Biện pháp dân sự trong thực thi quyền sở hữu trí tuệ

*Biện pháp dân sự trong thực thi quyền sở hữu trí tuệPhạm Hồng Quất*Nội dungCác biện pháp thực thiBiện pháp dân sựBồi thường thiệt hạiBiện pháp khẩn cấp tạm thời*1. Các biện pháp thực thiDân sựHình sựHành chínhBiên giới* BP dân sựThỏa thuậnChứng cứNghĩa vụ DSBồi thường TH*BP hành chínhXử phạtKiểm traThanh tra*BP hình sựCải tạoPhạt tùPhạt tiềnTội phạm*BP Kiểm soát Biên giớiYC Giám sátYC Tạm dừngGiám sátTạm dừngThông báoXử phạt HC(nhập khẩu)*TRIPS: Thủ tục đúng đắn và công bằng:Khả năng khiếu kiện của chủ thể quyền đ/v các loại quyền SHTTBị đơn được thông báo bằng văn bản, kịp thời, đầy đủ về khiếu kiệnCác bên đều có quyền đưa ra lập luận và chứng cứĐược bảo hộ thông tin bí mật2. Các biện pháp dân sự* Tòa án có quyền ra lệnh:Chấm dứt hành vi XP để ngăn chặn hàng XP vào lưu thông sau thông quanBuộc BTTH với khoản đền bù thỏa đáng khi người thực hiện hành vi XP đã biết hoặc có cơ sở để biếtBuộc thanh toán các chi phí, có thể bao gồm phí luật sư thích hợpCó thể yêu cầu thu hồi các khoản lợi nhuận, trả tiền đền bù thiệt hại ấn định trước, kể cả tr.hợp người XP không biết hoặc không có căn cứ để biết* Các biện pháp khác (xử lý hàng XP):Buộc xử lý HXP ngoài kênh TM, không có bồi thường - tránh gây thiệt hại cho chủ thể quyềnTiêu hủy, trừ khi trái với quy định hiến phápXử lý NVL, PT sử dụng chủ yếu để SX, KD hàng XP ngoài kênh TM, không có bồi thường – giảm thiểu nguy cơ tiếp tục XPHH giả mạo NH phải bị xử lý – đơn thuần gỡ bỏ NH chưa đủ để cho phép đưa vào lưu thông, trừ trường hợp đặc biệt* Quyền được thông tin:Có thể cho phép tòa án thẩm quyền buộc người XP thông tin cho chủ thể quyền về người tham gia SX, PP HH/DV XP và các kênh PP, trừ khi không tương xứng với mức độ nghiêm trọng của HVXP*Bồi thường cho bị đơn:Có sự lạm dụng của bên yc áp dụng BP chế tài Thiệt hại do sự lạm dụng gây raChi phí, có thể bao gồm phí luật sưChỉ được miễn trách nhiệm cho cơ quan/viên chức NN nếu được thực hiện với thiện ýChế tài dân sự theo thủ tục HC cũng phải tuân theo các nguyên tắc tương đương*TRIPSBPDSBắt buộc(tối thiểu)Có thể(NT-MFN)Có điều kiện(QĐ Hiến pháp)Đúng đắn, công bằngNgăn chặn XPBTTH thực tế(kể cả cho bị đơn)Xử lý ngoài kênh TMPhí luật sưBT ấn định trướcQuyền thông tinTiêu hủy hàng XP(quy định HP)Miễn trách nhiệm(thiện ý)*Luật SHTT 2005: Điều 202:1. Buộc chấm dứt hành vi XP2. Buộc xin lỗi, cải chính công khai3. Buộc thực hiện nghĩa vụ dân sự4. Buộc bồi thường thiệt hại5. Buộc tiêu hủy hoặc buộc phân phối hoặc đưa vào sử dụng không nhằm mục đích TM đ/v HH, NVL, PT được sử dụng chủ yếu để SXKH HH XP với đ/k không làm ảnh hưởng đến khả năng khai thác quyền của chủ thể quyền SHTT * Thông tư 02 (3/4/2008):Buộc chấm dứt HVXP: theo yêu cầu trong Đơn khởi kiện trong quyết định áp dụng BPKCTT trong quyết đinh, bản án (có hiệu lực thi hành ngay, mặc dù bị kháng cáo/kháng nghị)*Buộc xin lỗi, cải chính công khai: công nhận sự thỏa thuận, nếu không trái đạo đức, xã hội nếu không thỏa thuận được, tòa án quyết định nội dung, thời lượng, chi phí tại nơi có địa chỉ chính của người bị thiệt hại hoặc đăng báo hàng ngày của TW, địa phương trong 3 số báo liên tiếp *Buộc thực hiện nghĩa vụ dân sự: vi phạm nghĩa vụ với chủ thể quyền theo hợp đồng => Bộ luật dân sự 2005 vi phạm nghĩa vụ theo Luật SHTT (VD: trả thù lao cho tác giả sáng chế theo luật định, trả tiền đền bù theo quyết định bắt buộc chuyển giao QSD sáng chế, sử dụng sáng chế/nhãn hiệu, cho phép sử dụng sáng chế cơ bản, ghi chỉ dẫn li-xăng) => chưa đề cập trong Thông tư 02.