Bài giảng Hệ thống thông tin quản lý - Chương 4: Hệ thống thông tin tổ chức theo cấp bậc quản lý

n tri thức có yêu cầu về thông tin và HT hỗ trợ cho họ khác nhau.HTTT quản lý tri thứcSo sánh việc xử lý kiến thức và xử lý thông tin thông thườngHTTT quản lý tri thứcPhân phối tri thức: Hệ thống quản lý tư liệu và văn phòng Văn phòng có 3 chức năng cơ bản:Quản lý & kết hợp các công việc của các nhân viên dữ liệu & tri thức.Kết nối công việc của các nhân viên thông tin tại chổ với tất cả các cấp và các chức năng của tổ chức.Kết nối tổ chức với thế giới bên ngoài bao gồm khách hàng, nhà cung ứng, đại diện chính phủ và các kiểm toán viên bên ngoài.HTTT quản lý tri thứcPhân phối tri thức: Hệ thống quản lý tư liệu và văn phòng Các hoạt động chính của nhân viên văn phòng:Quản lý tài liệu bao gồm việc tạo ra, lưu trữ, lấy ra và phát tán.Lập lịch biểu cho các cá nhân & nhóm làm việc.Truyền thông bao gồm khởi động, nhận & quản lý truyền thông dựa trên văn bản giấy, số hóa hay giọng nói cho các cá nhân & nhóm làm việc.Quản lý dữ liệu về nhân viên, khách hàng và nhà cung ứng. HTTT quản lý tri thứcPhân phối tri thức: Hệ thống quản lý tư liệu và văn phòng Các HT văn phòng tiêu biểu:Hoạt động văn phòngCông nghệQuản lý tài liệuWord processing, desktop publishing, document imaging, Web publishing, work flow managers Lập lịchElectronic calendars, groupware, intranetsTruyền thôngE-mail, voice mail, digital answering systems, groupware, intranetsQuản lý dữ liệuDesktop database, spreadsheets, user-friendly interfaces to mainframe databases.Công cụ của hệ thống hỗ trợ nhómHTTT quản lý tri thức Chia sẻ tri thức: HTTT hỗ trợ nhóm (GSS)HTTT quản lý tri thức Chia sẻ tri thức: HTTT hỗ trợ nhóm (GSS)Hỗ trợ truyền thông bằng cách hỗ trợ các cuộc họpDẫn hướng cho việc suy nghĩ và tranh luậnHỗ trợ của hệ thống ra quyết định theo nhómPhát triển các kế hoạch định trướcTăng khả năng tham giaTạo một không khí cởi mở và hợp tácTạo sự tự do chỉ trích các ý kiếnNhằm mục tiêu đánh giáTổ chức và đánh giá các ý kiếnThiết lập thứ tự ưu tiên và tạo các quyết địnhTạo tài liệu của cuộc gặpTruy cập các thông tin bên ngoàiSự bảo toàn “những ghi nhớ của tổ chức”HTTT quản lý tri thức Chia sẻ tri thức: HTTT hỗ trợ nhóm (GSS)Đặc tính riêng của quá trình ra quyết định theo nhómĐặc tính riêng của mỗi nhómĐặc tính của nhiệm vụ mà nhóm phải triển khaiTổ chức mà nhóm đang làm việcSử dụng các công nghệ thông tin như hệ thống gặp mặt điện tử và hệ thống tạo quyết định theo nhómQuá trình liên hệ và tạo quyết định mà nhóm đang sử dụngHTTT quản lý tri thức Chia sẻ tri thức: HTTT hỗ trợ nhóm (GSS)HTTT quản lý tri thứcTạo tri thức: Hệ thống công việc tri thức Nhân viên tri thức thực hiện 3 vai trò chính yếu quan trọng đối với tổ chức và nhà quản lý:Giữ cho tổ chức có thể theo kịp với thế giới bên