Chế độ dinh dưỡng cho trẻ dưới một tuổi

Chế độ dinh dưỡng cho trẻ dưới một tuổi Dinh dưỡng hợp lý cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ là yếu tố quan trọng nhất đảm bảo cho sự phát triển thể chất đặc biệt là chiều cao, trí tuệ, sức khoẻ và hành vi của trẻ sau này. Không phải bất cứ người mẹ nào cũng có kinh nghiệm về chế độ dinh dưỡng hợp lý cho trẻ đặc biệt là trẻ dưới 1 tuổi. Dinh dưỡng hợp lý cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ là yếu tố quan trọng nhất đảm bảo cho sự phát triển thể chất đặc biệt là chiều cao, trí tuệ, sức khoẻ và hành vi của trẻ sau này. Nhu cầu dinh dưỡng cho trẻ dưới 1 tuổi: Nhu cầu về dinh dưỡng tỷ lệ thuận với tốc độ tăng trưởng của trẻ. Đây là một quá trình không đều, mà đôi khi có sự vượt trội khác biệt. Do đó thật khó đoán biết được khi nào con bạn cần nhiều chất dinh dưỡng hơn bình thường hay có vấn đề gì không nếu đôi khi trẻ ăn ít đi một chút? Trong độ tuổi này trẻ cần khoảng khoảng 900 calo năng lượng /ngày. Nếu trẻ còn bú sữa mẹ, trẻ chỉ nên cần bổ sung thêm khoảng 550 -600calo/ngày bởi vì trong sữa mẹ đã đáp ứng được khoảng 50 % nhu cầu về năng lượng này. Bạn có thể tham khảo bảng dưới đây về nhu cầu dinh dưỡng cần thiết cho trẻ do WHO cung cấp: Thức ăn cho trẻ nhất thiết phải đa dạng và phong phú, ăn theo mùa để đảm bảo cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho trẻ. Ngoài ra cần cho trẻ ăn theo giờ để có bài tiết dịch tiêu hoá tốt hơn, trẻ có cảm giác no và đói nên ăn ngon hơn, thèm ăn hơn và tiêu hoá tốt hơn. Lời khuyên cho mẹ khi chăm sóc trẻ dưới 1 tuổi: Mỗi giai đoạn có một chế độ dinh dưỡng chăm sóc trẻ khác nhau nên các mẹ cần chia ra để đảm bảo chế độ dinh dưỡng của trẻ được hợp lí, cân đối. Loại thức ăn quan trọng nhất cung cấp đầy đủ các loại chất dinh dưỡng và khoáng chất cho trẻ là sữa mẹ và sữa bột. Bạn nên cho trẻ bú sữa mẹ hoàn toàn cho đến khi trẻ được 6 tháng tuổi. Hãy cho trẻ bú bất cứ lúc nào trẻ muốn, bất kể là ngày hay đêm và phải đảm bảo ít nhất 8 lần 1 ngày. Bạn có thể cho trẻ ăn thêm nếu như thấy trẻ vẫn còn đói sau khi bú mẹ. Bạn không nên cho trẻ ăn những loại thức ăn rắn quá sớm vì nó không tốt cho lợi và chiếc dạ dày bé xíu của trẻ. Ngoài ra, bạn cũng nên nghĩ đến việc bắt đầu cho trẻ ăn dặm. Bạn nên cân nhắc thời điểm bắt đầu cho trẻ ăn dặm, tốt nhất là khi trẻ khoảng 6 tháng tuổi cũng như tùy thuộc vào các nhu cầu phát triển của trẻ. Cho trẻ ăn dặm quá sớ( trước 4 tháng) không giúp trẻ tăng trưởng nhanh hơn ngược lại có khi còn dẫn đến hậu quả như: - Có thể mắc phải các nguy cơ về dị ứng thức ăn - Nếu bạn chọn ăn dặm để thay thế hoàn toàn sữa mẹ hoặc sữa công thức có thể khiến trẻ giảm sức đề kháng, tăng trưởng chậm. - Hệ tiêu hóa không tốt hoặc một vài trường hợp dẫn đến tiêu chảy do trẻ không tiêu hóa được các thức ăn này. Cho trẻ ăn dặm muộn cũng khiến trẻ gặp một vài vấn đề về dinh dưỡng như: - Tăng trưởng chậm do thiếu năng lượng cần thiết - Mắc nguy cơ cao về thiếu máu và thiếu