Bài giảng Kỹ năng giao tiếp - Bài 3: Kỹ năng thuyết trình (Phần 1) - Nguyễn Hoàng Hà

1BÀI 3 KỸ NĂNG THUYẾT TRÌNH (phần 1) Giảng viên: Ths. Nguyễn Hoàng hà Chủ nhiệm CLB Thuyết trình – Đại học KTQD 2MỤC TIÊU BÀI HỌC • Trang bị cho học viên những kiến thức cơ bản về thuyết trình. • Giúp học viên biết cách thuyết trình thành công một vấn đề cụ thể. • Giúp học viên tự tin khi nói trước đám đông. 3NỘI DUNG BÀI HỌC 1. Thuyết trình là một loại hoạt động giao tiếp - Khái niệm thuyết trình; - Vai trò của hoạt động thuyết trình; 2. Chuẩn bị thuyết trình - Chọn nhủ đề; - Tìm hiểu khán giả; - Thu thập thông tin tư liệu; - Xây dựng nội dung bài thuyết trình; - Chuẩn bị tâm lý và hình thức cho buổi thuyết trình. 41. THUYẾT TRÌNH LÀ MỘT LOẠI HOẠT ĐỘNG GIAO TIẾP 51.1. KHÁI NIỆM THUYẾT TRÌNH • Thuyết trình là một hình thức giao tiếp trong đó thuyết trình viên trực tiếp cung cấp thông tin trước một nhóm khán giả nhằm đạt được một mục đích nhất định 61.2. VAI TRÒ CỦA HOẠT ĐỘNG THUYẾT TRÌNH • Thuyết trình là một công cụ giao tiếp hiệu quả. • Thuyết trình góp phần to lớn trong sự thành công của mỗi cá nhân. 72. CHUẨN BỊ THUYẾT TRÌNH 2.1. Chọn chủ đề 2.2. Tìm hiểu khán giả 2.3. Thu thập thông tin tư liệu 2.4. Xây dựng đề cương bài thuyết trình 2.5. Chuẩn bị tâm lý và hình thức cho buổi thuyết trình 2.6. Các công tác hậu cần cho buổi thuyết trình 82.1. CHỌN CHỦ ĐỀ • Dựa vào mục tiêu cụ thể của buổi thuyết trình để lựa chọn chủ đề. - Nghĩ về những vấn đề lớn mà bạn quan tâm. - Nghĩ về những chủ đề có thể gây sự thu hút đối với thính giả. • Tập thói quen nghĩ về những chủ đề của mình ngay sau các bài học, ghi lại những ý tưởng vào sổ tay. • Tìm kiếm các thông tin trên mạng, qua sách báo,v.v. để xác định chủ đề. 92.2. TÌM HIỂU KHÁN GIẢ Các khán giả có độ tuổi, giới tính, tôn giáo, nền tảng văn hóa, nghề nghiệp, địa vị, v.v khác nhau sẽ có sự phản ứng khác nhau đối với cùng một bài thuyết trình. 10 • Phân tích khán giả - Họ biết gì về chủ đề - Họ muốn biết thêm điều gì? - Giá trị và lợi ích của thông tin này đối với họ 11 2.3. THU THẬP THÔNG TIN TƯ LIỆU CHO BÀI THUYẾT TRÌNH • 3 loại thông tin tư liệu cần thu thập: - Thông tin phải biết: Thuyết trình viên phải nắm vững và hiểu chính xác các thông tin này để cung cấp cho khán giả. - Thông tin cần biết: Cung cấp thêm căn cứ, dẫn chứng, minh họa, thuyết phục người nghe. - Thông tin nên biết: Những tư liệu thực tế, mô hình, số liệu cụ thể, ý tưởng mới lạ v.v. làm tăng tính hấp dẫn của bài thuyết trình. 12 • Muốn thuyết trình thành công bạn phải giành nhiều thời gian tìm tòi tư liệu, nghiên cứu đầy đủ các nguồn tư liệu. - Có thể thu thập tư liệu bằng cách đọc sách, báo, tạp chí, tra cứu internet,v.v. - gặp gỡ các chuyên gia am hiểu chuyên môn để có thể có những tư liệu quý giá. 13 2.4. XÂY DỰNG NỘI DUNG BÀI THUYẾT TRÌNH • Các kiểu bài thuyết trình - Thuyết trình để thông báo, giải thích - Thuyết trình để thuyết phục - Thuyết trình để giải trí, khích lệ 14 • Phác thảo đề cương cho bài thuyết trình • Cấu trúc bài thuyết trình gồm 3 phần: Mở đầu - thân bài – kết thúc • Các ý của đề cương phải có trật tự hợp lý và có logic để dễ nhớ. Các ý phải