ngoài về tri thức trong lĩnh vực công nghệ, khoa học, tư tưởng xã hội và nghệ thuật.Phục vụ như nhà tư vấn nội bộ theo lĩnh vực tri thức của họ, tạo nên các thay đổi và cơ hội.Hành động như nhân tố đánh giá, khởi động và khuyến khích các dự án thay đổi.HTTT quản lý tri thức Tạo tri thức: Hệ thống công việc tri thức Yêu cầu đối với HTTT quản lý tri thứcPhải liên hệ được với nhiều nguồn thông tin và dữ liệu bên ngoài doanh nghiệpĐòi hỏi các phần mềm hỗ trợ đồ họa, phân tích, quản lý tài liệu, dữ liệu, và có khả năng truyền thông ở mức cao hơn các hệ thống khácPhải được hỗ trợ về phần cứngCó những giao diện tiện íchPhải sử dụng các máy trạm mạnh hơn so với các máy vi tính thông thườngHTTT quản lý tri thức (KMS)Thu thập & mã hóa tri thức Các loại HTTT quản lý tri thứcTrí tuệ nhân tạoHệ thống chuyên giaHệ thống trí tuệ nhân tạo (Artificial Intelligence - AI)Phát triển các chương trình máy tính để thực hiện một số các hành vi tri thức của con ngườiGiúp cho DN tạo một cơ sở dữ liệu kiến thứcPhục vụ cho một số các lĩnh vực đặc biệtHệ thống trí tuệ nhân tạo (Artificial Intelligence - AI)Ứng dụng của AIXử lý ngôn ngữ tự nhiênTự động hóaNhận dạng các cảnh động (hệ thống vệ tinh)Nhận dạng âm thanhMáy tự họcHệ chuyên gia (Expert System, ES)Chuyên gia là những người có kiến thức và kinh nghiệm đặc biệt trong lĩnh vực cần giải quyết vấn đề. VD: Chọn lựa thiết bị, ngân sách cho quảng cáo, chiến lược quảng cáo.ES là HT dựa trên máy tính (gồm phần cứng và phần mềm máy tính) giúp nhà QL giải quyết các vấn đề hoặc RQĐ tốt hơn.ES là 1 nhánh của trí tuệ nhân tạo được áp dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau. VD: Chẩn đoán y học, thăm dò mìn, quản lý tài sản, lập kế hoạch công ty, tư vấn thuế, đặt giá thầu, Hệ chuyên gia (Expert System, ES)Hệ thống chuyên gia (Expert System - ES)Một hệ thống kiến thức sử dụng kiến thức cho các lĩnh vực ứng dụng và các thủ tục can thiệp để giải quyết các vấn đề mà thông thường phải yêu cầu tới các chuyên gia giải quyếtKiến thức sâu trong một lĩnh vực hẹpThường sử dụng quy luật nếu-thìCơ sở dữ liệu chuyên giaHệ chuyên gia (Expert System, ES)Các thành phần của hệ thống chuyên giaHệ chuyên gia (tt)(Expert System, ES)Cấu trúc chung của ESKieán thöùc chuyeân gia (Quy taéc)Heä thoángthu thaäpkieán thöùcMaùy suy luaän(Ñieàu kieän keát luaän)Heä thoánggiaûi thíchGiao dieänngöôøi söû duïngNhaø quaûn lyù/Ngöôøi söû duïngCô sôû kieán thöùcKieán thöùcchuyeân gia(caùc quy taéc)Caùc söï kieäncuï theå(CSDL)Hệ chuyên gia (tt)(Expert System, ES)Đặc điểm của ESÁp dụng kiến thức 1 lĩnh vực riêng biệt cho 1 hoàn cảnh hay 1 vấn đề không chắc chắn hay thiếu thông tin.