Bài giảng Kinh tế vĩ mô - Chương 2: Thị trường, cung, cầu & vai trò của chính phủ

12/12/2010 1 Ch−¬ng 2. ThÞ tr−êng. cung, cÇu vµ vai trß cña chÝnh phñ N.A.§OµN –KTQL- §HBKHN Tổng quan Kinh tế học nghiên cứu cơ chế vận động của thị trường
Nghiên cứu như thế nào?
C.2. Nghiên cứu một thị trường điển hình: Nghiên cứu cái gì? Làm như thế nào? Trình bày kết quả - mô hình? Sử dụng mô hình? Người bán Người mua Cung Cầu P,Q
Mô hình cung – cầu TỔNG QUAN N.A.§ - KTQL - §HBKHN 12/12/2010 2 Hình thức biểu hiện Khái niệm thị trường ThÞ tr−êng lµ tËp hîp c¸c tho¶ thuËn, mµ th«ng qua ®ã, ng−êi mua vµ ng−êi b¸n tiÕp xóc víi nhau ®Ó trao ®æi hµng ho¸ vµ dÞch vô. Chức năng định giá của thị trường 2.1. THỊ TRƯỜNG N.A.§ - KTQL - §HBKHN 2.2. CẦU CÇu (demand) lµ mét thuËt ng÷ chung dïng ®Ó diÔn ®¹t th¸i ®é cña ng−êi mua vµ kh¶ n¨ng mua vÒ mét lo¹i hµng ho¸. Sè l−îng cÇu (QD - Quantity demanded) vÒ hµng ho¸ lµ sè l−îng mµ ng−êi mua" s½n sµng mua" trong mét thêi kú nµo ®ã. Cầu Mong muốn mua (nhu cầu) Có khả năng thanh toán (có tiền) Khái niệm Lượng cầu Cầu về thịt gà: QD=ƒ(P; P hàng hóa liên quan; thu nhập; sở thích) Đk: không đổi
QD =ƒ(P) Hàm cầu N.A.§ - KTQL - §HBKHN 12/12/2010 3 2.2. CẦU Giá Lượng cầu 1 2 3 110 100 90 180 200 220 P 110 100 90 180 200 220 Q DD Hình 2.1. Đường cầu Bảng cầu, đường cầu và hàm cầu Bảng cầu về thịt bò N.A.§ - KTQL - §HBKHN 2.2. CẦU Bảng cầu, đường cầu và hàm cầu (tiếp) Hình 2.1.b. Đường cầu dạng tổng quát và đường cầu dạng đơn giản P 250 100 80 Q1 Q2 Q3 Hình 2.1.a. Đường cầu dạng tổng quát P 200 400 Q DD N.A.§ - KTQL - §HBKHN 12/12/2010 4 2.2. CẦU Chú ý: - Đường cầu chỉ có ý nghĩa thực tế trong một khoảng nhất định. - Đại lượng b0 chỉ có ý nghĩa về toán học Hàm cầu: QD=b0-b1.P Bảng cầu, đường cầu và hàm cầu (tiếp) Ví dụ: QD=400-2P Hình 2.1. Đường cầu QD=400-2P P 200 400 Q DD N.A.§ - KTQL - §HBKHN 2.3. CUNG Cung lµ mét thuËt ng÷ dïng ®Ó chØ th¸i ®é cña ng−êi b¸n vµ kh¶ n¨ng b¸n vÒ mét lo¹i hµng ho¸ nµo ®ã. Sè l−îng cung QS (QS - Quantity Supplied) lµ sè l−îng hµng ho¸ mµ ng−êi b¸n" s½n sµng b¸n" trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh. Cung Mong muốn bán Có khả năng bán (có hàng) Khái niệm Lượng cung Lượng cung về thịt gà: QS =ƒ(P; P yếu tố đầu vào; CNKT; thuế) Đk: không đổi
QS =ƒ(P) Hàm cung N.A.§ - KTQL - §HBKHN 12/12/2010 5 Bảng cung, đường cung và hàm cung Bảng cung về thịt bò P 110 100 90 185 200 215 Q SS Hình 2.2. Đường cung Giá Lượng cung 1 2 3 110 100 90 215 200 185 2.3. CUNG N.A.§ - KTQL - §HBKHN 2.3. CUNG Bảng cung, đường cung và hàm cung (tiếp) P 250 100 80 Q1 Q2 Q3 Hình 2.2.a. Đường cung dạng tổng quát Chú ý: - Đường cung chỉ có ý nghĩa thực tế trong một khoảng nhất định. - Đại lượng a0 chỉ có ý nghĩa về toán học Hình 2.2.b. Đường cung dạng tổng quát và đường cung dạng đơn giản P Q N.A.§ - KTQL - §HBKHN 12/12/2010 6 2.3. CUNG P 100 50 200 Q SS Hình 2.1. Đường cung QS=50+1,5P Hàm cung: QS=a0-a1.P Ví dụ: QS=50+1,5P N.A.