Bài giảng Tài chính tiền tệ - Chương 1: Bản chất, chức năng và vai trò của tài chính

6/11/2015 9:17 AM 1 BẢN CHẤT, CHỨC NĂNG VÀ VAI TRÒ CỦA TÀI CHÍNH 6/11/2015 9:17 AM 2 I. BẢN CHẤT CỦA TÀI CHÍNH 1. Sự ra đời, tồn tại và phát triển của tài chính Nền kinh tế HH và tiền tệ Sự tồn tài và hoạt động của nhà nước 6/11/2015 9:17 AM 3 2. Bản chất của nhà nước Trực quan, TC là một số tiền được hình thành trong quá trình phân phối và sử dụng để phục vụ cho nhu cầu của nhà nước, các đơn vị kinh tế, Trừu tượng, TC là quan hệ phân phối SP XH dưới hình thức giá trị 6/11/2015 9:17 AM 4 II. CHỨC NĂNG CỦA TÀI CHÍNH 1. Chức năng tập trung và phân phối các nguồn lực tài chính 2. Chức năng giám đốc 6/11/2015 9:17 AM 5 III. VAI TRÒ CỦA TÀI CHÍNH Là công cụ phân phối hữu hiệu trong nền KT – XH Là công cụ điều tiết hoạt động KT – XH Điều tiết SX Điều tiết tiêu dùng Điều tiết các mặt hoạt động khác: Văn hóa văn nghệ, thể dục, thể thao,... 6/11/2015 9:17 AM 6 IV. CẤU TRÚC HỆ THỐNG TÀI CHÍNH Tài chính công Tài chính trung gian Tài chính dân cư Tài chính doanh nghiệp Thị trường tài chính 6/11/2015 9:17 AM 7 V. CHÍNH SÁCH TÀI CHÍNH QUỐC GIA 1. Khái niệm CSTC quốc gia là 1 bộ phận của chính sách phát triển KTXH của NN nhằm đạt được các mục tiêu về KT, XH trong 1 giai đoạn CSTC quốc gia là 1 hệ thống các quan điểm, chủ trương, chính sách và biện pháp về TC để thực hiện các mục tiêu KT, XH trong từng giai đoạn phát triển của đất nước 6/11/2015 9:17 AM 8 2. Mục tiêu của CSTC quốc gia Ổn định và thúc đẩy nền KT phát triển Củng cố và nâng cao tiềm lực tài chính quốc gia Ổn định tiền tệ và kiểm soát lạm phát Tạo công ăn việc làm cho người lao động, từng bước nâng cao đời sống của nhân dân 6/11/2015 9:17 AM 9 3. Những quan điểm cơ bản trong CSTC Tập trung sức chuyển hướng cơ chế quản lý chính sách tài chính – tiền tệ kiểu “động viên tập trung” sang chính sách tài chính phân quyền tự chủ Phân biệt rõ chức năng, nhiệm vụ của tài chính nhà nước và tài chính doanh nghiệp Phân biệt rõ chức năng, nhiệm vụ của NSNN và tín dụng NH 6/11/2015 9:17 AM 10 3. Những quan điểm cơ bản trong CSTC Thực hiện cơ chế tài chính mở lành mạnh Chính sách tài chính phải giải phóng triệt để mọi nguồn vốn trong nước, của các thành phần kinh tế và của toàn dân để phát triển kinh doanh 6/11/2015 9:17 AM 11 3. Những quan điểm cơ bản trong CSTC Để phân phối và sử dụng các nguồn tài chính đảm bảo tạo ra cơ cấu kinh tế hợp lý và có hiệu quả, CSTC của NN cần xác định rõ các mục tiêu ưu tiên phát triển Việc xây dựng và thực hiện CSTC cần đứng trên quan điểm hệ thống 6/11/2015 9:17 AM 12 3. Những quan điểm cơ bản trong CSTC Việc xây dựng và thực hiện CSTC quốc gia ở nước ta còn thiếu kiến thức đầy đủ và thiếu kinh nghiệm về quản lý TC -> Đúc kết kinh nghiệm, khảo sát,... Coi trọng việc củng cố và nâng cao tính pháp lệnh của hoạt động TC 6/11/2015 9:17 AM 13 4. Nội dung của CSTC 1. Chính sách động viên nguồn vốn và phân phối vốn trong nền kinh tế 2. CSTC đối với doanh nghiệp 3. Chính sách đối với NSNN 4. CSTC ngoại hối 5. Chính sách tiền tệ và tín dụng