Bài giảng Giải phẫu chi trên chi dưới

GP CHI TRÊN CHI DƯỚI MỤC TIÊU Biết được một số xương, cơ chi trên chi dưới Biết được mạch máu, thần kinh chính chi phối chi trên, chi dưới Heä xöông goàm : Xöông truïc: x. ñaàu maët x. coät soáng x. söôøn x. öùc Xöông phuï: xöông chi treân xöông chi döôùi THAØNH PHAÀN BOÄ XÖÔNG: 206 xöông x. ñaàu maët x. Söôøn x. öùc x. coät soáng X chi döôùi X chi treân X Truïc X phuï X vöøng , x baát thöôøng khaùc CHÖÙC NAÊNG: 1. Naâng ñôõ: taïo neân khung cöùng giuùp naâng ñôõ loàng ngöïc, thaân mình …& choã baùm cuûa caáu truùc meàm 2. Baûo veä: x ñaàu maët che chôõ cho naõo x loàng ngöïc baûo veä tim, phoåi khung chaäu baûo veä baøng quang, töû cung 3.Vaän ñoäng:cô baùm vaøo x, co cô taïo vaän doäng caùc khôùp 4. Taïo maùu & trao ñoåi chaát: Tuûy xöông taïo hoàng caàu, baïch caàu, tieåu caàu Nôi döï tröõ vaø trao ñoåi môõ, Canxi, phoát-pho PHAÂN LOAÏI: Xöông daøi: x. caùnh tay, x. ñuøi Xöông ngaén: x. coå tay, coå chaân Xöông deït: x.soï, x.öùc Xöông baát ñònh hình: x thaùi döông Xöông vöøng: x. baùnh cheø XÖÔNG ÑAÀU MAËT 8 Xöông soï: chöùa naõo boä, cô quan thính giaùc- thaêng baèng Phaàn treân: voøm soï Phaàn döôùi: neàn soï 15 xöông maët: naèm quanh x. haøm treân cuøng x neàn soï taïo neân oå maét, oå muõi vaø oå mieäng COÄT SOÁNG - Goàm 33 – 35 ñoát soáng. - Coù 4 chieàu cong: coå, ngöïc, thaét löng & chaäu. Nhìn nghieâng Nhìn thaúng & töø phía sau XÖÔNG THAÂN Caùc xöông chi treân GPH XÖÔNG CHI DÖÔÙI - Xöông chaäu - Xöông ñuøi - Xöông chaøy - Xöông maùc - Xöông baùnh cheø - Caùc xöông coå chaân (7) - Caùc xöông baøn chaân (19) - Caùc xöông ñoát baøn chaân (5) - Caùc xöông ñoát ngoùn chaân (14) Khôùp hoâng Khôùp goái Phaân loaïi caùc khôùp * Khôùp baát ñoäng * Khôùp baùn ñoäng * Khôùp ñoäng: 3 loaïi - Khôùp cöû ñoäng theo moät truïc (Unaxial Joint) Khôùp baûn