Bài giảng Kế toán chi phí - Chương 2: Phân loại chi phí và giá thành sản phẩm

1CHƯƠNG 2 PHÂN LOẠI CHI PHÍ VÀ GIÁ THÀNH SẢN PHẨM. I. Phân loại chi phí. 1. Khái niệm ¾ Chi phí là khoản tiêu hao của các nguồn lực đã sử dụng cho một mục đích, và được biểu hiện bằng tiền. ¾ Chi phí là biểu hiện bằng tiền toàn bộ hao phí về lao động sống và lao động vật hoá phát sinh trong quá trình hoạt động của doanh nghiệp. 2. Đặc điểm của Chi phí. 2Phân loại CP theo tính chất ( nội dung ) kinh tế của CP.a Phân loại CP theo chức năng hoạt động.b Phân loại CP theo mối quan hệ với thời kỳ xác định KQKD.c Phân loại CP theo mối quan hệ với đối tượng chịu CP.d 3. Phân loại chi phí. Phân loại CP theo cách ứng xử của CP.e ƒ Căn cứ phân loại: Theo tính chất kinh tế ban đầu của CP, không phân biệt CP phát sinh ở đâu, dùng vào mục đích nào. ƒ Các loại CP bao gồm: Phân loại CP theo tính chất (nội dung) kinh tế của CP.a ƒ Công dụng: cung cấp thông tin để 9Phục vụ cho việc lập kế hoạch về vốn. 9Phục vụ cho việc lập báo cáo tài chính ( lập báo cáo chi phí sản xuất theo yếu tố của Thuyết minh báo cáo tài chính ). 9Phục vụ cho việc kiểm soát chi phí theo yếu tố. 3ƒ Căn cứ phân loại: Căn cứ mục đích của CP để thực hiện các chức năng kinh doanh ƒ Các loại CP bao gồm: Phân loại CP theo chức năng hoạt động.b Chi phí sản xuất Chi phí ngoài sản xuất CHI PHÍ SẢN XUẤT ¾ Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp + FLOUR+MILK SUGAR = Chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp laø bieåu hieän baèng tieàn nhöõng nguyeân vaät lieäu chuû yeáu taïo thaønh thöïc theå cuûa saûn phaåm CHI PHÍ SẢN XUẤT ¾ Chi phí nhân công trực tiếp Laø tieàn löông chính, löông phuï, caùc khoaûn trính theo löông (BHXH, BHYT, KPCÑ) vaø caùc khoaûn phaûi traû khaùc cho coâng nhaân tröïc tieáp saûn xuaát. 4CHI PHÍ SẢN XUẤT ¾ Chi phí SXC Chi phí saûn xuaát chung laø nhöõng khoaûn chi phí lieân quan ñeán vieäc quaûn lyù saûn xuaát vaø phuïc vuï saûn xuaát taïi phaân xöôûng CHI PHÍ NGOÀI SẢN XUẤT Chi phí baùn haøng: Chi phí baùn haøng laø nhöõng chi phí phaùt sinh caàn thieát ñeå ñaûm baûo cho vieäc thöïc hieän caùc ñôn ñaët haøng, giao thaønh phaåm cho khaùch haøng. CHI PHÍ NGOÀI SẢN XUẤT Chi phí quaûn lyù doanh nghieäp: Chi phí quaûn lyù doanh nghieäp laø toaøn boä nhöõng khoaûn chi phí chi ra cho vieäc toå chöùc vaø quaûn lyù chung trong toaøn coâng ty. 5CHI PHÍ CHI PHÍ SAÛN XUAÁT CHI PHÍ NGOAØI SX CHI PHÍ BAN ĐẦU CPNVL (tt) CPNC (tt) Chi