng tím là 1,54. Bề rộng quang phổ trên màn là: A. 8,383mm. B. 11,4mm. C. 4mm. D. 6,5mm. Câu 27: Chiếu một chùm tia sáng trắng hẹp tới mặt bên của lăng kính có góc chiết quang A = 600. Biết chiết suất của lăng kính đối với ánh sáng tím là 1,54. Góc lệch cực tiểu của tia màu tím bằng: A. 51,30. B. 49,460. C. 40,710. D. 30,430 Câu 28: Một lăng kính có tiết diện thẳng là 1 tam giác đều ABC. Chiếu 1 chùm tia sáng trắng hẹp vào mặt bên AB đi từ đáy lên. Chiết suất của lăng kính đối với ánh sáng đỏ làvà đối với ánh sáng tím là Giả sử lúc đầu lăng kính ở vị trí mà góc lệch D của tia tím là cực tiểu, hỏi phải quay lăng kính 1 góc bằng bao nhiêu để tới phiên góc lệch của tia đỏ cực tiểu? A. 450. B. 600. C. 150. D. 300. Câu 29: Trong thí nghiệm Young về giao thoa ánh sáng (hai khe được chiếu sáng bởi ánh sáng đơn sắc), khoảng cách giữa hai khe a = 1,5mm, khoảng cách từ hai khe đến màn D = 2m, khoảng cách giữa hai vân sáng liên tiếp là 1mm. Bước sóng và màu của ánh sáng đó là: A. l = 0,4mm, màu tím. B. l = 0,58mm, màu lục. C. l = 0,75mm, màu đỏ. D. l = 0,64mm, màu vàng Câu 30: Một nguồn sáng đơn sắc có l = 0,6mm chiếu vào hai khe S1, S2 hẹp song song cách nhau 1mm và cách đều nguồn sáng. Đặt một màn ảnh song song và cách hai khe 1m. Khoảng cách giữa hai vân sáng liên tiếp trên màn là: A. 0,7mm B. 0,6mm C. 0,5mm D. 0,4mm Câu 31: Trong thí nghiệm Iâng về giao thoa ánh sáng, biết D = 2 m, a = 1 mm, l = 0,6 mm. Vân sáng thứ ba cách vân trung tâm một khoảng là A. 4,2 mm B. 3,6 mm C. 4,8 mm D. 6 mm Câu 32: Một nguồn sáng đơn sắc có l = 0,6mm chiếu vào hai khe S1, S2 hẹp song song cách nhau 1mm và cách đều nguồn sáng. Đặt một màn ảnh song song và cách hai khe 1m. Vị trí vân tối thứ ba kể từ vân sáng trung tâm cách vân sáng trung tâm một khoảng là: A. 0,75mm B. 0,9mm C. 1,25mm D. 1,5mm Câu 33:Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng của Iâng trong không khí, hai cách nhau 3mm được chiếu bằng ánh sáng đơn sắc có bước sóng 0,60μm, màn quan cách hai khe 2m. Sau đó đặt toàn bộ thí nghiệm vào trong nước có chiết suất 4/3, khoảng vân q