Bài giảng môn Đường lối cách mạng Đảng Cộng sản Việt Nam - Chương 5: Đường lối xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa

ội trong từng bước, từng chính sách phát triển và bảo vệ môi trường - Thực hiện chính sách khuyến khích làm giàuĐi đôi với tích cực thực hiện giảm nghèoĐặc biệt ở các vùng nông thôn, miền núi, vùng dân tộc và các căn cứ cách mạng trước đây. Xây dựng hệ thống bảo hiểm xã hội đa dạng và linh họat phù hợp với yêu cầu cùa kinh tế thị trường định huớng xã hội chủ nghĩa. Phát triển đa dạng các hình thức tổ chức tự nguyện, nhân đạo,Họat động không vì mục tiêu lợi nhuận, chăm sóc các đối tượng bảo trợ xã hội. Hòan thiện luật pháp, chính sách về bảo vệ môi trường, có chế tài đủ mạnh đối với các trường hơp vi phạm,Xử lý triệt để những điểm ô nhiễm môi trường nghiêm trọng và ngăn chặn không để phát sinh thêm.e/ Hòan thiện thể chế về vai trò lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước và sự tham gia của các tổ chức quần chúng vào quá trình phát triển kinh tế - xã hội Vai trò lãnh đạo của Đảng thể hiện rõ ở chỗ chỉ đạo nghiên cứu lý luận và tổng kết thực tiễn để xác định rõ Cụ thể và đầy đủ hơn mô hình kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa Để tạo ra sự đồng thuận trong xã hội. Đổi mới và nâng cao vai trò, hiệu lực quản lý kinh tế của Nhà nước. Vai trò kinh tế của nhà nước thề hiện rõ ở chỗ phát huy mặt tích cực và hạn chế, ngăn ngừa mặt trái của cơ chế thị trườngTạo điều kiện thuận lợi để nền kinh tế thị trường phát triển theo định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập kinh tế quốc tế có hiệu quả. - Các tổ chức dân cử -Tổ chức chính trị - xã hội - Tổ chức xã hội, nghề nghiệp - Và nhân dân có vai trò quan trong trong phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. . Nhà nước phải tiếp tục : Hòan thiện luật phápCơ chếChính sáchTạo điều kiện để các tổ chức và nhân dân tham gia tích cực và có hiệu quả vào quá trình : Họach định Thực thi Giám sát luật pháp Các chủ trương phát triển kinh tế - xã hội3/ Kết quả, ý nghĩa, hạn chế và nguyên nhâna/ Kết quả và ý nghĩa- Một làSau hơn 20 năm đổi mới, nước ta đã chuyển đổi thành công từ thể chế kinh tế kế hoạch bao cấp sang thể chế kinh tế thị trường định hướng XHCN . Đường lối đổi mới của Đảng đã được thể chế hóa thành pháp luật, tạo hành lang pháp lý cho nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa hình thành và phát triển. Hai làChế độ sở hữu với nhiều hình thức và cơ cấu kinh tế nhiều thành phần được hình thànhTừ sở hữu tòan dân và tập thể, từ kinh tế quốc doanh và hợp tác xã là chủ yếu đã chuyển sang nhiều hình thức sở hữu nhiều thành phần kinh tế đan xen, hỗn hợpTrong đó sở hữu tòan dân những tư liệu sản xuất chủ yếu và kinh tế nhà nước giữ vai trò chủ đạo Điều đó đã tạo ra động lực và điều kiện thuận lợi cho giải phóng sức sản xuất, khai thác tiềm năng trong và ngòai nước vào kinh tế - xã hội. Ba là Các lọai thị trường cơ bản đã ra đời và từng bước phát triển trong cả nước, gắn với thị trường khu vực và thế giới. Cơ chế thị trường có sự quản lý của nhà nước đã và đang đi vào cuộc sống thay cho cơ chế kế họach hóa tập trung. Các doanh nghiệp, doanh nhân được tự chủ sản xuất, kinh doanh, cạnh tranh lành mạnh. Quản lý