leà Khôùp truïc doïc - Khôùp cöû ñoäng theo hai truïc (Biaxial Joint) Khôùp yeân ngöïa Khôùp daïng ellipse - Khôùp cöû ñoäng theo nhieàu truïc (Multiaxial Joint) Khôùp choûm-oå chaûo Khôùp tröôït CƠ CHI TRÊN 1- CƠ DELTA 2- CƠ TRÊN GAI 3- CƠ DƯỚI GAI 4- CƠ TRÒN BÉ 5- CƠ TRÒN LỚN CƠ CHI TRÊN ĐẦU DÀI ĐẦU NGẮN NGUYÊN ỦY: CỦ TRÊN Ổ CHẢO NGUYÊN ỦY: MÕM QUẠ 1- CƠ CÁNH TAY: 1.1- CƠ CÁNH TAY TRƯỚC: 1.1.1- LỚP NÔNG: CƠ NHỊ ĐẦU CÁNH TAY BÁM TẬN: GÂN CƠ NHỊ ĐẦU LỒI CỦ QUAY TRẺ CÂN CƠ CƠ CHI TRÊN 1- CƠ CÁNH TAY: 1.1- CƠ CÁNH TAY TRƯỚC: 1.1.2- LỚP SÂU: 1- CƠ QUẠ- CÁNH TAY NGUYÊN UỶ: MÕM QUẠ BÁM TÂN: 1/3 TRÊN XƯƠNG CÁNH TAY 2- CƠ CÁNH TAY NGUYÊN UỶ: 2/3 DƯỚI XƯƠNG CÁNH TAY BÁM TÂN: MÕM VẸT XƯƠNG TRỤ CƠ CHI TRÊN ĐẦU DÀI ĐẦU NGOÀI NGUYÊN ỦY: CỦ DƯỚI Ổ CHẢO NGUYÊN ỦY: MẶT SAU XƯƠNG CÁNH TAY ĐẦU TRONG NGUYÊN ỦY: MẶT SAU XƯƠNG CÁNH TAY BÁM TÂN:: MÕM KHUỶU GÂN CƠ TAM ĐẦU 1- CƠ CÁNH TAY: 1.2- CƠ CÁNH TAY SAU: Cơ cánh tay Cơ delta Mặt trước Lớp nông: cơ nhị đầu Lớp sâu: cơ cánh tay Mặt sau: cơ tam đầu cánh tay CƠ CHI TRÊN CÁNH TAY TRƯỚC CÁNH TAY SAU CƠ NHỊ ĐẦU CƠ CÁNH TAY ĐẦU TRONG ĐẦU DÀI CƠ TAM ĐẦU ĐẦU NGOÀI CƠ TAM ĐẦU 1- CƠ CÁNH TAY: VÁCH GIAN CƠ NGOÀI VÁCH GIAN CƠ TRONG ĐỘNG MẠCH CÁNH TAY TK GIỮA CƠ CHI TRÊN 2- CƠ CẲNG TAY: 2.1- CƠ CẲNG TAY TRƯỚC: 2.1.1- LỚP NÔNG: SẤP TRÒN GẤP CỔ TAY QUAY GAN TAY DÀI GẤP CỔ TAY TRỤ CƠ CHI TRÊN CƠ SẤP TRÒN NGUYÊN ỦY: - MÕM TRÊN LỒI CẦU TRONG - MÕM VẸT X. TRỤ BÁM TẬN: GIỮA NGOÀI X. QUAY ĐỘNG TÁC: GẤP VÀ SẤP CẲNG TAY 2- CƠ CẲNG TAY: 2.1- CƠ CẲNG TAY TRƯỚC: 2.1.1- LỚP NÔNG: CƠ CHI TRÊN 2- CƠ CẲNG TAY: 2.1- CƠ CẲNG TAY TRƯỚC: 2.1.1- LỚP NÔNG: GẤP CỔ TAY TRỤ NGUYÊN ỦY: MÕM TRÊN LỒI CẦU TRONG - MÕM KHUỶU X. TRỤ BÁM TẬN: X. ĐẬU, X. MÓC X. ĐỐT BÀN NGÓN 5 ĐỘNG TÁC: GẤP CỔ TAY GẤP CỔ TAY QUAY NGUYÊN ỦY: MÕM TRÊN LỒI CẦU TRONG BÁM TẬN: - CÂN GAN TAY - MẠC GIỮ GÂN GẤP ĐỘNG TÁC: GẤP- DANG