Kiến thức: Nắm được kiến thức về những yếu tố cơ
bản của CTXH cá nhân; Tiến trình, những kỹ năng và
kỹ thuật tác nghiệp trong Công tác xã hội cá nhân
Kỹ năng: Có kỹ năng thiết lập mối quan hệ với thân
chủ, thu thập thông tin, phân tích và nhận diện vấn đề
của thân chủ, xây dựng kế hoạch giải quyết vấn đề của
thân chủ, thực hiện kế hoạch hỗ trợ giải quyết vấn đề
của thân chủ
102 trang |
Chia sẻ: Mr Hưng | Lượt xem: 981 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang nội dung tài liệu Công tác xã hội cá nhân và gia đình, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
gia lượng
giá
LOGO ĐỘNG NÃO
Những nội dung nào
cần tiến hành lượng
giá?
Có thể lượng giá
bằng những cách
thức nào?
- Tính hiệu quả của quá trình can
thiệp
- Sự tiến bộ, năng lực được nâng
cao của cá nhân
- Phương pháp tiếp cận, cách làm
việc của NVXH
- Hoạt động quản lý tổ chức, hành
chính
- Vấn đàm
- Bảng hỏi
- So sánh kết quả trước và sau can
thiệp
- Quan sát
LOGO KẾT THÖC
Xem xét nhu cầu và quyền lợi
của thân chủ trước khi kết thúc
Không kéo dài mối quan hệ với
thân chủ chỉ vì ý kiến chủ quan
của thân chủ hay sự duy ý chí
của Nhân viên xã hội.
Trước khi kết thúc phải thông
báo cho thân chủ về thời gian kết
thúc (trước 1-2 tuần) -> tránh
gây sốc cho thân chủ
LOGO CHUYỂN GIAO
Trong trƣờng hợp nào cần thực hiện chuyển giao?
- TC có nhu cầu khác
- Quá trình can thiệp không mang lại hiệu quả cao
Chuẩn bị những gì để chuyển giao?
- Chuẩn bị hồ sơ TC
- Chuẩn bị tâm thế cho TC, cho bản thân NVXH
LOGO KỸ NĂNG TRONG
CTXH CÁ NHÂN
Giao tiếp
Lắng nghe tích cực
Quan sát
Đặt câu hỏi
Phản hồi
Vấn đàm
Ghi chép, lƣu trữ hồ sơ
Tham vấn
Đồng cảm / thấu cảm
Biện hộ
Xử lý căng thẳng
Xử lý khủng hoảng
LOGO GIAO TIẾP NGÔN NGỮ
HĐ: Xem phim “Sức mạnh của lời nói”
..\Tai lieu Internet\Suc manh cua loi noi.flv
Động não: Ý nghĩa của giao tiếp ngôn ngữ trong
hoạt động CTXH cá nhân?
GT NGÔN NGỮ
NGÔN NGỮ NÓI NGÔN NGỮ VIẾT
- Thu thập thông tin
- Trao đổi, chia sẻ, thảo luận
=> Sử dụng nhiều, nhanh
chóng, chính xác, sinh động
- Thông báo
- Ghi nhớ
- Giao BT về nhà
- Ghi nhận mức độ tiến bộ của TC
LOGO GIAO TIẾP
PHI NGÔN NGỮ
HĐ: Đoán từ qua cử chỉ không lời
Cách chơi:
- GV chia cho mỗi nhóm 3 từ (cụm từ) (lưu ý giữ bí
mật).
- Các nhóm cử ra 3 thành viên diễn đạt từ/cụm từ đó mà
không dùng lời nói. Mỗi nhóm chuẩn bị giấy để ghi
đáp án (ghi rõ tên nhóm). TG chuẩn bị: 10 phút
- Lần lượt các nhóm thể hiện từ ngữ mà mình được
chuẩn bị; sau đó các nhóm còn lại ghi kết quả vào giấy
-> GV thu lại sau mỗi từ, tổng kết khi trò chơi kết thúc
LOGO GIAO TIẾP
PHI NGÔN NGỮ
GT bằng mắt
GT qua biểu hiện cử chỉ
GT qua biểu hiện của nét mặt
Khoảng cách trong GT
Tư thế cơ thể
Vận động của bàn tay và cánh tay
Âm điệu, ngữ điệu và nhịp độ của
giọng nói
Trang phục, cách trang điểm
LOGO LẮNG NGHE TÍCH CỰC
HĐ: Xem phim “Học cách lắng nghe”
..\Tai lieu Internet\Hoc cach lang nghe.flv
LOGO LẮNG NGHE TÍCH CỰC
Động não:
- Phân biệt nghe và lắng nghe?
- Phân biệt lắng nghe và lắng nghe tích cực?
- Hiệu quả của lắng nghe tích cực?