nhà nước về kinh tế được đổi mới từ can thiệp trực tiếp bằng mệnh lệnh hành chính vào họat động sản xuất,Kinh doanh sang quản lý bằng pháp luật, chính sách, quy họach, kế họach phát triển kinh tế - xã hội và các công cụ điều tiết vĩ mô khác.Bốn là :Việc gắn phát triển kinh tế với giải quyết các vấn đề xã hội, xóa đói, giảm nghèo đạt nhiều kết quả tích cực.Sau hơn 20 năm đổi mới, thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa đã hình thành và từng bước hòan thiện, thay cho thể chế kế họach hóa tập trung quan liêu, bao cấp. Thể chế kinh tế mới đã đi vào cuộc sống và phát huy hiệu quả tích cực, thúc đẩy tăng trưởng nhanh và bền vững, khắc phục được khủng hỏang kinh tế xã hộiTạo ra những tiền đề cần thiết đẩy nhanh quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa và sớm đưa nước ta ra khỏi tình trạng kém phát triển.b/ Hạn chế và nguyên nhânBên cạnh những kết quả, vẫn còn một số hạn chế như: Quá trình xây dựng, hòan thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa còn chậm, chưa theo kịp yêu cầu của công cuộc đổi mới và hội nhập kinh tế quốc tế. Hệ thống pháp luật, cơ chế, chính sách chưa đầy đủ, chưa đồng bộ và thống nhất. Vấn đề sở hữu, quản lý và phân phối trong doanh nghiệp nhà nước chưa giải quyết tốtGây khó khăn cho sự phát triển và làm thất thóat tài sản nhà nước, nhất là khi cổ phần hóa. Doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh tế khác còn bị phân biệt đối xử. Việc xử lý đến các vấn đề liên quan đến đất đai còn nhiều vướng mắc Các yếu tố thị trường và các lọai hình thị trường chưa phát triển đồng bộ, khoa học và công nghệ phát triển chậm Cơ cấu tổ chức, cơ chế vận hành còn nhiều bất cập kém hiệu quả cải cách hành chính chậm tệ nạn tham nhũng lãng phí khoảng cách giàu nghèo cao Nguyên nhân của hạn chế Việc XD thể chế kinh tế thị trường định hướng XHCN là vấn đề hoàn tòan mới chưa có tiền lệ lịch sử Nhận thức còn nhiều hạn chế do công tác lý luận chưa theo kịp Năng lực thể chế hóa và quản lý tổ chức thực hiện của Nhà nước còn chậm trong việc giải quyết các vấn đề xã hội . Vai trò tham gia họach định chính sách của các cơ quan dân cử và MTTQ đòan thể và xã hội nghề nghiệp còn yếu /Đường lối kinh tế trước đổi mới (Quan hệ quản lý) “CẤP - PHỎT; XIN – CHO”“NHà Nước”Đường lối kinh tế trước đổi mới (Quan hệ phân phối) Một bộ tem phiếu thời bao cấpĐường lối kinh tế trước đổi mới (Quan hệ kinh tế quốc tế) Quảng trường Đỏ và Lăng Lênin .Thủ đô Bắc Kinh, Mao Trạch Đông Những tìm tòi thử nghiệm của các địa phương cơ sở§/c NguyÔn Kim NgäcNguyªn BÝ th­ TØnh ñy VÜnh Phóc§Òn Hïng (Phó Thä)Kiến trúc sư của đường lối đổi mớiTổng bí thư Nguyễn Văn Linh(1986 – 1992) Đường lối đổi mới (Quan hệ sở hữu) “Đi đôi với việc phát triển kinh tế quốc doanh, kinh tế tập thể, tăng cường nguồn tích lũy tập trung của nhà nước và tranh thủ vốn ngoài nước, cần có chính sách sử dụng và cải tạo đúng đắn các thành phần kinh tế khác Bao gồm quốc doanh, tập thể, cá thể, tư bản tư nhân, tư bản nhà nước” (Trích Văn kiện đại hội VI, ĐCSVN, Văn kiện Đảng toàn tập, Tập 47, tr.389) Đường lối đổi mới (Quan hệ quản lý)“Thực chất của cơ chế mới về quản lý kinh tế là cơ chế kế hoạch hóa theo phương thức hạch toán kinh doanh xã hội chủ nghĩa, đúng nguyên