CỔ TAY GAN TAY DÀI NGUYÊN ỦY: MÕM TRÊN LỒI CẦU TRONG BÁM TẬN: NỀN X. ĐỐT BÀN NGÓN 2 ĐỘNG TÁC: GẤP CỔ TAY CƠ CHI TRÊN 2- CƠ CẲNG TAY: 2.1- CƠ CẲNG TAY TRƯỚC: 2.1.2- LỚP GIỮA: CƠ GẤP CHUNG CÁC NGÓN NÔNG NGUYÊN ỦY: - MÕM TRÊN LỒI CẦU TRONG - MÕM VẸT X. TRỤ BÁM TẬN: ĐỐT GIỮA X.ĐỐT NGÓN 2- 5 ĐỘNG TÁC: GẤP DỐT GẦN VÀ GẤP CỔ TAY CƠ CHI TRÊN 2- CƠ CẲNG TAY: 2.1- CƠ CẲNG TAY TRƯỚC: 2.1.2- LỚP SÂU: GẤP CHUNG CÁC NGÓN SÂU BÁM TẬN: ĐỐT XA NGÓN 2- 5 NGUYÊN ỦY: MẶT TRƯỚC- TRONG X. TRỤ VÀ MÀNG GIAN CỐT ĐỘNG TÁC: GẤP CỔ TAY GẤP ĐỐT XA GẤP NGÓN CÁI DÀI NGUYÊN ỦY: ½ GIỮA MẶT TRƯỚC X. QUAY BÁM TẬN: ĐỐT XA NGÓN 1 ĐỘNG TÁC: GẤP NGÓN 1 CƠ CHI TRÊN 2- CƠ CẲNG TAY: 2.1- CƠ CẲNG TAY TRƯỚC: 2.1.2- LỚP SÂU: CƠ SẤP VUÔNG NGUYÊN ỦY: ¼ DƯỚI MẶT TRƯỚC X.TRỤ BÁM TẬN: 1/4 DƯỚI MẶT TRƯỚC X. QUAY ĐỘNG TÁC: SẤP CẲNG TAY- BÀN TAY Cơ cẳng tay trước Lớp nông: Cơ sấp tròn Cơ gấp cổ tay quay Cơ gan tay dài Cơ gấp cổ tay trụ Lớp giữa: cơ gấp chung các ngón nông Lớp sâu: Cơ gấp ngón cái dài Cơ gấp chung các ngón sâu Cơ sấp vuông CƠ CHI TRÊN 2- CƠ CẲNG TAY: 2.2- CƠ CẲNG TAY SAU: 2.2.2- NHÓM NGOÀI: 1- CÁNH TAY QUAY NGUYÊN ỦY: - 2/3 TRÊNMÕM TRÊN LỒI CẦU NGOÀI - VÁCH GIAN CƠ NGOÀI BÁM TẬN: MÕM TRÂM QUAY ĐỘNG TÁC: GẤP SẤP CẲNG TAY CƠ CHI TRÊN 2- CƠ CẲNG TAY: 2.2- CƠ CẲNG TAY SAU: 2.2.1- NHÓM NGOÀI: 2- CƠ DƯỖI CỔ TAY QUAY DÀI NGUYÊN ỦY: - 1/3 DƯỚI MÕM TRÊN LỒI CẦU NGOÀI - VÁCH GIAN CƠ NGOÀI BÁM TẬN: NỀN XƯƠNG ĐỐT BÀN 2 ĐỘNG TÁC: DUỖI, DẠNG BÀN TAY 3- CƠ DƯỖI CỔ TAY QUAY NGẰN NGUYÊN ỦY: MÕM TRÊN LỒI CẦU NGOÀI BÁM TẬN: NỀN XƯƠNG ĐỐT BÀN 3 ĐỘNG TÁC: DUỖI, DẠNG BÀN TAY CƠ CHI TRÊN 2- CƠ CẲNG TAY: 2.2- CƠ CẲNG TAY SAU: 2.2.2- NHÓM SAU: 2.2.2.1- LỚP NÔNG: 4 CƠ CƠ KHUỶU CƠ DUỖI CỔ TAY TRỤ CƠ DUỖI NGÓN ÚT CƠ DUỖI CHUNG CÁC NGÓN CƠ CHI TRÊN 2- CƠ CẲNG TAY: 2.2- CƠ CẲNG TAY SAU: 2.2.2- NHÓM SAU: 2.2.2.2- LỚP SÂU: 5 CƠ 1- CƠ DẠNG NGÓN CÁI DÀI