Bài giảng Kế toán chi phí - Chương 3: Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm theo chi phí thực tế

nhoû nhaát cuûa moät loaïi saûn phaåm trong nhoùm Soá löôïng thaønh phaåm i quy ñoåi theo saûn phaåm chuaån = x Heä soá quy ñoåi saûn phaåm i Soá löôïng thaønh phaåm i Xaùc ñònh giaù thaønh nhoùm saûn phaåm Toång giaù thaønh thöïc teá nhoùm saûn phaåm = Chi phí saûn xuaát dôû dang ñaàu kyø nhoùm saûn phaåm + Chi phí saûn xuaát phaùt sinh trong kyø nhoùm saûn phaåm - Chi phí saûn xuaát dôû dang cuoái kyø nhoùm saûn phaåm - Caùc khoaûn ñieàu chænh giaùm giaù thaønh nhoùm saûn phaåm Giaù thaønh thöïc teá ñôn vò saûn phaåm chuaån = Toång giaù thaønh thöïc teá nhoùm saûn phaåm Toång soá löôïng saûn phaåm chuaån Xaùc ñònh giaù thaønh thöïc teá saûn phaåm Giaù thaønh thöïc teá ñôn vò saûn phaåm i = x Heä soá quy ñoåi saûn phaåm i Giaù thaønh thöïc teá ñôn vò saûn phaåm chuaån Toång giaù thaønh thöïc teá ñôn vò saûn phaåm i = x Giaù thaønh thöïc teá ñôn vò saûn phaåm i Soá löôïng saûn phaåm i hoaøn thaønh Ví duï Coâng ty Q coù quy trình coâng ngheä sx giaûn ñôn, treân cuøng quy trình coâng ngheä söû duïng cuøng loaïi vaät tö, lao ñoäng, maùy moùc vaø keát quaû taïo ra 3 loaïi sp X, Y, Z 11.98011.52020.120CPSX phaùt sinh trong kyø 9008002.000CP SX dôû dang ñaàu kyø CP SXCCP NCTTCP NVLTT 117,6100,884Giaù thaønh ñònh möùc 50%30%70%Tyû leä hoaøn thaønh SPDD cuoái kyø 30 sp50 sp30 spSP dôû dang cuoái kyø 200 sp100 sp100 spSP hoaøn thaønh nhaäp kho SP ZSP YSP X Chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp boû vaøo töø ñaàu quaù trình, caùc chi phí khaùc boû daàn theo quaù trình saûn xuaát Phöông phaùp tyû leä ™ Treân cuøng moät quy trình coâng ngheä saûn xuaát moät nhoùm saûn phaåm cuøng loaïi vôùi nhöõng chuûng loaïi, phaåm chaát, quy caùch khaùc nhau. ™ Caùc saûn phaåm trong nhoùm khoâng coù quan heä keát caáu chi phí cuøng tyû leä. ™ Ñoái töôïng taäp hôïp chi phí saûn xuaát laø töøng nhoùm saûn phaåm. ™ Ñoái töôïng tính giaù thaønh laø töøng quy caùch saûn phaåm trong nhoùm. ™ Tính toång giaù thaønh thöïc teá nhoùm saûn phaåm theo töøng khoaûn muïc chi phí. Toång giaù thaønh thöïc teá nhoùm saûn phaåm = Chi phí saûn xuaát dôû dang ñaàu kyø nhoùm saûn phaåm + Chi phí saûn xuaát phaùt sinh trong kyø nhoùm saûn phaåm - Chi phí saûn xuaát dôû dang cuoái kyø nhoùm saûn phaåm - Caùc khoaûn ñieàu chænh giaùm giaù thaønh nhoùm saûn phaåm ™Tính toång giaù thaønh keá hoaïch nhoùm saûn phaåm theo töøng khoaûn muïc chi phí. Toång giaù thaønh keá hoaïch nhoùm saûn phaåm = x Giaù thaønh ñònh möùc saûn phaåm