Computer learning center - Môn học: PHP

COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM Moân hoïc: PHP Baøi 1 Nhöõng vaán ñeà chính seõ ñöôïc ñeà caäp trong baøi hoïc: 9 Giôùi thieäu PHP 9 Caáu hình IIS, Apache Web Server 9 Caøi ñaët PHP. o Caøi ñaët PHP. o Caáu hình öùng duïng PHP 9 Giôùi thieäu PHP. o PHP Script. o Ghi chuù trong PHP o In noäi dung baèng PHP 1. GIÔÙI THIEÄU PHP PHP vieát taét cuûa chöõ Personal Home Page ra ñôøi naêm 1994 do phaùt minh cuûa Rasmus Lerdorf, vaø noù tieáp tuïc ñöôïc phaùt trieån bôûi nhieàu caù nhaân vaø taäp theå khaùc, do ñoù PHP ñöôïc xem nhö moät saûn phaåm cuûa maõ nguoàn môû. PHP laø kòch baûn trình chuû (server script) chaïy treân phía server (server side) nhö caùch server script khaùc (asp, jsp, cold fusion). PHP laø kòch baûn cho pheùp chuùng ta xaây döïng öùng duïng web treân maïng internet hay intranet töông taùc vôùi moïi cô sôû döõ lieäu nhö mySQL, PostgreSQL, Oracle, SQL Server vaø Access. Löu yù raèng, töø phieân baûn 4.0 trôû veà sau môùi hoã trôï session, ngoaøi ra PHP cuõng nhö Perl laø kòch baûng xöû lyù chuoãi raát maïnh chính vì vaäy baïn coù theå söû duïng PHP trong nhöõng coù yeâu caàu veà xöû lyù chuoãi. 2. CAØI ÑAËT PHP Caøi ñaët PHP treân neàn Windows thì söû duïng php-4.0.6-Win32.zip, sau khi caøi ñaët öùng duïng naøy treân ñóa cöùng seõ xuaát hieän thö muïc PHP, trong thöï muïc naøy seõ coù taäp tin php4ts.dll vaø php.exe cuøng vôùi thö muïc sessiondata. Ngoaøi ra, trong thö muïc WINDOW hoaëc WINNT seõ xuaát hieän taäp tin php.ini, taäp tin naøy cho pheùp baïn caáu hình cho öùng duïng PHP. Chaúng haïn, khi söû duïng session, PHP caàn moät nôi ñeå löu tröõ chuùng, trong taäp tin naøy maëc ñònh laø session.save_path = C:\PHP\sessiondata, neáu baïn caøi ñaët PHP vôùi thö muïc PHP treân ñóa D thì baïn caàn thay ñoåi ñöôøng daãn trong khai baùo naøy. Töông töï nhö vaäy, khi coù loãi trong trangPHP thì loãi thöôøng xuaát hieän khi trieäu goïi chuùng, ñeå che daáu caùc loãi naøy thì baïn caàn khai baùo display_errors = Off thay vì chuùng ôû traïng thaùi display_errors = On. Ngoaøi ra, trang PHP cuõng coù theå trình baøy moät soá warning khi chuùng phaùt hieän cuù phaùp khoâng hôïp lyù, chính vì vaäy ñeå che daáu caùc warning naøy thì baïn cuõng caàn khai baùo traïng thaùi Off thay vì On nhö assert.warning = Off. 3. CAÁU HÌNH ÖÙNG DUÏNG PHP 3.1. Caáu hình IIS Sau khi caøi ñaët heä ñieàu haønh Windows NT hay 2000 trôû veà sau, baèng caùch khai baùo môùi moät web site hay virtual site trong moät site ñang coù theo caùc böôùc nhö sau: 1. Taïo moät thö muïc coù teân myPHP ñeà löu tröõ caùc taäp tin PHP 2. Khôûi ñoäng IIS (töï ñoäng khôûi ñoäng neáu Windows NT/2000) Giaùo vieân: Phaïm Höõu Khang COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM 3. Choïn Start | Programs | Administrative Tools | Internet Information Server 4. Neáu taïo virtual site thì choïn Default Web Ste | R-Click | New | Virtual Site 5. Trong tröôøng hôïp