Báo cáo Thực trạng và giải pháp thúc đẩy xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ tại Công ty xuất nhập khẩu TOCONTAP Hà Nội

Lời nói đầu Trong xu thế mở rộng giao lưu, hội nhập vào nền kinh tế thế giới, số lượng các doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh tế khác ngày càng tăng. Xuất khẩu hàng hoá ra nước ngoài thường phức tạp hơn rất nhiều so với kinh doanh trên thị trường nội địa vì quy mô thị trường rộng lớn khó kiểm soát, doanh nghiệp khó nắm bắt thông hiểu một cách cặn kẽ, lại phải tuân thủ các tập quán, luật lệ của các quốc gia... Nhưng bù lại doanh nghiệp sẽ giải quyết được tình trạng nhu cầu của thị trường nhỏ bé, sức mua thấp hoặc cạnh tranh găy gắt... và sẽ khai thác được tiềm năng tiêu thụ của thị trường quốc tế rộng lớn thu được ngoại tệ, tạo nguồn vốn để mở rộng hoạt động kinh doanh. Khi xuất khẩu ra thị trường quốc tế bất cứ một doanh nghiệp nào cũng phải chịu sự cạnh tranh găy gắt từ các đối thủ trong và ngoài nước. Lúc đó, bất kì một doanh nghiệp nào muốn tồn tại và phát triển đều phải cạnh tranh, phải tiến hành công tác phát triển thị trường, xây dựng chiến lược và kế hoạch xuất khẩu. Đó là một yêu cầu thiết yếu trong kinh doanh bởi lẽ hoạt động xuất khẩu đạt giá trị lớn thì sẽ đảm bảo cho doanh nghiệp đạt được các mục tiêu cơ bản trong kinh doanh như lợi nhuận, thế lực, thương hiệu... Trong thực tế hiện nay mặc dù các doanh nghiệp Việt Nam đã chú trọng đến hoạt động xuất khẩu nhưng họ vẫn gặp rất nhiều khó khăn khi thực hiện. Xác định đúng phương hướng và giải pháp phát triển thị trường phù hợp với tình hình đã là điều không mấy dễ dàng huy động đầy đủ và phân bổ nguồn lực để thực hiện kế hoạch lại là điều càng khó khăn hơn. Các doanh nghiệp sản xuất hàng hoá tiêu thụ và phải cạnh tranh rất nhiều hơn nữa không phù hợp nhu cầu sử dụng của người tiêu dùng. Chính vì vậy các hoạt động thúc đẩy xuất khẩu thực sự cần thiết cho các doanh nghiệp. Là các mặt hàng thuộc các ngành nghề truyền thống, mang đậm các yếu tố văn hoá dân tộc, hàng thủ công mỹ nghệ không chỉ đáp ứng nhu cầu sử dụng trong cuộc sống hàng ngày mà còn là những vật phẩm phục vụ đời sống tinh thần. Khả năng tiêu thụ mặt hàng này tăng lên cùng với sự cải thiện về đời sống vật chất, tinh thần và sự phát triển giao lưu kinh tế văn hoá giữa các nước, giữa các dân tộc trên thế giới. Mặc dù không được chú ý nhiều như các mặt hàng khác như gạo, may mặc, giày dép, thuỷ sản... nhưng hàng thủ công mỹ nghệ hàng năm vẫn đem lại cho quốc gia một lượng ngoại tệ không nhỏ. Xuất khẩu hàng thủ công mỹnghệ không chỉ mang lại lợi ích kinh tế thiết thực cho các doanh nghiệp, cho các quốc gia mà còn có ý nghĩa chính trị, xã hội to lớn như bảo tồn và phát triển văn hoá dân tộc, giải quyết tình trạng dư thừa lao động, tăng thu nhập cho người dân, góp phần xoá đói giảm nghèo, có tác dụng đẩy lùi các hiện tượng tiêu cực trong xã hội. Xuất phát từ tình hình phát triển thị trường xuất khẩu còn nhiều khó khăn của các doanh nghiệp Việt Nam nói chung và Công ty xuất nhập khẩu Tạp phẩm Hà Nội nói riêng cũng như lợi ích to lớn của việc đẩy mạnh xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ tôi đã lựa chọn đề tài : “Thực trạng và giải pháp thúc đẩy xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ tại Công ty xuất nhập khẩu TOCONTAP Hà Nội”. Báo cáo thực tập được kết cấu gồm 3 phần : Chương I : Hoạt động xuất khẩu và vai trò của xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ đối với TOCONTAP. Chương II : Thực trạng hoạt động xuất khẩu tại TOCONTAP. Chương III : Một số giải pháp nhằm thúc đẩy hoạt dộng xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ. Với kiến thức tiếp thu ở nhà trường cơ quan thực tập và hiểu biết ngoài xã hội, tôi mong muốn được góp thêm một vài suy nghĩ trong việc đánh giá hoạt động xuất khẩu và đề ra một số giải pháp thúc đẩy xuất khẩu của Công ty trong thời gian tới. Xin chân thành cảm ơn các cán bộ phòng kinh doanh xuất nhập khẩu , Công ty xuất nhập khẩu Tạp phẩm Hà Nội, đặc biệt là thầy Bình, trưởng khoa Kinh tế và kinh doanh quốc tế, Đại học kinh tế quốc dân Hà Nội đã tận tình quan tâm, giúp đỡ để hoàn thành công việc của mình. CHƯƠNG I: Hoạt động xuất khẩu thủ công mỹ nghệ và vai trò của xuất khẩu thủ công nghệ đối với tocontap. Vai trò của xuất khẩu thủ công mỹ nghệ. Khái niệm xuất khẩu và vai trò của nó. a, Khái niệm xuất khẩu và các hình thữc xuất khẩu chủ yếu Xuất khẩu là một quá trình trao đổi hàng hoá giữa các nước thông qua mua bán nhằm đạt được mức lợi nhuận cao nhất. Trao đổi hàng hoá là hình thức của các mối quan hệ kinh tế xã hội và phản ánh sự phụ thuộc lẫn nhau giữa những người sản xuất kinh doanh hàng hóa riêng biệt của các quốc gia. Xuất khẩu là một lĩnh vực quan trọng nhằm tạo điều kiện cho các nước tham gia vào các phân công lao động quốc tế, phát triển kinh tế và làm giầu cho đất nước. Xuất khẩu là hoạt động kinh doanh buôn bán trên phạm vi quốc tế. Nó không phải là hành vi mua bán riêng lẻ mà là cả một hệ thống các quan hệ mua bán phức tạp có tổ chức cả bên trong và bên ngoài nhằm mục tiêu lợi nhuận, thúc đẩy sản xuất xuất khẩu hàng hoá phát triển, dịch chuyển cơ cấu kinh tế theo hướng năng động và hiệu quả và từng bước nâng cao mức sống của nhân dân. Xuất khẩu là hoạt động đã đem lại hiệu quả đột biến nhưng có thể gây thiệt hại lớn vì nó phải đối đầu với một hệ thống kinh tế khác từ bên ngoài mà các chủ thể trong nước tham gia xuất khẩu không thể dễ dàng khống chế được. Trong điều kiện kinh tế nhiều thành phần, kinh doanh xuất khẩu sẽ mang lại nhiều lợi ích, song cũng không ít điểm bất lợi. Muốn có hiệu quả cao phải phát triển và hạn chế tác hại. Những thuận lợi của xuất khẩu mang lại có thể thấy rõ ràng, bên cạnh đó xuất khẩu còn nhiều hạn chế. Cạnh tranh dẫn đến tình trạng tranh mua, tranh bán hàng hoá xuất khẩu. Nếu không có sự kiểm soát của Nhà nước một cách kịp thời sẽ gây các thiệt hại khi buôn bán với nước ngoài. Các hiện tượng xấu về kinh tế xã hội như buôn lậu, trốn thuế, ép giá, ép cấp… dễ phát triển. Cạnh tranh dẫn đến tình trạng thôn tính lẫn nhau giữ các chủ kinh tế bằng các biện pháp không lành mạnh như phá hoại cản trở công việc của nhau. Do đó việc quản lý không chỉ đơn thuần tính toán về hiệu quả kinh tế mà còn phải chú trọng đến văn hoá và đạo đức xã hội. Xuất khẩu là việc