Soá löôïng saûn phaåm hoaøn thaønh trong nhoùm ™ Tính tyû leä giaù thaønh nhoùm saûn phaåm theo töøng khoaûn muïc chi phí. Tyû leä tính giaù thaønh nhoùm saûn phaåm = Toång giaù thaønh thöïc teá nhoùm saûn phaåm Toång giaù thaønh keá hoaïch nhoùm saûn phaåm ™ Tính giaù thaønh thöïc teá ñôn vò saûn phaåm theo töøng khoaûn muïc chi phí saûn xuaát Giaù thaønh thöïc teá ñôn vò saûn phaåm = x Giaù thaønh ñònh möùc saûn phaåm Tyû leä tính giaù thaønh cuûa nhoùm sp Ví duï ™ Coâng ty K saûn xuaát nhoùm saûn phaåm A bao goàm saûn phaåm A1, vaø saûn phaåm A2. 201188550CP SX dôû dang cuoái kyø 4.763,54.1285.950CPSX phaùt sinh trong kyø 250200600CP SX dôû dang ñaàu kyø CP SXCCP NCTTCP NVLTT Soá löôïng saûn phaåm hoaøn thaønh nhaäp kho 100 saûn phaåm A1, 200 saûn phaåm A2. Soá löôïng saûn phaåm dôû dang cuoái kyø laø 15 sp A1 vôùi tyû leä hoaøn thaønh 40%, 20 sp A2 vôùi tyû leä hoaøn thaønh 50% 151420Giaù thaønh ñònh möùc sp A2 8,5810Giaù thaønh ñònh möùc sp A1 CP SXCCP NCTTCP NVLTT Phương phaùp loaïi tröø SP phuï ™ AÙp duïng ñoái vôùi nhöõng quy trình coâng ngheä saûn xuaát coù keát quaû saûn xuaát vöøa taïo ra saûn phaåm chính vaø saûn phaåm phuï. ™ Khi tính giaù thaønh cuûa moät loaïi saûn phaåm hay moät nhoùm saûn phaåm chính caàn loaïi tröø giaù trò cuûa saûn phaåm phuï. ™ Giaù trò cuûa saûn phaåm phuï coù theå ñöôïc tính theo giaù öôùc tính, giaù keá hoaïch, giaù nguyeân vaät lieäu ban ñaàu ™ Tính toång giaù thaønh thöïc teá cuûa SP chính theo töøng khoaûn muïc chi phí: Toång giaù thaønh thöïc teá = Chi phí saûn xuaát dôû dang ñaàu kyø + Chi phí saûn xuaát phaùt sinh trong kyø - Chi phí saûn xuaát dôû dang cuoái kyø - Caùc khoaûn ñieàu chænh giaùm giaù thaønh - Giaù trò öôùc tính SP phuï ™ Tính toång giaù thaønh ñôn vò thöïc teá cuûa SP chính theo töøng khoaûn muïc chi phí ( AÙp duïng caùc phöông phaùp giaûn ñôn, heä soá, tyû leä) Ví duï ™ Coâng ty A coù quy trình saûn xuaát treân cuøng moät daây chuyeàn saûn xuaát taïo ra SP chính A vaø SP phuï X 20.60019.400100.000CPSX phaùt sinh trong kyø 10.000CP SX dôû dang ñaàu kyø CP SXCCP NCTTCP NVLTT ™ Trong kyø hoaøn thaønh nhaäp kho 80 SP A coøn dôû dang 20 SP A möùc ñoä hoaøn thaønh 40%. ™ Ñaùnh giaù SPDDCK theo CP NVLTT. NVLTT boû vaøo töø ñaàu quaù trình saûn xuaát. ™ Soá löôïng SP phuï 10. Giaù baùn chöa thueá 1.000/SP X, lôïi nhuaän ñònh möùc laø 10% doanh thu. Trong giaù voán öôùc tính CP NVLTT chieám 70%, CP NCTT chieám 20%, CP SXC chieám 10%. Phöông phaùp phaân böôùc ™ AÙp duïng ñoái vôùi nhöõng quy trình coâng ngheä phöùc taïp, saûn phaåm hoaøn thaønh phaûi