Cở sở áp dụng biện pháp khắc phục sáp nhập doanh nghiệp và những gợi ý cho Việt Nam

g, Luật cạnh tranh Việt Nam nên tiếp nhập cả hai hình thức khắc phục đang được áp dụng phổ biến hiện nay. Đồng thời, phương thức kết hợp cả hai nhóm biện pháp khắc phục cũng cần được lưu ý trong suốt quá trình rà soát như là một cách nhằm mang lại hiệu quả cao hơn nếu có thể. Tuy nhiên, xuất phát từ điều kiện nền kinh tế Việt Nam là nền kinh tế mới nổi, còn nhỏ và quy mô của vụ sáp nhập được tiến hành không quá lớn, VCA cần ưu tiên xem xét và áp dụng biện pháp khắc phục hành vi cho các vụ sáp nhập được thông báo. Cơ quan chỉ nên sử dụng biện pháp tước bỏ tài sản hay hoạt động kinh doanh đối với những thương vụ mà biện pháp khắc phục hành vi không thể sử dụng được. Thứ ba, pháp luật cần tăng cường sức mạnh cho VCA. Với quy định hiện nay, VCA đang đối diện với hai khó khăn lớn trong kiểm soát sáp nhập. Đầu tiên là VCA không có cơ hội để đánh giá tác động của vụ sáp nhập một cách thấu đáo. Hai là, VCA không được quyền tiếp nhận một vụ sáp nhập được thông báo khi vụ việc vượt ngưỡng cho phép thực hiện, là thị phần kết hợp vượt quá 50%. Cơ quan này vì vậy không có quyền áp dụng biện pháp khắc phục cho vụ việc đó. Từ kinh nghiệm kiểm soát sáp nhập tại các nước trên thế giới, Việt Nam cần sửa đổi Luật cạnh tranh theo hướng bổ sung và tăng cường quyền lực cho VCA. Đây là cách để VCA cần có nhiều quyền tự quyết để có thể đánh giá đầy đủ những tác động của vụ sáp nhập. Dựa vào bộ tiêu chí mới với nhiều căn cứ sống động, VCA sẽ vận hành một cách chủ động, năng động và hiệu quả hơn. Tiếp theo, Việt Nam cũng cần được khẳng định chắc chắn là chính VCA là cơ quan có thẩm quyền áp dụng biện pháp khắc phục. Có nghĩa, thẩm quyền này không nên chuyển giao cho các cơ quan khác. Lý do cho đề nghị này là vì VCA là cơ quan duy nhất có sứ mệnh thi hành Luật cạnh tranh và chỉ quan tâm đến khía cạnh cạnh tranh trong tất cả các thủ tục có liên quan. Những cơ quan khác, trong trường hợp được trao quyền và áp dụng biện pháp khắc phục, có thể sẽ vì các mục tiêu khác nằm ngoài luật và chính sách cạnh tranh, hoặc có thể bóp méo kết luận cho phù hợi với mục tiêu, chính sách quản lý ngành bởi vì họ không có nghĩa vụ thuần dưỡng môi trường cạnh tranh. Thứ tư, bản thân Cơ quan cạnh tranh cũng cần có những điều chỉnh cho phù hợp với môi trường hoạt động mới. Sau hơn mười năm thực thi Luật cạnh tranh, đạo luật định hình hoạt động kiểm soát sáp nhập ở Việt Nam, VCA đã xuất bản ba báo cáo về sáp nhập vào các năm 2009, 2012, và 2015. Ấn tượng là, báo cáo đã giới thiệu được một số vụ sáp nhập thông báo đến VCA. Tuy nhiên, nội dung của một vụ được tóm tắt rất ngắn so với nhu cầu của người đọc, trong đó có những doanh nghiệp đang TẠP CHÍ PHÁT TRIỂN KH & CN, TẬP 20, SỐ Q1 - 2017 Trang 49 có nhu cầu thực hiện các kế hoạch sáp nhập. Kết quả, người đọc không thể nhận diện được đâu là quan điểm và cách thức phân tích vụ việc của VCA. Không những thế, trong báo cáo hoạt động hằng năm của VCA, kiểm soát sáp nhập cũng là một trong những nội dung được đề cập. Ở đó, nội dung tóm tắt một số vụ sáp nhập tiêu biểu cũng được nhắc đến. Tuy