mua bán hàng hoá nước ngoài nhằm phát triển sản xuất kinh doanh và đời sống. Song mua bán ở đây có những nét riêng, phức tạp hơn trong nước như giao dịch với người nước ngoài, thị trường rộng lớn khó kiểm soát, mua bán qua trung gian chiếm tỷ trọng lớn, đồng tiền thanh toán bằng ngoại tệ mạnh, hàng hoá vận chuyển qua biên giới, cửa khẩu các quốc gia khác nhau. Phải tuân theo các tập quán quốc tế cũng như địa phương. Hoạt động xuất khẩu được tổ chức, thực hiện với nhiều nghiệp vụ, nhiều khâu từ điều tra thị trường nước ngoài lựa chọn hàng hoá xuất khẩu đến hoàn thành các thủ tục thanh toán. Mỗi khâu, mỗi nghiệp vụ phải được nghiên cứu kỹ lưỡng, đặt chúng trong mối quan hệ lẫn nhau, tranh thủ nắm bắt những lợi thế nhằm bảo đảm hiệu quả kinh tế, phục vụ kịp thời cho sản xuất và tiêu dùng trong nước. Đối với người tham gia hoạt động xuất khẩu, trước khi bước vào nghiên cứu, thực hiện các khâu nghiệp vụ phải nắm bắt được thông tin về nhu cầu hàng hoá, thị hiếu, tập quán tiêu dùng, khả năng mở rộng sản xuất, giá cả và xu hướng biến động của nó. Những điều đó phải thành nếp thường xuyên trong tư duy mỗi nhà kinh doanh xuất khẩu để nắm bắt được các cơ hội trong kinh doanh thương mại quốc tế. * Các hình thức xuất khẩu trong cơ chế thị trường. - Xuất khẩu tự doanh: Xuất khẩu tự doanh là hoạt động xuất khẩu độc lập của một doanh nghiệp, kinh doanh xuất khẩu trực tiếp trên cơ sở nghiên cứu thi trường trong và ngoài nước, tính toán đầy đủ chi phí, bảo đảm kinh doanh xuất khẩu có lãi, đúng trong phương hướng, chính sách pháp luật quốc gia cũng nhu quốc tế. Trong xuất khẩu tự doanh thì doanh nghiệp phải đứng mũi chịu sào tất cả. Đây là hoạt động xuất khẩu được xem xét một cách kỹ càng từ việc nghiên cứu thị trường đến việc ký kết hợp đồng bởi doanh nghiệp phải tự bỏ vốn của mình ra, chịu mọi chi phí giao dịch, nghiên cứu, thăm viếng, giao nhận lưu kho cho tới chi phí phải giao nhận hàng hoá, chịu thuế doanh thu. Khi xuất khẩu tự doạnh thì doanh nghiệp xuất khẩu được tính kim ngạch xuất nhập khẩu và khi tiêu thụ được số hàng xuất khẩu thì được tính doanh số, do đó phải chịu thuế doanh thu. Đây là hình thức xuất khẩu phức tạp nhất, khó khăn nhất và tự chủ nhất trong các hình thức. Các bộ kinh doanh phải tự nghiên cứu, thực hiện các bước xuất khẩu sao cho tận dụng được mọi sự biến động của thị trường, mua được rẻ nhất, bán được đắt nhất và thời gian ngắn nhất. - Xuất khẩu uỷ thác: Xuất khẩu uỷ thác là hoạt động hình thành giữa một doanh nghiệp trong nước có hàng hoá và có nhu cầu xuất khẩu một số hàng hoá nhưng không có quyền tham gia và không có quyền quan hệ trực tiếp, trên thực tế phải uỷ thác cho một doanh nghiệp có chức năng trực tiếp giao dịch ngoại thương tiến hành xuất nhập khẩu hàng hoá theo yêu cầu của mình để làm thủ tục xuất khẩu hàng hoá thêo yêu cầu của bên uỷ thác và được hưởng một khoản thù lao gọi là phí uỷ thác. Trong hoạt động xuất khẩu này, doanh nghiệp xuất khẩu (nhận uỷ thác) không phải bỏ vốn, không phải xin hạn ngạch (nếu có) chỉ đứng ra thay mặt cho bên uỷ thác để tìm và giao dịch với bạn hàng nước ngoài, ký kết hợp đồng và làm thủ tục xuất khẩu hàng hoá cũng như