Bài giảng Nguyên lý thống kê - Chương 1: Tổng quan về thống kê - Quỳnh Phương

Bài giảng NGUYÊN LÝ THỐNG KÊGV: Quỳnh Phương12Chương 1Tổng Quan Về Thống Kê3Nội dung của chươngThống kê là gì?Cơ sở lý luận & phương pháp luậnMột vài khái niệm thường dùng trong thống kêCác loại thang đoQuá trình nghiên cứu thống kê4Sự Phát Triển của Thống Kê Hiện ĐạiSự phát triển của toán học cho lý thuyết xác suấtNhu cầu của chính phủ về thu thập thông tin về công dân.Phát minh ra máy tính5Thống kê là gì?Khái niệmLà 1 hệ thống các phương pháp dùng để thu thập, tổng hợp và phân tích các con số phản ánh về hiện tượng nghiên cứu trong điều kiện thời gian và không gian nhất định nhằm tìm ra bản chất của hiện tượng hỗ trợ cho việc ra quyết định.6ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU CỦA THỐNG KÊĐối tượng nghiên cứu của Thống kê là MẶT LƯỢNG trong mối quan hệ mật thiết với mặt chất của các HIỆN TƯỢNG KINH TẾ - XÃ HỘI SỐ LỚN ở một điều kiện thời gian và địa điểm cụ thể.7Các phương pháp Thống kê Thống kê mô tả Thu thập và mô tả số liệuThống kê suy diễn Rút ra kết luận và/hoặc ra quyết định trên tổng thể chỉ dựa hoàn toàn vào mẫu điều tra.8Thống kê mô tảThu thập dữ liệuVd. Điều traTrình bày số liệuVd. Bảng biểu và Đồ thịĐặc trưng hóa số liệuVd. Trung bình mẫu = 9Thống kê suy diễnƯớc lượngVd. Ước lượng trọng lượng trung bình của tổng thể bằng cách dùng trọng lượng trung bình của mẫu. Kiểm định giả thiết thống kêVd. Kiểm định phát biểu cho rằng trọng lượng trung bình của tổng thể là 120 poundRút ra kết luận và/hoặc ra quyết định liên quan đến một tổng thể dựa trên kết quả từ mẫu.10Một số Thuật ngữ thường dùng trong Thống kêTỔNG THỂ (Population), MẪU (Sample) và ĐƠN VỊ THỐNG KÊ (Subject)TIÊU THỨC THỐNG KÊCHỈ TIÊU THỐNG KÊ11Tổng thể là gì?Tổng thể là tập hợp tất cả các đối tượng được xem xét.Đơn vị tổng thể là cơ sở để thu thập thông tin ban đầu cần cho quá trình nghiên cứu về tổng thể.Mẫu điều tra là một bộ phận của tổng thể được chọn ra để phân tích. 12TỔNG THỂ VÀ MẪU13Tiêu thức Thống kêLà đặc điểm của đơn vị tổng thể được lựa chọn để phục vụ cho mục đích nghiên cứuTiêu thức thuộc tínhTiêu thức số lượng14TÌNH HUỐNGSIÊU THỊ MINIMAX LÀM MỘT CUỘC NGHIÊN CỨU VỚI 1960 NGƯỜI TIÊU DÙNG ĐỂ TÌM HIỂU THÁI ĐỘ CỦA NGƯỜI TIÊU DÙNG ĐỂ PHÁT TRIỂN SP A CỦA CÔNG TY SAPASA. TRONG 1960 MẪU TRẢ LỜI, CÓ 1176 MẪU TRẢ LỜI HỌ SẼ MUA SP NẾU NÓ ĐƯỢC TUNG RA THỊ TRƯỜNG.CÂU HỎI:A- SIÊU THỊ SẼ THÔNG BÁO CHO CÔNG TY SAPASA NHƯ THẾ NÀO DỰA VÀO SỐ LƯỢNG NGƯỜI TIÊU DÙNG CHẤP NHẬN SP A.B – ĐÂY LÀ THỐNG KÊ MÔ TẢ HAY THỐNG KÊ SUY DIỄN?GIẢI THÍCH.15SIÊU THỊ MINIMAX SẼ TRÌNH BÀY KẾT QUẢ CỦA CUỘC KHẢO SÁT NHƯ SAUDỰA VÀO 1960 MẪU KHẢO SÁT, CHÚNG TÔI DỰ ĐÓAN RẰNG NẾU SP A TUNG RA THỊ TRƯỜNG THÌ CÓ 60% NGƯỜI TIÊU DÙNG SẼ MUA SP NÀY.