Bằng lăng ổi

B»ng l¨ng æi •B»ng l¨ng æi, S¸ng æi, - Lagerstroemia calyculata Kurz. - Hä Tö vi (Lythraceae) •C©y gç lín, nhì, gèc cã b¹nh, c©y cao tíi 30m, rông l¸ vµo mïa kh«. Vá mÇu n©u x¸m vµng, bong m¶ng m¸ng ®Ó l¹i líp vá nhÉn nh­ng gå ghÒ, cã mµu x¸m tr¾ng xen lÉn nh÷ng m¶nh mµu vµng lôc. ThÞt vá vµng nh¹t, nhiÒu s¬. C©y ®«i khi cã gai gi¶ do cµnh t¹o ra. Cµnh nhá, lóc non cã l«ng mµu vµng. •L¸ ®¬n mäc g©n ®èi cuèng l¸ ng¾n, l¸ h×nh trÊi xoan ®Çu l¸ cã mòi nhän, ®u«i l¸ h¬i trßn, tï vµ lÖch, kÝch th­íc 7-14 x 2,5-5cm. G©n l«ng chim víi 10-13 ®«i g©n bªn, l¸ non mÆt sau cã l«ng, l¸ giµ nh½n, cuèng l¸ 2cm. •Hoa tù xim viªn thïy ë ®Ønh cµnh, hoa l­ìng tÝnh, c¸nh ®µi 6 hîp gèc, c¸nh trµng 6 mµu hång tr¾ng. Nhi hoa nhiÒu, bÇu th­îng 5-6 «, mçi « nhiÒu no·n. •Qu¶ nang 5-6 «, mçi « nhiÒu h¹t, h¹t cã c¸nh ë ®Çu, gèc qu¶ cã c¸nh ®µi tån l¹i hîp gèc «m lÊy mét phÇn qu¶. •Hoa th¸ng 6-7, qu¶ 3-4 n¨m sau. •C©y ­a s¸ng, ­a ®Êt s©u m¸t. C©y mäc r¶i r¸c hay côm vµi chôc c©y hay vµi ba c©y gÇn nhau trong rõng th­êng xanh, rõng nöa rông l¸ vµ ë tÇng cao trong rõng. C©y t¸i sinh chåi vµ h¹t tèt, sinh tr­ëng chËm. •C©y ph©n bè réng ë §«ng d­¬ng. T¹i ViÖt Nam c©y ph©n bè tõ Qu¶ng trÞ trë vµo c¸c tØnh phÝa nam vµ T©y Nguyªn. C©y cho gâ d¸c tr¾ng, lâi vµng hay n©u, gç cøng, khã gia c«ng nh­ng kÐm bÒn. th­êng dïng trong x©y dùng vµ ®ãng ®å ®¹c th«ng th­êng trong nhµ. B»ng l¨ng c­êm •B»ng l¨ng c­êm, B»ng l¨ng l¸ hÑp Lagerstroemia angustifolia Pierre et Lann. - Hä Tö vi (Lythraceae) •C©y gç lín, gèc vµ th©n cã Ýt mói, rông l¸ mïa kh«. Vá mÇu n©u x¸m vµng, nøt däc ®Òu vµ bong m¶ng máng ®Ó l¹i líp vá nhÉn cã mµu x¸m vµng sau dµy lªn l¹i bÞ nøt däc. Vá ®Ïo ra cã mµu vµng nh¹t, C©y ®«i khi cã gai gi¶ do cµnh t¹o ra. Cµnh nhá, m¶nh. •L¸ ®¬n mäc g©n ®èi cuèng l¸ ng¾n, l¸ h×nh trÊi xoan dµi, ngän gi¸o hÑp, ®Çu l¸ nhän, ®u«i l¸ nªm, kÝch th­íc 7-14 x 2,5-5cm. G©n l«ng chim víi 10-12 ®«i g©n bªn, l¸ non mÆt sau cã l«ng, l¸ giµ nh½n, cuèng l¸ 2cm, l¸ rôngmµu vµng ®á. •Hoa tù xim viªn thïy ë ®Ønh cµnh, hoa nhá vµ cuèng hoa tù cã nhiÒu l«ng mÞn, hoa l­ìng tÝnh, c¸nh ®µi hîp gèc ®Ønh xÎ 6 thuú, c¸nh trµng 6 mµu tÝm, ®Ønh trßn. Nhi hoa nhiÒu xÕp nhiÒu vßng, bÇu th­îng 5-6 «, mçi « nhiÒu no·n. Hoa th¸ng 6-7, qu¶ th¸ng 3-4 n¨m sau. Qu¶ nang h×nh trøng 5-6 «, mçi « nhiÒu h¹t, h¹t cã c¸nh ë ®Çu, gèc qu¶ cã c¸nh ®µi tån l¹i hîp gèc «m l©y 1/3 qu¶. •C©y ­a s¸ng, ­a ®Êt s©u m¸t tho¸t n­íc. C©y mäc r¶i r¸c hay côm vµi ba c©y gÇn nhau trong rõng th­êng xanh, rõng nöa rông l¸ vµ ë tÇng cao trong rõng. C©y t¸i sinh chåi vµ h¹T¸u mËt tèt, sinh tr­ëng chËm. •C©y cho gâ nhãm I, v©n gç ®Ñp dïng ®ãng ®å ®¹c quý. B»ng l¨ng n­íc •B»ng l¨ng tÝm (B»ng l¨ng n­íc) - Lagerstroemia speciosa (L.) Pens. •C©y gç nhì cao tíi 15m, rông l¸ mét phÇn. Vá nøt däc mµu x¸m n©u. •L¸ ®¬n mäc gÇn ®èi kh«ng cã l¸ kÌm. PhiÕn l¸ h×nh tr¸i xoan. MÐp l¸ nguyªn. §Çu l¸ trßn cã mòi nhän. §u«i l¸ h×nh nªm réng. G©n l¸ h×nh m¹ng l­íi l«ng chim. •Hoa tù chïm hoÆc xim viªn chuú ë ®Çu cµnh. Hoa l­ìng tÝnh, ®Òu, mÉu 5. §µi 5-6 hîp gèc sèng dai cïng qu¶. C¸nh trµng 5-6 rêi. NhÞ rêi, nhiÒu. BÇu trªn, bÇu 2-6 «; Mçi « nhiÒu no·n; §Ýnh no·n trung trô. •Qu¶ nang n¨m «. H¹t cã c¸nh. Ph«i cã 2 l¸ mÇm. •C©y ­a s¸ng, ­a Èm, th­êng rông l¸ vÒ mïa kh«, ­a ®Êt phï sa, ®Êt dèc tô tÇng dµy, b»ng ph¼ng, hoÆc h¬i dèc. Kh¶ n¨ng t¸i sinh chåi h¹t tèt. •C©y cã ph©n bè ë mét sè tØnh MiÒn Nam. Gç nhãm III, C©y cã hoa mµu tÝm ®Ñp th­êng ®­îc trång lµm c¶nh, bãng m¸t. Bàng con, Bµng h«i •Cho¹i, Bàng con, Bµng h«i Terminalia bellirica (Gaertn.) Roxb.- Hä Bµng (Combretaceae) •C©y lín cao 30 – 35m, ®­êng kÝnh 0,6 -1m, cµnh c©y th­a vµ to ph©n theo tÇng, tan l¸ th× trßn vµ hÑp, rông l¸ mïa kh«, t¸n ph©n tÇng râ. Khi c©y ra qu¶ t¸n th­êng chuyÓn mµu n©u ®á. Vá th©n cã nhiÒu líp môc dµy, nøt däc s©u, bçng m¶nh máng, trong thÞt vá cã nhiÒu sîi däc tr¾ng, tÇng vá s¸t gç cã mµu hång. L¸ ®¬n mäc c¸ch hay gÇn ®èi tËp trung ®Çu cµnh, l¸ h×nh trøng ng­îc, ®Çu l¸ tï co mñi nhän ng¾n, gèc l¸ nhän hay tï, mÆt trªn nh½n, mÆt sau l¸ cã líp phÊn