Chẩn đoán hình ảnh hội chứng trung thất

April 6, 2015 1 CHẨN ĐOÁN HÌNH ẢNH HỘI CHỨNG TRUNG THẤT BS.NGUYỄN QUÝ KHOÁNG BS.NGUYỄN QUANG TRỌNG KHOA CHẨN ĐOÁN HÌNH ẢNH BỆNH VIỆN AN BÌNH -TP.HCM 2 April 6, 2015 DÀN BÀI I.Định nghĩa. II.Nhắc lại giải phẫu trung thất. III.Triệu chứng học X quang. IV.Chẩn đoán các khối u dựa vào vị trí. V.Một số bệnh lý trung thất. VI.Kết luận. 3 April 6, 2015 DÀN BÀI I.Định nghĩa. II.Nhắc lại giải phẫu trung thất. III.Triệu chứng học X quang. IV.Chẩn đoán các khối u dựa vào vị trí. V.Một số bệnh lý trung thất. VI.Kết luận. 4 April 6, 2015 ĐỊNH NGHĨA l  Hội chứng trung thất bao gồm các dấu hiệu X quang diễn tả sự hiện diện của các tế bào bất thường trong trung thất (Khí,dịch,đóng vôi, bướu). l  Cần lưu ý rằng đường kính của hạch được qui ước đo theo bề ngang chứ không phải là bề dài của hạch và nếu kích thước này ≤ 1cm là hạch bình thường (không phải là hạch bệnh lý). 5 April 6, 2015 DÀN BÀI I.Định nghĩa. II.Nhắc lại giải phẫu trung thất. III.Triệu chứng học X quang. IV.Chẩn đoán các khối u dựa vào vị trí. V.Một số bệnh lý trung thất. VI.Kết luận. 6 April 6, 2015 NHẮC LẠI GIẢI PHẪU TRUNG THẤT ĐƯỜNG VIỀN TRUNG THẤT BỜ PHẢI TRUNG THẤT 1.Thân TM cánh tay-đầu (P). 2.TMC trên. 3.Nhĩ (P). 4.TMC dưới. 5.Rốn phổi (P). 6.Viền mỡ trước tim (Franges graisseuses). BỜ TRÁI TRUNG THẤT 7.ĐM dưới đòn (T). 8.Quai ĐMC. 9.Cung ĐMP. 10.Thất (T). 11.Rốn phổi (T). 12.Viền mỡ trước tim (Franges graisseuses). 7 April 6, 2015 NHẮC LẠI GIẢI PHẪU TRUNG THẤT CÁCH PHÂN CHIA TRUNG THẤT THEO BENJAMIN FELSON THEO LUCY SQUIRE 8 April 6, 2015 DÀN BÀI I.Định nghĩa. II.Nhắc lại giải phẫu trung thất. III.Triệu chứng học X quang. IV.Chẩn đoán các khối u dựa vào vị trí. V.Một số bệnh lý trung thất. VI.Kết luận. 9 April 6, 2015 TRIỆU CHỨNG HỌC X QUANG A.Các đặc điểm chung: Khối u mật độ dịch,thường đồng nhất. 1.Có bờ ngoài rõ,liên tục. 2.Lồi về phía phổi. 3.Tạo một góc tù với trung thất. 4.Bờ trong không rõ. B.Các đặc điểm riêng: Mỗi khối u khác nhau ở 1.Vị trí. 2.Đường viền. 3.Hình dạng. 4.Mật độ. 5.Kích thước. C.Làm sao khu trú được khối u ở trung thất? 1.Dấu hiệu bóng bờ (Silhouette sign). 2.Dấu hiệu cổ-ngực (Cervico-thoracic sign). 3.Dấu hiệu tảng băng (Iceberg sign). 4.Dấu hiệu che lấp & Dấu hiệu hội tụ về rốn phổi (Hilum overlay sign & Hilum convergence sign). 5.Dấu hiệu cánh buồm (Sail sign). 