Câu hỏi ôn tập môn Tài chính tiền tệ

cao. Chính vì vaäy, laõ i suaát tín duïng taêng leân coù theå laø m cho ngoaïi teä ñoå doàn vaø o quoác gia, ñöa ñeán heä quaû laø tyû giaù hoái ñoaùi giöõ a ngoaïi teä so vôùi noäi teä giaûm ñi vaø ngöôïc laïi. Ngoaø i caùc yeáu toá treân, moät soá yeáu toá khaùc nhö: chính saùch tieàn teä, söï kieän CT, KT, XH, chieán tranh, thieân tai, yeáu toá taâm lyù, ñaàu côcuõ ng aûnh höôûng ñeán tyû giaù hoái ñoaùi. b/ Caùc phöông phaùp ñieàu chænh tyû giaù hoái ñoaùi: + Chính saùch chieát khaáu: Khi tyû giaù bieán ñoäng, NHTW vôùi vai troø ñieàu tieát vó moâ neàn kinh teá coù theå thöïc hieän thay ñoåi laõ i suaát taùi chieát khaáu, treân cô sôû ñoù, laø m thay ñoåi laõ i suaát tín duïng treân thò tröôø ng. Ñieàu naø y coù taùc duïng kích thích ñoái vôùi vieäc di chuyeån voán ngaén haïn töø nöôùc naø y sang nöôùc khaùc, töø ñoù laø m daãn ñeán söï thay ñoåi cung vaø caàu ngoaïi hoái laø m cho tyû giaù ñöôïc bình oån. Tuy nhieân chính saùch chieát khaáu chæ coù vai troø nhaát ñònh trong quaù trình taùc ñoäng ñeán tyû giaù hoái ñoaùi vì ñöùng veà maët lyù luaän, giöõ a tyû giaù vaø laõ i suaát döïa treân cô sôû khaùc nhau. Hôn nöõ a, laõ i suaát khoâng phaûi laø nhaân toá duy nhaát quyeát ñònh ñeán söï vaän ñoäng voán giöõ a caùc nöôùc maø coø n phuï thuoäc vaø o tình hình laïm phaùt, toác ñoä maát giaù cuûa ñoàng tieàn, tình hình bieán ñoäng KT – CT cuûa moãi nöôùc. + Chính saùch hoái ñoaùi: Nguyeân lyù cô baûn cuûa phöông phaùp naø y laø NHTW thoâng qua vieäc thöïc hieän caùc nghieäp vuï mua baùn ngoaïi hoái taïo ra khaû naêng tröïc tieáp thay ñoåi quan heä cung caàu ngoaïi hoái treân thò tröôø ng. Tuy nhieân, phöông phaùp naø y chæ coù taùc duïng taïm thôø i, muoán thöïc hieän bieän phaùp naøy ñoøi hoûi NH phaûi coù moät khoái löôïng döï tröõ ngoaïi hoái lôùn. Trong tröôø ng hôïp caùn caân thanh toaùn quoác teá thieáu huït, tung ngoaïi hoái ra baùn chæ laøm taêng theâm söï hao huït döï tröõ ngoaïi hoái. + Quyõ bình oån hoái ñoaùi: Ñaây laø hình thöùc bieán töôùng cuûa chính saùch hoái ñoaùi. Nhaø nöôùc laäp quõy naø y döôùi hình thöùc baèng vaø ng, ngoaïi teä hoaëc caùc phaùt haø nh loaïi traùi phieáu ngaén haïn nhaèm ñeå chuû ñoäng, kòp thôø i can thieäp tröïc tieáp laø m thay ñoåi quan heä cung caàu veà ngoaïi hoái treân thò tröôøng, nhaèm ñieàu chænh bieán ñoäng cuûa tyû giaù. Ñeå thöïc hieän toát bieän phaùp naø y, nhaø nöôùc caàn phaûi coù döï tröõ ngoaïi hoái ñuû maïnh. + Phaù giaù tieàn teä: Nhaø nöôùc chuû ñoäng giaûm giaù trò tieàn teä trong nöôùc laø m cho tyû giaù hoái ñoaùi taêng leân. Nguyeân nhaân daãn ñeán söï phaù giaù laø do laïm phaùt, caùn caân thanh toaùn quoác teá bò thieáu huït, hoaëc do chính saùch ngoaïi thöông cuûa quoác gia, phaù giaù tieàn teä ñeå tyû giaù hoái ñoaùi taêng leân nhaèm khuyeán khích xuaát khaåu hay haïn cheá nhaäp khaåu, hoaëc do yeâu caàu thöïc hieän chính saùch tieàn teä. Vì vaäy, beân caïnh ñoù ñoø i hoûi nhaø nöôùc phaûi tìm moïi bieän phaùp ñeå phaùt trieån kinh teá kieåm soaùt laïm phaùt. + Naâng