sắt - Bản năng ăn uống bị giảm nếu như trẻ không được bắt đầu ăn dặm trước 7 tháng tuổi. Vậy khi nào là lúc tốt nhất cho trẻ bắt đầu ăn dặm, những dấu hiệu sau đây giúp bạn biết được đã đến lúc cho trẻ tập ăn dặm rồi đó: - Háo hức hoặc nhìn chằm chằm khi thấy thức ăn - Thường xuyên cho tay hoặc cho bất cứ đồ vật nào bé có vào miệng. - Há miệng khi được cho thức ăn. - Thích chơi với các loại thìa, đũa và khuân mặt hớn hở khi có thức ăn. Có thể cho trẻ ăn thêm 1-2 sau đó là 3-4 bữa bột mỗi ngày, nên cho trẻ tập ăn bột dần dần từ lỏng đến đặc dần, trong đó chế độ bột phải chứa đầy đủ các loại chất dinh dưỡng như: chất bột, chất đạm, canxi, muối khoáng và vitamin. Mặc dù nhu cầu dinh dưỡng của trẻ trong độ tuổi này khá bất thường, lượng thức ăn và sự ngon miệng của trẻ khác nhau từng ngày, nhưng điều này là hết sức bình thường và không gây ra bất cứ vấn đề nào cho trẻ nếu con bạn phát triển tốt. Bạn nên nhớ nếu không cẩn thận, chăm sóc trẻ không đúng cách, nguy cơ xuất hiện bệnh tật ở trẻ là rất cao. Cho nên, các bậc cha mẹ cần chú ý nhiều hơn đến việc bổ sung dinh dưỡng cho trẻ và những biểu hiện trong sinh hoạt của trẻ. Hãy lựa chọn một chế độ dinh dưỡng cho hợp lí, cân đối, phù hợp với nhu cầu của con bạn. Những lỗi về chế độ dinh dưỡng cho bé dưới 1 tuổi Không phải bà mẹ nào cũng hiểu rõ về vấn đề dinh dưỡng cho bé dưới 1 tuổi. Có một vài vấn đề tưởng nhỏ thôi nhưng vì không hiểu hoặc nắm rõ mà mẹ đã mắc lỗi trong quá trình chăm bé 1. Cho bé uống sữa bò Có 2 lý do để bạn ngưng cho bé uống sữa bò. Một là sữa bò chứa một lượng protein quá cao gây đầy bụng bé. Hai là dạ dày của bé cũng không thể tiêu hóa sữa vì thiếu enzim thẩm thấu. Ngoài ra, hàm lượng protein quá cao có thể làm tăng nguy cơ mắc tiểu đường nếu trong gia đình có “tiền sử” bệnh này. Vậy nên tốt nhất là cho trẻ uống sữa bò khi bé được 1 tuổi trở lên. 2. Chọn sai thời điểm cho bé ăn dặm Có bé mới 3 – 4 tháng tuổi mà mẹ đã tập ăn bột,nước cháo dẫn đến rối loạn tiêu hóa và hậu quả là suy dinh dưỡng. Ngược lại, một số trẻ trên 6 tháng tuổi mà chưa được tập ăn dặm cũng gây chậm tăng cân, vì sữa không thể đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của trẻ. 3. Trộn bột với sữa Nhiều bà mẹ có thói quen trộn bột với sữa cho trẻ ăn, việc này là không nên. Nếu trộn thêm bột hay bất kỳ thực phẩm nào khác vào sẽ làm thay đổi công thức tối ưu của sữa. Sữa đặc hơn sẽ làm trẻ dễ sình bụng, khó tiêu, tăng “gánh nặng” cho thận, vì hệ tiêu hóa của trẻ còn yếu. Tốt nhất, mẹ chỉ nên pha sữa bột với nước sôi khoảng 60 độ C, theo đúng tỉ lệ ghi trong hướng dẫn sử dụng, pha đặc hơn sẽ gây khó tiêu, pha loãng lại không đảm bảo dinh dưỡng cho trẻ. 4. Cho bé ăn dặm không đúng Ăn quá ít hay quá nhiều đều không tốt như nhau. Khi bắt đầu cho bé ăn dặm, các mẹ chú ý nhé: Cho bé ăn từ ít đến nhiều: từ vài muỗng bột/ngày tăng dần đến 1/2 chén rồi đến 1 chén/ngày. Từ một lần bột/ngày lúc bé 4 – 5 tháng tuổi đến 2 lần bột/ ngày lúc bé 6 – 7 tháng tuổi. Cho bé