liên kết với nhau • Đề cương cần ngắn gọn • Có thể gạch chân hoặc sử dụng bút màu làm nổi bật những ý chính mà bạn muốn nhấn mạnh • Có thể sử dụng những ký hiệu để đánh dấu đoạn dừng, đoạn nhấn manh, nói chậm, nói to,v.v. 15 • Mở đầu: Cần tựu nhiên, gây ấn tượng, ngắn gọn, lôi cuốn sự chú ý của khán giả. Có nhiều cách: - Đưa ra câu hỏi; - Sự thật hay thống kê gây ngạc nhiên; - Trích dẫn hài hước hoặc nổi tiếng; - Giai thoại; - Sự kiên thời sự; - Câu chuyện liên quan đến chủ đề; - Đặt ra một tình huống “giả sử rằng”. 16 • Thân bài: - Giới hạn thân bài từ 3 đến 4 vấn đề chính; - Triển khai vấn đề theo các câu hỏi tại sao, như thế nào; - Không đưa những thông tin rườm rà,không cần thiết; - Sử dụng dẫn chứng minh họa phù hợp; - Chuyển ý giữa các chủ đề. 17 • Kết thúc: - Lôi kéo sự chú ý của thính giả; - Thông báo trước khi kết thúc; - Tóm tắt lại những điểm chính; - Kết thúc bằng một nhận xét tích cực. 18 • Phân bổ thời gian thuyết trình cho hợp lý, đảm bảo thời lượng đủ cho việc truyền tải thông tin ở cả 3 phần mở đầu, thân bài, kết thúc. • Thông thường trong một buổi thuyết trình, sự tập trung cao nhất của khán giả đạt được trong 20 phút đầu và 10 phút cuối của buổi thuyết trình. 19 2.5. CHUẨN BỊ TÂM LÝ VÀ HÌNH THỨC CHO BUỔI THUYẾT TRÌNH • Tâm lý căng thẳng của thuyết trình viên - Hầu hết mọi người đều căng thằng; - Khán giả hiểu được sự căng thẳng; - Đa số khán giả muốn biết thông tin, chứ không phải đánh giá người thuyết trình; - Sự căng thẳng thường vô hình. 20 • Vượt qua sự căng thẳng - Nắm chắc bài thuyết trình để tự tin; - Chuẩn bị chu đáo và thực hành trước; - Đọc/nhớ một vài ý đầu tiên; - Nhìn mọi người và cười tươi; - Di chuyển và thở sâu; - Suy nghĩ tích cực. 21 • Hình thức bên ngoài - Quan tâm đến hình thức bên ngoài để gây ấn tượng tốt đẹp ngay từ ban đầu. - Đảm bảo rằng hình thức bên ngoài của bạn không trái ngược với thông điệp trình bày. - Chọn bộ trang phục mà khi mặc bạn thấy thoải mái, tự tin. - Cử chỉ, dáng điệu, nét mặt, thái độ cần tự tin, nhẹ nhàng. 22 • Luyện tập để thành công - Thành công hay thất bại của buổi thuyết trình phụ thuộc và sự chuẩn bị và diễn tập của bạn Æ Luyện tập càng nhiều càng tốt. - Ghi nhớ tư liệu và trình tự trình bày - Luyện tập giọng nói với những âm điệu phù hợp. - Luyện tập theo nhóm để mọi người có thể góp ý cho bạn. - luyện tập để căn đúng tiến độ thời gian thuyết trình. 23 2.6. CÁC CÔNG TÁC HẬU CẦN CHO BUỔI THUYẾT TRÌNH • Các công tác hỗ trợ và công tác hậu cần cho buổi thuyết trình đóng vai trò quan trọng làm nên sự thành công của buổi thuyết trình - Chuẩn bị các tài liệu có liên quan - Hệ thống âm thanh ánh sáng - Phương tiện nghe nhìn 24 TƯ LIỆU THAM KHẢO • Allan & Barbara pease, Cuốn sách hoàn hảo về ngôn ngữ cơ thể , NXB tổng hợp thành phố Hồ Chí Minh, 2008. • Angela Murray, Thuyết trình chuyên nghiệp trong kinh doanh, NXB thanh niên, 2002. • Business Adge, Hội họp và thuyết trình: Làm thế nào để đạt được kết quả mong muốn, NXB trẻ, 2003. • Dương Thị Liễu(chủ biên), Bài giảng kỹ năng thuyết trình, NXB đại học kinh tế quốc dân, 2008. • Robert heller, Nghệ thuật thuyết trình, NXB văn hóa thông tin, 2004.