taïo môùi Site thì Default Web Ste | R-Click | New | Site 6. Neáu choïn tröôøng hôïp 4 thì baïn cung taáp dieãn giaûi cuûa site nhö hình 1-1 Hình 1-1: Khai baùo dieãn giaûi 7. Choïn nuùt Next vaø khai baùo IP vaø port, trong tröôøng hôïp baïn khoâng söû duïng port 80 cho öùng site khaùc thì choïn giaù trò maëc ñònh. Tuy nhieân neáu coù nhieàu öùng duïng tröôùc ñoù ñaõ caáu hình trong IIS thì baïn coù theå thay ñoåi port khaùc, ví duï choïn port 85 nhö hình 1-2. Hình 1-2: Khai baùo IP vaø Port Löu yù raèng, port 80 laø port chuaån ñieàu naøy coù nghóa laø khi trieäu goïi treân trình duyeät baïn khoâng caàn goõ port, ví duï Ñoái vôùi tröôøng hôïp port khaùc thì baïn phaûi goõ töông töï nhö Giaùo vieân: Phaïm Höõu Khang COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM 8. Choïn Next, baïn choïn thö muïc cuûa öùng duïng, ñoái vôùi tröôøng hôïp naøy chuùng ta choïn vaøo thö muïc myPHP, chaúng haïn trong tröôøng hôïp naøy chuùng ta choïn htö muïc myPHP nhö hình 1-3. Hình 1-3: Choïn thö muïc myPHP 9. Keá ñeán choïn quyeàn truy caäp web site, trong tröôøng hôïp ñang thieát keá thì baïn choïn vaøo Browse. Ngoaøi ra, neáu baïn cho pheùp ngöôøi söû duïng internet coù theå thöïc thi taäp tin thöïc thi töø xa thì choïn vaøo tuyø choïn execute. Hình 1-4: Quyeàn truy caäp 10.Choïn Next vaø Finish, trong cöûa soå IIS xuaát hieän öùng duïng coù teân myPHP (khai baùo trong phaàn dieãn giaûi) nhö hình 1-5. Giaùo vieân: Phaïm Höõu Khang COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM Hình 1-5: Taïo thaønh coâng öùng duïng PHP trong IIS 11.Sau khi taïo öùng duïng xong, baïn choïn teân öùng duïng myPHP | R-Click } Properties | cöûa soå xuaát hieän nhö hình 1-5. Hình 1-5: Caáu hình PHP trong IIS 12.Baèng caùch choïn vaøo nuùt Configuration, cöûa soå seõ xuaát hieän nhö hình 1-6. Giaùo vieân: Phaïm Höõu Khang COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM Hình 1-6: Theâm PHP Engine 13.Choïn nuùt Add, vaø khai baùo nhö hình 1-7. Hình 1-7: Khai baùo PHP Engine 14.Ñeå kieåm tra uùng duïng, baïn môû cöûa soå IE vaø goõ treân thanh ñòa chæ chuoãi nhö sau: , keát quaû xuaát hieän nhö hình 1-8. Giaùo vieân: Phaïm Höõu Khang COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM Hình 1-8: ÖÙng duïng PHP ñaõ ñöôïc khôûi ñoäng 3.2. 4. Caøi ñaët Apache Web Servr Ñeå caøi ñaët Apache Web Server, baïn theo caùc böôùc sau 1. Chep tap tin apache_1.3.22-win32-x86.exe xuong dia cung 2. Chay tap tin nay va cai dat len dia C:\Program Files\, sau khi ket thuc thanh cong phan cai dat Apache, baïn baét ñaàu caáu hình öùng duïng PHP. 3. Cheùp ba doøng leänh töø taäp tin install.txt trong thö muïc C:\PHP ScriptAlias /php/ "c:/php/" AddType application/x-httpd-php .php Action application/x-httpd-php "/php/php.exe" 4. Paste vaøo taäp tin httpd.conf trong thö muïc C:\Program Files\Apache Group\Apache\Conf\ 5. Chon Start | Programs | Apache HTTP Server | Control Apache Server | Start 6. Viet trang test.php voi noi