mèc. L¸ dµi 10 – 20cm, réng 6 – 12cm, ®Çu tï ®u«I nªm, cã 5-7 ®éi g©n phô, cuèn l¸ dµi 2 – 4cm. •Hoa tự b«ng, hoa lưỡng tÝnh, c¸nh ®µi 5, cã l«ng hung hîp gèc, c¸nh trµng kh«ng cã, nhÞ ®ùc 10, bÇu h¹. Gèc bÇu cã l«ng mÞn, bÇu cã 1« ph¸t triÓn. Th­êng cã 1 h¹t. •Qu¶ h¹ch h×nh tr¸i xoan dµi 3cm, réng 2cm. vá nh½n. Hoa th¸ng 5,6. Mïa qu¶ th¸ng 8,9. •C©y ph©n bæ ë ViÖt nam, Lµo, Campuchia, Th¸i lan. ë ViÖt nam c©y ph©n bè ë MiÒn trung vµ §«ng Nam bé. Loµi cã ph©n bè ë l©m tr­êng Tr­êng S¬n, Qu¶ng B×nh •C©y ­a s¸ng, ­a Èm. Th­êngmäc däc c¸c suèi trong rõng. •Gç dïng nh­ gç nhãm VI*, gç cã mµu n©u vµng, Ýt mèi mät, chÞu n­íc, dÔ gia c«ng. Dïng trong x©y dùng, ®ãng tµu thuyÒn. Chiªu liªu æi •Chiªu liªu æi Terminalia corticosa Pierre ex Lanessan - Hä Bµng (Combretaceae) •C©y nhë, cao 20 – 30m, ®­êng kÝnh 0,6 -1m, cµnh c©y th­a vµ to, tan l¸ th× trßn vµ hÑp, rông l¸ mïa kh«, t¸n ®«i khi ph©n tÇn. Khi c©y ra qu¶ t¸n th­êng chuyÓn mµu n©u ®á. Vá th©n cã nhiÒu líp môc dµy, nøt däc s©u, b«ng nh­ da æi, trong thÞt vá cã nhiÒu sîi däc tr¾ng, tÇng vá s¸t gç cã mµu ®á n©u. Cµnh non cã l«ng. •L¸ ®¬n mäc ®èi hoÆc gÇn ®èi h×nh tr¸i xoan trßn, ®Çu l¸ tï co mñi nhän ng¾n, gèc l¸ nhän hay tï, mÆt sau l¸ cã líp l«ng hung n©u. L¸ dµi 7 – 15cm, réng 6 – 15cm, cã 10 – 12 ®éi g©n phô, cuèn l¸ dµi 1 – 1,5cm, cã 2 tuyÕn h×nh chÐn ë ®Çu cuè. •Hoa tù b«ng viªn chuú, cuèn chung 10 – 15cm. Hoa nhá l­ìng tÝnh, c¸nh ®µi 5, cã l«ng mµu hung ®á hîp gèc, c¸nh trµng kh«ng cã, nhÞ ®ùc 10, bÇu h¹. Gèc bÇu cã l«ng mÞn mµu hung ®á, cã 2 no·n trong 1 ®«i. •Qu¶ trßn dÏt kh«ng cuèn ®­êng 2 - 2,5cm, mÐp vá cã c¸ng, phñ l«ng mµu ®á hung. •C©y ph©n bæ ë ViÖt nam, Lµo, Campuchia, Th¸i lan. ë ViÖt nam c©y ph©n bè ë T©y nguyªn, nam trung bé, T©y Ninh. •Mïa hoa th¸ng 5,6. Mïa qu¶ th¸ng 8,9. •C©y ­a s¸ng, chÞu ®­îc kh« h¹n, ®Êt nghÌo, chua. loµi thÝch khÝ hËu m­a mïa vµ mïa kh« ph©n biÖt. Th­êng mäc trong rõng th­a, rõng khép. •Gç cã mµu n©u vµng, Ýt mèi mät, chÞu n­íc, dÔ gia c«ng. Dïng trong x©y dùng, ®ãng tµu thuyÒn.