Đánh giá tài liệu trên internet

ĐÁNH GIÁ TÀI LIỆU TRÊN INTERNETTôn Nữ Phương MaiVõ Trọng PhiTrình bày: Võ Trọng Phiphi.vt@lrc-hueuni.edu.vn Phòng Dịch vụ Thông tinTrung tâm Học liệu Đại học Huế04/2010*Mục đích của bài giảng: giúp người họcNắm được các tiêu chí đánh giá thông tin trên InternetĐánh giá hiệu quả nội dung các trang web khác nhau*Nội dung bài giảngĐặc điểm thông tin trên internet?Cần vận dụng những kỹ năng gì khi đánh giá?Các tiêu chí đánh giá trang web Thực hành Kết luận*Đặc điểm của thông tin trên InternetKhông được kiểm soátKhông được đánh giá trước khi đăng lên mạngThiếu ổn địnhLượng thông tin quá lớn và chất lượng khác nhau.*Đặc điểm tên miền và thể loại webMột số loại tên miền trả phí:.com: commercial/company – thương mại.gov: government – chính phủ.edu: education – giáo dục.org: organization – tổ chức.net: network – dịch vụ mạng.ac: academic – giáo dục đại học.mil: millitary – quân sựĐặc điểm: - Lưu danh tính khi đăng ký - Tính ổn định caoMột số loại tên miền miễn phí:co.cc .tk.uni.cc Đặc điểm: - không cần nêu rõ danh tính khi đăng ký- Không đảm bảo tính ổn địnhCác trang cá nhân theo sau: thường có các ký hiệu ~, % hoặc chữ people, users. members*Cần vận dụng những kỹ năng gì khi đánh giá?Kỹ năng đọcKỹ năng thư viện: tìm kiếm thư mục, danh bạKỹ năng web: tìm kiếm thông tin trên webVận dụng tư duy phân tích, cảnh giác, nghi ngờ*Một số tiêu chí đánh giáCác tiêu chí chung cho mọi loại hình tài liệuVề mặt Thông tin thư mục:Tác giảNgày xuất bảnSố tái bản/số lần chỉnh sửa, bổ sungĐơn vị xuất bản (nhà xuất bản, tên tạp chí chuyên ngành)*Về mặt nội dung:Đối tượng đọc giảQuan điểm trình bàyPhạm vi giải quyết vấn đềMức độ chính xácPhong cách viếtÝ kiến thẩm địnhCác tiêu chí đánh giá thông tin trên Internet1. Thông tin tác giả2. Mục đích3. Phạm vi chủ đề4. Tính cập nhật5. Tính khách quan6. Tính chính xác*Các tiêu chí đánh giá thông tin trên Internet1. Thông tin tác giảTác giả:Là ai? Có đáng tin cậy? Học hàm/học vị là gì? Đang làm việc cho ai? (trường ĐH, tổ chức?) Có nổi tiếng trong lĩnh vực chuyên môn của mình không?*Tìm câu trả lờiXem thông tin về tác giả (trình độ, công việc, liên lạc..) ở đầu hoặc cuối trang web.Tìm trang chủ của tác giả trên webTìm ở danh bạ hoặc nguồn thông tin thư mục (bibliographic sources)Tra cứu thư mục trực tuyến để tìm thêm các tác phẩm khác của tác giả.Vốn kiến thức của người đánh giáCác tiêu chí đánh giá thông tin trên Internet1. Thông tin tác giả (tt)Chủ thể thực sự xuất bản trang web là ai? (một tổ chức, thành viên của một tổ chức, một cá nhân độc lập..)Trang web đăng tải thông tin có xuất phát từ máy chủ miễn phí, như Tripod, 110mb, hay không? *Tìm câu trả lờiXem thông tin chủ thể xuất bản ở mục About us, Profile, kiểm tra đường dẫn (~, members, staff ..) kiểm tra tên miền Vốn kiến thức của người đánh giáCác tiêu chí đánh giá thông tin trên Internet2. Mục đích Trang web nhằm mục đích gì? Tác giả có nêu rõ mục đích không?Cung cấp thông tinTrình bày ý kiếnGiải trí, thuyết phụcNhại theo một trang khácTrang web dành cho đối tượng nào?Nội dung có tập trung vào mục đích chuyển tải thông tin không?*Tìm câu trả lờiXem ở lời giới thiệu của trang webXem tên miền (.edu, .org, .gov....)Trang web có cấu trúc logic không? Có tập trung vào mục đích chuyển tải thông tin không?Các liên kết có liên quan với chủ đề không?Các tiêu chí đánh giá thông tin trên Internet3. Phạm vi chủ đềTrang web tập trung vào vấn đề gì?Các ý chính có được trình bày rõ ràng không? Việc di chuyển từ phần này sang phần khác có dễ không?Mức độ sâu-rộng đến đâu? Phù hợp nhu cầu sử dụng không?