dung 7. Chep tap tin test.php vao thu muc C:\Program Files\Apache Group\Apache\htdocs\ 8. Sau ñoù goõ treân trình duyeät GIÔÙI THIEÄU PHP 4.1. Yeâu caàu PHP döïa treân cuù phaùp cuûa ngoân ngöõ laäp trình C, chính vì vaäy khi laøm vieäc vôùi PHP baïn phaûi laø ngöôøi coù kieán thöùc veà ngoân ngöõ C, C++, Visual C. Neáu baïn xaây döïng öùng duïng PHP coù keát noái cô sôû döõ lieäu thì kieán thöùc veà cô sôû döõ lieäu MySQL, SQL Server hay Oracle laø ñieàu caàn thieát. Giaùo vieân: Phaïm Höõu Khang COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM 4.2. 4.3. 4.4. Giôùi thieäu PHP laø kòch baûn trình chuû (Server Script) ñöôïc chaïy treân neàn PHP Engine, cuøng vôùi öùng duïng Web Server ñeå quaûn lyù chuùng. Web Server thöôøng söû duïng laø IIS, Apache Web Server, ... Thoâng dòch trang PHP Khi ngöôøi söû duïng goïi trang PHP, Web Server trieäu goïi PHP Engine ñeå thoâng dòch (töông töï nhö ASP 3.0 chæ thoâng dòch chöù khoâng phaûi bieân dòch) dòch trang PHP vaø traû veà keát quaû cho ngöôøi söû duïng nhö hình 1-9. Hình 1-9: Quaù trình thoâng dòch trang PHP Taäp tin PHP Web Server PHP Engine P Parse Response Request Parse Request Response Kòch baûn (script) Noäi dung cuûa PHP coù theå khai baùo laãn loän vôùi HTML, chính vì vaäy baïn söû duïng caëp daáu giaù ñeå khai baùo maõ PHP. Chaúng haïn, chuùng ta khai baùo: 1-Giaù trò bieán Str: 2-Giaù trò bieán i: 3-Giaù trò cuõ theå: Chaúng haïn baïn khai baùo trang hello.php vôùi noäi dung nhö ví duï 1-1 sau: Ví duï 1-1: Trang hello.php ::Welcome to PHP Greeting: Keát quaû traû veà nhö hình 1-10 khi trieäu goïi trang naøy treân trình duyeät. Giaùo vieân: Phaïm Höõu Khang COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM Hình 1-10: Keát quaû trang hello.php Trong tröôøng hôïp coù nhieàu khai baùo, baïn söû duïng Scriptlet, ñeàu naøy coù nghóa laø söû duïng caëp daáu treân nhö vôùi caùc khai baùo PHP vôùi cuù phaùp cuûa C nhö sau: <?php $sotrang=$pagenumber; $record=$rownumber; $totalRows = 0; $paging=""; ?> -Khai baùo treân laø Scriptlet Giaù trò cuûa paging: -Khai baùo naøy laø Script Löu yù raèng, keát thuùc moãi caâu leänh phaûi duøng daáu ; Ví duï, baïn khai baùo ñoaïn PHP treân trong taäp tin script.php nhö ví duï 1-2 Ví duï 1-2: Trang script.php ::Welcome to PHP <?php $sotrang=$pagenumber; $record=$rownumber; $totalRows = 0; $paging="Go to 1 2 3 4 5 Next"; ?> Giaù trò cuûa paging: Keát quaû traû veà nhö hình 1-11 khi trieäu goïi trang naøy treân trình duyeät. Giaùo vieân: Phaïm Höõu Khang COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM Hình 1-11: Keát quaû trang hello.php Löu yù raèng, neáu baïn muoán söû duïng script hay scriptlet nhö ASP thì baïn khai baùo trong taäp tin php.ini nhö sau: asp_tags = On ; Allow ASP-style tags. maëc ñònh laø Off Khi ñoù trong trang PHP, thay vì baïn khai baùo <?php $sotrang=$pagenumber; $record=$rownumber; $totalRows = 0; $paging=""; ?