phí ban đầu+ = CHI PHÍ CHẾ BIẾN CPNC(tt) Chi phí SXC+ = Chi phíchuyển đổi CPNC gián tiếp CPNVL gián tiếp CP gián tiếp khác (tt) c i 6ƒ Công dụng: ƒ Căn cứ phân loại: Theo mối quan hệ của CP với việc chế tạo SP và thời kỳ xác định lợi nhuận. ƒ Các loại CP bao gồm: 9CP sản phẩm: CP liên quan trực tiếp đến việc sản xuất sản phẩm hoặc mua hàng hoá. Được vốn hoá thành TS chuyển sang kỳ sau. 9CP thời kỳ: CP gắn liền với từng thời kỳ kinh doanh. Được tình là phí tổn trong kỳ phát sinh. ƒ Công dụng: Xác định đúng phí tổn trong kỳ để xáx định đúng kết qủa kinh doanh Phân loại CP theo mối quan hệ với thời kỳ xác định KQKD.c ƒ Căn cứ phân loại: theo mối quan hệ của CP phát sinh đến mục đích sử dụng và đối tượng chịu CP. ƒ Các loại CP bao gồm: 9CP trực tiếp. 9CP gián tiếp. ƒ Công dụng: cung cấp thông tin để kế toán tập hợp và phân bổ CP chính xác cho các đối tượng chịu CP. Phân loại CP theo mối quan hệ với đối tượng chịu CP.d 7ƒ Cách ứng xử của CP: Là việc xem xét CP thay đổi như thế nào khi mức độ hoạt động thay đổi. ƒ Mức độ hoạt động: Số Sp, số giờ máy sản xuất, số giờ lao động trực tiếp Phân loại CP theo cách ứng xử của CP.e ƒ Các lọai CP bao gồm: 9 Biến phí: ™ Biến phí tỷ lệ. ™ Biến phí cấp bậc. 9Định phí: ™Định phí bắt buộc. ™Định phí không bắt buộc. 9Chi phí hỗn hợp Biến phí ƒ Khái niệm: CP thay đổi về tổng số khi mức độ hoạt động thay đổi. CP của 1 đơn vị hoạt động không đổi. ( Xét trong một phạm vi phù hợp ) ƒ Các lọai BP: BP tỷ lệ. BP cấp bậc. ƒ Phương trình BP: Yb=a.x Yb : Tổng biến phí. x : Mức độ hoạt động. a : Biến phí đơn vị. 8Phạm vi phù hợp? Tổ ng c hi p hí Phạm vi phù hợp Chi phí (tuyến tính) ước tính (biến phí đơn vị không đổi) Chi phí (phi tuyến) Trong phạm vi phù hợp, đường biểu diễn chi phí (tuyến tính) ước tính sẽ “gần” với đường biểu diễn chi phí (phi tuyến) trên thực tế Mức độ hoạt động Đồ thị BP thực thụ Soá tieàn y = ax y o x (SP) Möùc HÑ Đồ thị BP cấp bậc Soá tieàn y’’’ y’’ y’ o x’ x’’ x’’’ (SP) Möùc HÑ 9Định phí ƒ Khái niệm : 9CP không thay đổi về mặt tổng số khi mức độ hoạt động thay đổi. 9CP thay đổi nhưng không cùng tỷ lệ với mức độ hoạt động. 9CP của 1 đơn vị hoạt động sẽ thay đổi. ƒ Các loại Định phí: 9Định phí bắt buộc KN: CP lieân quan ñeán MM, caáu truùc toå chöùc Ñaëc ñieåm: Coù baûn chaát laâu daøi. Khoâng theå giaûm ñeán 0. Yeâu caàu quaûn lyù: Phaûi thaän troïng khi quyeát ñònh ñaàu tö. Taêng cöôøng söû duïng nhöõng MMTB hieän coù ƒ ÑP khoâng baét buoäc: KN: CP