tắc tập trung dân chủ” (Trích Văn kiện đại hội VI, ĐCSVN, Văn kiện Đảng toàn tập, Tập 47, tr.399) CungCầuĐường lối đổi mới (Quan hệ phân phối) Đồng tiền trong quan hệ phân phốiKết quả thực hiệnB­íc ®Çu h×nh thµnh nÒn kinh tÕ hµng hãa nhiÒu thµnh phÇnCơ cấu kinh tế nhiều thành phầnBECDAQuốc doanhTập thểCá thểTư bản nhà nướcTư bản tư nhânC¸c thµnh phÇn kinh tÕ ®­îc x¸c ®Þnh t¹i §¹i héi VIKết quả thực hiệnLôgô một số doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh tếB­íc ®Çu h×nh thµnh nÒn kinh tÕ hµng hãa nhiÒu thµnh phÇnĐại hội VII tiếp tục đường lối đổi mớiĐẠI HỘI VIICông nghiệp hóa đất nước theo hướng hiện đại gắn liền vớiphát triển một nền nông nghiệp toàn diện.Kết quả thực hiệnLuật đầu tư nước ngoài vào Việt Nam (1997) Đại hội IX tiếp tục đường lối đổi mớiĐẠI HỘI IXĐẩy mạnh công nghiệp hóa - hiện đại hóa nôngnghiệp nông thônKết quả thực hiệnTốc độ tăng trưởng kinh tế của nước ta trong những năm đổi mới Đại hội XToàn cảnh Đại hội X và bìa cuốn văn kiệnXuất khẩuĐứng thứ tư về cao su, thứ nhất về hạt tiêuKết quả của đường lối kinh tế Khu chung cư cao tầng (Trung Hoà - Nhân Chính)Bãi đỗ xe ô tô Siêu thị nhộn nhịpKết quả của đường lối kinh tế Một số hình ảnh vê sự phát triển của đất nướcMục tiêu kinh tế hiện nay của Đảng và Nhà nước - Trích Văn kiện Đại hội VIII - "năm 2020 cơ bản trở thành một nước công nghiệp theo hướng hiện đại" 4 nguy cơ Thách thức đối với nền kinh tế Việt Nam Chệch hướng XHCNQuan liêu tham nhũng Diễn biến hòa bình Tụt hậu xa hơn về kinh tếNhững thách thức của nước ta được chỉ ra tại Đại hội VIII (1996)Tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ cña ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m gÇn ®©yTốc độ tăng trưởng khá cao nhưng thu nhập bình quân đầu người thấpThu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng­êi cña ViÖt Nam so víi mét sè n­íc trong khu vùcHiệu quả sử dụng vốn đầu tư chưa cao Nguồn số liệu: Văn kiện Đại hội X, tr.152Hiệu quả sử dụng vốn đầu tư chưa caoMét sè ng©n hµng ë ViÖt Nam hiÖn nayLựa chọn cơ cấu kinh tế còn lúng túng, sức cạnh tranh của hàng công nghiệp trong nước và xuất khẩu chưa đáp ứng.Bảng so sánh sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế nước ta đến năm 2004 và 2005Tư duy lý luận còn xơ cứng, giáo điềuVấn đề đảng viên làm kinh tế tư nhânSự phát triển trong quy mô của khu vực kinh tế tư nhânSự bình đẳng giữa các loại hình doanh nghiệpCải cách hành chính, thực hành tiết kiệm, chống tham nhũng và lãng phíThñ tôc hµnh chÝnh r­êm rµCải cách hành chính, thực hành tiết kiệm, chống tham nhũng và lãng phíHội nghị triển khai công tác cải cáchhành chính giai đoạn 2001 -2010Cải cách hành chính, thực hành tiết kiệm, chống tham nhũng và lãng phíCác bị can cùng tang vật trong vụ án tham nhũng đất ở Đồ Sơn (Hải Phòng)Các yếu tố tác động đến tốc độ tăng trưởng kinh tế chungKinh tế thế giới phụ thuộc vào sự lên xuống của giá dầu mỏ, giá vàng và giá đôlaMôi trường kinh doanh, môi trường đầu tư cần phải gấp rút cải thiệnVề hệ thống pháp luậtB×a cuèn LuËt doanh nghiÖp Bìa cuốn Luật đầu tưThị trường trong nướcSức mua của cư dân nông thôn hạn chế vì đời sống khó khănC¸c tËp ®oµn b¸n lÎ lín trªn thÕ giíi ®ang chiÕm lÜnh thÞ tr­êng tiªu dïng: Metro, Bourbon (Big C)