> Thì baïn coù theå khai baùo nhö sau: <% $sotrang=$pagenumber; $record=$rownumber; $totalRows = 0; $paging=""; %> 4.5. Ghi chuù trong PHP Ghi chuù trong kòch baûn PHP töông töï ngoân ngöõ laäp trình C, ñeå ghi chuù moät doøng thì baïn söû duïng caëp daáu /. Chaúng haïn khai baùo sau laø ghi chuù: <?php // Khai baùo bieán ñeå paging $sotrang=$pagenumber; $record=$rownumber; $totalRows = 0; $paging=""; ?> Trong tröôøng hôïp coù nhieàu doøng caàn ghi chuù baïn söû duïng caëp daáu /* vaø */, ví duï khai baùo ghi chuù nhö sau: Giaùo vieân: Phaïm Höõu Khang COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM /* Khai baùo bieán ñeå ñoïc döõ lieäu trong ñoù totalRows laø bieán traû veà toång soá maåu tin */ $result = mysql_query($stSQL, $link); $totalRows=mysql_num_rows($result); Ngoaøi ra, baïn cuõng coù theå söû duïng daáu # ñeå khai baùo ghi chuù cho töøng doøng, ví duï khai baùo sau laø ghi chuù: <?php # Khai baùo bieán ñeå paging $sotrang=$pagenumber; $record=$rownumber; $totalRows = 0; $paging=""; ?> 4.6. In keát quaû treân trang PHP Khaùc vôù caùc kòch baûn nhö ASP, JSP, Perl, ñoái vôùi PHP ñeå in ra giaù trò töø bieán, bieåu thöùc, haøm, giaù trò cuï theå thæ baïn coù theå söû duïng script nhö treân: Giaù trò cuûa paging: Tuy nhieân, ñeå söû duïng cuù phaùp cuûa PHP khi in ra giaù trò töø bieán, bieåu thöùc, haøm, giaù trò cuï theå thì söû duïng khai baùo echo nhö sau: <?php $stSQLs=”select * from Customers”; echo $stSQLs; ?> Chaúng haïn, khai baùo echo nhö ví duï 1-3. Ví duï 1-2: Trang echo.php ::Welcome to PHP <?php $sotrang=$pagenumber; $record=$rownumber; $totalRows = 0; $paging="Go to 1 2 3 4 5 Next"; /*duøng phaùt bieåu echo */ echo “Giaù trò cuûa paging: “; echo $paging; ?> Keát quaû traû veà nhö hình 1-12 khi trieäu goïi trang naøy treân trình duyeät. Giaùo vieân: Phaïm Höõu Khang COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM Hình 1-11: Keát quaû trang hello.php 5. KEÁT LUAÄN Trong baøi naøy, chuùng ta taäp trung tìm hieåu caùch caøi ñaët PHP vaø Apache Web Server, sau ñoù caáu hình öùng duïng PHP trong IIS hay söû duïng caáu hình maëc ñònh cuûa chuùng. Ngoaøi ra, baïn laøm quen caùch khai baùo maõ PHP trong trang .php cuøng vôùi script hay scriptlet. Giaùo vieân: Phaïm Höõu Khang COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM Moân hoïc: PHP Baøi 2 Baøi hoïc naøy chuùng ta seõ laøm quen vaø tìm hieåu cuù phaùp vaø moät soá phöông thöùc cô baûn cuûa PHP: 9 Caâu leänh. 9 Kieåu döõ lieäu vaø bieán 9 Khai baùo vaø söû duïng haèng. 9 Döõ lieäu maûng 9 Chuyeån ñoåi kieåu döõ lieäu 1. KHAÙI NIEÄM VEÀ CUÙ PHAÙP PHP Cuù phaùp PHP chính laø cuù phaùp trong ngoân ngöõ C, caùc baïn laøm quen vôùi ngoân ngöõ C thì coù lôïi theá trong laäp trình PHP. Ñeå laäp trình baèng ngoân ngöõ PHP caàn chuù yù nhöõng ñieåm sau: ™ Cuoái caâu leänh coù daáu ; ™ Bieán trong PHP coù tieàn toá laø $ ™ Moãi phöông thöùc ñeàu baét ñaàu { vaø ñoùng baèng daáu } ™ Khi khai baùo bieán thì khoâng coù kieãu döõ lieäu ™ Neân coù giaù trò khôûi ñaàu