Bài giảng Kế toán ngân hàng - Chương 1: Tổng quan kế toán ngân hàng - Đoàn Thị Thùy Anh

TỔNG QUAN KẾ TOÁN NGÂN HÀNGChương ITài liệu tham khảoLuật số 03/2003/QH11 ngày 17/06/2003 về Luật kế toán.Nghị định số 129/2004/NĐ-CP ngày 31/5/2004.Chuẩn mực kế toán số 01 “Chuẩn mực chung”.Quyết định số 479/2004/QĐ-NHNN ngày 29/04/2004 và thông tư 10/2014 -NHNN về hệ thống tài khoản KTNH.Quyết định số 1789/2005/QĐ-NHNN ngày 12/12/2005 của Thống đốc ngân hàng nhà nước về việc ban hành “Chế độ chứng từ kế toán ngân hàng”.Quyết định số 1913/2005/QĐ-NHNN ngày 30/12/2005 của Thống đốc ngân hàng nhà nước về việc ban hành “Chế độ lưu trữ tài liệu kế toán trong ngành ngân hàng”.Mục tiêuHiểu được bản chất của kế toánBiết cách tổ chức công việc kế toán và tổ chức bộ máy kế toán tại ngân hàng thương mạiNội dungKhái niệm kế toánĐối tượng kế toán ngân hàngMục tiêu của kế toán ngân hàngTổ chức công việc kế toán ngân hàngTổ chức bộ máy kế toán tại ngân hàngKhái niệm kế toánĐầu vàoHoạt động kinh doanhDữ liệuThu thậpXử lýCung cấp thông tinNgười ra quyết địnhThông tin đã được xử lýĐầu raCác quyết định kinh tếStockCertificateĐối tượng kế toánTài sản = Nợ phải trả + Vốn chủ sở hữu (Assets = Liabilities + Owner’s equity)TiỀN MẶTTÀI SẢNCỐ ĐỊNHNguồn lực do NH kiểm soát và có thể thu được lợi ích kinh tế trong tương laiGÓP VỐNĐẦU TƯCK ĐẦU TƯCHO VAYTIỀN GỬI NHNN HOẶCTCTD KHÁCTÀI SẢNKHÁCTÀI SẢNĐối tượng kế toánTIỀN GỬITỪ KHÁCH HÀNGGIẤY TỜ CÓ GIÁVAY NHNNTCTD KHÁCPHẢI TRẢTHUẾNghĩa vụ hiện tại của NH phát sinh từ các giao dịch và sự kiện đã qua mà NH phải thanh toán từ nguồn lực của mìnhPHẢI TRẢKHÁCNỢ PHẢI TRẢĐối tượng kế toánGiá trị vốncủa chủ sở hữutrên tài sảnTHẶNG DƯ VỐN CPVỐN ĐIỀU LỆCÁC QUỸ NHVỐN CHỦ SỞ HỮULỢI NHUẬN, KQKDĐối tượng kế toán Thu nhập, chi phí và kết quả kinh doanh của NH trong kỳ kế toán. Lãi thuần (Lỗ thuần) = Thu nhập - Chi phí Các đối tượng ngoại bảng: Bảo lãnh.Lãi chưa thu được.Nợ bị tổn thất.Giấy tờ có giá,Đối tượng kế toánQuyết địnhmục tiêuNgười có lợi ích gián tiếp- Cơ quan tổ chức.- Đối tượng khácHoạt động kinh doanhQuyết địnhmục tiêuNghiệp vụKế toánThông tinNhà quản trị- Ban giám đốc- Hội đồng quản trịKiểm toánThông tin đã được xác nhậnNgười có lợi ích trực tiếp- Người gửi tiền- Cổ đôngTẬP HỢPCUNG CẤP THÔNG TINMục tiêuĐặc điểm kế toán ngân hàngPhân biệt kế toán ngân hàng và kế toán doanh nghiệp?Hệ thống các văn bản pháp quy về kế toán ngân hàngLuật kế toánHỆ THỐNG CHUẨN MỰC KẾ TOÁNCHẾ ĐỘ KẾ TOÁNTHÔNG TƯ HƯỚNG DẪN CHUẨN MỰCHT TÀI KHOẢN KẾ TOÁNHỆ THỐNG BCTCCHẾ ĐỘ SỔ SÁCHCHẾ ĐỘ CHỨNG TỪNGHỊ ĐỊNH 