thay mặt bên uỷ thác khiếu nại, đòi bồi thường với bên nước ngoài khi tổn thất. Khi tiến hành xuất khẩu uỷ thác thì tại các doanh nghiệp xuất nhập khẩu chỉ được tính kim ngạch xuất nhập khẩu chứ không tính doanh số, do đó không chịu thuế doanh thu. Khi xuất khẩu uỷ thác, doanh nghiệp phải lập hai hợp đồng, một hợp đồng mua bán hàng hoá với nước ngoài, một hợp đồng nội xuất khẩu uỷ thác với bên uỷ thác. Đây là hình thức xuất khẩu đơn gian nhất, không chịu rủi ro bán hàng, không phải bỏ vốn kinh doanh. Cán bộ kinh doanh trong phòng nghiệp vụ chỉ có việc tiến hành hoạt động giao dịch, ký kết và thực hiện hợp đồng. Đây là những nghiệp vụ chuyên môn nên có thể thự hiện dễ dàng mọi chi phí bên uỷ thác phải chịu và phòng kinh doanh sẽ thu được % uỷ thác. - Xuất khẩu liên doanh: Là hoạt động xuất khẩu hàng hoá trên cơ sở liên doanh kinh tế một cách tự nguyện giữa các doanh nghiệp (trong đó có ít nhất một doanh nghiệp xuất nhập khẩu trực tiếp) nhằm phối hợp khả năng để cùng giao dịch đề ra các chủ trương, biện pháp liên quan hoạt động xuất khẩu, thúc đẩy hoạt động này phát triển theo hướng có lợi nhất cho tất cả các bên., cùng chia lãi và cùng chịu lỗ. So với hoạt động xuất khẩu tự doanh thì các doanh nghiệp chịu ít rủi ro hơn bởi mỗi doanh nghiệp liên doanh xuất khẩu chỉ đóng góp một phần vốn nhất định, quyền hạn và chách nhiệm mỗi bên cùng tham gia số vốn góp. Việc phân chia chi phí, thuế doanh thu theo tỷ lệ góp vốn, Lãi và lỗ hai bên phân chia theo thoả thuận dựa trên vốn góp với phần chách nhiệm mà mỗi bên gánh vác. Trong xuất khẩu liên doanh, doanh nghiệp đứng ra xuất hàng sẽ được tính kim nghạch xuất nhập khẩu và chỉ chịu thuế doanh thu trên số doanh thu của mình. Doanh nghiệp xuất nhập khẩu phải lập hai hợp đồng: một hợp đồng ngoại bán hàng với nước ngoài, một hợp đồng liên doanh với doanh nghiệp khác ( không nhất thiết là doanh nghiệp trong nước) Hình thức này phát sinh khi phòng nghiệp vụ không đủ khả năng về một nào đó để tự mình đứng ra xuất khẩu, đồng thời có những đơn vị kinh doanh có thể đáp ứng về khả năng ấy cũng như cùng chung ý tưởng kinh doanh, do vậy những đơn vị đó cùng với phòng nghiệp vụ liên doanh với nhau nhằm khắc phục khó khăn cho nhau, cùng tiến hành xuất khẩu hàng hoá. Thường thì do phòng kinh doanh có nhiệm vụ, có kinh nghiệm, có bạn giao dịch và được quyền xuất nhập khẩu trực tiếp đứng ra tiến hành các bước giao dịch ký kết hợp đồng với nước ngoài còn phía ban liên doanh thường góp vốn và đảm bảo hàng hoá. - Xuất khẩu đổi hàng: Nhập đổi hàng cùng với trao đổi bù trừ là hai loại chủ yếu của buôn bán đối lưu, nó là hình thức xuất khẩu gắn liền với nhập khẩu. Thanh toán trong hợp đồng này không phải dùng tiền mà chính bằng hàng hoá với mục đích xuất hàng không chỉ để thu lãi từ hoạt động nhập mà còn nhằm để xuất được hàng. Hoạt động này rất có lợi bởi cùng một hợp đồng có thể tiến hành cùng một lúc hoạt động xuất khẩu và nhập khẩu do đó thu lãi từ hoạt động xuất và nhập khẩu này. Hàng hoá xuất và nhập khẩu tương đương về giá trị, cân bằng về giá cả, nếu có sự chênh lệch sẽ được thanh toán bù trừ tuỳ theo thoả thuận giữa hai bên. Doanh nghiệp xuất