cho bieán khai baùo ™ Phaûi coù chi chuù (comment) cho moãi feature môùi ™ Söû duïng daáu // hoaëc # ñeå giaûi thích cho moãi caâu ghi chuù ™ Söû duïng /* vaø */ cho moãi ñoaïn ghi chuù ™ Khai baùo bieán coù phaân bieät chöõ hoa hay thöôøng 2. KHAI BAÙO BIEÁN Khi thöïc hieän khai baùo bieán trong C, baïn caàn phaûi bieát tuaân thuû quy ñònh nhö: kieãu döõ lieäu tröôùc teân bieán vaø coù giaù trò khôûi ñaàu, tuy nhieân khi laøm vieäc vôùi PHP thì khoâng caàn khai baùo kieåu döõ lieäu nhöng söû duïng tieàn toá $ tröôùc bieán. Xuaát phaùt töø nhöõng ñieàu ôû treân, khai baùo bieán trong PHP nhö sau: ™ $variablename [=initial value]; $licount=0; $lsSQL=”Select * from tblusers where active=1”; $nameTypes = array("first", "last", "company"); $checkerror=false; ™ Chaúng haïn, khai baùo nhö ví duï 2-1 (variables.php) ::Welcome to PHP Giaùo vieân: Phaïm Höõu Khang COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM Variable <?php $sotrang=10; $record=5; $check = true; $strSQL="select * from tblCustomers"; $myarr = array("first", "last", "company"); $myarrs[2]; $myarrs[0]="Number 0"; $myarrs[1]="Number 1"; $myarrs[2]="Number 2"; echo $myarr[1];echo ""; echo $myarrs[2]; ?> 3. KIEÅU DÖÕ LIEÄU Baûng caùc kieåu döõ lieäu thoâng thöôøng Boolean True hay false Integer giaù trò lôùn nhaát xaáp xæ 2 tyû Float ~1.8e308 goàm 14 soá leõ String Löu chuoãi kyù töï chieàu daøi voâ haïn Object Kieåu ñoái töôïng Array Maûng vôùi nhieàu kieåu döõ lieäu 3.1. Thay ñoåi kieåu döõ lieäu Ñeå thay ñoåi kieåu döõ lieäu, baïn coù theå söû duïng caùch eùp kieåu nhö trong caùc ngoân ngöõ laäp trình C hay Java. Chaúng haïn, khai baùo eùp kieåu nhö ví duï 2-2 (box.php): ::Welcome to PHP Variable <?php $i="S10A"; echo $i+10; echo ""; $i="10A"; $j=(float)$i; $j+=10; echo $i; echo ""; echo $j; echo ""; $q=12;$p=5; echo "Amount: ".(float)$q/$p; ?> Giaùo vieân: Phaïm Höõu Khang COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM Löu yù raèng, PHP töï ñoäng nhaän bieát giaù trò chuoãi ñaèng sau soá seõ khoâng ñöôïc chuyeån sang kieåu döõ lieäu soá nhö tröôøng hôïp treân. Ngoaøi ra, baïn coù theå söû duïng haøm settype ñeå chuyeån ñoåi döõ lieäu naøy sag döõ lieäu khaùc, ví duï chuùng ta khai baùo nhö ví duï 2-3 (settype.php). ::Welcome to PHP Change DataType of Variable <?php $var="12-ABC"; $check=true; echo $var; echo ""; echo $check; echo ""; settype($var,"integer"); echo $var; echo ""; settype($check,"string"); echo $check; ?> 3.2. Kieåm tra kieåu döõ lieäu cuûa bieán Ñeå kieåm tra kieåu döõ lieäu cuûa bieán, baïn söû duïng caùc haøm nhö sau: is_int ñeå kieåm tra bieán coù kieåu integer, neáu bieán coù kieåu integer thì haøm seõ traû veà giaù trò laø true (1). Töông töï, baïn coù theå söû duïng caùc haøm kieåm tra töông öùng vôùi kieåu döõ lieäu laø is_array, is_bool, is_callable, is_double, is_float, is_int, is_integer, is_long, is_null, is_numeric, is_object, is_real, is_string. Chaúng haïn, baïn khai baùo caùc haøm naøy nhö ví duï 2-4 (check.php). ::Welcome to PHP Check DataType of Variable <?php $sotrang=10; $record=5; $check = true; $strSQL="select * from tblCustomers"; $myarr = array("first", "last", "company"); $myarrs[2]; $myarrs[0]="Number 0"; $myarrs[1]="Number 1"; $myarrs[2]="Number 2"; echo is_array($myarr); echo ""; echo is_bool($record); ?