Bài giảng Phân tích Chính sách: Tài chính-Ngân sách - Đặng Văn Thanh

1Phân tích Chính sách Tài chính-Ngân sáchPGS.TS: Đặng Văn Thanh2 Phân tích Chính sách Tài chính-Ngân sách PGS.TS Đặng Văn Thanh3Các nội dung trình bày1-Chính sách tài chính và hoạch đinh chính sách tài chính2-Phân tích chính sách tài chính - ngân sách 3-Phân tích chính sách tài chính trên cơ sở báo cáo dự tóan NS và phương án phân bổ NS 4-Tình huống thảo luận : Chính sách tài chính trong nền kinh tế lạm phát cao4Khởi động Hãy ghi ra giấy 1 hoặc 2 chính sách tài chính ngân sách mà anh (chị) biết và cho là cần thiết, quan trọng trong tình hình hiện nay!5Tài chính Hệ thống các quan hệ phân phối dưới hinh thức giá trị toàn bộ của cải, tài sản quốc gia để hinh thành các quỹ tiền tệ sử dụng cho mục đích phát triển kinh tế, nâng cao đời sống nhân dân, bảo vệ đất nước. Chính sách tài chính bộ phận cấu thành của cơ chế quản lý kinh tế, tài chính, có vai trò quyết định trong điều hành và quản lý nền kinh tế, tài chính quốc gia. 6Một vài chính sách tài chính1-Chính sách huy động nguồn lực: Thuế, phí, công trái, ....2- Chính sách phân bổ nguồn lực: Đầu tư phát triển, chi cho các lĩnh vực3-Chính sách sử dụng nguồn lực: Khóan chi,kiểm sóat chi..4-Chính sách tài chính đối ngoại78Chính sách tài chínhPhát triển và Huy động nguồn lựcTổ chức và phân bổ nguồn lựcSử dụng đúng mục đích, có hiệu quả ngân quỹ quốc gia, ngân sách nhà nướcDuy trì các cân đối vĩ mô : cân đối ngân sách, cân đối thanh tóan, cân đối thương mại, nợ và vay nợ9CHÍNH SÁCH TÀI CHÍNHPhân bổ nguồn lựcSử dụng ngân quỹ quốc gia, ngân sách nhà nướcPhát triển và Huy động nguồn lực Duy trì các cân đối vĩ môDuy tri các cân đối vĩ mô1011Vai trò của tài chớnh- ngõn sỏch Điều tiết, phát triển kinh tế, Hình thành & Điều chỉnh cơ cấu kinh tếGiải quyết các v.đề xã hộiĐảm bảo an ninh quốc phòngĐiều tiết chu kỳ kinh tế12Chính sách Tài chính –ngân sáchGồm 3 bộ phận cấu thành1-Mục tiêu Tài chính : Khai thác, phát triển nguồn thu, thỏa mãn nhu cầu chi, giữ vững các cân đối lớn của nền kinh tế2-Các Giải pháp, biện pháp: nghệ thuật điều hành và quản lý. Cần sự lựa chọn và quyết sách phù hợp3-Hệ công cụ tài chính: Công cụ tài chính vĩ mô và vi mô :Tỷ giá, lãi suất, dự trữ bắt buộc, kiểm tra, kiểm sóat, thị trường mở...13Vai trò của Chính sách Tài chính 1-Chính sách tài chính quốc gia: tạo vốn, huy động và sử dụng nguồn vốn2-Có quan hệ qua lại và tác động chính sách kinh tế khác3-Tác động trực tiếp vào hệ thống tài chính-ngân sách : động viên thu nhập quốc dân hinh thành quỹ tiền tệ tập trung4.Là chỡa khúa giải quyết mối quan hệ Tài chớnh nhà nươc, Tài chớnh doanh nghiệp, Tài chớnh dõn cư14Vai trò của Chính sách Tài chính5-Thông qua chính sách