Bài thực hành tổng hợp về Tin học

1 Bài tập và thực hành số 9. BÀI THỰC HÀNH TỔNG HỢP. Giáo viên hướng dẫn: Thầy Trần Doãn Vinh. Sinh viên thực hiện: Tạ Duy Hoàng. 2 Giới thiệu chung. Kiểm tra bài cũ:  Hỏi: Các em cho biết chúng ta đã học những kĩ năng cơ bản nào trong hệ quản trị cơ sở dữ liệu Microsoft Access? Gợi động cơ:  Để tất cả các em có một cái nhìn tổng quát và củng cố kĩ năng làm việc với Access thì ngày hôm nay chúng ta sẽ đi vào bài thực hành tổng hợp. Bài thực hành tổng hợp có tính chất tổng hợp kiến thức cao. Thầy sẽ tạo điều kiện để các em thực hành có tính tự giác cao. Các bài hoàn thành sớm và chính xác sẽ được cộng điểm vào bài giữa kỳ. 3 Câu 1.  Tạo một cơ sở mới lấy tên là HOC_TAP.  Tạo các bảng dữ liệu trong CSDL HOC_TAP với cấu trúc được mô tả trong bảng đã cho, đặt khóa chính cho mỗi bảng, mô tả thuộc tính cho các trường trong mỗi bảng. 4 Cách giải quyết. Khởi động M.Access.  Cách1: Kích vào Start/Programs/Microsoft Office/Microsoft Access.  Cách 2: Kích vào biểu tượng của Access trên thanh Shortcut Bar , hoặc kích đúp vào biểu tượng Access trên Desktop.  Sau khi khởi động màn hình M.Access như sau: 5 a. Tạo tập tin mới trong Access.  Bước 1:Trong cửa sổ H1, kích vào:  File/New xuất hiện cửa sổ H2. 6 b. Tạo bảng.  B2: Kích vào Blank database (CSDL trắng), xuất hiện H3, chọn thư mục muốn lưu tệp (thường là chọn vào My Document, nhập tên tệp là HOC_TAP, kích vào nút lệnh Create. Xuất hiện H4. 7 Tạo bảng (tiếp).  Chọn mục Create Table in Design View để tạo bảng theo cách thông thường, các thao tác tạo bảng và vào thông tin cho bảng, tạo khóa chính cho bảng chúng ta đã đều được thực hành và học lý thuyết qua nhiều buổi.  Ở đây thầy chỉ xin đưa ra một ví dụ về một bảng trong ba bảng, các phần còn lại các em sẽ tự tìm hiểu. 8 Nạp dữ liệu cho bảng.  Lưu ý về phần General và Lookup với các bài có nhiều ràng buộc xung quanh đối tượng và bảng.  Thực hiện đặt tên trường vào Field Name, kiểu dữ liệu ở Data Type và mô tả ở Description, nhìn lên sau ta thấy cách tạo khóa chính là bôi đen toàn bộ trường học sinh sau đó bấm vào biểu tượng chìa khóa trên thanh công cụ. 9 Câu 2.  Thiết lập mối liên kết:  Giữa bảng BANG_DIEM với bảng HOC_SINH.  Giữa bảng BANG_DIEM với bảng MON_HOC  Sau khi đã tạo được các bảng BANG_DIEM, MON_HOC, HOC_SINH, để thiết lập mối liên kết giữa chúng ta làm như sau.  B1:Chọn Tools/Relationships.  B2:Kích phải chuột vào cửa sổ Relationships/chọn Show Table kích đúp vào các bảng muốn lập mối quan hệ, các bảng này sẽ được đưa vào cửa sổ quan hệ. 10 Kết quả thu được. 11 Câu 3.  Tạo biểu mẫu để nhập dữ liệu cho BANG_DIEM.  Nhập dữ liệu cho cả ba bảng (dùng cả hai cách: trực tiếp trong trang dữ liệu và dùng biểu mẫu vừa tạo. 12 a. Tạo Form. B1: Kích vào đối tượng Form, kích đúp vào lệnh . Ở khung Tables/Queries chọn table nguồn là BANG_DIEM. Hộp thoại sau xuất hiện: 13 Tạo Form (tiếp).  Theo yêu cầu của đề bài là nhập dữ liệu cho bảng điểm nên ta lấy nguồn từ bảng BANG_DIEM.  Kích dấu >> để chọn hết trường của Table vào Form ( nếu muốn chọn từng trường 1, chọn trường muốn đưa vào Form kích vào dấu >). Ở đây ta tiến hành chọn tất cả các trường vì chúng là cần thiết.  Sau đó ta kích Next, hộp thoại sau xuất hiện: 14 Tạo Form (tiếp).  Tiếp tục kích vào Next hộp thoại sau xuất hiện:  Chúng ta có thể có nhiều sự lựa chọn, ở đây thầy chọn mặc định là chọn theo kiểu cột, các em có thể thay đổi nếu muốn chọn kiểu khác. 15 Tạo Form (tiếp).  Kích Next hộp thoại sau xuất hiện, với hộp thoại này ta cũng có thể có nhiều sự lựa chọn cho việc chọn style (kiểu) cho Form. 16 Tạo Form (tiếp).  