> Giaùo vieân: Phaïm Höõu Khang COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM 3.3. 3.4. Thay ñoåi kieåu döõ lieäu bieán Khi khai baùo bieán vaø khôûi taïo giaù trò cho bieán vôùi kieåu döõ lieäu, sau ñoù baïn muoán söû duïng giaù trò cuûa bieán ñoù thaønh teân bieán vaø coù giaù trò chính laø giaù trò cuûa bieán tröôùc ñoù thì söû duïng caëp daáu $$. Ví duï, bieán $var coù giaù trò laø "total", sau ñoù muoán söû duïng bieán laø total thì khai baùo nhö ví duï 2-5 (change.php). ::Welcome to PHP Change DataType of Variable <?php $var="total"; echo $var; echo ""; $$var=10; echo $total; ?> Kieåu Array Kieãu maûng laø moät maûng soá lieäu do ngöôøi duøng ñònh nghóa, chuùng coù cuù phaùp nhö sau: $myarrs=array("first", "last", "company"); // maûng bao goàm caùc kieåu chuoãi hay coù theå khai baùo nhö sau $myarr[]=array(3); $myarr[0]="Number 0"; $myarr[1]="Number 1"; $myarr[2]="Number 2"; Thöù töï index trong maûng baét ñaàu töø vò trí 0. Chaúng haïn, baïn khai baùo maûng moät chieàu theo hai caùch treân nhö ví duï 2-6 (array.php). ::Welcome to PHP Array on demenssion <?php $myarr[]=array(3); $myarr[0]="Number 0"; $myarr[1]="Number 1"; $myarr[2]="Number 2"; echo $myarr[0]; echo $myarr[1]; Giaùo vieân: Phaïm Höõu Khang COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM echo $myarr[2]; echo ""; $myarrs=array("first", "last", "company"); echo $myarrs[2]; ?> Neáu nhö baïn khai baùo maûng hai chieàu, thì cuù phaùp khai baùo nhö sau: $myarrs[][]=array(2,3); Chaúng haïn khai baùo nhö ví duï 2-7 (arrays.php): ::Welcome to PHP Array two demenssions <?php $myarrs[][]=array(2,3); $myarrs[0][0]="Number 00"; $myarrs[1][0]="Number 10"; $myarrs[0][1]="Number 01"; $myarrs[1][1]="Number 11"; $myarrs[0][2]="Number 02"; $myarrs[1][2]="Number 13"; echo $myarrs[0][2]; echo ""; ?> 3.5. Kieåu ñoái töôïng Ñeå khai baùo ñoái töôïng, baïn söû duïng khaùi nieäm class nhö trong ngoân ngöõ laäp trình C hay java, ngoaøi ra phöông thöùc trong PHP ñöôïc bieát ñeán nhö moät haøm. Ñieàu naøy coù nghóa laø töø khoaù laø function. Neáu haøm coù teân truøng vôùi teân cuûa class thì haøm ñoù ñöôïc goïi laø constructor. Chaúng haïn, chuùng ta khai baùo class vaø khôûi taïo chuùng thì töï ñoäng constructor ñöôïc goïi moãi khi ñoái töôïng khôûi taïo, sau ñoù goïi haøm trong class ñoù nhö ví duï 2-8 (object.php). ::Welcome to PHP Object <?php class clsA { function clsA() { echo "I am the constructor of A.\n"; } function B() Giaùo vieân: Phaïm Höõu Khang COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM { echo "I am a regular function named B in class A.\n"; echo "I am not a constructor in A.