185/2004-NĐ-CPNGHỊ ĐỊNH 129/2004-NĐ-CPHệ thống chuẩn mực kế toán Việt NamĐợt 1 (4 chuẩn mực) Số 149/2001/QĐ-BTC ngày 31/12/2001Chuẩn mực số 02 – Hàng tồn khoChuẩn mực số 03 – Tài sản cố định hữu hìnhChuẩn mực số 04 – Tài sản cố định vô hìnhChuẩn mực số 14 – Doanh thu và thu nhập khác Thông tư số 89/2002/TT-BTC ngày 09/10/20028/9/202115Đợt 2 (6 chuẩn mực) Số 165/2002/QĐ-BTC ngày 31/12/2002Chuẩn mực số 01 – Chuẩn mực chungChuẩn mực số 06 – Thuê tài sản Chuẩn mực số 10 – Ảnh hưởng của việc thay đổi tỷ giá hối đoáiChuẩn mực số 15 – Hợp đồng xây dựngChuẩn mực số 16 – Chi phí đi vayChuẩn mực số 24 – Báo cáo lưu chuyển tiền tệ Thông tư số 105/2003/TT-BTC ngày 04/11/20038/9/202116Đợt 3 (6 chuẩn mực) Số 234/2003/QĐ-BTC ngày 30/12/2003Chuẩn mực số 05 – Bất động sản đầu tưChuẩn mực số 07 – Kế toán các khoản đầu tư vào công ty liên kết Chuẩn mực số 08 – Thông tin tài chính về những khoản vốn góp liên doanhChuẩn mực số 21 – Trình bày báo cáo tài chínhChuẩn mực số 25 – Báo cáo tài chính hợp nhất và kế toán khoản đầu tư vào công ty conChuẩn mực số 26 – Thông tin về các bên liên quan Thông tư số 23/2005/TT-BTC ngày 30/03/20058/9/202117Đợt 4 (6 chuẩn mực) Số 12/2005/QĐ-BTC ngày 15/02/2005Chuẩn mực số 17 – Thuế thu nhập doanh nghiệpChuẩn mực số 22 – Trình bày bổ sung báo cáo tài chính của các ngân hàng và tổ chức tài chính tương tự Chuẩn mực số 23 – Các sự kiện phát sinh sau ngày kết thúc kỳ kế toán nămChuẩn mực số 27 – Báo cáo tài chính giữa niên độChuẩn mực số 28 – Báo cáo bộ phậnChuẩn mực số 29 – Thay đổi chính sách kế toán, ước tính kế toán và các sai sót Thông tư số 20/2006/TT-BTC ngày 20/3/068/9/202118Đợt 5 (4 chuẩn mực) Số 100/2005/QĐ-BTC ngày 28/12/2005 Chuẩn mực số 11 – Hợp nhất kinh doanhChuẩn mực số 18 – Các khoản dự phòng, tài sản và nợ tiềm tàng Chuẩn mực số 19 – Hợp đồng bảo hiểmChuẩn mực số 30 – Lãi trên cổ phiếu Thông tư số 21/2006/TT-BTC ngày 20/3/068/9/202119Chuẩn mực chungCác nguyên tắc kế toán cơ bảnCác yêu cầu cơ bản của kế toánCác yếu tố của BCTC và ghi nhận các yếu tố của BCTCGiá gốcHistorical costNhất quán ConsistencyThận trọng Prudence Trọng yếuMaterialityCơ sở dồn tíchAccrual basisPhù hợpMatching principleCác nguyên tắc kế toán được thừa nhậnKhái quát chu trình kế toánNghiệp vụ kinh tếChứng từSổ sáchBáo cáoPhân tíchBảo quản, lưu trữ 1Phân tích2Ghi sổ3Chuyển sổ4Điều chỉnh5Khóa sổ6Lập BCTCCác phương pháp kế toánChứng từTính giáTài khoảnGhi sổ képKiểm kêLập BCTCỦy nhiệm chiNhờ thu - UNTGiấy nộp tiền, giấy rút tiền. Phiếu thu, phiếu chiSécHóa đơnPhiếu CK, Lệnh TT, Bảng kêThư TD – L/CHĐTDLà