thuế,Ch.sách phân phối,ch.sách tài trợ khuyến khích ph.triển kinh tế, chuyển dich cơ cấu.6.Tạo khuôn khổ pháp lý cho đầu tư, phát triển và tái tạo vốn7.Vay nợ, tiếp nhận viện trợ, đầu tư trực tiếp, hợp tác kinh doanh...15Hoạch định chính sách tài chính, ngân sách nhà nướcHoạch định Chính sách tài chính: -công việc có ý nghĩa quan trọng cho sự lành mạnh hoá nền tài chính quốc gia, - nhưng là công việc cực kỳ phức tạp và khó khăn. Hoạch định CSTC : -Thiết kế và xây dựng các chủ trương, giải pháp tài chớnh, ngõn sỏch -Lựa chọn cỏc cụng cụ tài chớnh, ngõn sỏch, tiền tệ phục vụ cho mục tiêu chung của sự phát triển kinh tế, của nền tài chính quốc gia hoặc một mục tiêu cụ thể nào đó của tài chính.16Sự kiện,Quyết sách lớnLựa chọn , xây dựng chính sáchQuyết định ban hànhPhương thức, nội dungThực thi, đánh giá Chính sáchQuy trình Họach định chính sách tài chính-ngân sách17 Xác định, lựa chọn mục tiêu, giải pháp cho mục tiêu Phương án của từng chính sách Nhận biết vấn đềTìm bản chất, nguyên nhân.Quy trình phân tích chính sách 18Đặc tính của chính sách tài chính ngân sáchTrên quan điểm hệ thống, CSTC phải thỏa mãn các đặc tínhTính phục tùng: Phục tùng mục tiêu kinh tế, thấp ph.tùng cao, ph. tùng tổng thểTính đầy đủ: trên tổng thểTính liên kết: hỗ trợ, thúc đẩy Tính kế thừa: Trước tạo tiền đề, sau phát huyTính lựa chọn: Lưa chọn & phối hợp gp19CHU KỲ KINH TẾHưng thịnh Phục hồi Phát triển Suy thóai Khủng hoảng20ĐỘ TRỄ trong thực hiện chính sách tài chính-ngân sáchĐộ trễ trongTh.giantừ khi xuất hiện cú sốc, sự kiện đến khi có chính sách(Th.g Cho nhận thức)Độ trễ ngoàiTh.gian từ khi ban hành đến khi phát huy tác dụng(Tac động chậm đến chi tiêu thu nhập, việc làm)21Phân tích Chính sách tài chínhTrong nền kinh tế vĩ mơTrong nền kinh tế không ổn địnhTrong nền kinh tế luôn ổn định22Phân tích Chính sách tài khóaCh.Sách nới lỏng Tăng đầu tư ôngTăng chi tiêu của CPGiảm thuếCh.sách thắt chặtGiảm đầu tư, giảm chi tiêu, tăng thuế23Phân tích cácQuy tắc cho chính sáchChính sách tài chính- ngân sáchCân bằng ngân sáchChính phủ không được tiêu số tiền nhiều hơn số mà chính phủ có được từ các khỏan thu NSNNCó hai khả năng Thâm hụt Thặng dưChính sách tiền tệ -Tốc độ tăng cung tiền không đổi: Ổn định kinh tế, việc làm , giá cả...: -Mục tiêu GDP danh nghĩa GDP danh nghĩa >tăng tiền-- giảm tổng cầu-Mức giá : Ổn định giá cả 24Phân tích chính sách tài chính trong nền kinh tế chuyển đổi1-Trước các biến động kinh tế Chủ động : Cần dự báo, cần chủ định rõ Thụ động: Tùy nghi, linh họat, không cứng nhắc 2- Cân nhắc cả yếu tố -kinh tế, chinh trị, xã hội, -cả tác động, lợi ích trong và ngoài25Nội dung phân tích chính sách tài chính –ngân sáchPhân tích và đánh giá hiệu quả của chính