giaù tieàn teä: Nhaø nöôùc chính thöùc naâng giaù trò tieàn teä trong nöôùc neân tyû giaù coù xu höôùng giaûm xuoáng. Naâng giaù tieàn teä xuaát phaùt töø aùp löïc cuûa moät soá quoác gia khaùc trong hoaït ñoäng thöông maïi quoác teá nhaèm haïn cheá xuaát khaåu sang thò tröôøng cuûa caùc nöôùc khaùc hoaëc do yeâu caàu thöïc hieän chính saùch tieàn teä Caâu 7 : Caùc nghieäp vuï treân thò tröôø ng tieàn teä. Vai troø cuûa NHTW treân thò tröôø ng tieàn teä: a/ Caùc nghieäp vuï treân thò tröôø ng tieàn teä: coù 2 nghieäp vuï cô baûn + Nghieäp vuï vay vaø cho vay voán ngaén haïn: _ Nghieäp vuï naø y gaén vôùi thò tröôø ng tieàn teä chuyeân moân hoùa vôùi hoaït ñoäng cho vay vaø giaù caû cuûa khoaûn tieàn cho vay laø laõ i suaát treân thò tröôø ng. _ Noù dieãn ra giöõ a NHTW vôùi caùc toå chöùc tín duïng hoaëc giöõ a caùc toå chöùc tín duïng vôùi nhau trong ñieàu kieän NH TM hoaëc caùc toå chöùc tín duïng coù soá dö taïm thôø i veà khaû naêng chi traû, trong khi moät soá toå chöùc tín duïng ñang gaëp khoù khaên veà huy ñoäng nguoàn voán. _ Nghieäp vuï naø y ñöôïc thöïc hieän thoâng qua caùc hình thöùc: • Cho vay baèng tieàn: goàm caùc loaïi tín duïng nhö : tín duïng haø ng ngaø y, tín duïng theo yeâu caàu, tín duïng cuoái kyø , tín duïng coù kyø haïn • Chieát khaáu laïi caùc chöùng töø coù giaù qua ñoù hình thaø nh laõ i suaát chieát khaáu. • Caàm coá laïi caùc chöùng töø coù giaù: nghieäp vuï naø y laø nghieäp vuï NHTW cho NHTM vay voán vaø ñöôïc baûo ñaûm baèng caùc chöùng töø coù giaù. + Nghieäp vuï mua vaø baùn giaáy tôø coù giaù ngaén haïn: _ Coâng cuï löu thoâng chuû yeáu cuûa nghieäp vuï naø y laø caùc traùi phieáu ngaén haïn ñöôïc phaùt haønh töø thò tröôø ng tieàn teä sô caáp vaø seõ ñöôïc toå chöùc mua baùn treân thò tröôø ng thöù caáp. _ Nghieäp vuï naø y gaén vôùi hoaït ñoäng mang tính thöông maïi treân thò tröôø ng tieàn teä vaø ñöôïc phaùt sinh trong ñieàu kieän moät soá chuû theå kinh teá caàn boå sung theâm nguoàn voán baèng tieàn cuûa mình neân phaûi baán bôùt moät löôïng _ Coå phieáu ghi danh laø loaïi coå phieáu coù ghi teân ngöôø i sôû höõ u noù. Coå phieáu ghi danh coù 2 loaïi: coå phieáu ghi danh khoâng chuyeån nhöôïng vaø coå phieáu ghi danh chuyeån nhöôïng coù ñieàu kieän. _ Coå phieáu voâ danh laø loaïi coå phieáu khoâng ghi teân ngöôø i sôû höõ u. + Caên cöù vaø o quyeàn lôïi ñöôïc höôûng coù: Coå phieáu öu ñaõi vaø coå phieáu thöôø ng. _ Coå phieáu öu ñaõi laø loaïi coå phieáu coù möùc coå töùc coá ñònh vaø ñöôïc ghi roõ treân coå phieáu luùc phaùt haø nh, vôùi coå phieáu naø y thu nhaäp cuûa coå ñoâng khoâng phuï thuoäc vaø o keát quaû taø i chính vaø chính saùch chia laõ i cuûa coâng ty. Tính öu ñaõ i ñöôïc bieåu hieän ôû choã ñöôïc chia coå töùc tröôùc loaïi coå phieáu thöôø ng: tröôø ng hôïp coâng ty bò thanh lyù, phaàn taø i saûn cuûa coâng ty sau khi traû caùc khoaûn nôï cuûa coâng ty seõ ñöôïc öu tieân hoaø n voán cho coå ñoâng coù coå phieáu öu ñaõi, _ Coå phieáu thöôø ng coù möùc coå töùc phuï thuoäc vaø o keát quaû kinh doanh cuûa coâng ty. + Caên