*Buộc bồi thường thiệt hại: thiệt hại ngoài hợp đồng thiệt hại vật chất và tinh thần nguyên tắc bồi thường, xác định thiệt hại, cách thức bồi thường theo Luật SHTT (Điều 5.2, 204, 205 Luật SHTT)*Buộc tiêu hủy, PP hoặc SD phi TM hàng XP, NVL, PT sản xuất KD hàng XP: không phụ thuộc vào yêu cầu của chủ thể quyền theo Luật SHTT và NĐ105 (điều kiện, trình tự) Tòa án quyết định trách nhiệm của người XP chịu chi phí tiêu huỷ*Luật SHTTNĐ105TT02Điều kiệnNguyêntắcN.dungThủ tụcBLDSTTDSNghĩa vụ DS?PP, SD nhân đạoTiêu hủyBồi thường TH?Biện pháp DSBTTHBuộc Chấm dứtXPBuộc TH NVDSBuộc Tiêu hủyPP SDBuộc Xin lỗiCCCK*3. Bồi thường thiệt hại Luật SHTT: Nguyên tắc xác định thiệt hại Căn cứ xác định mức BTTH NĐ105: Nội dung các loại thiệt hại Căn cứ tính toán thiệt hại TT02:Nội dung, điều kiện, cách thức xác định THCách thức xác định mức BTTH Vấn đề: Xác định mức BT TH ấn định trước? Phí luật sư?*Bồi thường THTHvậtchấtTHtinhthầnThiệthạiMức BTPhí luậtsư?NĐ105TT02Cách thức xác địnhTRIPSLuật SHTTCăn cứ x.định mức BTMứcấn địnhtrước?* Các loại thiệt hại: Vật chất: Tổn thất tài sản Mức giảm sút về thu nhập, lợi nhuận Tổn thất cơ hội kinh doanh Chi phí hợp lý ngăn chặn, khắc phục THTinh thần: TH về danh dự, nhân phẩm, uy tín, danh tiếng gây ra cho tác giả tác phẩm, người biểu diễn, tác giả sáng chế/KDCN/TKBT – Cá nhânPhải là TH thực tế: Lợi ích có thực + có khả năng đạt được + có sự giảm sút/mất lợi ích 5 triệu – 50 triệu đồng nếu không có chứng cứ Vấn đề: Thiệt hại về uy tín của chủ sở hữu quyền SHTT (nhãn hiệu nổi tiếng) – pháp nhân?*Thiệt hại (Luật SHTT)Tinh thầnVật chấtTàisảnTT02ThunhậpCơhộikinh doanhChi phíDanhdự,NhânphẩmUy Tín,Danh tiếngCá nhânPháp nhân?NĐ105 - TT02Cá nhânPháp nhân*Tổn thất tài sản: Tính được thành tiền:Giá chuyển nhượng, li-xăngGiá trị góp vốn kinh doanhGiá trị tài sản doanh nghiệpGiá trị đầu tư tạo ra/phát triển (tiếp thị, ncứu, qcáo, lao động, thuế, chi phí khác)Vấn đề: Xác định giá trị quyền SHTT?Dự thảo Thông tư của Bộ Tài chính về góp vốn, liên doanh bằng giá trị quyền SHTT*Giảm sút thu nhập, lợi nhuận: Trực tiếp sử dụng (khai thác đối tượng SHTT)Gián tiếp sử dụng (cho thuê, li-xăng)So sánh thu nhập trước và sau khi XPThu nhập đáng lẽ thu được nếu không có XPVấn đề: Những yếu tố khách quan làm giảm sút thu nhập? (thị trường, nguồn cung cầu, thị hiếu, sản phẩm thay thế)*Tổn thất cơ hội KD: Tính được thành tiền Khả năng thực tế trực tiếp/gián tiếp sử dụngQuan hệ nhân quảThu nhập đáng lẽ có được nhưng không có được do hành vi XP gây raVấn đề: Phân biệt giữa Giảm sút thu nhập và Cơ hội kinh doanh?