6.Dấu hiệu co kéo thực quản. 10 April 6, 2015 DẤU HIỆU BÓNG BỜ SILHOUETTE SIGN SILHOUETTE SIGN (+) SILHOUETTE SIGN (-) D.Anthoine et al.L’Imagerie Thoracique.1996-1998. 11 April 6, 2015 DẤU HIỆU BÓNG BỜ SILHOUETTE SIGN SILHOUETTE SIGN (+) D.Anthoine et al.L’Imagerie Thoracique.1996-1998. 12 April 6, 2015 DẤU HIỆU CỔ NGỰC CERVICO-THORACIC SIGN B:CERVICO-THORACIC SIGN (+) A:CERVICO-THORACIC SIGN (-) D.Anthoine et al.L’Imagerie Thoracique.1996-1998. 13 April 6, 2015 DẤU HIỆU CỔ NGỰC CERVICO-THORACIC SIGN CERVICO-THORACIC SIGN (+): BƯỚU GIÁP THÒNG 14 April 6, 2015 DẤU HIỆU CỔ NGỰC CERVICO-THORACIC SIGN CERVICO-THORACIC SIGN (-): NEUROBLASTOMA 15 April 6, 2015 DẤU HIỆU NGỰC-BỤNG THORACO-ABDOMINAL SIGN (ICEBERG SIGN) ICEBERG SIGN (+) ICEBERG SIGN (-) 16 April 6, 2015 DẤU HIỆU NGỰC-BỤNG THORACO-ABDOMINAL SIGN (ICEBERG SIGN) ICEBERG SIGN (+) :NEUROBLASTOMA 17 April 6, 2015 DẤU HIỆU CHE LẤP RỐN PHỔI & DẤU HIỆU HỘI TỤ RỐN PHỔI HILUM OVERLAY SIGN & HILUM CONVERGENCE SIGN D.Anthoine et al.L’Imagerie Thoracique.1996-1998. 18 April 6, 2015 DẤU HIỆU CHE LẤP RỐN PHỔI & DẤU HIỆU HỘI TỤ RỐN PHỔI HILUM OVERLAY SIGN & HILUM CONVERGENCE SIGN HILUM OVERLAY SIGN: TERATOMA A.J.Chandrasekhar,M.D.Chest X-ray Atlas. 19 April 6, 2015 DẤU HIỆU CHE LẤP RỐN PHỔI & DẤU HIỆU HỘI TỤ RỐN PHỔI HILUM OVERLAY SIGN & HILUM CONVERGENCE SIGN HILUM OVERLAY SIGN: TERATOMA 20 April 6, 2015 DẤU HIỆU CHE LẤP RỐN PHỔI & DẤU HIỆU HỘI TỤ RỐN PHỔI HILUM OVERLAY SIGN & HILUM CONVERGENCE SIGN HILUM CONVERGENCE SIGN: PHÌNH ĐỘNG MẠCH PHỔI (T) D.Anthoine et al.L’Imagerie Thoracique.1996-1998. 21 April 6, 2015 DẤU HIỆU CÁNH BUỒM SAIL SIGN l  Bóng tuyến ức bình thường (normal thymus) ở trẻ dưới 3 tuổi đôi khi bị chẩn đoán lầm là khối u trung thất. l  Hình ảnh thấy được trên X quang rất đa dạng,trong đó dấu hiệu cánh buồm là điển hình. 22 April 6, 2015 DẤU HIỆU CÁNH BUỒM SAIL SIGN THYMIC SAIL SIGN 23 April 6, 2015 24 April 6, 2015 THYMIC SAIL SIGN Cấu trúc hồi âm luôn luôn đặc, đồng dạng 25 April 6, 2015 Bóng mờ ở trung thất trước với dấu hiệu che lấp rốn phổi (T),không chèn ép khí phế quản-Không có hình ảnh xẹp phổi (T). Trẻ 11 tháng tuổi, không triệu chứng hô hấp. Bóng mờ trung thất trước có đậm độ đồng nhất àTuyến ức bình thường. 26 April 6, 2015 Trẻ 9 tháng tuổi: Tuyến ức bình thường (các mũi tên trắng).Đậm độ tuyến ức đồng nhất và bằng với đậm độ cơ thành ngực.Mũi tên đen chỉ ống sonde trong thực quản. Trẻ 14 tuổi: Tuyến ức bình thường (các mũi tên trắng).Đậm độ tuyến ức đồng nhất và bằng với đậm độ cơ thành ngực. 27 April 6, 2015 DÀN BÀI I.