\n"; } } // Goïi phöông thöùc clsA() nhö constructor. $b = new clsA(); echo ""; // Goïi phöông thöùc B(). $b->B(); ?> 3.6. Taàm vöïc cuûa bieán Taàm vöïc cuûa bieán phuï thuoäc vaøo nôi khai baùo bieán, neáu bieán khai baùo beân ngoaøi haøm thì seõ coù taàm vöïc trong trang PHP, trong tröôøng hôïp bieán khai baùo trong haøm thì chæ coù hieäu löïc trong haøm ñoù. Ví duï, chuùng ta coù bieán $a khai baùo beân ngoaøi haøm nhöng khi vaøo trong haøm thì bieán $ ñöôïc khai baùo laïi, bieán naøy coùtaàm vöïec beân trong haøm. Töông töï nhö vaäy, khi bieán $i khai baùo trong haøm thì chæ coù taàm vöïc beân trong haøm cho duø chuùng ñöôïc khai baùo laïi beân ngoaøi nhö ví duï 2-9 (scope.php). ::Welcome to PHP Scope of Variable <?php $a = 100; /* global scope */ function Test() { $i=10; $a=10; echo "a:=$a"; echo "i:=$i"; /* reference to local scope variable */ } Test(); echo "a:=$a"; $i=1000; echo "i:=$i"; ?> Ngoaøi ra, ñeå söû duïng bieán toaøn cuïc trong haøm, baïn söû duïng töø khoa global, khi ñoù bieán toaøn cuïc seõ coù hieäu löïc beân trong haøm. Ví duï khai baùo bieán $a beân ngoaøi haøm, sau ñoù beân trong haøm Test baïn söû duïng töø khoaù global cho bieán $a, khi ñoù bieán $a seõ ñöôïc söû duïng vaø giaù trò ñoù coù hieäu löïc sau khi ra khoûi haøm chöù khoâng goáng nhö tröôøng hôïp trong ví duï scope.php nhö ví duï 2-10 (global.php). ::Welcome to PHP Giaùo vieân: Phaïm Höõu Khang COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM Scope of Variable <?php $a = 100; /* global scope */ function Test() { global $a; $i=10; $a+=10; echo "a:=$a"; echo "i:=$i"; /* reference to local scope variable */ } Test(); echo "a:=$a"; $i=1000; echo "i:=$i"; ?> 4. HAÈNG TRONG PHP 4.1. 4.2. Khai baùo vaø söû duïng haèng Haèng laø giaù trò khoâng thay ñoåi keå töø sau khi khai baùo, baïn coù theå söû duïng phaùt bieåu Define ñeå khai baùo haèng nhö sau: define("MAXSIZE", 100); Ñeå söû duïng haèng, baïn khai baùo nhö ví duï 2-11 (constant.php) ::Welcome to PHP Constant <?php define("pi",3.14); function Test() { echo "pi:=".pi; echo "pi:=".constant("pi"); } Test(); echo "pi:=".pi; echo "pi:=".constant("pi"); ?> Kieåm tra haèng Khi söû duïng haèng, maø haèng chöa toàn taïi thì baïn söû duïng haøm defined nhö ví duï 2- 12 sau (defained.php): Giaùo vieân: Phaïm Höõu Khang COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM ::Welcome to PHP Constant <?php define("pi",3.14); //define("hrs",8); function Test() { if(defined("pi")) echo "pi:=".pi; else echo "pi not defined"; if(defined("hrs")) echo "hrs:=".hrs; else echo "hrs not defined"; } Test(); ?> 5. KEÁT LUAÄN Trong baøi naøy, chuùng ta tìm hieåu caùch khai baùo haèng, bieán vaø söû duïng haèng bieán. Ngoaøi ra, baïn cuõng tìm hieåu caùch chuyeån ñoåi kieåu döõ lieäu, kieåm tra kieåu döõ lieäu, taàm vöïec cuûa bieán. Giaùo vieân: Phaïm Höõu Khang COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM Baøi 3 PHEÙP TOAÙN VAØ PHAÙT BIEÅU COÙ ÑIEÀU KIEÄN TRONG PHP Chöông naøy chuùng ta seõ laøm quen vaø tìm hieåu toaùn töû, phaùt bieåu coù ñieàu kieän vaø voøng laëp cuûa PHP. Nhöõng vaán ñeà chính seõ ñöôïc ñeà caäp trong baøi hoïc naøy 9 Toaùn töû. 9 Pheùp gaùn trong PHP 9 Phaùt bieåu coù ñieàu khieån. 