Bài giảng Kế toán ngân hàng - Bài 8: Kế toán nghiệp vụ đầu tư và kinh doanh chứng khoán

KẾ TOÁN NGHIỆP VỤ ĐẦU TƯ VÀ KINH DOANH CHỨNG KHOÁN I. Tài khoản sử dụng II. Phương pháp kế toán 1. Nghiệp vụ kế toán đối với chứng khoán kinh doanh 2. Nghiệp vụ kế toán đối với chứng khoán đầu tư giữ đến hạn 3. Kế toán đối với CK sẵn sàng để bán 03/15/11 201015 - KT NV ĐT & KDCK 1 I. Tài khoản sử dụng - TK 14: TK CK kinh doanh. - TK 15: TK CK đầu tư sẵn sàng để bán. - TK 16: CK đầu tư giữ đến ngày đáo hạn. - TK 149, 159, 169: TK dự phòng giảm giá CK. - TK 392: TK lãi phải thu về đầu tư CK. - TK 703: TK thu lãi từ đầu tư CK. - TK 741 & 841: TK thu nhập & chi phí về kinh doanh CK. - TK 8823: Tài khoản chi dự phòng giảm giá CK. 03/15/11 201015 - KT NV ĐT & KDCK 2 II. Phương pháp kế toán 1. Nghiệp vụ kế toán đối với chứng khoán kinh doanh - Khi mua CK: Nợ TK 141, 142, 148 Có 1011, 1113 : giá gốc - Khi thu lãi: Nợ TK 1011, 111 Có TK 703: Số tiền lãi (cổ tức) nhận được 03/15/11 201015 - KT NV ĐT & KDCK 3 - Khi bán CK: + Bán có lãi: Nợ 1011, 111 : Số tiền thực thu Có TK 14: giá gốc Có 741: Chênh lệch + Bán lỗ: Nợ 1011, 111: Số tiền thực thu Nợ 841: Chênh lệch Có TK 14 : Giá gốc 03/15/11 201015 - KT NV ĐT & KDCK 4 2. Nghiệp vụ kế toán đối với chứng khoán đầu tư giữ đến hạn * Kế toán mua CK - Mua CK phát hành theo mệnh giá lãi tính sau: Nợ TK 16 : Mệnh giá Có 1011, 1113: Số tiền thực chi - Nếu có phần tiền lãi đầu tư dồn tích trước khi TCTD mua lại khoản đầu tư thì ghi giảm giá trị của chính đầu tư CK đó: Nợ TK 1011, 1113 Có 15, 16 03/15/11 201015 - KT NV ĐT & KDCK 5 - Mua CK theo mệnh giá lãi tính trước: Nợ TK 16 Có TK 488 Có TK 1011, 1113 - Mua CK theo mệnh giá có chiết khấu: Nợ TK 16: Mệnh giá Có TK 432: Chiết khấu Có TK 1011, 1113: số tiền thực tế - Mua CK theo mệnh giá có phụ trội: Nợ TK 16 Nợ TK 433 Có 1011, 1113 03/15/11 201015 - KT NV ĐT & KDCK 6 * Trong thời gian nắm giữ: - Đối với CK tính lãi sau: Nợ TK 392 Có TK 703 - Đối với CK tính lãi đúng kỳ: Nợ 1011 Có 703 - Đối với CK nợ tính lãi trước: Nợ TK 488 Có TK 703 03/15/11 201015 - KT NV ĐT & KDCK 7 - Đối với CK có chiết khấu: Nợ TK 432 Có 703 - Đối với CK có phụ trội: Nợ TK 703 Có 433 03/15/11 201015 - KT NV ĐT & KDCK 8 * Khi CK đến hạn thanh toán: Nợ TK 1011, 1113 Có TK 392 Có TK 703 Có TK 16 03/15/11 201015 - KT NV ĐT & KDCK 9 3. Kế toán đối với CK sẵn sàng để bán - Khi mua và trong thời gian nắm giữ: tương tự mục 2. - Khi bán: + Bán lớn hơn giá trị ghi sổ: Nợ 1011, 1113 Có TK 15 Có TK 392 (703) Có TK 741 03/15/11 201015 - KT NV ĐT & KDCK 10 + Bán nhỏ hơn giá trị ghi sổ: Nợ TK 1011, 1113 Nợ TK 841 Có TK 15 Có TK 392 (703) 03/15/11 201015 - KT NV ĐT & KDCK 11 4. Kế toán dự phòng giảm giá CK - Lập dự phòng giảm giá CK: Nợ TK 8823 Có TK 149, 159, 169 - Hoàn nhập dự phòng: Nợ TK 149, 159, 169 Có TK 8823 - Sử dụng dự phòng xử lý tổn thất: Nợ TK 149, 159, 169 Có TK 14, 15, 16 03/15/11 201015 - KT NV ĐT & KDCK 12 5. Nghiệp vụ chiết khấu giấy tờ có giá có kỳ hạn - Bán GTCG và cam kết mua lại: Nợ TK thích hợp (TM, TG ) Có TK vay thích hợp (TK 415 ) 03/15/11 201015 - KT NV ĐT & KDCK 13 - Mua GTCG và cam kết bán lại: Nợ TK tín dụng đối với các TCTD trong nước (TK 205) Có TK thích hợp Nhập TK 996 “Các giấy tờ có giá của KH đưa cầm cố” 03/15/11 201015 - KT NV ĐT & KDCK 14 6. Nghiệp vụ chiết khấu GTCG là bán hẳn, không cam kết mua lại - GTCG hưởng lãi sau: Nợ TK thích hợp Có TK CK đầu tư Có TK thu về KD CK (GB > GV) Hoặc Nợ TK chi về KD CK (GB < GV) 03/15/11 201015 - KT NV ĐT & KDCK 15 - GTCG hưởng lãi trước: Nợ TK thích hợp Nợ TK doanh thu chờ phân bổ Có TK CK đầu tư Có TK thu về KD CK (Nợ > Có) Hoặc Nợ TK Chi về KD CK (Nợ < Có) 03/15/11 201015 - KT NV ĐT & KDCK 16