lieân quan ñeán nhu caàu töøng kyø KH (CP quaûng caùo, ñaøo taïo). Ñaëc ñieåm: KH cho ÑP khoâng baét buoäc laø KH ngaén haïn. Coù theå caét giaûm khi caàn thieát. Yeâu caàu quaûn lyù: Phaûi xem xeùt laïi möùc chi tieâu cho moãi kyø KH. Phöông trình ÑP: Yñ = b 10 Chi phí hỗn hợp ™Khái niệm : CP hỗn hợp là CP gồm cả 2 yếu tố Định phí và Biến phí. ™Phương trình CPHH: Y= ax + b Y: CP hỗn hợp a: Biến phí/1 đơn vị mức độ hoạt động x: Mức độ hoạt động b: Định phí ™Đồ thị CP hỗn hợp Soá tieàn y = ax + b b o x x’ (SP) Möùc HÑ 11 ™Phân tích CPHH thành BP và ĐP. 9PP cực đại - cực tiểu - Thống kê CP hỗn hợp tại từng mức hoạt động. - Xác định BP cho một đơn vị hoạt động. Y 3X 3 Y 2X 2 Y 1X 1 Tổng CP hỗn hợpMức độ hoạt động - Xác định tổng định phí - Phương trình CPHH 12 11/20/2008 34 0 1 2 3 4 * Tổ ng c hi p hí (đ on vị tiề n) 10 20 0 * ** * * * ** * Mức độ hoạt động (ngàn sp) X Y PHƯƠNG PHÁP ĐỒ THỊ PHÂN TÁN 11/20/2008 35 0 1 2 3 4 * Tổ ng c hi p hí (đ ơ n vị tiề n) 10 20 0 * ** * * * ** * Mức độ hoạt động (ngàn sp) X Y Định phí = 10 (đvt) Tổng số điểm ở trên = Tổng số điểm ở dưới. 11/20/2008 36 0 1 2 3 4 * Tổ ng c hi p hí (đ vt ) 10 20 0 * ** * * * ** * Mức độ hoạt động (ngàn sp) X Y Hệ số góc là giá trị ước tính của biến phí đơn vị hoạt động. Hệ số góc (a) = Mức thay đổi về chi phí ÷ Mức thay đổi về hoạt động Mức thay đổi về chi phí Mức thay đổi về hoạt động. 13 9PP bình phương bé nhất ƒ Xaùc ñònh heä phöông trình: Σxy = a Σx2 + b Σx (1) Σy = a Σx + n b (2) y: CP hoãn hôïp a: BP ñôn vò HÑ x: soá löôïng ñôn vò HÑ b: toång ÑP n: soá laàn thoáng keâ CP ƒ Giaûi heä PT tính ñöôïc a, b. ƒ Thieát laäp PT CP nhö treân. 1 32 Công dụng 1. CP chênh lệch Các cách phân loại CP khác.f 14 2. CP kiểm soát được và CP không kiểm soát được. 3. CP cơ hội 4. CP chìm. 15 II. PHAÂN LOAÏI GIAÙ THAØNH SP. 1. Khaùi nieäm: GT laø CP SX tính cho moät khoái löôïng, ñôn vò TP. 2. YÙ nghóa: GT phaûn aûnh hieäu quaû SX vaø phuïc vuï SX. 3. Moái quan heä CPSX vaø GT SP. Giaù thaønh SPChi phí saûn xuaát 4. Phaân loaïi giaù thaønh saûn phaåm. a. Phaân loaïi theo thôøi ñieåm xaùc ñònh GT: ƒ Doanh nghieäp SX coâng nghieäp: ƒ Doanh nghieäp xaây laép: 16 b. PL theo noäi dung caáu thaønh GT ƒ Giaù thaønh saûn xuaát: CPSX coù lieân quan ñeán khoái löôïng TP. ¾Doanh nghieäp SX coâng nghieäp: GTSX goàm coù ¾Doanh nghieäp xaây laép: GTSX goàm coù ƒ Giaù thaønh toaøn boä: GT SX vaø CP ngoaøi SX cuûa khoái löôïng TP tieâu thuï. www.themegallery.com