cöù vaø o phöông thöùc goùp voán coù: coå phieáu hieän kim vaø coå phieáu hieän vaät. * Traùi phieáu: laø 1 loaïi chöùng khoaùn xaùc nhaän moät khoaûn nôï cuûa chuû theå phaùt haø nh. Ngöôø i mua traùi phieáu ñöôïc höôûng möùc thu nhaäp theo ñònh kyø vaø seõ ñöôïc hoaø n voán khi ñeán kyø haïn. Traùi phieáu goàm nhieàu loaïi: + Caên cöù vaø o chuû theå phaùt haø nh coù: Traùi phieáu doanh nghieäp vaø traùi phieáu nhaø nöôùc. _ Traùi phieáu doanh nghieäp laø do caùc coâng ty hoaëc xí nghieäp ñang hoaït ñoäng phaùt haø nh vôùi muïc ñích boå sung voán kinh doanh. _ Traùi phieáu nhaø nöôùc do nhaø nöôùc phaùt haø nh vôùi muïc ñích huy ñoäng voán nhaèm buø ñaép nhöõ ng thieáu huït ngaân saùch nhaø nöôùc. + Caên cöù vaø o tính chaát ñaûm baûo coù: Traùi phieáu ñaûm baûo baèng taø i saûn cuûa chuû theå phaùt haø nh; traùi phieáu ñöôïc baûo laõ nh bôûi ngöôø i thöù ba; traùi phieáu khoâng ñaûm baûo. + Caên cöù vaø o hình thöùc coù : traùi phieáu ghi danh vaø traùi phieáu voâ danh. + Caên cöù vaø o caùch quy ñònh laõ i suaát coù: Traùi phieáu coù laõ i suaát coá ñònh vaø traùi phieáu coù laõi suaát thaû noåi. _ Traùi phieáu coù laõ i suaát coá ñònh laø loaïi traùi phieáu coù laõ i suaát ñöôïc xaùc ñònh tröôùc vaø khoâng thay ñoåi theo kyø haïn cuûa traùi phieáu. _ Traùi phieáu coù laõ i suaát thaû noåi laø loaïi traùi phieáu ñöôïc xaùc ñònh tröôùc vaø coù theå ñöôïc ñieàu chænhtheo söï bieán ñoäng cuûa caùc tieâu thöùc laø m cô sôû xaây döïng laõ i suaát. b/ Caùc nguyeân taéc hoaït ñoäng treân cô sôû giao dòch chöùng khoaùn: + Nguyeân taéc phaùp cheá hoùa moïi giao dòch: Moïi nghieäp vuï giao dòch ñeàu ñöôïc quy ñònh baèng caùc ra thò tröôø ng trung thöïc, traät töï vaø coù hieäu quaû, ñoàng thôø i taïo ra saân chôi baèng phaúng cho caùc nhaø ñaàu tö. + Nguyeân taéc trung gian : ôû sôû giao dòch chöùng khoaùn ngöôø i mua vaø baùn chöùng khoaùn khoâng tröïc tieáp gaëp gôõ nhau maø phaûi thoâng qua ñaïi dieän laø caùc nhaø moâi giôùi nhaèm ñaûm baûo caùc tin töùc, traùnh söï löø a ñaûo vaø keát thuùc toát ñeïp ôû khaâu thanh toaùn vaø giao haø ng. + Nguyeân taéc coâng khai hoaù thoâng tin: Moïi hoaït ñoäng vaø thoâng tin treân thò tröôø ng ñeàu ñöôïc coâng khai hoùa cho moïi thaø nh vieân cuûa thò tröôø ng vaø coâng chuùng bieát, vaø khoâng moät chi tieát naø o ñöôïc giöõ bí maät. Nguyeân taéc naø y nhaèm ñaûm baûo tính “trong suoát” cuûa thò tröôø ng, nhôø ñoù caùc nhaø ñaàu tö coù ñieàu kieän tieáp caän ñöôïc moät caùch saâu roäng caùc thoâng tin coù lieân quan ñeán tình hình caùc coâng ty coù phaùt haø nh chöùng khoaùn cuõ ng nhö tình hình thò tröôø ng chöùng khoaùn ñeå coù theå ñaàu tö coù hieäu quaû. + Nguyeân taéc ñaáu giaù chöùng khoaùn vaø thöïc hieän theo trình töï öu tieân: ôû sôû giao dòch chöùng khoaùn, thôø i giaù cuûa moãi loaïi coå phieáu ñöôïc hình thaø nh sau moãi phieân giao dòch, ñöôïc quyeát ñònh bôûi tình hình cung caàu chöùng khoaùn taïi phieân giao dòch ñoù, khoâng ai coù quyeàn ñònh giaù hoaëc can thieäp vaø o vieäc hình thaø nh thôø i giaù chöùng khoaùn. Giaù