Bài giảng môn Thị trường tài chính - Chương 1: Tổng quan về thị trường tài chính - Trần Phương Thảo

02/01/2014 1 TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TPHCM KHOA NGAÂN HAØNG BAØI GIAÛNG MOÂN HOÏC THÒ TRÖÔØNG TAØI CHÍNH


  Ngöôøi thöïc hieän: TS. Traàn Phöông Thaûo Boä Moân Thị trường tài chính – Khoa Ngaân Haøng


  01/12/2013 CHÖÔNG 1 TOÅNG QUAN VEÀ THÒ TRÖÔØNG TAØI CHÍNH Tóm tắt nội dung • Nội dung chương này giới thiệu tổng quan về thị trường tài chính và các nội dung cơ bản liên quan đến hoạt động của thị trường. Các nội dung chi tiết trong chương bao gồm – Tổng quan về TTTC – Chức năng của TTTC – Cơ cấu của TTTC – Các công cụ trên TTTC - Thị trường tài chính là thị trường mà tại đó các nguồn vốn được luân chuyển giữa các chủ thể có khoản dư thừa về vốn và các chủ thể thiếu vốn - Thị trường chứng khoán là thị trường giao dịch các khoản truy đòi về khoản thu nhập trong tương lai giữa người mua và người bán - Thị trường vốn là thị trường mà tại đó các công cụ vay nợ dài hạn và các công cụ vốn được giao dịch giữa người mua và người bán 1. GIỚI THIỆU VỀ TTTC 02/01/2014 2 2. CHÖÙC NAÊNG CUÛA TTTC Huy ñoäng vaø daãn voán töø nôi thöøa sang nôi thieáu vaø phaân phoái voán laøm taêng naêng suaát vaø hieäu quaû cuûa toaøn boä neàn kinh teá Chuû theå cho vay -Hoä gia ñình -Doanh nghieäp -Chính phuû -Nöôùc ngoaøi Chuû theå ñi vay -Hoä gia ñình -Doanh nghieäp -Chính phuû -Nöôùc ngoaøi Thò tröôøng taøi chính Tài trợ trực tiếp Trung gian taøi chính Tài trợ gián tiếp V ố n Vốn Taïo tính thanh khoaûn cho taøi saûn taøi chính  Giaûm thieåu chi phí giao dòch vaø chi phí thoâng tin cho caùc chuû theå tham gia Khuyeán khích caïnh tranh vaø taêng hieäu quûa kinh doanh OÅn ñònh vaø ñieàu hoaø löu thoâng tieàn teä Xaùc ñònh giaù caû cuûa caùc taøi saûn taøi chính Thị trường nợ Thị trường vốn cổphần Thị trường sơ cấp Thị trường thứ cấp 3. CAÁU TRUÙC CUÛA THÒ TRÖÔØNG TAØI CHÍNH Thị trường trong nước Thị trường quốc tế Thị trường tiền tệ Thị trường vốn 4. CAÙC COÂNG CUÏ CUÛA TTTC 4.1 CAÙC COÂNG CUÏ CUÛA TT TIEÀN TEÄ Tín phieáu kho baïc (Treasury bills): do chính phuû phaùt haønh qua kho baïc, thôøi haïn thöôøng laø 3,6 vaø 12 thaùng, laõi suaát thaáp, coù tính an toaøn vaø thanh khoaûn cao vaø khoâng thanh toaùn laõi khi ñeán haïn, vaø thöôøng ñöôïc naém giöõ bôûi caùc ngaân haøng thöông maïi Caùc chöùng chæ tieàn göûi (Certificate of deposit- CD): laø coâng cuï vay nôï ñöôïc baùn bôûi caùc ngaân haøng cho nhöõng ngöôøi gôûi tieàn vaø cam keát traû moät khoaûn laõi nhaát ñònh vaø goác vaøo thôøi ñieåm ñaùo haïn. Caùc chöùng chæ tieàn gôûi coù theå ñöôïc baùn laïi treân thò tröôøng thöù caáp 02/01/2014 3 Thöông phieáu(Commercial paper): laø moät loaïi giaáy nhaän nôï ñaëc bieät ñöôïc phaùt haønh bôûi ngaân haøng hay