traûi qua nhieàu giai ñoaïn cheá bieán keá tieáp nhau. ™ Saûn phaåm cuûa giai ñoaïn tröôùc (baùn thaønh phaåm) laø nguyeân lieäu ñaàu vaøo cuûa giai ñoaïn sau. ™ Ñoái töôïng taäp hôïp chi phí laø töøng giai ñoaïn cuûa quy trình coâng ngheä. ™ Ñoái töôïng tính giaù thaønh laø thaønh phaåm hoaëc baùn thaønh phaåm vaø thaønh phaåm. ™ Ñoái töôïng tính giaù thaønh laø thaønh phaåm => Tính giaù thaønh theo phöông phaùp phaân böôùc khoâng tính giaù thaønh baùn thaønh phaåm ( Phöông phaùp keát chuyeån song song ) ™ Ñoái töôïng tính giaù thaønh laø baùn thaønh phaåm vaø thaønh phaåm => Tính giaù thaønh theo phöông phaùp phaân böôùc coù tính giaù thaønh baùn thaønh phaåm (Phöông phaùp keát chuyeån tuaàn töï ) Phöông phaùp keát chuyeån song song Giai ñoaïn 1 CPSX phaùt sinh ôû GÑ 1 CPSX cuûa GÑ 1 trong thaønh phaåm Giai ñoaïn 2 CPSX phaùt sinh ôû GÑ 2 CPSX cuûa GÑ 2 trong thaønh phaåm Giai ñoaïn n CPSX phaùt sinh ôû GÑ n CPSX cuûa GÑ n trong thaønh phaåm Keát chuyeån song song töøng khoaûn muïc CP Giaù thaønh thöïc teá thaønh phaåm ™ Xaùc ñònh CPSX theo töøng khoaûn muïc cuûa töøng giai ñoaïn trong giaù thaønh SP: + CPSX phaùt sinh trong kyø GÑ 1 = CPSXDD ñaàu kyø cuûa GÑ 1 trong CPSXDD ñaàu kyø töø GÑ 1 ñeán GÑ nCPSX cuûa GÑ 1 trong giaù thaønh SP x Soá löôïng thaønh phaåm + Soá löôïng saûn phaåm DDCK töø GÑ 1 ñeán GÑ n Soá löôïng thaønh phaåm ™ Tính töông töï ñeán giai ñoaïn n + CPSX phaùt sinh trong kyø GÑ 2 = CPSXDD ñaàu kyø cuûa GÑ 2 trong CPSXDD ñaàu kyø töø GÑ 2 ñeán GÑ nCPSX cuûa GÑ 2 trong giaù thaønh SP x Soá löôïng thaønh phaåm + Soá löôïng saûn phaåm DDCK töø GÑ 2 ñeán GÑ n Soá löôïng thaønh phaåm ™ Xaùc ñònh toång giaù thaønh thaønh phaåm theo töøng khoaûn muïc chi phí: Toång giaù thaønh thöïc teá thaønh phaåm = CPSX cuûa GÑ 1 trong GT thaønh phaåm + CPSX cuûa GÑ 2 trong GT thaønh phaåm + + CPSX cuûa GÑ n trong GT thaønh phaåm ™ Xaùc ñònh giaù thaønh ñôn vò thaønh phaåm theo töøng khoaûn muïc: Giaù thaønh thöïc teá ñôn vò thaønh phaåm = Toång giaù thaønh thöïc teá thaønh phaåm Toång soá löôïng thaønh phaåm Ví duï ™ Coâng ty T saûn xuaát SP A vôùi quy trình coâng ngheä saûn xuaát goàm 2 giai ñoaïn saûn xuaát lieân tieáp: 476176300200CP SXC 362162200160CP NCTT 2.0002.0003.200CP NVLTT CoängCPSX PX II CPSX PX I chuyeån sang CPSXDD ñaàu kyø ôû PX IICPSXDD ñaàu kyø ôû PX I ™ Toång hôïp CPSX phaùt sinh trong thaùng: 30.4024.26226.140Toång coäng 5.8042.5843.220CP SXC 3.7981.6782.120CP NCTT 20.80020.800CP NVLTT CoängPX IIPX I ™ Keát quaû saûn xuaát trong kyø: ƒ PX I saûn xuaát ñöôïc 1.100 thaønh phaåm, nhaäp kho 