nhiên, báo cáo mô tả vụ việc cũng giống như cách thức, đôi khi lập lại nguyên xi nội dung của báo cáo chuyên đề về sáp nhập. Điều này cho thấy thủ tục kiểm rà soát sáp nhập ở Việt Nam vẫn là một vùng tối cho dù đã có một khoảng thời gian khá dài để trải nghiệm. Tình trạng này cần được khắc phục theo hướng minh bạch hóa hoạt động của chính VCA khi chính đây là cơ quan duy nhất thực thi hoạt động kiểm soát sáp nhập cũng như áp dụng biện pháp khắc phục, nếu được tiếp nhận, trong tương lai. 4. KẾT LUẬN Sử dụng biện pháp khắc phục là lựa chọn mang tính phổ biến khi rà soát sáp nhập tại nhiều hệ thống pháp luật. Thời gian qua, hoạt động kiểm soát sáp nhập ở Việt Nam thời gian qua không hiệu quả, một phần nguyên nhân là do sự thiếu vắng của cơ chế khắc phục sáp nhập. Trước thực tiễn sáp nhập doanh nghiệp đang diễn ra sôi động, việc tiếp nhập biện pháp khắc phục sáp nhập trong quá trình sửa đổi Luật cạnh tranh là cần thiết và cấp bách. Tuy nhiên, để có thể sử dụng cơ chế khắc phục sáp nhập hiệu quả, cần có sự nghiên cứu kỹ để lựa chọn hình thức khắc phục, bộ tiêu chí đánh giá, điều kiện thông báo, cũng như việc tăng cường quyền hạn cho VCA. Với kết quả nghiên cứu có được, bài viết đã đưa ra một số gợi ý bước đầu. Dù vậy, đây là một chủ đề mới, và rộng, chính vì vậy cần tiếp tục được nghiên cứu ở mức độ sâu hơn và chi tiết hơn để có thể đưa ra những đề xuất xác đáng cho quá trình sửa đổi quy định pháp luật cạnh tranh về nội dung có liên quan. SCIENCE & TECHNOLOGY DEVELOPMENT, Vol 20, No Q1 - 2017 Trang 50 The basis for merger remedies and suggestions for Vietnam  Truong Trong Hieu University of Economics and Law, VNU HCM - Email: hieutt@uel.edu.vn ABSTRACT From the analysis of the theories and the necessity of using merger remedies, the paper provides some policy recommendations for merger control in Vietnam. Based on the current practice of merger regulation, the paper suggests that Vietnam should separate the conditions for notification process and the ground for final conclusion. Particularly, in order to achieve the goals of merger control, Vietnam should prioritize the behavior remedies while calling for all types of merger measures. However, all effort becomes meaningless if the Vietnam’s competition management authority lacks legal power and transparency. Keywords: merger, remedies, merger remedies, competition. TÀI LIỆU THAM KHẢO [1]. Akira Inoue (2012), Antitrust Enforcement in Japan: History, Rhetoric and Law of the Antimonopoly Act (Japan: Dai Ichi Hoki Co., Ltd. [2]. Angelov, Petar, Stephanie Rosenkranz, and Hans Schenk (2012). “Competitive Effects of Merger Remedies in Europe’s High-Tech Industry.” Discussion Paper 12-16, Utrecht University, School of Economics, Tjalling C. Koopmans Research Institute. (9/2012). [3]. Arikawa, Yasuhiro, and Hideaki Miyajima (2007). “Understanding the M&A Boom in Japan: What Drives Japanese M&A?” Discussion Paper Research. 07-E-042. Tokyo: The Research Institute of Economy, Trade and Industry, (6/2007). [4]. D. Daniel, Sokol (2010). “Antitrust, Institutions, and Merger Control.” George Mason Law Review 17, no. 4. 