Bài giảng Tài chính tiền tệ - Chương 2: Ngân sách nhà nước (Tài chính công)

6/11/2015 9:17 AM 1 NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC (TÀI CHÍNH CÔNG) 6/11/2015 9:17 AM 2 I. KHÁI NIỆM, ĐẶC ĐIỂM, VAI TRÒ 1. Khái niệm NSNN là toàn bộ các khoản thu chi của NN đã được cơ quan NN có thẩm quyền quy định NSNN là tổng thể các mối quan hệ về KT TC giữa nhà nước với nền KT XH và phát sinh trong quá trình phân phối, sử dụng các quỹ tiền tệ của NN NSNN là quỹ tiền tệ tập trung lớn nhất của NN 6/11/2015 9:17 AM 3 2. Đặc điểm của NSNN Có tính pháp lý cao Hoạt động của NSNN là hoạt động gồm có 2 mặt thu và chi Hoạt động của NSNN nhằm phục vụ lợi ích chung của toàn bộ nền KTXH NSNN bao gồm nhiều quỹ tiền tệ khác nhau 6/11/2015 9:17 AM 4 3. Vai trò của NSNN NSNN là công cụ quan trọng nhất để tiến hành tập trung các nguồn lực tài chính NSNN là công cụ dùng để điều chỉnh về mặt vĩ mô các hoạt động KTXH 6/11/2015 9:17 AM 5 II. NỘI DUNG CỦA NSNN 1. Thu của NSNN Tất cả những khoản tài vật chất mà NN huy động và tập trung vào quỹ NSNN để đáp ứng nhu cầu chi tiêu của NN Các nguồn thu của NSNN Thuế Thu từ hoạt động kinh tế của nhà nước Phí và lệ phí Vay nợ 6/11/2015 9:17 AM 6 2. Chi của NSNN Là quá trình phân phối và sử dụng quỹ NSNN nhằm thực hiện các chức năng KT – XH của NN đồng thời trang trải các chi phí cho bộ máy nhà nước Các khoản chi Chi thường xuyên Chi sự nghiệp Chi quản lý NN Chi quốc phòng, an ninh và trật tự an toàn XH Chi đầu tư Trả nợ 6/11/2015 9:17 AM 7 3. Bội chi NS và giải pháp xử lý Bội chi khi: Tổng chi > Tổng thu Xử lý: Tiết kiệm chi thường xuyên Tiết kiệm và nâng cao hiệu quả chi đầu tư phát triển Tăng thu một cách hợp lý 6/11/2015 9:17 AM 8 III. TỔ CHỨC HỆ THỐNG NSNN VÀ PHÂN CẤP Hệ thống NSNN là tổng thể các cấp ngân sách gắn bó hữu cơ với nhau trong quá trình thực hiên nhiệm vụ của mình Nguyên tắc tổ chức hệ thống NS Đảm bảo tính thống nhất Phát huy tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm của mỗi cấp NS Tổ chức hệ thống NS 6/11/2015 9:17 AM 9 III. TỔ CHỨC HỆ THỐNG NSNN VÀ PHÂN CẤP Phân cấp ngân sách là sự phân chia quyền hạn và trách nhiệm trong việc quản lý điều hành thu chi của NSN Nội dung của phân cấp 6/11/2015 9:17 AM 10 IV. CHU TRÌNH QUẢN LÝ NSNN Hình thành NSNN Lập NSNN Phê chuẩn NSNN Thông báo NSNN Chấp hành NSNN Quyết toán NSNN