moät doanh nghieäp, ngöôøi giöõ noù coù quyeàn ñoøi tieàn khi ñeán haïn. - Hoái phieáu: laø phieáu ghi nôï do cho vay kyù phaùt trao cho vay nôï , trong ñoù yeâu caàu ngöôøi vay nôï phaûi thanh toaùn moät soá tieàn nhaát ñònh khi ñeán haïn cho ngöôøi thuï höôûng. - Leänh phieáu : laø giaáy nhaän nôï do vay nôï kyù phaùt trao cho vay, trong ñoù vay nôï cam keát traû moät soá tieàn nhaát ñònh khi ñeán haïn cho ngöôøi cho va Chaáp nhaän cuûa ngaân haøng (Banker’s acceptances): laø moät giaáy do moät coâng ty phaùt haønh cam keát seõ thanh toaùn moät khoaûn tieàn nhaát ñònh vaøo moät thôøi ñieåm nhaát ñònh trong töông lai cho ngöôøi thuï höôûng vaø ñaõ ñöôïc ngaân haøng ñoùng daáu “chaáp nhaän”. Hôïp ñoàng cam keát mua laïi (Repurchase Agreements – repos) laø moät cam keát seõ mua laïi moät taøi saûn naøo ñoù ôû moät thôøi ñieåm trong töông lai 4. CAÙC COÂNG CUÏ CUÛA TTTC 4.2 CAÙC COÂNG CUÏ CUÛA THÒ TRÖÔØNG VOÁN  Coå phieáu: laø giaáy chöùng nhaän quyeàn sôû höõu vaø lôïi ích hôïp phaùp ñoái vôùi voán coå phaàn cuûa moät coâng ty coå phaàn. - Coå phieáu öu ñaõi - Coå phieáu thöôøng 4. CAÙC COÂNG CUÏ CUÛA TTTC – Người mua cổ phần là người chủ sở hữu của công ty – Cổ phần không có thời gian đáo hạn – Cổ phần thường được kỳ vọng các khoản thu nhập cao trong tương lai – Thu nhập cổ phần được xác định sau khi thanh toán các khoản nợ theo quy định Đặc tính của các công cụ thị trường vốn 4. CAÙC COÂNG CUÏ CUÛA TTTC 02/01/2014 4 Đặc tính của công cụ vay nợ – Người mua các công cụ vay nợ là người cung cấp vốn cho chủ thể phát hành, không phải ngườ sở hữu – Các công cụ nợ có thời gian đáo hạn cụ thể – Các công cụ nơ vay nợ được xác định theo các cam kết thanh toán và chủ thể phát hành có nghĩa vụ thanh toán – Thu nhập của nhà đầu tư nắm giữ công cụ nợ thường cố định hoặc được xác định trước 4. CAÙC COÂNG CUÏ CUÛA TTTC Caùc khoaûn tín duïng theá chaáp: laø caùc khoaûn cho vay ñoái vôùi caùc doanh nghieäp hoaëc caùc hoä gia ñình ñaàu tö vaøo caùc coâng trình kieán truùc, nhaø ôû, ñaát ñai, baát ñoäng saûn vaø duøng chính caùc taøi saûn naøy laøm theá chaáp cho khoaûn voán vay Caùc khoaûn tín duïng thöông maïi: laø caùc khoaûn cho vay trung vaø daøi haïn cuûa caùc NHTM cho ngöôøi tieâu duøng hoaëc caùc doanh nghieäp coù nhu caàu vay voán Chöùng chæ quyõ ñaàu tö: laø moät loaïi chöùng khoaùn do coâng ty quaûn lyù quõy ñaïi dieän cho moät quõy ñaàu tö chöùng khoaùn phaùt haønh, xaùc nhaän quyeàn höôûng lôïi cuûa NÑT ñoái vôùi quõy -Giới thiệu về thị trường tài chính -Các chức năng của thị trường tài chính -Cấu trúc của thị trường tài chính -Các công cụ của thị trường tài chính TÓM TẮT NỘI DUNG CHUẨN BỊ Tìm hiểu về các định chế tài chính trung gian như là - Ngân hàng thương mại - Ngân hàng đầu tư - Công ty chứng khoán - Quỹ đầu tư