nhập khẩu trực tiếp được tính cả kim ngạch xuất và kim ngạch nhập. Nhận doanh thu tiêu thụ hàng xuất và hàng nhập nên chịu thuế doanh thu cả hàng xuất và hàng nhập. Trong xuất khẩu đổi hàng, biên pháp đảm bảo thực hiện hợp dồng là: *Dùng thư tín (L/C) đối ứng: đây là loại L/C mà trong nội dung của nó có điều khoản quy định L/C này có hiệu lực khi người hưởng mở một L/C có kim ngạch tương đương *Dùng người thứ ba khống chế chứng từ sở hữu hàng hoá, người thứ ba chỉ giao chứng từ đó khi người nhận đổi lại một chứng từ sở hữu hàng hoá có giá trị tương đương. *Phạt về giao thiếu hay giao chậm. b. Vai trò của xuất khẩu đối với nền kinh tế quốc dân: Xuất khẩu là cơ sở của nhập khẩu là hoạt động kinh doanh để đem lại lợi nhuận lớn, là phương tiện thúc đẩy kinh tế. Mở rộng xuất khẩu tăng ngoại tệ, tạo điều kiện cho nhập khẩu và phát triển cơ sơ hạ tầng. Nhà nước ta luôn coi trọng và thúc đẩy các ngành kinh tế hướng theo xuất khẩu, khuyến khích các ngành kinh tế theo hướng xuất khẩu, khuyến khích các thành phần kinh tế mở rộng xuất khẩu để giảI quyết công ăn việc làm tăng thu ngoại tệ. . Xuất khẩu tạo ngoại tệ và nguồn hàng chủ yếu cho nhập khẩu: Công nghiệp hoá đất nước đòi hỏi phải có số vốn lớn để nhập khẩu máy móc thiết bị, kỹ thuật, vật tư và công nghệ tiên tiến. Nguồn vốn để nhập khẩu có thể được hình thành từ các nguồn sau: - Liên doanh đầu tư với nước ngoài - Vay nợ, viện trợ, tài trợ. - Thu từ hoạt động du lịch. - Xuất khẩu sức lao động. Các nguồn vốn từ đầu tư nước ngoài, vay nợ, viện trợ… chúng ta đều phải trả bằng các hình thức khác. Để nhập khẩu nguồn vốn quan trong nhất là từ nhập khẩu. Xuất khẩu quyết định quy mô tốc độ của nhập khẩu. Thời kỳ 1986 đến 1990 nguồn thu của nước ta từ xuất khẩu chiếm 3/3 tổng nguồn thu ngoại tệ, năm 1994 xuất khẩu đã đảm bảo được 80% nhập khẩu so với 24,6% năm 1994. Với xu hướng này, các năm sau kim ngạch đều tăng lên so với năm trước đó. Xuất khẩu góp phần dich chuyển lại cơ cấu kinh tế hướng ngoại Thay đổi cơ cấu sản xuất và tiêu dùng một cách có lợi nhất, đó là thành quả của cuộc cách mạng khoa học, công nghẹ hiện đại. Sự tác động của xuất khẩu đối với sản xuất và chuyển dich cơ cấu kinh tế có thể được nhìn nhận theo các hướng sau: - Xuất khẩu sản phẩm của nước ta cho nước ngoài - Xuất phát từ nhu cầu của thị trường thế giới để tổ chức sản xuất những sản phẩm nước khác cần. Điều đó có tác dụng đến chuyển dịch cơ cấu kinh tế, thúc đẩy sản xuất phát triển. - Xuất khẩu tạo điều kiện cho các ngành liên quan có cơ hội phát triển thuận lợi.Ví dụ, khi phát triển hàng mỹ nghệ xuất khẩu sẽ tạo cơ hội cho phát triển các ngành trồng trọt cây cối, cây đay, ngành nhuộm… Sự phát triển của các ngành chế biến thực phẩm xuất khẩu kéo thực sự phát triển của ngành công nghiệp chế tạo thiết bị. - Xuất khẩu tạo ra khả năng mở rộng thị trường tiêu thụ, cung cấp đầu vào cho sản xuất, khai thác tối đa cho sản xuất trong nước. - Xuất khẩu tạo ra những điều kiện kinh tế kỹ thuật nhằm đổi mới thường xuyên năng lực sản xuất trong nước. Nói cách khác xuất khẩu với cơ sở tăng thêm vốn và kỹ thuật công nghệ tiên tiến từ các quốc gia bên ngoài vào Việt Nam nhằm hiện