ăn từ loãng đến đặc: ăn món loãng như nước cơm, sau đó sẽ là bột đặc. Cho bé ăn từ đơn giản đến phức tạp: đầu tiên pha bột gạo với nước rau, sau đó thêm nước thịt, rồi thêm dầu ăn và sau đó ăn luôn cả xác rau, thịt. 5. Uống quá nhiều nước ép hoa quả Bé dưới 1 tuổi nếu uống quá nhiều nước ép hoa quả sẽ không hấp thu được chất dinh dưỡng của sữa mẹ, sữa bột, thức ăn dặm, điều đó có thể dẫn tới suy dinh dưỡng. Thêm vào đó, một vài trẻ hấp thu quá nhiều nước ép hoa quả có thể bị đau dạ dày hoặc tiêu chảy. Bé sau 6 tháng tuổi có thể được thử dùng nước hoa quả trong bữa ăn của mình. Bắt đầu với một lượng nhỏ khoảng 1 – 2 ounce/ngày (1ounce = 28.35g). Khi bé lớn hơn một chút có thể cho bé uống 4 ounce/ngày. Nước hoa quả cần được ép từ thực phẩm tươi ngon, sạch. Không nên cho trẻ uống nước hoa quả công nghiệp hoặc quá ngọt như sô đa chẳng hạn. 6. Cho bé ăn cơm sớm để mau cứng cáp Hoàn toàn sai khi nghĩ rằng ăn cơm sớm giúp bé mau cứng cáp, vì ở lứa tuổi này, bé chỉ có vài cái răng cửa (dùng để cắn chứ không phải để nhai)chỉ có thể nuốt chửng thức ăn điều đó làm bé khó tiêu hóa và chậm hấp thu, khiến chậm tăng cân. Nên cho trẻ ăn những thức ăn mềm như cháo, nui, bột đặc, phở, bún, v.v.. 7. Không cho bé ăn dầu Trong mỗi bát cháo hoặc bột của bé nên cho thêm 1 – 2 muỗng cà phê dầu ăn, nếu có dầu mè càng tốt. Tuy số lượng dầu không nhiều, nhưng nó mang đến nhiều năng lượng cho bé. Để cho bé quen dần, các bà mẹ nên cho từ ít đến nhiều, bắt đầu từ vài giọt, sau tăng dần đến 2 muỗng trong mỗi bữa ăn. Khả năng tiêu hóa chất béo của bé rất cao, ngay trong sữa mẹ cũng đã có tới 50% năng lượng được cung cấp từ chất béo. Ngoài ra, dầu ăn còn là chất cần thiết để hấp thu vitamin A,D, v.v.. 8. Cho bé ăn mật ong Khi bé được hơn 12 tháng tuổi, bạn mới được cho bé ăn mật ong khi cần thiết. Mật ong có thể chứa mầm bệnh gây nguy hiểm cho bé. Vì thế, bạn nên cẩn thận khi sử dụng. 9. Ngậm thìa của bé khi cho bé ăn Nhiều bà mẹ trước khi bón bột, đồ ăn cho con thường cho thìa vào miệng mình trước để “vun đều” hay làm sạch những thức bám xung quanh. Nhưng nếu làm thế, chính bạn sẽ là nguồn truyền bệnh sâu răng cho bé. Trước hết, bạn cần phải giữ vệ sinh răng miệng cho chính mình, nếu dùng kẹo cao su thì nên chọn loại không có đường. Ngoài ra, khi cho con ăn, tốt nhất, bạn đừng cho thìa của bé vào miệng mình, trừ phi thức ăn ấy đòi hỏi phải được nếm trước. 10. Bé bị dị ứng sữa mẹ Có một vài ý kiến cho rằng có những bé bị dị ứng sữa mẹ. Nhưng thật ra có một vài trường hợp, bé sau khi bú xong bị trớ sữa, điều đó đã gây ra sự hiểu nhầm là bé dị ứng sữa mẹ. Bạn hãy yên tâm cho bé bủ đủ trong 6 tháng đầu đời vì sữa mẹ là nguồn cung cấp dinh dưỡng tốt nhất cho bé. Và tất nhiên là không có bé nào bị dị ứng sữa mẹ cả. 11. Bé bú mẹ vẫn cần uống thêm nước Trong 6 tháng đầu đời, sữa mẹ là nguồn chất lỏng duy nhất mà bé cần. Chỉ khi nào bé từ 6 tháng tuổi trở lên, bước vào giai đoạn ăn dặm, bạn mới cho bé uống nước và các nguồn chất lỏng khác