*LuậtSHTTNĐ105SosánhThực tếGiảm sútthu nhậpTínhtoánCăn cứChứng minhTT02Nhân quảĐáng lẽ có thể có đượcĐáng lẽ thu đượcTổn thất cơ hội KD*Chi phí hợp lý để ngăn chặn, khắc phục thiệt hại:Bảo quản, lưu kho, lưu bãi HHXPThực hiện BPKCTTThuê dịch vụ giám định Ngăn chặn, khắc phục thiệt hạiThông báo, cải chính trên phương tiện thông tin đại chúngVấn đề: Không bao gồm phí luật sư? Dịch vụ đại diện SHTT? *Phí luật sư:BLTTDS: người yêu cầu BTTH chịuLuật SHTT: quyền yc TA buộc người XP thanh toán chi phí hợp lý để thuê luật sư (ngoài khoản BTTH)TT02: Chi phí thực tế cần thiết, phù hợp với tính chất, mức độ phức tạp của vụ việcKỹ năng, trình độ của luật sư và lượng thời gian cần thiết để nghiên cứu vụ việcMức chi phí = Mức thù lao luật sư + Chi phí đi lại/lưu trúMức thù lao luật sư: Hợp đồng dịch vụ pháp lýVấn đề: Mức độ phức tạp của vụ việc? Kỹ năng, trình độ luật sư? Mức thù lao luật sư thực tế?*4. Biện pháp khẩn cấp tạm thời Luật SHTT: Điều 206: Khi/sau khi khởi kiện chủ thể QSHTT có quyền yc TA áp dụng BPKCTT Đang có nguy cơ xảy ra thiệt hại không thể khắc phục được HH nghi ngờ XP, chứng cứ XP có nguy cơ bị tẩu tán hoặc tiêu hủy TRIPS: Ngăn chặn XP (đặc biệt hàng XP sau thông quan) + Bảo tồn chứng cứ TT02: Nguy cơ = Tất yếu xảy raTẩu tán = Phân tán để cất giấuTiêu hủy = Biến dạng hoặc mất hẳn đi, không để lại dấu vết ?* Điều 207: Nội dung các BPKCTTThu giữKê biênNiêm phong; cấm thay đổi hiện trạng; cấm di chuyểnCấm chuyển dịch quyền sở hữuCác biện pháp khác TT02: BP khác theo Đ.102 BLTTDS nếu thích hợpCó thể yêu cầu áp dụng đồng thời BPKCTT theo Luật SHTT và theo BLTTDS Vấn đề: Thủ tục yêu cầu áp dụng “biện pháp khác” theo Luật SHTT hay BLTTDS?* Điều 208: Nghĩa vụ của người yêu cầu áp dụng BPKCTTChứng minh quyền yêu cầuBồi thường TH gây ra cho người bị áp dụng nếu không XPNộp khoản bảo đảm = 20% giá trị HH, hoặc tối thiểu 20 triệu đồng, hoặc Chứng từ bảo lãnh của ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng*TT02: Chứng cứ, tài liệu chứng minh sự cần thiếtHàng hóa được lưu giữ, quản lý chờ giải quyết => Nguyên đơn tạm ứng chi phíHàng hóa trên tàu, phương tiện vận tải thì chỉ áp dụng đối với HH mà không áp dụng đối với phương tiện => bốc dỡ, đưa vào nơi bảo quảnBP bảo đảm: không phân biệt yêu cầu áp dụng BPKCTT theo Luật SHTT hay theo BLTTDS: Giá trị HH theo NĐ105 Tối thiểu 20 triệu, có thể cao hơn Thư bảo lãnh, HĐ bảo lãnh của ngân hàng, tổ chức tín dụng trong nước hoặc quốc tế* Vấn đề thực tiễn: Bồi thường thiệt hạiThiệt hại theo thực tếThiệt hại theo luậtVụ tranh chấp Sáng chế + Kiểu dáng CN: “Bạt chắn nắng mưa tự cuốn” Sơ thẩm, Phúc thẩm, Giám đốc thẩm Bản án giám đốc thẩm:Bồi thường theo thực tế hoặc theo luật (Đ.205 Luật SHTT: chỉ một căn cứ)Án sơ thẩm: 50 triệu đồng cho TH do giảm sút thu nhập, mất cơ hội kinh doanh (BT theo luật) + 10 triệu đồng chi phí khắc phục hậu quả, quảng cáo SP (BT theo thực tế) là không đúng.*LuậtSHTTÁn lệtheoluậttheothực tếChi phí khắc phụcThiệthạivậtchấtChứng cứTT02Ước tínhKhông đồng thờiGiảm sút TNTổn thất cơ hội KDĐồng thời?*Vấn đề: Có thể đồng thời yêu cầu BTTH cho các khoản thiệt hại khác nhau dựa trên các căn cứ khác nhau gây ra bởi hành vi XP? VD: vừa bị giảm sút thu nhập, mất cơ hội KD (không tính được mức cụ thể - yc BT theo luật), vừa phải chi phí khắc phục hậu quả (có chứng từ- yc BT theo thực tế).*Xin trân trọngcảm ơn!*© Phạm Hồng Quấthongquat@yahoo.comTel: 38583069_102; 0915 571 468