Bài giảng Tâm lí học trẻ em - Bài 1: Một số khái niệm cơ bản

8/11/20211TÂM LÍ HỌC TRẺ EMNỘI DUNGPhần 1 – 6 tiết LÍ THUYẾT VỀ SỰ PHÁT TRIỂN TÂM LÍ TRẺ EMPhần 2 – 15 tiết (12/3) ĐẶC ĐIỂM TÂM LÍ và CÁC HOẠT ĐỘNG CỦA HSTHPhần 3 – 9 tiết (6/3) TÂM LÍ HỌC DẠY HỌC VÀ GIÁO DỤC HSTH8/11/202128/11/20213MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢNTÂM LÍ LÀ GÌ?Ý nghĩ, tình cảm, cảm xúc của con ngườiChức năng của não Gắn liền với hành động 8/11/20214HIỆN TƯỢNGTÂM LÍQuá trình tâm lí(cảm giác, tri giác, tư duy, tưởng tượng)Trạng thái tâm lí(bâng khuâng, nghi ngờ, chú ý, ) Thuộc tính tâm lí(tính khí, tính cách, năng lực, ) 8/11/20215TÂM LÍ HỌC LÀ GÌ?Là một khoa học Nguyên cứu hành vi, tinh thần, tư tưởng con người 8/11/20216Hành vi, tinh thầnHoạt động thể chấtTrạng thái tâm líYếu tố bên ngoàiTÂM LÍ GIÁO DỤC LÀ GÌ?Nguyên cứu cách con người học như thế nàoẢnh hưởng của môi trường giáo dục đến tâm lí 8/11/20217Hành vi, tinh thầnHoạt động thể chấtTrạng thái tâm líYếu tố bên ngoàiTác động trong môi trường dạy và học8/11/20218LÍ THUYẾT VỀ SỰ PHÁT TRIỂN TÂM LÍ TRẺ EMQUAN NIỆM VỀ TRẺ EMTrẻ em là người dưới 18 tuổi.(theo Công ước LHQ về quyền trẻ em – 1989)“Trẻ em là công dân Việt Nam dưới 16 tuổi.”(theo Luật Bảo vệ, chăm sóc, và Giáo dục trẻ em – 2004) 8/11/20219ĐẶC ĐIỂM CHUNGTrẻ em là trẻ em.  Có quy luật phát triển riêng, khác người lớn.Trẻ em là con đẻ của thời đại  Chịu ảnh hưởng của các điều kiện xã hội, lịch sửSự phát triển tâm lí tuân theo quy luật xã hội8/11/202110QUY LUẬT CƠ BẢN VỀ SỰ PHÁT TRIỂN TÂM LÍ Tính không đồng đều của sự phát triển tâm líCơ thể (cân nặng, chiều cao, các bộ phận cơ thể,)Phẩm chất năng lựcLúc nhỏ: phát triển nhanh, mạnhLớn: chậm dần, yếu dần8/11/202111QUY LUẬT CƠ BẢN VỀ SỰ PHÁT TRIỂN TÂM LÍ Tính toàn vẹn của tâm líToàn vẹn, thống nhất, bền vữngTrạng thái tâm lí  đặc điểm tâm lí cá nhânPhụ thuộc vào động cơ chỉ đạo của trẻ(hiểu, tác động thực tế, nhu cầu)8/11/202112QUY LUẬT CƠ BẢN VỀ SỰ PHÁT TRIỂN TÂM LÍ Tính mềm dẻo và khả năng bù trừHệ thần kinh của trẻ mềm dẻo tác động giáo dục có thể làm thay đổi tâm líKhả năng bù trừ chứa năng tâm lí này yếu, thì có chức năng khác phát triển mạnh8/11/202113QUAN NIỆM SAI LẦM VỀ SỰ PHÁT TRIỂN TÂM LÍ Thuyết tiền địnhTâm lí = di truyền trong genThuyết duy cảmTâm lí = tác động của môi trườngThuyết hội tụ hai yếu tốTâm lí = 8/11/202114Di truyền (quyết định)Môi trường (điều kiện)QUAN NIỆM TÂM LÍ HỌC DUY VẬT BIỆN CHỨNG VỀ SỰ PHÁT TRIỂN TÂM LÍ TRẺ EM8/11/202115 Tâm lí = quá trình lĩnh hội kinh nghiệm của loài người Tâm lí = quá trình hình thành các hệ  thống chức năng não Trí tuệ = sự hình thành các hành động trí tuệ8/11/202116VAI TRÒ CỦA GIÁO DỤC VÀ SỰ PHÁT TRIỂN TÂM LÍ Dạy học và giáo dục có vai trò chủ đạoVạch ra chiều hướng cho sự phát triển nhân cáchTạo điều kiện cho tiềm năng được bộc lộBù đắp những thiếu hụt do khuyết tật / bệnh tậtUốn nắn những nét xấu tự phát của môi trường8/11/2021178/11/202118TỰ KIỂM TRACác quan điểm sau đây miêu tả tính chất của thuyết TL nào? 8/11/202119Trong sự phát triển của trẻ em, di truyền có vai trò quyết định, còn môi trường là điều kiện để biến những đặc điểm tâm lí đã được di truyền thành hiện thực.Sự phát triển tâm lí trẻ em là kết quả của quá trình hoạt động tích cực của trẻ.Sự tác động qua lại giữa di truyền và mội trường quyết định sự phát triển tâm lí của trẻ.Các quan điểm sau đây miêu tả tính chất của thuyết TL nào? 8/11/2021204. Sự phát triển tâm lí của trẻ em là quá trình trẻ lĩnh hội nền VHXH của loài người bằng hoạt động của chính mình.5. Trẻ sơ sinh như “tờ giấy trắng” mà người lớn muốn vẽ lên cái gì tùy ý.Các mô tả sau đây miêu tả quy luật phát triển tâm lí nào? 8/11/202121Khi một chức năng tâm lí nào đó phát triển yếu hoặc thiếu thì những chức năng khác phát triển mạnh hơn bình thường.Sự phát triển tâm lí là sự biến dần các trạng thái tâm lí thành các đặc điểm tâm lí cá nhân.Trẻ em càng nhỏ phát triển càng nhanh, càng mạnh, càng lớn lên thì tốc độ phát triển càng chậm dần.