ñöôïc xaùc ñònh bôûi caùc phöông phaùp: _ Phöông phaùp doø tìm: khi coù leänh mua hoaëc baùn coå phieáu ñöa vaø o thò tröôø ng, sôû giao dòch chöùng khoaùn seõ xöû lyù ngay laäp töùc töø ng leänh baèng caùch doø tìm ñoái taùc cuûa leänh, neáu coù ñoái taùc thì caùc leänh mua ñöôïc thöïc hieän, neáu khoâng coù ñoái taùc thì leänh ñoù phaûi chôø . _ Phöông phaùp ñaáu giaù caùc leänh ñaët haø ng: sôû giao dòch choïn loaïi chöùng khoaùn coù doanh soá giao dòch lôùn vaø ñang coù söùc huùt ñoái vôùi ngöôø i ñaàu tö treân thò tröôø ng ñeå thöïc hieän ñaáu giaù saø n giao dòch. Tính öu tieân ñöôïc theå hieän: Haøng ngaøy phoø ng giao dòch tieáp nhaän nhieàu leänh ñaët haø ng, do ñoù caùc leänh mua hoaëc baùn coå phieáu seõ ñöôïc saép xeáp laïi theo nguyeân taéc öu tieân tröôùc sau: tröôùc heát laø öu tieân veà giaù, ai ñöa giaù cao seõ ñöôïc öu tieân mua, ai ñöa giaù thaáp seõ ñöôïc öu tieân baùn. Tieáp theo öu tieân mua baùn ñöôïc saép xeáp theo thöù töï thôø i gian, töùc laø nhöõ ng leänh mua baùn cuø ng giaù thì leänh naø o ñöa ra tröôùc seõ öu tieân. c/ Caùc phöông thöùc giao dòch treân sôû giao dòch chöùng khoaùn: + Giao dòch trao ngay: Sau khi ñaët leänh haø ng ñöôïc thöïc hieän xong, ngöôø i mua phaûi thanh toaùn tieàn vaø ngöôø i baùn phaûi giao ngay chöùng khoaùn, hoaëc vieäc thanh toaùn vaø giao chöùng khoaùn seõ ñöôïc thöïc hieän trong vaø i ngaø y tôùi. Loaïi giao dòch naø y thöôø ng dieãn ra phoå bieán ñoái vôùi nhöõ ng nhaø ñaàu tö maø muïc ñích cuûa hoï laø nhaèm ñaàu tö daø i haïn vaø höôûng lôïi töùc laâu daø i. Noù goàm caùc hình thöùc: _ Mua baùn taïi phoø ng giao dòch. _ Mua baùn qua ñieän thoaïi. _ Mua baùn qua heä thoáng maùy tính. + Giao dòch ñònh kyø : Vôùi phöông thöùc giao dòch naø y ñoâi beân mua baùn seõ kyù vôùi nhau nhöõ ng hôïp ñoàng coù kyø haïn, trong ñoù thoûa thuaän moät kyø thanh toaùn. Giao dòch ñònh kyø thöôøng ñöôïc aùp duïng ñoái vôùi nhöõ ng hoaït ñoäng ñaàu cô treân thò tröôø ng thoâng qua vieäc döï ñoaùn chöùng khoaùn seõ taêng leân hoaëc haï xuoáng trong moät thôø i gian ngaén ôû töông lai. Do ñoù ñaëc ñieåm cuûa loaïi giao dòch naø y laø khi kyù nhöõ ng hôïp ñoàng kyø haïn thì giaù caû laø ñieàu quan troïng nhaát. + Giao dòch tín duïng: Ñaây laø hình thöùc cung öùng tín duïng cuûa ngöôø i moâi giôùi ñoái vôùi khaùch haø ng. ÔÛ phöông thöùc naø y ngöôø i mua chæ thanh toaùn moät phaàn tieàn, soá coø n laïi ngöôø i moâi giôùi seõ öùng tröùôc voán vaø ngöôø i mua seõ phaûi traû lôïi töùc cho khoaûn tieàn naø y. Phöông thöùc giao dòch tín duïng laø ñoøn baåy maïnh meõ ñeå taêng cöôø ng ñaàu cô chöùng khoaùn vaø laø moät trong nhöõ ng nguyeân nhaân daãn ñeán khuûng hoaûng thò tröôø ng chöùng khoaùn, do ñoù luaät chöùng khoaùn caùc nöôùc ñeàu quy ñònh möùc tieàn toái thieåu phaûi kyù quõ y khi mua chöùng khoaùn , möùc naø y thaáp nhaát laø 40%. Ngoaø i nhöõ ng phöông thöùc giao dòch chöùng khoaùn thoâng thöôø ng, ngöôø i ta coøn mua baùn caùc chæ soá giaù chöùng khoaùn vaø höôûng lôïi nhuaän töø khoaûn cheânh leäch do chæ soá giaù thay ñoåi.