đại hoá nước ta. - Thông qua xuất khẩu, hàng hoá Việt Nam sẽ tham gia cuộc cạnh tranh trên thị trường quốc tế về giá cả, chất lượng. Cuộc cạnh tranh này đòi hỏi phải tổ chức lại sản xuất cho phù hợp với thị trường quốc tế. - Xuất khẩu đòi hỏi các doanh nghiệp phải luôn đổi mới và hoàn thiện công tác quản lý sản xuất, kinh doanh, nâng cao chất lượng sản phẩm, hạ giá thành. . Xuất khẩu tạo thêm công ăn việc làm và cải thiện đời sống nhân dân: Trước hết, sản xuất hàng xuất khẩu thu hút hàng triệu lao động, tạo ra nguồn vốn để nhập khẩu vật phẩm tiêu dùng thiết yếu phục vụ đời sống nhân dân. Sản xuất hàng hoá xuất khẩu là lĩnh vực mang lại lợi nhuận cao, chính vì vậy có thể mang lại mức lương cao cho những lao động hoạt động trong lĩnh vực này, nâng cao mức sống cho người lao động. . Xuất khẩu là cơ sở để mở rộng và thúc đẩy các quan hệ kinh tế đối ngoại của nước ta: - Xuất khẩu và các quan hệ kinh tế đối ngoại làm cho nền kinh tế nước ta gắn chặt với phân công lao động quốc tế. Thông thường hoạt xuất khẩu ra đời sớm hơn các hoạt động kinh tế đối ngoại nên nó thúc đẩy các quan hệ khác phát triển. Chẳng hạn xuất khẩu và sản xuất hàng hoá xuất khẩu thúc đẩy quan hệ tín dụng đầy tư, vận tải quốc tế…ngược lại, chính các quan hệ kinh tế đối ngoại lại tạo điều kiện cho mở rộng sản xuất . Tóm lại, đẩy mạnh xuất khẩu được coi là vấn đề có ý nghĩa chiến lược để phát triển kinh tế, thực hiện công nghiệp hoá và hiện đại hoá đất nước. II. Các nội dung chủ yếu của hoạt động kinh doanh xuất khẩu: 1, Nghiên cứu thị trưòng, ký kết hợp đồng xuất khẩu: Nghiên cứu thị trường trong kinh doanh quốc tế là một loạt các thủ tục và kỹ thuật được đưa ra để giúp các nhà kinh doanh có đầy đủ các thông tin cần thiết, từ đó đưa ra các quyết định chính xác. Nghiên cứu thị trường là một quá trình tìm kiếm khách quan và có hệ thống cùng với sự phân tích những thông tin cần thiết để giải quyết vấn đề Marketing. Bởi vậy nghiên thị trường đang đóng một vai trò để giúp các nhà kinh doanh đạt hiệu quả cao trong công tác kinh doanh và các nhà Marketing nắm bắt kịp thời, đúng các nhu cầu. Nghiên cứu thị trường thực chất là phương pháp đã được tiêu chuẩn hoá có hệ thống và tỷ mỉ với mục đích tìm ra những điều cần thiết, thích hợp để tìm thị trường cho các hàng hoá, dịch vụ nào đó, trong một khoảng thời gian và nguồn lực hạn chế . Nghiên cứu thị trường hàng hoá để các nhà Marketing biết được quy luật vận động của nó. Mỗi thị trường hàng hoá có quy luật vận động riêng, những quy luật này thể hiện qua việc biến đổi về nhu cầu, sự cung cấp và giá cả trên thị trường đó. Nắm vững các quy luật về thị trường hàng hoá giúp các nhà quản trị lập chiến lược Marketing xuất khẩu chung cho các hàng hoá của doanh nghiệp và giải quyết các vấn đề thực tiễn trong kinh doanh. Sau khi nghiên cứu thị trường, có những thông tin chính xác về thị trường đó, chúng ta cần tìm kiếm đối kinh doanh. Trong mỗi thường vụ kinh doanh, các nhà kinh doanh cần phải ký kết hợp đồng nhằm mục đích tránh rủi ro. Hợp đồng là văn bản bằng chứng ghi rõ những điều khoản của hai bên trên giấy trắng mực đen có chữ ký và dấu của hai bên. Hợp đồng trong buôn bán