9 Voøng laëp. 1. KHAÙI NIEÄM VEÀ CAÙC TOAÙN TÖÛ TRONG PHP Khi baïn laäp trình treân PHP laø söû duïng cuù phaùp cuûa ngoân ngöõ C, C++. Töông töï nhö nhöõng ngoân ngöõ laäp trình khaùc, toaùn töû giuùp cho baïn thöïc hieän nhöõng pheùp toaùn nhö soá hoïc hay treân chuoãi. Baûng sau ñaây giuùp cho baïn hình dung ñöôïc nhöõng toaùn töû söû duïng trong PHP, PHP ñònh nghóa toaù töû toaùn hoïc, quan heä, soá hoïc, bit vaø noät soá pheùp toaùn gaùn. Loaïi toaùn töû Toaùn töû Dieãn giaûi Ví duï Arithmetic + - * / % Addition Subtraction Multiplication Division Modulus a + b a - b a * b a / b a % b Relational > < >= <= != == Greater than Less than Greater than or equal Less than or equal Not equal Equal a > b a < b a >= b a <= b a != b a == b Logical ! && || Not AND OR !a a && b a || b huukhang@yahoo.com 3-1 COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM Assignment = ++ -- += -= *= /= %= |= &= ^= .= Increment and assign Decrement and assign Add and assign Subtract and assign Multiply and assign Divide and assign Take modulus and assign OR and assign AND and assign XOR and assign Concat and assign a = b a++ a-- a += b a -= b a *= b a /= b a %= b a |= b a &= b a ^= b a .= b Allocation new Create a new object of a class new A() Selection ? : If...Then selection a ? b : c 2. GIÔÙI THIEÄU TOAÙN TÖÛ Khi noùi ñeán toaùn töû, chuùng ta luoân lieân töôûng ñeán thöù töï xöû lyù, cuõng nhö trong toaùn hoïc, toaùn töû trong PHP cuõng co ñoä öu tieân add-subtract-multi-divide. 2.1. Toaùn töû AND Khi thöïc hieän moät vieäc taêng leân giaù trò thì baïn söû duïng cuù phaùp nhö sau: $ i=0;$j=0; j=i++;// i taêng sau khi gaùn i vaøo j, chính vì vaäy sau khi gaùn i vaøo j, j vaãn khoâng thay ñoåi j=++i;// i taêng tröôùc khi gaùn i vaøo j, chính vì vaäy sau khi gaùn i vaøo j, j thay ñoåi. Ví duï 3.1: Pheùp toaùn AND. ::Welcome to PHP AND Operator <?php huukhang@yahoo.com 3-2 COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM $i=10; $j=5; $j+=$i++; echo "j=$j"; echo ""; echo "i=$i"; echo ""; $j+=++$i; echo "j=$j";echo ""; ?> 2.2. Toaùn töû Not: ~ And ! Toaùn töû ~ ñaûo nghòch taát caû caùc bit cuûa tham soá, coøn toaùn töû ! ñaûo nghòch giaù trò cuûa giaù trò tröôùc ñoù. Chaúng haïn trong tröôøng hôïp naøy chuùng ta söû duïng cho bieåu thöùc hay bieán coù giaù trò boolean. Ví duï 3.2: Pheùp toaùn ~ and ! ::Welcome to PHP ~, ! Operator <?php $i=10; $j=5; $j+=~$i; echo "j=$j"; echo ""; $j+=~$i++; echo "i=$i"; echo ""; $j+=++$i; echo "j=$j"; echo ""; ?> 2.3. Toaùn töû nhaân vaø chia: * and / Baïn coù theå tham khaûo ví duï sau Ví duï 3.3: Pheùp toaùn * vaø /, + vaø - ::Welcome to PHP huukhang@yahoo.com 3-3 COMPUTER LEARNING CENTER WWW.HUUKHANG.COM Mul