(1176/1960)x100=60%16Tiêu thức thuộc tínhLà tiêu thức phản ánh tính chất hay loại hình của đơn vị tổng thể.Ví dụ:Tiêu thức giới tínhNamNữ17Tiêu thức Số lượngLà tiêu thức biểu hiện đặc trưng của các đơn vị tổng thể bằng con số cụ thể qua cân, đong, đo, đếm, Ví dụ:Tuổi : ,2 , , .100..13Lượng biến18Tiêu thức Số lượngLượng biến là các trị số cụ thể khác nhau của tiêu thức số lượng. Lượng biến rời rạc Lượng biến liên tục19Tiêu thức Số lượngLƯỢNG BIẾN RỜI RẠC: GIÁ TRỊ CÓ THỂ NHẬN MỘT TRỊ SỐ CỤ THỂ, CÓ THỂ ĐẾM ĐƯỢC.VD: SỐ LƯỢNG HỌC SINH TRONG 1 LỚP, SỐ NGƯỜI TRONG GIA ĐÌNH.20Tiêu thức Số lượngLƯỢNG BIẾN LIÊN TỤC: GIÁ TRỊ CÓ THỂ CÓ CỦA NÓ CÓ THỂ LẤP ĐẦY MỘT KHOẢNG TRÊN TRỤC SỐ.VD: CHIỀU CAO CỦA CÁC BẠN TRONG LỚP.15015121Chỉ tiêu Thống kêLà các trị số phản ánh các đặc điểm, các tính chất cơ bản của tổng thể thống kê trong điều kiện thời gian và không gian nhất định.Chỉ tiêu khối lượngChỉ tiêu chất lượng22Chỉ tiêu số lượng Là chỉ tiêu biểu hiện quy mô của tổng thể VD: Chỉ tiêu tổng sản phẩm quốc nội(GDP), Số lượng ngân hàng TMCP trên địa bàn Tp HCM.23Chỉ tiêu chất lượng Là chỉ tiêu biểu hiện tính chất, trình độ phát triển, trình độ phổ biến, quan hệ so sánh trong tổng thể. VD: chỉ tiêu giá cả, giá thành, năng suất lao động, năng suất cây trồng 24Các loại Thang đoThang đo dùng để lượng hóa hiện tượng nghiên cứu. Thang đo định danh Thang đo thứ bậc Thang đo khoảng Thang đo tỷ lệ Thang đo Likert25Thang đo định danh(Nominal scale)Là thang đo dùng cho các tiêu thức thuộc tính.Ví dụ:_ Giới tính = {Nam;nữ}Nam = 0 và nữ = 1_ Vùng kinh tế = {ĐBB,TBB, ĐBSH, BTB, NTB, ĐNB, ĐBSCL}26Thang đo thứ bậc(Ordinal Scale)Được sử dụng cho tiêu thức thuộc tính và tiêu thức số lượng.Trong thang đo này, giữa các biểu hiện của tiêu thức có quan hệ thứ bậc hơn kém. Ví dụ:Học vấn = {PT, CĐ – ĐH, SĐH}Ta có thể hiểu PT < CĐ – ĐH < SĐH27Thang đo khoảng(Interval Scale)Sử dụng cho các tiêu thức số lượng.Là thang đo thứ bậc, có khoảng cách giữa các biểu hiện là đều nhau.Giá trị 0 không mang ý nghĩa thực.Ví dụ:Nhiệt độĐiểm Toeic.28Thang đo LikertĐO LƯỜNG TRẠNG THÁI CẢM XÚC ĐỂ CHUYỂN TỪ THANG ĐO THỨ BẬC THÀNH THANG ĐO KHOẢNG (CHUYỂN TỪ BIẾN ĐỊNH TÍNH SANG BIẾN ĐỊNH LƯỢNG)VD: BẠN CÓ THÍCH CHƠI GAME ONLINE KHÔNG?RẤT THÍCH THÍCH BÌNH THƯỜNG KHÔNG THÍCH RẤT KHÔNG THÍCH1234529Thang đo Tỷ lệSử dụng cho tiêu thức số lượng.Thang đo tỷ lệ có đầy đủ các đặc tính của thang đo khoảng nhưng có khác biệt căn bản là: Giá trị 0 là một số thật. Sự so sánh tỷ lệ hoàn toàn có ý nghĩa.30Tình huống: - Điều tra dân số: giới tính, học vấn,Thang đo định danhThang đo thứ bậcThang đo khoảngThang đo tỷ lệGiới tínhHọc vấnNhiệt độLương31Một cuộc khảo sát được thực hiện bởi Bưu điện TP.HCM về việc sử dụng điện thoại di động (ĐTDĐ) qua những câu hỏi sau:Bạn có sử dụng ĐTDĐ (Có hoặc không)Tuổi của người sử dụng ĐTDĐ.Giới tính của người sử dụng ĐTDĐ.Số người trong gia đình bạn có sử dụng ĐTDĐ.Thu nhập của bạn Trung bình chí phí tiền điện thoại phải trả hàng tháng.Xếp loại các công ty hiện đang cung cấp dịch vụ về ĐTDĐ trong thành phố.32Tình huống: Khảo sát các nhân tố ảnh hưởng đến chiều cao. Cuộc điều tra bao gồm các câu hỏi:Chiều cao của bạn?Tuổi của bạn/độ tuổi của bạn?Cân nặng của bạn?Giới tính của bạn: Nam / nữChiều cao của cha và mẹ?Chế độ dinh dưỡng của bạn như thế nào? Rất đầy đủ  Trung bình  Rất thiếu33Quá trình Nghiên cứu Thống kê Mô tả các bước trong qui trình nghiên cứu;Giải thích tầm quan trọng của việc xác định đúng mục tiêu nghiên cứu;Xác định phương pháp nghiên cứu phù hợp với mục tiêu nghiên cứu;34Xác định mục tiêu nghiên cứuXác định thông tin cần thu thậpThiết kế nghiên cứu Thu thập dữ liệuPhân tích số liệu và Diễn giải ý nghĩaTrình bày kết quả