quốc tế là rất cần thiết. Bởi vì trong kinh doanh thương mại quốc tế giữa các nước khác nhau về ngôn ngữ, pháp luật, chính trị, tôn giáo, tập quán. 2. Xin giấy phép xuất khẩu hàng hoá (nếu cần) Giấy phép xuất khẩu hàng hoá là vấn đề qua trọng đầu tiên về mặt pháp lý để tiến hành các khâu khác để tiến hành xuất khẩu hàng hoá. Với hướng hợp tác quốc tế. Nhà nước tạo thuận lợi cho các đơn vị sản xuất kinh doanh làm hàng hoá xuất khẩu và xuất khẩu những hàng hoá không trái quy định của nhà nước. Nhà nước quản lý xuất khẩu bằng quota và bằng luật pháp, hàng hoá và đối tượng quản lý. Thực tế nước ta, trước 15.12.1995 giấy phép xuất khẩu là một phần quản lý hết sức rộng rãi. Nhưng tốc độ và quy mô xuất khẩu ngày càng gia tăng mạnh mẽ nên giấy phép xuất khẩu trở thành vật cản trở, kéo dài thời gian, gây rắc rối về mặt thủ tục, hạn chế hoạt động xuất khẩu. Mặt khác tồn tại giấy phép xuất khẩu còn có giấy phép kinh doanh xuất khẩu cũng là một thủ tục bắt buộc. Vì vặy ngày 15.12.1995, Chính phủ ra quyết định 89/CP quy định giấy phép kinh doanh chuyển cho các doanh nghiệp muốn xuất khẩu phục vụ hoạt động kinh doanh sản xuất đều phải xin giáy phép. 3. Chuẩn bị hàng xuất khẩu: Hiện nay nước ta không chỉ có các doanh nghiệp thương mại lớn là công tác xuất khẩu mà còn có nhiều các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh là công tác xuất khẩu trực tiếp với nước ngoài. Do vậy đối với các doanh nghiệp ngoại thương kinh doanh xuất khẩu, chuẩn bị hàng xuất khẩu gồm các công đoạn sau: - Thu gom tập trung thành lô hàng xuất khẩu. - Đóng gói bao bì hàng xuất khẩu. - Kẻ ký mã hiệu hàng xuất khẩu.  4, Kiểm tra chất lượng hàng hoá xuất khẩu: Đây là công việc cần thiết trong các công đoan thực hiện hợp động kinh doanh xuất khẩu. Các nhà xuất khẩu, trước khi chuyển hàng đi, phải có nghĩa vụ kiểm tra về phẩm chất, số lượng, trọng lượng …(hay còn gọi là kiểm nghiệm). Nếu là hàng hoá thực vật phải kiểm tra khả năng lây lan bệnh tật (gọi là kiểm tra).Việc kiểm nghiệm và kiểm tra phải được tiến hành ở hai cấp: cơ sở và cửa khẩu. Trong đó kiểm tra ở cơ sở do phòng KCS tiến hành, có vai trò quyết định có tác dụng triệt để nhất. Kiểm tra ở cửa khẩu có tác dụng kiểm tra lại kết quả ở cấp cơ sở. 5, Thuê tàu lưu cước: Trong quá trình thực hiện hợp đồng mua bán ngoại thương, việc thuê tàu chở hàng phụ thuộc vào các căn cứ sau đây: - Những điều khoản của hợp đồng mua bán. - Đặc điểm hàng hoá mua bán. - Điều kiện vận tải. Ví dụ: nếu điều kiện cơ sở giao hàng của hợp đồng là CIF thì đơn vị xuất khẩu phải thuê tàu giao hàng. 6, Mua bảo hiểm: Chuyên chở hàng bằng đường biển thường gặp nhiều rủi ro, tổn thất. Bởi vậy trong kinh doanh xuất khẩu, bảo hiểm hàng hoá đường biển là loại bảo hiểm hàng hoá phổ biến nhất. Các đơn vị kinh doanh khi cần mua bảo hiểm đều mua tai tổn công ty Bảo Hiểm Việt Nam. Hợp đồng bảo hiểm gồm hai loại: hợp đồng bảo hiểm bao là hợp đồng chủ yếu. Khi ký kết hợp đồng bảo hiểm cần nắm vững các điều khoản bảo hiểm: bảo hiểm mọi rủi ro (điều kiện A), bảo hiểm có buồi thường tổn thất riêng, (điều kiện B), bảo hiểm miễn bồi thường tổn thất riêng (điều kiện C) và một sổ điều kiện đặc