LẮNG NGHE
TÍCH CỰC
Tiến trình
Nghe chăm chú
Quan sát điệu bộ cử chỉ không lời
Khích lệ TC tự bộc lộ
Ghi nhớ những điều nghe được
Phản hồi bằng hành vi không lời/ lời nói
LOGO LẮNG NGHE TÍCH CỰC
Làm việc nhóm
Dựa trên tình huống đã chọn, sắm vai tái hiện một
phần của buổi làm việc với TC / những người liên
quan đến TC; qua đó thực hành kỹ năng lắng nghe
tích cực của NVXH trong đoạn sắm vai.
- Các nhóm chuẩn bị trước (ngoài giờ lên lớp)
- Thời gian thể hiện trước lớp: tối đa là 10
phút/nhóm
LOGO LẮNG NGHE TÍCH CỰC
Chú ý tư thế ngồi
NVXH nghe nhiều hơn nói, không đoán trước hay tỏ ra
biết vấn đề trước khi TC nói ra
Sử dụng cách tiếp nhận, ngôn ngữ phản hồi phù hợp tuổi
tác, trạng thái của TC; dùng đúng từ ngữ mà TC dùng
Xử lý im lặng khi cần thiết
Mắt nhìn mắt khi nói chuyện
Thân thiện, cởi mở; tạo ra bầu không khí dễ chịu
Bỏ qua định kiến, không phán xét
Không bỏ qua chi tiết nhỏ
LOGO LẮNG NGHE TÍCH CỰC
Động não: Những yếu tố nào có thể cản trở việc
nghe tích cực?
- Sự xao nhãng
- Sự lo lắng của NVXH
- Chỉ nghe có chọn lọc
LOGO THẤU CẢM
Thấu cảm: là hiểu biết với sự rung cảm một cách
chính xác thế giới bên trong của người kia, như từ
bên trong nhìn ra, cảm thấy thế giới riêng của họ
như là thế giới riêng của mình nhưng không bao
giờ làm mất đi phẩm chất “như là”.
Các khả năng thấu cảm:
- Đạt đến cảm xúc của TC
- Hiểu và thể hiện sự hiểu biết của NVXH về tâm
trạng, cảm xúc của TC
- Chuyển cảm xúc của TC thành ngôn từ
LOGO VẤN ĐÀM
Vấn đàm: là một hình thức tác động giữa
các cá nhân có ý thức với mục đích kế
hoạch cụ thể và nó đòi hỏi những kỹ năng
giao tiếp đặc biệt
Vấn đàm trong công tác xã hội: là cuộc
đối thoại trực tiếp giữa nhân viên xã hội
với một hay nhiều người với mục đích thu
thập thông tin, cung cấp thông tin nhằm
đưa ra biện pháp trị liệu, cách can thiệp hỗ
trợ đối tượng
LOGO VẤN ĐÀM
Vấn đàm tiểu sử
Vấn đàm chẩn đoán
Vấn đàm trị liệu
Thu thập thông tin
Khảo cứu, đánh giá VĐ
Đưa ra cách can thiệp
LOGO CÁC BƢỚC TIẾN HÀNH
Chuẩn bị: mục đích, thời gian, địa điểm, nội
dung câu hỏi, phương tiện, thông tin về người liên
quan
Mở đầu: chào hỏi, làm quen, giới thiệu mục đích,
tạo bầu không khí thoải mái, đảm bảo tính bí mật
Triển khai: đặt câu hỏi phù hợp, khuyến khích,
đồng cảm, đi đúng định hướng, tóm tắt, phản hồi
Kết thúc: kiểm tra lại thông tin, khẳng định tính
bảo mật, ra dấu hiệu kết thúc, hẹn buổi sau (nếu
có)
LOGO
Giao tiếp, tạo lập mối quan hệ
Đặt câu hỏi
Dẫn dắt, định hướng
Lắng nghe tích cực
Quan sát
Phản hồi
MỘT SỐ KỸ NĂNG CẦN CÓ
TRONG VẤN ĐÀM
LOGO KỸ NĂNG ĐẶT CÂU HỎI
HĐ: Đoán con vật qua câu hỏi
Các loại câu hỏi:
- Câu hỏi đóng/mở
- Câu hỏi khai thác cảm xúc, suy nghĩ, hành vi
- Câu hỏi định hướng
- Câu hỏi dẫn dắt, tạo đà, tạo bầu không khí
Lƣu ý khi đặt câu hỏi?
LOGO LÀM VIỆC NHÓM
Kỹ năng của NVXH
Các kỹ thuật thường sử dụng trong CTXH cá nhân
LOGO KỸ NĂNG PHẢN HỒI,
QUAN SÁT
Phản hồi nội dung
Phản hồi cảm xúc
Phản hồi suy nghĩ, hành vi
Sử dụng quan sát khi nào?