Định nghĩa. II.Nhắc lại giải phẫu trung thất. III.Triệu chứng học X quang. IV.Chẩn đoán các khối u dựa vào vị trí. V.Một số bệnh lý trung thất. VI.Kết luận. 28 April 6, 2015 CHẨN ĐOÁN X QUANG CÁC KHỐI U TRUNG THẤT DỰA VÀO VỊ TRÍ (THEO LUCY SQUIRE) 1.Bướu giáp thòng. 2.Bướu tuyến hung. 3.Bướu dị hình. 4.U hạch. 5.Thoát vị qua lỗ Morgagni. 6.Nang phế tâm mạc. 7.Nang phế quản. 8.Thoát vị qua khe thực quản. 9.Khối u thực quản. 10.Túi phình động mạch chủ. 11.Thoát vị qua lỗ Bochdallek. 12.Bướu thần kinh. 29 April 6, 2015 CHẨN ĐOÁN X QUANG CÁC KHỐI U TRUNG THẤT DỰA VÀO VỊ TRÍ 30 April 6, 2015 CHẨN ĐOÁN X QUANG CÁC KHỐI U TRUNG THẤT DỰA VÀO VỊ TRÍ 31 April 6, 2015 DÀN BÀI I.Định nghĩa. II.Nhắc lại giải phẫu trung thất. III.Triệu chứng học X quang. IV.Chẩn đoán các khối u dựa vào vị trí. V.Một số bệnh lý trung thất. VI.Kết luận. 32 April 6, 2015 MỘT SỐ BỆNH LÝ TRUNG THẤT TRÀN KHÍ TRUNG THẤT 33 April 6, 2015 MỘT SỐ BỆNH LÝ TRUNG THẤT RING AROUND THE ARTERY SIGN l  Dấu hiệu này thấy được chủ yếu trên phim ngực nghiêng giúp chẩn đoán Tràn khí trung thất. 34 April 6, 2015 MỘT SỐ BỆNH LÝ TRUNG THẤT KHỐI U TRUNG THẤT SAU + CALCIFICATION = NEUROBLASTOMA 35 April 6, 2015 MỘT SỐ BỆNH LÝ TRUNG THẤT HODGKIN’S DISEASE 36 April 6, 2015 MỘT SỐ BỆNH LÝ TRUNG THẤT Bóng mờ đa cung cạnh (P) khí quản àLuôn luôn phải nghĩ LAO HẠCH 37 April 6, 2015 MỘT SỐ BỆNH LÝ TRUNG THẤT HODGKIN MYCOPLASME TUBERCULOSE 38 April 6, 2015 MỘT SỐ BỆNH LÝ TRUNG THẤT KHỐI U TRUNG THẤT TRƯỚC + CALCIFICATION + MỠ + DỊCH = TERATOMA 39 April 6, 2015 MỘT SỐ BỆNH LÝ TRUNG THẤT Trẻ 8 tuổi:Bóng mờ trung thất nằm cạnh (P) khí quản. BRONCHOGENIC CYST 40 April 6, 2015 MỘT SỐ BỆNH LÝ TRUNG THẤT BRONCHOGENIC CYST 41 April 6, 2015 MỘT SỐ BỆNH LÝ TRUNG THẤT NANG PHẾ TÂM MẠC 42 April 6, 2015 MỘT SỐ BỆNH LÝ TRUNG THẤT NANG MÀNG TIM / ASBESTOSIS 43 April 6, 2015 DÀN BÀI I.Định nghĩa. II.Nhắc lại giải phẫu trung thất. III.Triệu chứng học X quang. IV.Chẩn đoán các khối u dựa vào vị trí. V.Một số bệnh lý trung thất. VI.Kết luận. 44 April 6, 2015 KẾT LUẬN l  Đừng bao giờ chẩn đoán U tuyến ức ở trẻ < 3 tuổi.Nếu có gì nghi vấn,có thể dùng Siêu âm để xác định chẩn đoán (tuyến ức bình thường có cấu trúc đặc,đồng dạng). l  Dấu Bernou chỉ có giá trị tương đối,vì có những bóng mờ tưởng là ở trong nhu mô phổi,nhưng thực tế lại là bóng mờ trung thất. 45 April 6, 2015 CẢM ƠN SỰ CHÚ Ý THEO DÕI CỦA QUÝ BÁC SĨ