*Tìm câu trả lờiNhan đề của trang webPhần giới thiệu trang webCấu trúc trang webCác liên kết trong trang hoặc đến các trang khácSo sánh nội dung với các trang cùng chủ đềVốn kiến thức của người đánh giá4. Tính cập nhậtNgày tạo lập trang web?Ngày đăng tải thông tin?Ngày thông tin được cập nhật?Chủ đề bàn đến có cần thông tin cập nhật không?Các liên kết có được cập nhật không?*Tìm câu trả lờiĐầu hoặc cuối trang web.Trang web có dấu hiệu ngưng hoạt động không? Các liên kết có hoạt động không?Các tiêu chí đánh giá thông tin trên Internet5. Tính khách quanTrang web có bị ảnh hưởng bởi thiên kiến không?Quan điểm của tác giả là gì? có được nêu rõ không? Tác giả có đề cập đến mục đích của trang web không?Có nêu rõ thể loại web và đối tượng người đọc không?*Tìm câu trả lờiLời giới thiệu trang web. Nội dung các quảng cáo đăng trên trang webThông tin về đơn vị tài trợ (thương mại hay giáo dục)Kiểm tra văn phong của tác giảTìm tài liệu cùng chủ đề để so sánhVốn kiến thức của người đánh giáCác tiêu chí đánh giá thông tin trên Internet6. Tính chính xácNội dung thông tin có đáng tin cậy không? Nội dung thông tin có giống các trang web khác cùng chủ đề không?Trang web được người khác đánh giá như thế nào?Có lỗi chính tả, lỗi ngữ pháp không?Có cung cấp nguồn gốc thông tin không?*Tìm câu trả lờiXem tác giả là ai? Làm việc cho tổ chức nào?Xem nội dung chínhTìm đọc lời bình tác phẩm đóXem văn phong của tác giảXem phần tài liệu tham khảoVốn kiến thức chuyên môn của người đánh giáCác tiêu chí đánh giá thông tin trên InternetMột số lưu ý khác khi đánh giá trang webCác mục trên trang web cần lưu ý đến:Giới thiệu về trang webThông tin liên hệThời gian cập nhậtQuy ước, chính sách đối với người sử dụngLiên kết Nguồn tài liệu. * Một số thông tin thiếu kiểm soát trên InternetTrang chính thức của Nhà Trắng: “châm chọc” Nhà Trắng: chính thức của WTO và trang web nhại theo:* Thông tin trên Internet: biến cái không thể thành có thểChọn gene để sinh con không bệnh tật Nuôi mèo kiểu bonsaiười đàn ông mang thai đầu tiên: * Một số trang web giúp xác định các trang web/thông tin “ma” (hoaxes)Quackwatch Trang tự học giúp xác định những thông tin “ma” trên Internet của Thư viện Y học quốc gia (Mỹ) of Hoaxes Directory: > Education > Instructional Technology > Evaluation > Web Site Evaluation > Hoax Sites *Thực hànhNêu ý kiến của bạn về độ tin cậy của các trang web sau:The Whirled Bank Group: Beam: Invest Management Inc:  Kết luận*Đánh giá, đánh giá và đánh giáNguồn ảnh: Internet literacy by Hofstetter, F. T. (2003). Boston: McGraw-Hill/Irwin.Tài liệu tham khảoCarol Grotnes Berk and Information Commons Library. (2008). Information Resources : learn what makes a quality information sources. Truy cập ngày 01/01/2010, từ ỳnh, Đ.C. (2008). Hướng dẫn biên soạn tài liệu đọc thêm (dùng cho giảng viên các khóa học qua mạng). Huế: Đại học Huế.Huỳnh, T.X.P. (2010). Đánh giá thông tin. Tài liệu hội thảo Nâng cao năng lực truy cập và sử dụng các nguồn thông tin điện tử, Huế. Huy, N. (2010). Đánh giá thông tin trên Internet. Truy cập ngày 20/4/2010, từ www.vietnamlib.net/dao-tao-nguoi-dung-tin/danh-gia-thong-tin-tren-internet- Lesley University. (2007). Evaluating website. Truy cập ngày 31/03/2010, từ K. (2009). Internet Evaluation. Truy cập ngày 20/4/2010, từ The University of Louisville. (2008). Critical evaluate sources. Truy cập ngày 04/01/2010, từ