biệt như: bảo hiểm chiến tranh, bảo hiểm đình công…  7. Làm thủ tục hải quan: Hàng hoá vận chuyển qua biên giới quốc gia. Để xuất khẩu đều phải làm thủ tục hải quan. Thủ tục hải quan là công cụ để quản lý hành vi Buôn bán theo pháp luật của nhà nước, để ngăn chặn xuất khẩu qua biên giới, kiểm tra giấy tờ có sai sót giả mạo không, để thống kê số liệu về hàng hoá xuất khẩu. Việc làm thủ tục hải quan gồm có 3 bước sau: - Khai báo hải quan - Xuất trình hàng hoá - Thực hiện các quyết định của hải quan sau khi kiểm tra giấy tờ. 8, Giao nhận hàng với tàu: Thực hiện giao nhận hàng hoá theo hợp đồng, đến thời hạn giao hàng các nhà xuất khẩu phải làm thủ tục giao nhận hàng. - Nếu hàng hoá được giao bằng đường biển, chủ hàng phải tiến hành các việc sau: + Căn cứ vào chi tiết hàng hoá xuất khẩu lập bảng đăng ký hàng chuyên chở. + Xuất trình bản đăng ký chuyên chở cho người vận tải để lấy hồ sơ xếp hàng. + Bố trí phương tiện đưa hàng vào cảng, xếp hàng lên tàu. + Lấy biên lai thuyền phó và đổi biên lai thuyền phó lấy vận đơn đường biển. Vận đơn đường biển phải là vận đơn hoàn hảo, đã bốc hàng và phải chuyển nhượng được. Vận đơn phải chuyển về bộ phận kế toán để lập bộ chứng từ thanh toán. - Nếu hàng hoá được vận chuyển bằng đường sắt, chủ hàng phải kịp thời đăng ký với cơ quan đường sắt để xin cấp toa xe phù hợp với tính chất và khối lượng của hàng hoá. Khi đã được cấp toa xe, chủ hàng tổ chức bốc xếp, niêm phong kẹp chì và các chứng từ vận tải, trong đó chủ yếu là vận đơn đường sắt. Vận đơn đường sắt chuyển về phòng kế toán để lập bộ chứng từ thanh toán. - Nếu hàng được chuyên chở bằng Container thì giao theo hai phương thức + Hàng chiếm đủ một container thì chủ hàng phải đăng ký thuê container, chịu chi phí chuyển container rỗng về cơ sở sản xuất của mình, đóng hàng vào container và chuyển ra ga để giao hàng cho người vận tải. + Hàng chưa đủ một container thì chủ hàng phải làm đăng ký hàng chuyên chở xuất trình cho người vận tải. Sau khi được chấp nhận chở hàng, chủ hàng đưa hàng đến ga container để giao cho người vận tải. Cơ quan vận tải chịu trách nhiệm đóng hàng vào container và bốc hàng lên tàu. 9, Thủ tục thanh toán: Đây là khâu cuối cùng và là khâu thể hiện kết quả của quá trình kinh doanh xuất khẩu. Do đặc điểm buôn bán với nước ngoài nên thanh toán trong thương mại quốc tế có nhiều hình thức. Sau đay là hai phương thức thanh toán chủ yếu: - Thanh toán bằng tín dụng ( L/C): Thư tín dụng là một loại giấy phép mà ngân hàng bảo đảm hoặc hứa hẹn sẽ trả tiền. Thanh toán tiền hàng bằng L/C là một phương thức thanh toán bảo đảm hợp lý, thuận tiện, an toàn, hạn chế rủi ro cho cả bên mua và bên bán. Nếu trong hợp đồng xuất khẩu quy định thanh toán bằng L/C thì: Người xuất khẩu đôn đốc người nhập khẩu mở L/C đúng hạn mà nội dung như hợp đồng quy đinh. Sau khi nhận được L/C, người xuất khẩu phải kiểm tra so sánh với nội dung và điều kiện ghi trong hợp đồng. Nếu có chỗ chưa phù hợp thì yêu cầu người nhập khẩu sửa bằng văn bản. Có L/C người xuất khẩu tiến hành thực hiện hợp đồng. Đến thời hạn giao hàng, cùng với việc giao hàng người xuất khẩu phải lập bộ chứng từ hoàn hảo phù hợp với nội d