200; chuyeån sang PX II 900; 100 baùn thaønh phaåm dôû dang möùc ñoä hoaøn thaønh 40% ƒ PX II hoaøn thaønh 800 SP A, dôû dang 200 SP A möùc ñoä hoaøn thaønh 60% Phöông phaùp keát chuyeån tuaàn töï Giai ñoaïn 1 Chi phí NVLTT CP cheá bieán cuûa GÑ 1 Giai ñoaïn 2 Giai ñoaïn n Giaù thaønh baùn thaønh phaåm GÑ 1 Giaù thaønh baùn thaønh phaåm GÑ 1 CP cheá bieán cuûa GÑ 2 Giaù thaønh baùn thaønh phaåm GÑ 2 Giaù thaønh baùn thaønh phaåm GÑ n-1 CP cheá bieán cuûa GÑ n Giaù thaønh thaønh phaåm + + + ™ Tính giaù thaønh thöïc teá baùn thaønh phaåm giai ñoaïn 1 ƒ Ñaùnh giaù chi phí saûn xuaát dôû dang cuoái kyø cuûa baùn thaønh phaåm ôû GÑ 1. ƒ Tính giaù thaønh thöïc teá baùn thaønh phaåm GÑ 1 theo caùc PP tính giaù thaønh ( giaûn ñôn, heâ soá, tyû leä) Toång giaù thaønh thöïc teá GÑ 1 = CPSX dôû dang ñaàu kyø GÑ 1+ CPSX phaùt sinh trong kyø GÑ 1 - CPSX dôû dang cuoái kyø GÑ 1 - Caùc khoaûn ñieàu chænh giaùm giaù thaønh GÑ 1 ™ Tính giaù thaønh thöïc teá baùn thaønh phaåm giai ñoaïn 2: ƒ Ñaùnh giaù chi phí saûn xuaát dôû dang cuoái kyø cuûa baùn thaønh phaåm ôû GÑ 2 ( trong CPSX DDCK cuûa GÑ 2 bao goàm caû chi phí do giai ñoaïn 1 chuyeån sang) ƒ Tính giaù thaønh thöïc teá baùn thaønh phaåm GÑ 2 theo caùc PP tính giaù thaønh ( giaûn ñôn, heâ soá, tyû leä) ™ Tính tuaàn töï cho ñeán giai ñoaïn cuoái => giaù thaønh thaønh phaåm. Ví duï ™ Coâng ty T saûn xuaát SP A vôùi quy trình coâng ngheä saûn xuaát goàm 2 giai ñoaïn saûn xuaát lieân tieáp: 476176300200CP SXC 362162200160CP NCTT 2.0002.0003.200CP NVLTT CoängCPSX PX II CPSX PX I chuyeån sang CPSXDD ñaàu kyø ôû PX IICPSXDD ñaàu kyø ôû PX I ™ Toång hôïp CPSX phaùt sinh trong thaùng: 30.4024.26226.140Toång coäng 5.8042.5843.220CP SXC 3.7981.6782.120CP NCTT 20.80020.800CP NVLTT CoängPX IIPX I ™ Keát quaû saûn xuaát trong kyø: ƒ PX I saûn xuaát ñöôïc 1.100 thaønh phaåm, nhaäp kho 200; chuyeån sang PX II 900; 100 baùn thaønh phaåm dôû dang möùc ñoä hoaøn thaønh 40% ƒ PX II hoaøn thaønh 800 SP A, dôû dang 200 SP A möùc ñoä hoaøn thaønh 60% Phöông phaùp ñôn ñaët haøng ™ AÙp duïng ñeå tính giaù thaønh saûn phaåm cuûa caùc quaù trình saûn xuaát theo ñôn ñaët haøng ™ Ñoái töôïng taäp hôïp chi phí laø töøng ñôn ñaët haøng. ™ Ñoái töôïng tính giaù thaønh laø töøng ñôn vò saûn phaåm cuûa ñôn ñaët haøng. Giaù thaønh thöïc teá ñôn vò saûn phaåm = Toång CPSX thöïc teá taäp hôïp theo ñôn ñaët haøng Toång soá löôïng saûn phaåm hoaøn thaønh Toång giaù thaønh thöïc teá SP töøng ñôn ñaët haøng Toång CPSX thöïc teá taäp hôïp theo töøng ñôn ñaët haøng Caùc khoaûn ñieàu chænh giaûm giaù thaønh = -