1055–1148 (June 16, 2010). [5]. Drayton. Jr, Clarence I., Craig Emerson, and John D. Griswold (1963). Mergers and Acquisitions: Planning and Action. New York, US: Financial Executives Research Foundation, Inc. [6]. Duso, Tomaso, Klaus Gugler, and Burcin Yurtoglu (2005). “EU Merger Remedies: A Preliminary Empirical Assessment.” CIG Discussion Paper SP II 2005-16, Wissenschaftszentrum Berlin, Berlin (WZB). Wissenschaftszentrum Berlin, Berlin, (28/9/ 2005). [7]. Dương Anh Sơn và Trương Trọng Hiểu (2016). "Tiêu chí kiểm soát sáp nhập ở Việt Nam và kinh nghiệm của các nước trên thế giới." Tạp chí Nhà nước và pháp luật, số 6 (338), 57-62 (6/2016). [8]. Healy P., K. Palepu, and R. Ruback (1992). “Does Corporate Performance Improve After Mergers?” Journal of Financial Economics 31 135–75. [9]. Hoehn, Thomas (2010). “Structure versus Conduct: A Comparison of the National Merger Remedies Practice in Seven European Countries,” 17:9–32. Mannheim: International Journal of the Economics of Business. TẠP CHÍ PHÁT TRIỂN KH & CN, TẬP 20, SỐ Q1 - 2017 Trang 51 [10]. Kwoka, John E., and Diana L. Moss (2012). “Behavioral Merger Remedies: Evaluation and Implications for Antitrust Enforcement.” Antitrust Bulletin (The American Antitrust Institute) 57, no. 4 (38) (12/2012). [11]. Lianos, Loannis (2013). “Competition Law Remedies in Europe: Which Limits for Remedial Discretion?” CLES Research Paper Series 2/2012, UCL, Faculty of Law, Center for Law, Economics and Society (CLES), (01/2013). [12]. Merkin, Robert, and Karen Williams (1984). Competition Law: Antitrust Policy in the United Kingdom and the EEC. London: Sweet & Maxwell. [13]. Motta, Massimo, Michele Polo, và Helder Vasconcelos (2020), “Merger Remedies in the European Union: An Overview,” presented at Guidelines for Merger Remedies – Prospects and Principles, Ecole des Mines, Paris (France), 2-3 (17/1/2002). [14]. OECD (2012). “Impact Evaluation of Merger Decisions 2011.” Competition Law & Policy (OECD). OECD, (18/9/ 2012). [15]. OECD (2004). “Merger Remedies 2003.” Competition Law & Policy, (23/12/ 2004). [16]. OECD (2012). “Remedies in Merger Cases 2011.” Competition Law & Policy, (7/2012). [17]. Ormosi, Peter L (2009). “Merger Remedies versus Efficiency Defence: An Analysis of Merging Parties’ Litigation Strategy in EC Merger Cases.” CCP Working Paper 10-01, University of East Anglia, ESRC Center for Competition Policy. University of East Anglia, (10/2009). [18]. Philip J., Weiser (2008). “Reexamining the Legacy of Dual Regulation: Reforming Dual Merger Review by the DOJ and the FCC.” Federal Communications Law Journal 61, no. 1. [19]. U.S. Department of Justice (Antitrust Division) (2011). Antitrust Division Policy Guide to Merger Remedies, 2011 (U.S. Department of Justice), (2011). [20]. Trương Trọng Hiểu (2014). "Tái cấu trúc doanh nghiệp nhà nước trong mối quan hệ giữa chính sách công nghiệp và chính sách cạnh tranh." Tạp chí Nghiên cứu Lập pháp, số 249280), 41 (12/2014). [21]. Werden, Gregory J., Luke M. Froeb, and Steven Tschantz (2005). “Incentive Contracts as Merger Remedies.” Working Paper 05-27, Vanderbilt University, Law School.