§ - KTQL - §HBKHN Quan hệ cung – cầu, giá và sản lượng cân bằng 2.4. QUAN HỆ CUNG – CẦU VÀ CÂN BẰNG THỊ TRƯỜNG P QD QS Dư cầu Dư cung 1 110 180 215 -35 35 2 100 200 200 0 0 3 90 220 185 35 -35 Bảng 2.3. Quan hệ cung – cầu về thịt bò Hình 2.3. Cân bằng cung – cầu 180 200 220 Q DD SS Dư cầu 35 Dư cung 35 P 110 100 90 E N.A.§ - KTQL - §HBKHN 12/12/2010 7 2.4. QUAN HỆ CUNG – CẦU VÀ CÂN BẰNG THỊ TRƯỜNG Điều chỉnh về cân bằng Hình 2.3. Cân bằng cung – cầu P 110 100 90 180 200 220 Q DD SS Dư cầu 35 Dư cung 35 E Hình 2.3. Cân bằng cung – cầu P 100 40 200 400 Q DD E SS Ví dụ về mô hình cung – cầu Tại E cân bằng có QS=QD
P=40; Q=200     += −= 4P40Q 5P400Q S D N.A.§ - KTQL - §HBKHN QD=ƒ(P); Giữ P không đổi
Có yếu tố làm thay đổi cầu? 2.5. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI CẦU VÀ DỊCH CHUYỂN ĐƯỜNG CẦU Cầu về thịt gà: QD=ƒ(P; P hàng hóa liên quan; thu nhập; sở thích) Đk: không đổi
QD =ƒ(P) Các yếu tố Thị hiếu của khách hàng (sở thích) Giá hàng hóa bổ sung Giá hàng hóa thay thế Hàng hóa bình thường Hàng hóa thứ cấp Giá của hàng hóa liên quan Thu nhập Giá và thu nhập dự tính ........... Q0 Q1 Q P P0 Nguyên tắc N.A.§ - KTQL - §HBKHN 12/12/2010 8 2.5. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI CUNG VÀ DỊCH CHUYỂN ĐƯỜNG CUNG Nguyên tắc QS=ƒ(P) Giữ P không đổi
Có yếu tố làm thay đổi cung? Khi chi phÝ t¨ng, ë mçi møc gi¸ cho tr−íc, lîi nhuËn gi¶m, c¸c hHng c¾t gi¶m s¶n xuÊt, ®−êng cung dÞch chuyÓn sang tr¸i; ng−îc l¹i, khi chi phÝ gi¶m - ®−êng cung dÞch chuyÓn sang ph¶i. Nguyên tắc chung P P0 Q0 Q1 Q N.A.§ - KTQL - §HBKHN 2.5. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI CUNG VÀ DỊCH CHUYỂN ĐƯỜNG CUNG P P0 Q0 Q1 Q Giá yếu tố đầu vào Công nghệ kỹ thuật Chính sách của nhà nước .. Lượng cung về thịt gà: QS =ƒ(P; P yếu tố đầu vào; CNKT; thuế) Đk: không đổi
QS =ƒ(P) Các yếu tố N.A.§ - KTQL - §HBKHN 12/12/2010 9 2.7. THỊ TRƯỜNG TỰ DO VÀ ĐiỀU TiẾT GIÁ CẢ ThÞ tr−êng tù do lµ thÞ tr−êng mµ ë ®ã gi¸ c¶ ®−îc h×nh thµnh hoµn toµn trªn c¬ së cung cÇu. Thị trường tự do Can thiệp giá Giá trần Giá sàn P P0 SS DD Hình 2.8. Tác động của giá sàn Pmin Q1 Q0 Q2 Q P P0 Q1 Q0 Q2 Q SS DD Hình 2.7. Tác động của giá trần Pmax Có nên điều tiết giá hay không? Thực tế điều tiết giá ở Việt Nam? N.A.§ - KTQL - §HBKHN 2.7. CƠ CHẾ THỊ TRƯỜNG TỰ VÀ VAI TRÒ CỦA CHÍNH PHỦ Cơ chế thị trường C¸c doanh nghiÖp Giá cả trên thị trường yếu tố sản xuất Giá cả trên thị trường hàng hóa C¸c hé gia ®×nh Cho thuê - Cung S¶n xuÊt c¸i g×? S¶n xuÊt nh− thÕ nµo? S¶n xuÊt cho ai? H×nh 1.2. ThÞ tr−êng dùa vµo cung-cÇu ®Ó gi¶i quyÕt ba vÊn ®Ò kinh tÕ Gạo, quần áo, nhà ở Lao động, đất đai, vốn tài sản, Đi thuê – Cầu Lao động, đất đai, vốn tài sản, Gạo, quần áo, nhà ở Sản xuất - Cung Cầu của người tiêu dùng N.A.§ - KTQL - §HBKHN 12/12/2010 10 2.7. CƠ CHẾ THỊ TRƯỜNG TỰ VÀ VAI TRÒ CỦA CHÍNH PHỦ Vai trò của chính phủ Các vấn đề của cơ chế thị trường Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả kinh tế Phân hóa giàu nghèo Phát triển mang tính chu kỳ . Vai trò của chính phủ Nâng cao hiệu quả kinh tế Công bằng xã hội Thúc đẩy tăng trưởng ổn định . N.A.§ - KTQL - §HBKHN Giá của hàng hóa được xác định như thế nào? CÂU HỎI ĐỂ TƯ DUY N.A.§ - KTQL - §HBKHN