Bài giảng Lập trình C: Các lệnh điều khiển và vòng lặp

10/26/2009 CBGD: ThS.Trần Anh Dũng 1 CBG D : ThS Chương 8 CÁC LỆNH ĐIỀU KHIỂN VÀ S.Trần Anh D ũng 1 VÒNG LẶP LỆNH ĐƠN VÀ LỆNH PHỨC CBG D : ThS.Tr o Lệnh đơn là một biểu thức thuộc loại bất kỳ theo sau nó là một dấu chấm phẩy (;) Æ lệnh đơn còn được gọi là lệnh biểu thức. o Lệnh phức bao hàm một hay nhiều lệnh đơn được bao bên trong cặp dấu ngoặc nhọn ({ }) và được bộ dịch C 2 rần Anh D ũng xem như là một lệnh đơn. Các lệnh phức này thường được dùng trong các câu lệnh điều khiển và vòng lặp của C để xác định lệnh thực thi của các lệnh điều khiển này. LỆNH ĐƠN VÀ LỆNH PHỨC CBG D : ThS.Tr 3 rần Anh D ũng LỆNH IF CBG D : ThS.Tr 4 rần Anh D ũng 10/26/2009 CBGD: ThS.Trần Anh Dũng 2 LỆNH IF CBG D : ThS.Tr 5 rần Anh D ũng LỆNH IF CBG D : ThS.Tr 6 rần Anh D ũng LỆNH IF CBG D : ThS.Tr 7 rần Anh D ũng LỆNH IF CBG D : ThS.Tr 8 rần Anh D ũng 10/26/2009 CBGD: ThS.Trần Anh Dũng 3 LỆNH IF CBG D : ThS.Tr 9 rần Anh D ũng LỆNH SWITCH - CASE CBG D : ThS.Tr Lệnh break cuối mỗi case sẽ chuyển điều khiển chương trình ra khỏi lệnh switch. nếu không có break, các lệnh tiếp ngay sau sẽ được thực thi dù các lệnh này có thể là của một case khác. 10 rần Anh D ũng Lệnh default có thể không có trong switch và nếu có thì có thể nằm tùy ý: đầu, giữa hoặc cuối các case. LỆNH SWITCH - CASE CBG D : ThS.Tr 11 rần Anh D ũng LỆNH SWITCH - CASE CBG D : ThS.Tr 12 rần Anh D ũng 10/26/2009 CBGD: ThS.Trần Anh Dũng 4 LỆNH WHILE CBG D : ThS.Tr 13 rần Anh D ũng LỆNH WHILE CBG D : ThS.Tr Trong chương trình trên hàm randomize() có chức năng khởi động bộ phát số ngẫu nhiên để sử dụng hàm random(), hàm random() với đối số là n sẽ trả về một trị ngẫu nhiên trong khoảng 0 tới n-1 14 rần Anh D ũng LỆNH WHILE CBG D : ThS.Tr 15 rần Anh D ũng LỆNH DO - WHILE CBG D : ThS.Tr While kiểm tra điều kiện trước, thực thi lệnh sau Æ ngay từ đầu mà điều kiện đã sai thì lệnh của while không được thực thi. Do-while thực thi lệnh trước, kiểm tra điều kiện sau. 16 rần Anh D ũng 10/26/2009 CBGD: ThS.Trần Anh Dũng 5 LỆNH DO - WHILE CBG D : ThS.Tr Chú ý rằng mỗi phím mũi tên khi được ấn đều sinh ra hai ký tự: - Ký tự đầu luôn là ký tự có mã ASCII là 0 (tức ký tự NUL) - Ký tự thứ hai là các mã ASII tương ứng với hí 17 rần Anh D ũng p m LỆNH DO - WHILE CBG D : ThS.Tr 18 rần Anh D ũng LỆNH DO - WHILE CBG D : ThS.Tr 19 rần Anh D ũng LỆNH DO - WHILE CBG D : ThS.Tr 20 rần Anh D ũng 10/26/2009 CBGD: ThS.Trần Anh Dũng 6 LỆNH DO - WHILE CBG D : ThS.Tr 21 rần Anh D ũng LỆNH FOR CBG D : ThS.Trfor (i = 1; i <= n; i++) 22 rần Anh D ũng s += i; LỆNH FOR CBG D : ThS.Tr 23 rần Anh D ũng LỆNH FOR CBG D : ThS.Tr 24 rần Anh D ũng 10/26/2009 CBGD: ThS.Trần Anh Dũng 7 LỆNH FOR CBG D : ThS.Tr 25 rần Anh D ũng LỆNH BREAK CBG D : ThS.Tr 26 rần Anh D ũng LỆNH BREAK CBG D : ThS.Tr 27 rần Anh D ũng LỆNH BREAK CBG D : ThS.Tr 28 rần Anh D ũng 10/26/2009 CBGD: ThS.Trần Anh Dũng 8 LỆNH CONTINUE CBG D : ThS.Tr Continue có tác dụng chuyển điều khiển chương trình về đầu vòng lặp chuẩn bị cho chu kỳ lặp mới, bỏ qua các lệnh còn lại nằm ngay sau lệnh continue trong chu kỳ lặp hiện hành. Lệnh này chỉ được dùng trong các vòng lặp, để bỏ qua các lệnh không cần thực thi trong vòng lặp trong các trường hợp đặc biệt nào đó. 29 rần Anh D ũng LỆNH CONTINUE CBG D : ThS.Tr 30 rần Anh D ũng LỆNH CONTINUE CBG D : ThS.Tr 31 rần Anh D ũng LỆNH CONTINUE CBG D : ThS.Tr 32 rần Anh D ũng 10/26/2009 CBGD: ThS.Trần Anh Dũng 9 LỆNH RETURN CBG D : ThS.Tr 33 rần Anh D ũng LỆNH RETURN CBG D : ThS.Tr 34 rần Anh D ũng LỆNH GOTO CBG D : ThS.Tr Mặc dù không ủng hộ cho việc lập trình có goto nhưng C vẫn có lệnh rẽ nhánh không điều kiện goto, lệnh này cho phép chuyển điều khiển chương trình cho một lệnh nào đó. 35 rần Anh D ũng LỆNH GOTO CBG D : ThS.Tr 36 rần Anh D ũng 10/26/2009 CBGD: ThS.Trần Anh Dũng 10 LỆNH RỖNG CBG D : ThS.Tr Trong C có khái niệm lệnh rỗng, lệnh này chỉ có một dấu chấm phẩy (;) ; Nó rất cần thiết trong nhiều trường hợp, ví dụ như đối với các vòng lặp, khi ta đặt các lệnh biểu thức thực thi vào trong các biểu thức của lệnh (như đặt vào trong biểuthức3 của vòng for chẳng hạn) thì ta không cần có thêm lệnh thực thi làm thân cho chúng nữa, khi đó nếu để trống, C sẽ hiểu nhầm rằng lệnh kế tiếp sẽ là thân của vòng lặp do đó chỉ còn cách cho một lệnh rỗng 37 rần Anh D ũng , làm thân của chúng. thân của vòng lặp lệnh kế tiếp LỆNH RỖNG CBG D : ThS.Tr 38 rần Anh D ũng BÀI TẬP CBG D : ThS.Tr 39 rần Anh D ũng BÀI TẬP CBG D : ThS.Tr 40 rần Anh D ũng 10/26/2009 CBGD: ThS.Trần Anh Dũng 11 BÀI TẬP CBG D : ThS.Tr 41 rần Anh D ũng