Bài giảng Tài chính tiền tệ - Chương 11: Ngân hàng thương mại - Sử Đình Thành

9/7/2009 1 NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI PGS.TS. SỬ ĐÌNH THÀNH 9/7/2009 2 NỘI DUNG NGHIÊN CỨU • Hình thành và phát triển ngân hàng • Chức năng ngân hàng thương mại • Phân loại ngân hàng • Các nghiệp vụ cơ bản • Thu nhập và chi phí ngân hàng 9/7/2009 3 HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN • Sự ra đời và phát triển của ngân hàng thương mại gắn liền với quá trình phát triển của nền kinh tế thị trường. • Trong thời kỳ đầu, khoảng thế kỷ 15 đến thế kỷ 18, các ngân hàng còn hoạt động độc lập với nhau và thực hiện các chức năng như nhau là trung gian tín dụng, trung gian thanh toán trong nền kinh tế và phát hành giấy bạc ngân hàng. • Đến thế kỷ 18, hệ thống ngân hàng tách ra thành ngân hàng trung gian và ngân hàng trung ương. 9/7/2009 4 CHỨC NĂNG NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 1. Chức năng trung gian tín dụng 2. Chức năng trung gian thanh toán 3. Chức năng cung cấp các dịch vụ tài chính 9/7/2009 5 Trung gian tín dụng 1. Nhận tiền gửi không kỳ hạn, có kỳ hạn 2. Nhận tiền gửi tiết kiệm của các tổ chức và các nhân. 3. Phát hành kỳ phiếu ngân hàng để huy động vốn trong xã hội. 1. Cho vay ngắn hạn, trung và dài hạn đối với các tổ chức kinh tế cá nhân. 2. Chiết khấu thương phiếu, giấy tờ có giá. 3. Cho vay tiêu dùng, cho vay trả góp và các hình thức cấp tín dụng khác. Trung gian thanh toán 1. Mở tài khoản tiền gửi giao dịch cho khách hàng 2. Quản lý và cung cấp các phương tiện thanh toán cho khách hàng . 3. Tổ chức và kiểm soát quy trình thanh toán giữa các khách hàng . Cung cấp các dịch vụ tài chính • Tư vấn tài chính: • Môi giới tài chính • Lưu ký chứng khoán • Mở tài khoản ký quỹ kinh doanh chứng khoán • Ngân quỹ và chuyển tiền thanh toán • Ủy thác bảo quản, thu hộ, chi hộ mua bán hộ. • Dịch vụ ngân hàng điện tử – Căn cứ vào phạm vi hoạt động và tính chất kinh tế ƒ Ngân hàng thương mại chuyên doanh và ƒ Ngân hàng thương mại tổng hợp. PHÂN LOẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI Phân loại ƒ Căn cứ vào tính chất sở hữu ƒ Ngân hàng thương mại nhà nước ƒ Ngân hàng thương mại cổ phần ƒ Ngân hàng thương mại liên doanh ƒ Chi nhánh ngân hàng nước ngoài ƒ Ngân hàng thương mại nước ngoài CÁC NGHIỆP VỤ CƠ BẢN Toång coäng nguoàn voánToång coäng taøi saûn 1.Nguoàn voán cuûa ngaân haøng (voán ñieàu leä, caùc quyõ vaø lôïi nhuaän chöa phaân phoái) 2.Nguoàn voán tín duïng (caùc loaïi tieàn gôûi, voán vay, phaùt haønh chöùng khoaùn) 1.Caùc khoaûn voán baèng tieàn 2.Voán tín duïng 3.Voán taøi saûn phuïc vuï kinh doanh ngaân haøng 4.Voán ñaàu tö taøi chính Nguoàn voánTaøi saûn (voán kinh doanh) Bảng cân đối tài sản của ngân hàng thương mại Nghiệp vụ tạo lập nguồn vốn - Nguốn vốn của ngân hàng + Vốn điều lệ + Các quỹ và lợi nhuận chưa phân phối - Nguồn vốn huy động + Nghiệp vụ huy động tiền gửi + Nguồn vốn đi vay + Nguồn vốn khác Nghiệp vụ sử dụng vốn – Nghiệp vụ dự trữ – Nghiệp vụ cho vay (nghiệp vụ tín dụng) – Nghiệp vụ đầu tư Các nghiệp vụ – Minh chứng bảng cân đối tài sản của NHTM • Ngân hàng ACB • Ngân hàng Sacombank