loại giấy tờ hoặc vật mang tin chứng minh nghiệp vụ KT phát sinh, đã hoàn thành và được sử dụng để ghi sổ kế toán.Tổ chức chứng từ kế toán ngân hàngPhân loại chứng từPhân theo công dụng và trình tự lập chứng từPhân theo địa điểm lập chứng từPhân theo mức độ tổng hợp của chứng từPhân theo mục đích sử dụng và nội dung nghiệp vụ kinh tếPhân theo trình độ chuyên môn kỷ thuậtTổ chức chứng từ kế toán ngân hàngTổ chức Kế toán Ngân hàngKiểm soát chứng từ kế toán NH.Kiểm soát trước.Kiểm soát sau.TỔ CHỨC LUÂN CHUYỂN CHỨNG TỪ KẾ TOÁN NGÂN HÀNGMô hình giao dịch 1 cửaMô hình giao dịch nhiều cửaMô hình giao dịch nhiều cửaKhách hàngKhách hàngGiao dịch viên ghi CóGiao dịch viên ghi NợQuỹ chínhKiểm soát(6)(7)(5)(4)(3)(2)(1)Mô hình giao dịch một cửaKhách hàngGiao dịch viên 1Giao dịch viên 2Quỹ chínhKiểm soát(6)(7)(5)(4)(3)(2)(1)Giao dịch viên 3Giao dịch viên nTài khoản kế toán ngân hàngKhái niệm tài khoảnĐặc điểm tài khoản kế toán ngân hàngNguyên tắc xây dựng hệ thống tài khoản KTNHTài khoản kế toán ngân hàngPhân loạiTheo nội dung kinh tếTheo mối quan hệ với bảng tổng kết tài khoảnTheo mức độ tổng hợp và chi tiếtTài khoản tổng hợpLoại TK (1 chữ số): xTK cấp 1 (2 chữ số): xxTK cấp 2 (3 chữ số): xxxTK cấp 3 (4 chữ số): xxxxTài khoản chi tiết xxxx. xx. xxx TK cấp 3 Ký hiệu tiền tệSTT TK chi tiếtTài khoản KTNHHệ thống tài khoản KTNHLOẠISỐ HIỆUTÊN TK110 - 16Vốn khả dụng và các khoản đầu tư220 - 29Hoạt động tín dụng330 - 39Tài sản cố định và các tài sản có khác440 - 49Các khoản phải trả550 - 56Hoạt động thanh toán660 - 64Nguồn vốn chủ sở hữu770 - 79Thu nhập880 - 89Chi phí990 - 99Các tài khoản ngoài bảngCẤU TRÚCHỆ THỐNGTÀI KHOẢNTổ chức hồ sơ - sổ sách KTNHHỒ SƠ KHÁCH HÀNGThanh toánTiền gửiTiền vaySổ cáiTài trợ thương mạiKD ngoại hốiNgân quỹTổ chức hệ thống BCTCTheo quyết định 16/2007/QĐ-NHNNTổ chức bộ máy KTNHKế toán giao dịch:Kế toán tổng hợp:CÔNG VIỆCTiếp xúc khách hàng, lập chứng từ, thực hiện hạch toán, quản lý sổ kế toán chi tiết,Kiểm soát, đối chiếu, tổng hợp số liệu giao dịch, quản lý sổ kế toán tổng hợp,KẾt quẢBảng liệt kê chứng từ, sổ kế toán chi tiết, các báo cáo sao kê (tình hình hoạt động).Các báo cáo kế toán tài chính, báo cáo kế toán quản trị theo yêu cầu. Tổ chức bộ máy KTNHTổ chức bộ máy kế toán phân tánTổ chức bộ máy kế toán tập trungTổ chức bộ máy kế toán vừa tập trung vừa phân tánTổ chức bộ máy kế toán ngân hàng trong điều kiện ứng dụng công nghệ thông tinTổ chức bộ máy KTNHTổng kết chương 1Khái niệm kế toánĐối tượng kế toánMục tiêu kế toánTổ chức công việc kế toánTổ chức bộ máy kế toán