Đặt tên cho Form: NHAP_THONG_TIN_BANG_DIEM  kích vào Finish để kết thúc. 17 Kết quả. 18 b. Nhập dữ liệu cho các bảng. 19 Câu 4. Thiết kế một số mẫu hỏi để đáp ứng các yêu cầu sau: Hiển thị họ tên của một học sinh cùng với điêm trung bình của học sinh đó. Danh sách học sinh gồm họ và tên, điểm một môn học. Danh sách học sinh gồm họ và tên, tên môn học và điểm. 20 a. Hiển thị họ tên và điểm trung bình của học sinh đó. Từ hộp thoại: 21 Mẫu hỏi a.  Ta chọn vào Objects/Queries/Create Table in Design View (hoặc dùng thuật sĩ – Create table by using wizard).  Ở đây thầy làm theo cách 2, tức là sử dụng Create table by using wizard. Hộp thoại sau xuất hiện. 22 Mẫu hỏi a (tiếp).  Ở đây ta chọn 2 bảng là bảng BANG_DIEM và bảng HOC_SINH làm dữ liệu nguồn.  Nháy chuyển các trường Ho_dem, Ten, Diem_so (tương tự như trong Form của câu 3) để đưa vào mẫu hỏi.  Từ đó ta có được bảng, thao tác trên các trường Ho_dem, Ten, Ma_hoc_sinh ta chọn total là group by, riêng trường Diem_so ở total ta chọn hàm Avg để tính giá trị trung bình của điểm số cho học sinh. 23 Mẫu hỏi a (tiếp).  Sau khi thực hiện các bước lưu kết quả và chạy thử kết quả ở biểu tượng chìa khóa trên thanh công cụ. 24 Mẫu hỏi b.  Tương tự như phần a, ta có cách làm phần b như sau:  Ở đây ta chọn cả ba bảng làm dữ liệu nguồn. Các trường cần sử dụng là Ho_dem, Ten, Diem_so, Ten_mon_hoc.  Trong lưới Select Query, ở Criteria, tại cột Ten_mon_hoc ta ghi xâu tên môn học để trong dấu nháy kép (ở đây xin chọn là môn “ly”). 25 Câu 5.  Tạo báo cáo danh sách học sinh gồm họ tên, môn học, điểm. 26 Cách tiến hành. Từ hộp thoại:  Ta kích chọn Object/Reports/Create report in Design view hoặc Create report by using wizard. Ở đây chỉ xin nêu ra một cách thứ hai để các em thấy.  Kích chọn Create report by using wizard hộp thoại sau xuất hiện: 27 Báo cáo.  Dữ liệu được lấy từ cả ba bảng BANG_DIEM, HOC_SINH, MON_HOC vì các trường cần phải thể hiện trong báo cáo phải lấy từ dữ liệu từ ba nguồn trên.  Cách chuyển các trường tương tự như ở Form.  Sau khi hoàn thành việc chọn đầy đủ các trường theo yêu cầu đề bài, kích Next ta có: 28 Báo cáo (tiếp).  Kích Next một hộp thoại xuất hiện ta lựa chọn thứ tự hiển thị của các trường, ở đây ta chọn thứ tự theo đề bài là: Ho_ten, Ten_mon_hoc, Ma_mon_hoc, Diem_so. 29 Báo cáo (tiếp).  Kích Next xuất hiện hộp thoại, trong hộp thoại này học sinh có thể bỏ qua và tiếp tục kích Next hoặc điều chỉnh các thông số về chế độ in ra, chiều giấy… 30 Báo cáo (tiếp).  Kích Next xuất hiện hộp thoại, ở hộp thoại này ta có thể chọn style (kiểu) của báo cáo, có 6 chế độ và học sinh có thể bỏ qua phần này, đây chỉ là hình thức hiển thị, không ảnh hưởng đến kết quả cơ sở dữ liệu. 31 Báo cáo (tiếp).  Kích Next xuất hiện hộp thoại, hộp thoại này ta chú ý đến việc đặt tên cho báo cáo. 32 Báo cáo (tiếp).  Kích Next tiếp tục ta có hộp thoại sau xuất hiện: 33 Củng cố bài học.  Trong buổi ngày hôm nay chúng ta đã thực hành tổng hợp về Access và một số thao tác trên hệ quản trị CSDL này. Những vấn đề quan trọng đã đều nêu trong buổi thực hành. Những nội dung chính sau đây các bạn cần nhớ và lưu ý về rèn luyện kĩ năng cho thật tốt:  Nắm cách thiết kế Table.  Lập mối quan hệ giữa các bảng.  Nhập dữ liệu.  Nạp danh sách bằng mẩu hỏi.  Thiết kế biểu mẫu (Form) bằng Wizard tạo Form chính, phụ.  Lập báo cáo (Report). 34 Bài tập về nhà. 1. Tất cả những phần trong bài học (gồm phần 4.c và 3.b) về nhà tất cả các em phải thực hiện đầy đủ và kiểm chứng kết quả. 2. Thực hành lại bài giảng và hoàn thiện bài giảng, nộp lại cho thầy để lấy điểm. 3. Đọc và tìm hiểu bài mới cho tiết ngày hôm sau.