sáchXem xét quan hệ với chính sách kinh tế, tài chính khácNhìn nhận và đánh giá những trở ngại và trở lực26Phân tích chính sách tài chính-ngân sáchHiệu quả 1- kinh tế, mục tiêu vĩ mô: Việc làm,thu nhập, giá cả lãi suất, thâm hụt ngân sách, công nợ.. 2- Xã hội :Giáo dục, đào tạo, y tế , chăm sóc sức khỏe, văn hóa , đói nghèo 3- Chính trị : An ninh, ổn định chính trị -xã hội, vị thế quốc tế27Những trở ngại và trở lựcTrở ngại về chính trị : Cần thuyết phụcTrở lực về nguồn lực: nhân lực , tài lựcDiễn tiến của chu kỳ kinh tếTác động khó lường từ bên ngoài nền kinh tế28Nhận biết và đánh giá các vấn đề trong chính sách tài chính-ngân sáchHiện tượng tài chính, thu, chi và cân đối NSNhững lo ngại về lợi ích, sự bất ổnBản chất của hiện tượng, phạm vi ảnh hưởng, tác độngKhảo sát , thu thập, chọn lọc,đánh giá thông tin, tìm nguyên nhân : Quan sát, chiêm nghiệm, thống kê, điều tra....29Xác định , lựa chọn chính sách1 -Mục tiêu của các VĐ Tài chính, ngân sách: Thu, chi, cân đối, bền vững, ổn định... Mục tiêu cần Lượng hóa , giới hạn phạm vi2- Xây dựng & Lựa chọn các giải pháp: Đồng bộ, Liên kết, kế thừa, hiệu quả.khả thi..3- Hệ công cụ Tài chính: Thông tin, năng lực, công cụ kinh tế, quy phạm xã hội và biện pháp hành chính30Xây dựng phương án cho từng chính sách tài chínhDanh mục các Giải pháp tài chính, ngân sáchChú trọng chi phí , lợi íchBiện pháp thực hiện từng giải pháp31Đánh giá tác động của chính sách tài chính, ngân sáchTác động đến đời sống kinh tế xã hội đến các nhóm đối tượng,nhóm lợi ích thúc đẩy kìm hãm phát triển kinh tế đến môi trường Chi phí-lợi ích của các giải pháp32Đánh giá tác động của chính sách tài chính-ngân sáchTác động kinh tế : Vĩ mô, vi mô, đầu tư, năng lực cạnh tranh, chi phí , cơ cấu kinh tế, các cân đối lớn của nền kinh tếXã hội : việc làm, công bằng, lợi ích nhóm, giai tầng xã hội, y tế , giáo dục, văn hóa, an ninh..Môi trường : Thiên nhiên , sinh thái, nguồn nước, không khí...Chi phí, lợi ích : Đối với nhà nước , với nhân dân33Thảo luận nhómTình huống:Giá cả tăng, lạm phát cao, kinh tế gặp khó khăn.Nhà nước đã gỉam tốc độ tăng trưởng k.tế,ban hành hành 8 nhóm giải pháp và nhiều chính sách, tr. đó có hàng lọat ch.sách : -1- Chính sách tài chính, tài khóa thắt chặt, Giảm chi tiêu công, cắt giảm đầu tư từ NSNN Tăng thuế hàng nhập khẩu -2-Chính sách tiền tệ thắt chặt : giảm lượng tiền tệ cung ứng cho thị trường, giảm tốc độ tăng trưởng tín dụng, -3- Tăng lãi suất cơ bản, Điều hành tỷ giá linh họat, đồng VN mạnh.. 4- Ổn định giá cả, kiềm chế tăng gía : - Kiểm sóat giá cả, tăng, điều chỉnh giá theo lộ trình - Trợ cấp cho nông dân, ngư dân, người nghèoHãy phân tích các chính sách và đánh giá hiệu quả của ch.sách34Xin Chân thànhCÁM ƠN