Bài giảng Máy điện - Chương 5: Máy điện DC - Trịnh Hoàng Hơn (Phần 2)

MÁY ĐIỆN MỘT CHIỀU8/12/2021 5:22 PMKhái niệmCó tính thuận nghịch: Động cơ – máy phátPhần cảm: phần kích từ, statorKích từ DCDây quấn tập trungTạo từ trường DCPhần ứng: phần quay, rotorMáy phátĐộng cơ12/08/2021 5:22 CHTrịnh Hoàng HơnICA Lab2Khái niệmChổi than – cổ gópBằng đồng Xếp tròn liên tiếp nhau Một khối hình trụPhiến góp được phân cách nhau bằng lớp mica cách điện12/08/2021 5:22 CHTrịnh Hoàng HơnICA Lab3Nguyên lý làm việc12/08/2021 5:22 CHTrịnh Hoàng HơnICA Lab4Nguyên lý làm việcCấp dòng một chiều Ikt Dây quấn phần cảmTạo từ trường phần cảm. Vector cảm ứng từ B.Dùng động cơ sơ cấp Quay phần ứng tốc độ quay là n[vòng/phút].Thanh dẫn có tốc độ dài vSức điện động e12/08/2021 5:22 CHTrịnh Hoàng HơnICA Lab5Nguyên lý làm việc12/08/2021 5:22 CHTrịnh Hoàng HơnICA Lab6Sự tạo thành mạch nhánh song song12/08/2021 5:22 CHTrịnh Hoàng HơnICA Lab7Công thức sđđN là tổng số thanh dẫn phần ứng, 2a số mạch nhánh song song trên phần ứng.Số thanh dẫn trên mỗi mạch nhánh song song là: Sức điện động dây quấn phần ứng:12/08/2021 5:22 CHTrịnh Hoàng HơnICA Lab8Công thức sđđVớiD là đường kính stator: 12/08/2021 5:22 CHTrịnh Hoàng HơnICA Lab9 p: số đôi cực : bước cựcCông thức sđđTóm lại12/08/2021 5:22 CHTrịnh Hoàng HơnICA Lab10Phân loại máy phát điện DCKích từ độc lậpKích từ song song (shunt từ)Kích từ nối tiếpKích từ hổn hợpRẽ ngắnRẽ dàiHổn hợp cộngHổn hợp trừ12/08/2021 5:22 CHTrịnh Hoàng HơnICA Lab11Máy phát điện DC – Kt độc lậpMạch tương đương và các ptVkt : điện áp kích thíchRf: đt dây quấn kích thích.Rkt : biến trở kích từ Rư : điện trở dây quấn  phần ứngE : Sức điện động hai  đầu phần ứng .12/08/2021 5:22 CHTrịnh Hoàng HơnICA Lab12Các đặc tuyến của máy phát điện DC12/08/2021 5:22 CHTrịnh Hoàng HơnICA Lab13EdưVùng tuyến tínhVùng chuyển tiếpVùng bảo hòaSụt áp do điện trở phần ứngSụt áp do phản ứng phần ứngVD 1: đặc tuyến không tảiCho máy phát điện DC kích từ độc lập, có sức điện động E = 151V khi vận tốc động cơ sơ cấp kéo máy phát là n = 1450 vòng/phút và dòng kích thích bằng 2,8A. Nếu mạch từ chưa bảo hòa, xác định sức điện động E:Khi dòng kích thích bằng 2,4A tại vận tốc của động cơ sơ cấp là 1450 vòng/phút.Khi dòng kích thích bằng 2A tại vận tốc của động cơ sơ cấp là 1600 vòng/phút.12/08/2021 5:22 CHTrịnh Hoàng HơnICA Lab14VD2: đặc tuyến không tảiCho máy phát điện một chiều kích từ độc lập, đặc tuyến không tải cho trong đồ thị sau (xem hình 5.10). Các thông số định mức của máy phát điện như sau:Công suất định mức: Pđm = 400 kW.Điện áp định mức: Vđm=200V.Điện trở dây quấn phần ứng : Rư = 0,003 .Điện trở dây quấn kích thích: Rkt = 10,4.Bảng số liệu xác định từ thí nghiệm không tải ứng với tốc độ động cơ sơ cấp 900 vòng/phút ghi nhận như sau:12/08/2021 5:22 CHTrịnh Hoàng HơnICA Lab1512/08/2021 5:22 CHTrịnh Hoàng HơnICA Lab16Xác định:a. Dòng điện kích thích khi sức điện động trên phần ứng là E = 200V; tốc độ quay của động cơ sơ cấp là n = 900 vòng/phút.b./ Vẽ lại đặc tuyến không tải khi tốc độ quay của động cơ sơ cấp là 750 vòng/phút.c./ Dòng điện kích thích để tạo ra sức điện động E = 200V khi tốc độ quay động cơ sơ cấp là 750 vòng/phút.d./ Tính lại câu b và c khi tốc độ quay của động cơ sơ cấp là 1000 vòng/phút.Đặc tuyến tải - U%12/08/2021 5:22 CHTrịnh Hoàng HơnICA Lab17Đặc tuyến tải - U%12/08/2021 5:22 CHTrịnh Hoàng HơnICA Lab18Đặc tuyến tải - U%12/08/2021 5:22 CHTrịnh Hoàng HơnICA Lab19VD 3Cho máy phát điện một chiều kích từ độc lập, có thông số định mức như sau:Công suất định mức Pđm = 5 kWĐiện áp định mức Vđm = 125 VĐiện trở phần ứng Rư = 0,2  Xác định phần trăm thay đổi điện áp khi máy phát đầy tải (bỏ qua ảnh hưởng của phản ứng phần ứng).Xác định điện áp đặt ngang qua hai đầu tải, khi máy phát cấp đến tải nửa công suất định mức.12/08/2021 5:22 CHTrịnh Hoàng HơnICA Lab2012/08/2021 5:22 CHTrịnh Hoàng HơnICA Lab21Cấu tạo stator12/08/2021 5:22 CHTrịnh Hoàng HơnICA Lab22Cấu tạo rotor12/08/2021 5:22 CHTrịnh Hoàng HơnICA Lab23Cổ góp12/08/2021 5:22 CHTrịnh Hoàng HơnICA Lab24