Bài giảng Kế toán ngân hàng - Bài 1: Tổng quan kế toán ngân hàng

TỔNG QUAN KẾ TOÁN NGÂN HÀNG I. Những vấn đề chung về KTNH II. Hệ thống tài khoản, bảng cân đối TK và bảng cân đối kế toán III. Chứng từ KTNH IV. Hình thức kế toán 03/15/11 201015 - Tổng quan KTNH 1 I. Những vấn đề chung về KTNH 1. Khái niệm KTNH là một công cụ để tính toán, ghi chép bằng con số phản ánh và giám đốc toàn bộ các hoạt động nghiệp vụ thuộc ngành NH. 03/15/11 201015 - Tổng quan KTNH 2 2. Đối tượng của KTNH Đối tượng của KTNH là sử dụng thước đo bằng tiền để phản ánh nguồn vốn, cơ cấu hình thành các nguồn vốn và việc sử dụng vốn trong các hoạt động của NH. 03/15/11 201015 - Tổng quan KTNH 3 3. Mục tiêu của kế toán NH Cung cấp nguồn thông tin về tình hình hoạt động kinh doanh của NH để phục vụ cho các đối tượng sau đây: + Nhà quản trị ngân hàng. + Các nhà đầu tư. + Khách hàng. + Cơ quan thuế. + Các cơ quan quản lý khác. 03/15/11 201015 - Tổng quan KTNH 4 4. Đặc điểm của KTNH - KTNH phản ánh rõ nét tình hình huy động vốn đồng thời sử dụng số tiền đó để cho vay. - KTNH có tính giao dịch và xử lý nghiệp vụ NH. - KTNH có tính cập nhật và chính xác cao độ. - KTNH có số lượng chứng từ lớn và phức tạp. - KTNH có tính tập trung và thống nhất cao. 03/15/11 201015 - Tổng quan KTNH 5 II. Hệ thống tài khoản, bảng cân đối TK và bảng cân đối kế toán 1. Hệ thống tài khoản Tài khoản KTNH là một phương pháp kế toán dùng thước đo bằng tiền tệ để phân loại, tập hợp, phản ánh và kiểm soát các đối tượng kế toán một cách liên tục. 03/15/11 201015 - Tổng quan KTNH 6 + Phân loại tài khoản * Theo quan hệ tài khoản với tài sản: - TK tài sản nợ - Tài khoản tài sản Có - Tài khoản tài sản Nợ - Có 03/15/11 201015 - Tổng quan KTNH 7 * Theo mức độ tổng hợp tài khoản: - Tài khoản phân tích - Tài khoản tổng hợp * Theo vị trí của TK với Bảng cân đối kế toán: - TK nội bảng - TK ngoại bảng 03/15/11 201015 - Tổng quan KTNH 8 + Hệ thống tài khoản hiện hành - Theo quyết định số 479/2004/QĐ- NHNN ngày 29/04/2004, QĐ 807/2005/QĐ-NHNN ngày 1/6/2005 và QĐ 29/2006/QĐ-NHNN ngày 10/7/2006. - Hệ thống tài khoản hiện hành được bố trí theo hệ thống thập phân nhiều cấp, từ tài khoản cấp I đến tài khoản cấp V, ký hiệu từ 2 đến 6 chữ số. 03/15/11 201015 - Tổng quan KTNH 9 Hệ thống tài khoản này gồm các tài khoản trong Bảng cân đối kế toán và ngoài Bảng cân đối kế toán được bố trí thành 9 loại. Từ loại 1 đến loại 8 là các tài khoản trong Bảng cân đối kế toán, loại 9 là tài khoản ngoài Bảng cân đối kế toán. 03/15/11 201015 - Tổng quan KTNH 10 2. Bảng cân đối tài khoản Bảng cân đối tài khoản là bảng tổng kết các số liệu phát sinh trên các tài khoản kế toán tổng hợp được trình bày theo thứ tự số hiệu tài khoản từ nhỏ đến lớn (hiện nay từ tài khoản loại 1 đến loại 8). 03/15/11 201015 - Tổng quan KTNH 11 3. Bảng cân đối kế toán Bảng cân đối kế toán là báo cáo tổng hợp, phản ánh tổng quát toàn bộ giá trị tài sản hiện có được sử dụng như thế nào và nguồn gốc hình thành tài sản đó của TCTD tại một thời điểm nhất định. 03/15/11 201015 - Tổng quan KTNH 12 III. Chứng từ KTNH 1. Khái niệm Chứng từ KTNH là các bằng chứng để chứng minh các nghiệp vụ kinh tế phát sinh hoàn thành tại NH và là cơ sở để hạch toán vào các TKKT tại NH. 03/15/11 201015 - Tổng quan KTNH 13 2. Phân loại chứng từ + Phân theo công dụng và trình tự ghi sổ của chứng từ: - Chứng từ gốc - Chứng từ ghi sổ - Chứng từ gốc kiêm chứng từ ghi sổ 03/15/11 201015 - Tổng quan KTNH 14 + Phân theo địa điểm lập: - Chứng từ nội bộ - Chứng từ do khách hàng lập để nộp vào NH + Phân theo mức độ tổng hợp của chứng từ: - Chứng từ đơn nhất (chứng từ cá biệt) - Chứng từ tổng hợp (chứng từ liên hoàn) 03/15/11 201015 - Tổng quan KTNH 15 + Phân theo mục đích sử dụng và nội dung nghiệp vụ kinh tế: - Chứng từ tiền mặt - Chứng từ chuyển khoản + Căn cứ vào trình độ chuyên môn kỹ thuật: - Chứng từ giấy: Là loại chứng từ được lập trên giấy. - Chứng từ điện tử: Là những số liệu, thông tin trên các băng từ, đĩa từ. 03/15/11 201015 - Tổng quan KTNH 16 3. Kiểm soát chứng từ Kiểm soát chứng từ là việc kiểm tra tính đúng đắn của các yếu tố đã ghi trên chứng từ nhằm đảm bảo tính hợp lệ, hợp pháp của chứng từ và nghiệp vụ kinh tế phát sinh trong suốt quá trình xử lý. Kiểm soát chứng từ được thực hiện qua 2 bước: Kiểm soát trước và kiểm soát sau. 03/15/11 201015 - Tổng quan KTNH 17 4. Tổ chức luân chuyển chứng từ Tổ chức luân chuyển chứng từ là quá trình vận động của chứng từ kể từ lúc được NH lập hoặc nhận của KH qua các khâu kiểm soát, xử lý hạch toán, đối chiếu đến khi đóng lại thành tập chứng từ giấy hoặc lưu trữ trên đĩa từ (chứng từ điện tử). 03/15/11 201015 - Tổng quan KTNH 18 IV. Hình thức kế toán 1. Khái niệm Hình thức KTNH là sự tổng hợp các loại sổ kế toán, số lượng sổ, kết cấu các loại sổ, mối quan hệ giữa các loại sổ, trình tự ghi chép số liệu trên chứng từ gốc để từ đó có thể lập các báo cáo kế toán theo một trình tự và phương pháp nhất định. 03/15/11 201015 - Tổng quan KTNH 19 2. Các hình thức kế toán - Hình thức Nhật ký sổ cái - Hình thức kế toán Chứng từ ghi sổ - Hình thức kế toán Nhật ký chứng từ 03/15/11 201015 - Tổng quan KTNH 20