- Trong lúc vấn đàm
- Quan sát độc lập
Những điều gì cần đƣợc quan sát?
- Dáng vẻ bên ngoài
- Biểu hiện nét mặt
- Dấu hiệu của sự lo lắng
- Ngôn ngữ cơ thể
- Động tác, hành vi, cử động, di chuyển
LOGO BIỆN HỘ
Biện hộ là hoạt động thúc đẩy và bảo vệ quyền
con người, đặc biệt là với những người thế, thúc
đẩy công bằng xã hội.
Biện hộ là việc NVXH nói lên tiếng nói, quan
điểm của TC để cố gắng bảo vệ quyền được tôn
trọng, nhu cầu được thỏa mãn, mang lại dịch vụ tốt
nhất cho TC.
Thực hiện biện hộ: xác định nhu cầu của TC; thu
thập thông tin; xác định mục tiêu biện hộ; xác định
người/cơ quan cần gặp là ai; xác định cách tiếp cận;
chuẩn bị thời gian, địa điểm, tài liệu.
LOGO GHI CHÉP
Ghi chép: là việc ghi lại của nhân viên xã hội về
các sự việc, tình huống, kết quả hoạt động của nhân
viên xã hội và thân chủ trong tiến trình giải quyết
vấn đề
Mục đích:
- Lưu trữ thông tin phục vụ việc theo dõi tiến trình
thực hiện, đánh giá, ra quyết định về dịch vụ xã hội
- Kiểm huấn đối với NVXH, NVXH nhận thức được
kỹ năng, trình độ trong công việc chuyên môn
LOGO GHI CHÉP
Các dạng ghi chép:
- Ghi chép tóm tắt
- Ghi chép phúc trình, phúc trình tại hiện trường
- Ghi chép nhật ký
Ví dụ về các dạng ghi chép
LOGO
GHI CHÉP PHÚC TRÌNH
Nội dung Nhận xét đánh
giá của
viên xã hội
Cảm xúc
của thân chủ
Nhận xét của
kiểm huấn viên
MẪU PHÚC TRÌNH
•Phúc trình lần: .
•Mục đích:
•Thời gian: ...
•Địa điểm:
Đánh giá:
•Nhận xét thay đổi của thân chủ.
•Nhận xét những mặt được, chưa được của nhân viên xã hội.
•Lên kế hoạch lần làm việc tiếp theo.
LOGO KỸ THUẬT
TRONG CTXH CÁ NHÂN
KT giúp thân chủ vận
động, thay đổi không khí,
hoặc trị liệu
KT giúp TC bộc lộ suy
nghĩ, cảm xúc
KT giúp TC học kỹ năng
mới
LOGO LIỆU PHÁP THƢ GIÃN
Trao đổi về những cách thức
thƣờng sử dụng khi căng thẳng?
Mục đích của thư giãn
Cách thực hiện
Hướng dẫn hít thở sâu
Lưu ý khi sử dụng kỹ thuật
LOGO TỔ CHỨC
TRÕ CHƠI TRỊ LIỆU
Ƣu điểm của trò chơi?
- Phù hợp nhiều đối tượng
- Tác dụng kép
- Đặc biệt phù hợp với trẻ em
- Thu hút sự tham gia của thân chủ trong hỗ trợ
Những lƣu ý khi sử dụng trò chơi?
- Chuẩn bị kỹ (lựa chọn trò chơi, công cụ, hướng dẫn)
- Chơi xong phải có chia sẻ, đánh giá bằng cách thức
phù hợp với thân chủ
LOGO SỬ DỤNG NGÔN NGỮ VIẾT
HĐ: Mỗi bạn ghi vào giấy
những mong đợi của bản thân
trong đợt thực hành sắp tới?
Sử dụng ngôn ngữ viết trong
trường hợp nào?
Một số cách thức:
- Ghi ra những vấn đề, mong đợi,
cảm xúc
- Ghi nhật ký
LOGO HOẠT ĐỘNG
Vẽ tranh
Nội dung: Tưởng tượng về
bản thân khi là một Nhân
viên xã hội mới ra trường?
Chia sẻ
LOGO SẮM VAI
Các nhóm chia sẻ: Mô tả các bước thực hiện khi
được giao nhiệm vụ sắm vai trong các buổi học vừa
qua?
Vai trò của sắm vai
Chuẩn bị kịch bản
Phân vai, tính toán về thời gian thực hiện
NVXH tổng hợp, đánh giá, bổ sung sau khi thực
hiện
LOGO
CHÚC
CÁC BẠN
THÀNH
CÔNG,
HẠNH
PHÚC
THE END
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- ctxhcn_d12_6813.pdf