Đưa ra những giải pháp về hiệu quả và kết quả, như chẩn đoán 1 vấn đề, đánh giá 1 hoàn cảnh, cho lời khuyên, Giải thích và lý giải các lời khuyên mà nó đưa ra.Cung cấp thông tin thêm về lĩnh vực chuyên gia.Nhận ra những hạn chế của mình trong lĩnh vực này và biết luôn những chuyên gia khác có thể cho lời khuyên.Cải thiện kiến thức và chuyên môn nếu được “học” thêm bằng cách cho thêm kiến thức vào.Hệ chuyên gia (tt)(Expert System, ES)Ích lợi của ESBảo tồn được tri thức của chuyên gia.Giúp cho nhiều người có cùng trình độ “chuyên gia” để RQĐ.Tăng hiệu quả của quá trình RQĐ.QĐ nhất quán, ít phụ thuộc vào con người.Có thể dùng làm công cụ huấn luyện tuyệt vời.Hệ chuyên gia (tt)(Expert System, ES)Ưu điểmHoàn thành các phần công việc thậm chí nhanh hơn một chuyên giaTỷ lệ sai sót khá thấp (đôi khi còn thấp hơn một chuyên gia)Có khả năng tạo được những lời khuyên phù hợp và không thay đổiCó thể đóng vai trò của một chuyên gia hiếm ở một lĩnh vực hẹpKhi được sử dụng cho mục đích đào tạo, ES giúp quá trình học hiệu quả hơnCó thể sử dụng ES cho những môi trường gây nguy hiểm cho con ngườiCó thể sử dụng để tạo kiến thức của một tổ chứcCó thể cung cấp kiến thức tại bất kỳ thời điểm nàoHệ chuyên gia (tt)(Expert System, ES)Nhược điểm của ESGiới hạn về mặt công nghệKhó thu thập kiến thức cho ESPhải xác định được ai là chuyên gia cho lĩnh vực đang quan tâmPhải có sự thống nhất giữa các chuyên gia trong cùng lĩnh vực về giải pháp cho một vấn đề cụ thểChuyên gia phải sẵn sàng hợp tác với các nhân công kiến thứcKhó duy trì các chuyên gia trong một tổ chứcHệ chuyên gia (tt)(Expert System, ES)Các lĩnh vực ứng dụngPhân loạiChẩn bệnhĐiều khiểnKiểm soát các quá trìnhThiết kếLập kế hoạch và lịch trìnhTạo các lựa chọnSo sánh DSS và ESÑaëc ñieåmDSSESMuïc tieâuHoã trôï ngöôøi RQÑ baèng caùch traû lôøi truy vaán cuûa ngöôøi RQÑThay theá vaø laëp laïi lôøi khuyeân cuûa caùc chuyeân giaAi khuyeân /RQÑCon ngöôøi vaø / hay heä thoángHeä thoángSöï ñònh höôùng chínhRQÑTruyeàn ñaït chuyeân moân (ngöôøi-maùy-ngöôøi) vaø cho lôøi khuyeânHöôùng hoûiNgöôøi hoûi maùyMaùy hoûi ngöôøiBaûn chaát hoã trôïCaù nhaân, nhoùm, toå chöùcCaù nhaân (chuû yeáu), vaø nhoùmHệ chuyên gia (tt)(Expert System, ES)So sánh DSS và ES (tt)Ñaëc ñieåmDSSESPhöông phaùp xöû lyù chínhSoáKyù hieäuÑaëc tính cuûa lónh vöïc vaán ñeàPhöùc taïp, toång hôïpPhaïm vi heïpLoaïi vaán ñeàÑaëc bieät, tình huoáng, duy nhaátLaëp laïiCô sôû döõ lieäuDöõ kieän (söï kieän vaø soá)Döõ kieän vaø thuû tuïcKhaû naêng suy luaänKhoângCoù, giôùi haïnKhaû naêng giaûi thíchGiôùi haïnCoùHệ chuyên gia (tt)(Expert System, ES)Tương quan giữa các hệ thốngBài tập nhóm Hãy tìm hiểu về các trang web hoặc các hệ thống phần mềm dùng trong quản lý hiện có tại Việt Nam, chọn lựa 2 website hoặc 2 hệ thống con trên website hoặc 2 hệ thống phần mềm tiêu biểu cho 2 loại hệ thống theo cấp bậc quản lý khác nhau mà bạn đã học. Giới thiệu về trang web hay hệ thống phần mềm, phân loại hệ thống của nó và giải thích.