NGUYÊN ỦY: MẶT SAU 1/3 TRÊN X. TRỤ, X. QUAY, MÀNG GIAN CỐT BÁM TẬN: NỀN XƯƠNG ĐỐT BÀN NGÓN 1 ĐỘNG TÁC: DẠNG NGÓN CÁI 2- CƠ DUỖI NGÓN CÁI NGẮN NGUYÊN ỦY: MẶT SAU 1/3 TRÊN X. TRỤ, X. QUAY, MÀNG GIAN CỐT BÁM TẬN: NỀN XƯƠNG ĐỐT GẦN NGÓN 1 ĐỘNG TÁC: DUỖI ĐỐT GẦN NGÓN CÁI CƠ CHI TRÊN 2- CƠ CẲNG TAY: 2.2- CƠ CẲNG TAY SAU: 2.2.2- NHÓM SAU: 2.2.2.2- LỚP SÂU: 5 CƠ 4- CƠ DUỖI NGÓN TRỎ NGUYÊN ỦY: MẶT SAU 1/3 DƯỚI X. TRỤ, MÀNG GIAN CỐT BÁM TẬN: GÂN DUỖI CÁC NGÓN (NGÓN 2) ĐỘNG TÁC: DẠNG NGÓN CÁI 3- CƠ DUỖI NGÓN CÁI DÀI NGUYÊN ỦY: MẶT SAU 1/3 GIỮA X. TRỤ, MÀNG GIAN CỐT BÁM TẬN: NỀN XƯƠNG ĐỐT XA NGÓN 1 ĐỘNG TÁC: DUỖI ĐỐT XA NGÓN CÁI CƠ CHI TRÊN 2- CƠ CẲNG TAY: 2.2- CƠ CẲNG TAY SAU: 2.2.2- NHÓM SAU: 2.2.2.2- LỚP SÂU: 5 CƠ 5- CƠ NGỮA NGUYÊN ỦY: MÕM TRÊN LỒI CẦU NGOÀI BÁM TẬN: MẶT NGOÀI, BỜ SAU X. QUAY ĐỘNG TÁC: NGỮA CẲNG TAY Cơ cẳng tay sau Nhóm ngoài: Cơ cánh tay quay Cơ duỗi cổ tay quay ngắn Cơ duỗi cổ tay quay dài Nhóm sau: Lớp nông:4 cơ: cơ duỗi cổ tay trụ, cơ khuỷu, cơ duỗi ngón út, cơ duỗi chung các ngón Lớp sâu: 5 cơ: cơ dạng ngón cái dài, duỗi ngón cái ngắn, cơ duỗi ngón cái dài, cơ duỗi ngón trỏ, cơ ngữa CƠ CHI TRÊN TRỤ QUAY CÁNH TAY QUAY DCTQD DCTQN DCN DNU KHUỶU DCTT NGỮA SẤP TRÒN GCNSÂU GCN NÔNG GCT TRỤ GCT QUAY GT DÀI GNC DÀI TK quay Tk giữa ĐM quay ĐM TK trụ CƠ CHI DƯỚI MÔNG LỚN 1- VÙNG MÔNG: 1.1- LỚP NÔNG: CĂNG MẠC ĐÙI MÔNG LỚN NGUYÊN ỦY: DIỆN MÔNG MÀO CHẬU ĐƯỜNG MÔNG SAU MẶT SAU X. CÙNG DÂY CHẰNG CÙNG- Ụ NGỒI BÁM TÂN: DẢI CHẬU CHÀY ĐƯỜNG RÁP NGUYÊN ỦY: MÀO CHẬU BÁM TÂN: 1/3 TRÊN DẢI CHẬU CHÀY MÔNG LỚN ĐỘNG TÁC DUỖI, XOAY NGOÀI ĐÙI CĂNG MẠC ĐÙI ĐỘNG TÁC GẤP, DẠNG XOAY NGOÀI XOAU TRONG ĐÙI CƠ CHI DƯỚI 2- VÙNG ĐÙI: 2.1- VÙNG ĐÙI TRƯỚC: CƠ MAY NGUYÊN ỦY: GAI CHẬU TRƯỚC TRÊN BÁM TÂN: MẶT TRONG ĐẦU TRÊN X. CHÀY CƠ RỘNG NGOÀI TỨ ĐẦU ĐÙI CƠ THẲNG ĐÙI CƠ RỘNG TRONG ĐỘNG TÁC GẤP XOAY TRONG CẲNG CHÂN CƠ RỘNG GIỮA DUỖI ĐÙI CƠ CHI DƯỚI 2- VÙNG ĐÙI: 2.1- VÙNG ĐÙI TRƯỚC: CƠ CHẬU CƠ THẮT LƯNG LỚN CƠ THẮT LƯNG- CHẬU D12 L1 L2 L3 L4 MẤU CHUYỂN NHỎ ĐỘNG TÁC GẤP ĐÙI VÀO THÂN NGHIÊNG NGƯỜI CƠ CHI DƯỚI 2- VÙNG ĐÙI: 2.2- VÙNG ĐÙI TRONG: 2.2.1- LỚP NÔNG: CƠ LƯỢC NGUYÊN ỦY: - MÀO LƯỢC BÁM TÂN: ĐƯỜNG LƯƠC ĐỘNG TÁC GẤP, KHÉP XOAY TRONG ĐÙI CƠ THON NGUYÊN ỦY: BỜ DƯƠI X. MU BÁM TÂN: LỒI CẦU TRONG ĐỘNG TÁC GẤP, KHÉP XOAY TRONG CƠ KHÉP DÀI NGUYÊN ỦY: BỜ DƯƠI X. MU BÁM TÂN: ĐƯỜNG RÁP ĐỘNG TÁC GẤP, KHÉP XOAY TRONG CƠ CHI DƯỚI 2- VÙNG ĐÙI: 2.2- VÙNG ĐÙI TRONG: TAM GIAÙC ÑUØI CHÖÙA BOÙ MAÏCH, TK ÑUØI CƠ CHI DƯỚI 2- VÙNG ĐÙI: 2.2- VÙNG ĐÙI TRONG: 2.2.2- LỚP GIỮA: 2.2.3- LỚP SÂU: CƠ KHÉP NGẮN NGUYÊN ỦY: NGÀNH DƯỚI X. MU BÁM TÂN: MÉP TRONG ĐƯỜNG RÁP ĐỘNG TÁC GẤP, KHÉP XOAY NGOÀI ĐÙI CƠ KHÉP LỚN NGUYÊN ỦY: NGÀNH DƯỚI X. MU BÁM TÂN: MÉP NGÒAI ĐƯỜNG RÁP ĐỘNG TÁC GẤP, KHÉP XOAY TRONG ĐÙI CƠ CHI DƯỚI 2- VÙNG ĐÙI: 2.3- VÙNG ĐÙI SAU: CƠ BÁN GÂN CƠ BÁN MÀNG NGUYÊN ỦY: Ụ NGỒI BÁM TÂN: MẶT TRONG ĐẦU TRÊN X. CHÀY ĐỘNG TÁC GẤP, DUỖI XOAY TRONG CẲNG CHÂN CƠ NHỊ ĐẦU ĐÙI NGUYÊN ỦY: Ụ NGỒI (ĐẦU DÀI) ĐƯỜNG RÁP ( ĐẦU NGẮN) BÁM TÂN: LỒI CẦU NGOÀI X. CHÀY ĐỘNG TÁC GẤP, XOAY NGOÀI CẲNG CHÂN DUỖI ĐÙI CƠ CHI DƯỚI 2- VÙNG ĐÙI: 2.3- VÙNG ĐÙI SAU: HOÁ KHEO Cơ chi dưới Cơ mông lớn Vùng đùi trước: cơ tứ đầu đùi, cơ may, cơ thắt lưng lớn, cơ chậu Vùng đùi trong: Lớp nông: cơ lược, cơ thon, cơ khép dài Tam giác đùi chứa bó mạch, thần kinh Lớp giữa: cơ khép ngắn Lớp sâu: cơ khép lớn Vùng đùi sau: Cơ bán màng, cơ bán gân, cơ nhị đầu đùi CƠ CHI DƯỚI 3- VÙNG CẲNG CHÂN: 3.2- VÙNG CẲNG CHÂN SAU: 3.2.1- LỚP NÔNG: (03 CƠ) CƠ BỤNG CHÂN NGUYÊN ỦY: LỒI CẦU TRONG LỒI CẦU NGOÀI BÁM TÂN: XƯƠNG GÓT ĐỘNG TÁC GẤP CẲNG CHÂN GẤP BÀN CHÂN CƠ CHI DƯỚI 3- VÙNG CẲNG CHÂN: 3.2- VÙNG CẲNG CHÂN SAU: 3.2.1- LỚP NÔNG: (03 CƠ) CƠ DÉP NGUYÊN ỦY: CHỎM MÁC ĐƯỜNG CƠ DÉP BÁM TÂN: XƯƠNG GÓT ĐỘNG TÁC GẤP CẲNG CHÂN GẤP BÀN CHÂN GÂN ACHILLE CƠ GAN CHÂN NGUYÊN ỦY: BỜ DƯỚI ĐƯỜNG RÁP BÁM TÂN: XƯƠNG GÓT ĐỘNG TÁC GẤP BÀN CHÂN CƠ CHI DƯỚI CUNG CƠ DÉP CƠ CHÀY SAU CƠ GẤP NGÓN CÁI DÀI 3- VÙNG CẲNG CHÂN: 3.2- VÙNG CẲNG CHÂN SAU: 3.2.2- LỚP SÂU: (04 CƠ) NGUYÊN ỦY: 1/3 GIŨA SAU X. CHÀY X. MÁC, MÀNG GIAN CỐT BÁM TÂN: - X. GHE, X. CHÊM - NỀN X. ĐỐT BÀN II, III, IV ĐỘNG TÁC GẤP, NGHIÊNG TRONG BÀN CHÂN NGUYÊN ỦY: 2/3 DƯỚI X. MÁC MÀNG GIAN CỐT BÁM TÂN: ĐỐT XA NGÓN I ĐỘNG TÁC GẤP NGÓN I NGHIÊNG TRONG BÀN CHÂN CƠ CHI DƯỚI CƠ KHOEO CƠ GẤP CÁC NGÓN CHÂN DÀI 3- VÙNG CẲNG CHÂN: 3.2- VÙNG CẲNG CHÂN SAU: 3.2.2- LỚP SÂU:( 04 CƠ) NGUYÊN ỦY: LỒI CẦU NGOÀI X. ĐÙI BÁM TÂN: - ĐƯỜNG CƠ DÉP ĐỘNG TÁC GẤP, XOAY TRONG CẲNG CHÂN NGUYÊN ỦY: 1/3 GIỮA SAU X. CHÀY BÁM TÂN: NỀN ĐỐT XA NGÓN II, III, IV, V ĐỘNG TÁC GẤP NGÓN II, III, IV, V GẤP, XOAY TRONG BÀN CHÂN CƠ CHI DƯỚI 3- VÙNG CẲNG CHÂN: 3.1- VÙNG CẲNG CHÂN TRƯỚC:(03 CƠ) CƠ CHÀY TRƯỚC NGUYÊN ỦY: LỒI CẦU NGOÀI X. CHÀY MÀNG GIAN CỐT BÁM TÂN: - NỀN X. ĐỐT BÀN NGÓN I ĐỘNG TÁC DUỖI, NGHIÊNG TRONG BÀN CHÂN CƠ DUỖI CÁC NGÓN CHÂN DÀI NGUYÊN ỦY: LỒI CẦU NGOÀI X. CHÀY ¾ TRÊN TRONG X. MÁC MÀNG GIAN CỐT BÁM TÂN: NỀN X. ĐỐT GIỮA, XA NGÓN II, III, IV, V ĐỘNG TÁC DUỖI NGÓN II, III, IV, V DUỖI BÀN CHÂN NGHIÊNG NGOÀI BÀN CHÂN CƠ DUỖI NGÓN CÁI DÀI CƠ CHI DƯỚI 3- VÙNG CẲNG CHÂN: 3.1- VÙNG CẲNG CHÂN NGOÀI:(02 CƠ) CƠ MÁC DÀI NGUYÊN ỦY: CHỎM MÁC, MẶT NGOÀI X. MÁC -VÁCH GIAN CƠ TRƯỚC, SAU BÁM TÂN: - NỀN X. ĐỐT BÀN NGÓN I - X. CHÊM TRONG CƠ MÁC NGẮN NGUYÊN ỦY: 2/3 DƯỚI NGOÀI X. MÁC VÁCH GIAN CƠ TRƯỚC, SAU BÁM TÂN: NỀN X. ĐỐT BÀN NGÓN V ĐỘNG TÁC GẤP BÀN CHÂN ĐỘNG TÁC GẤP, NGHIÊNG NGOÀI BÀN CHÂN Cơ vùng cẳng chân Cẳng chân sau Lớp nông 3 cơ: cơ bụng chân,gan chân, cơ dép Lớp sâu 4 cơ: cơ chày sau, cơ gấp ngón chân cái dài, cơ khoeo, cơ gấp các ngón chân dài. Cẳng chân trước 3 cơ: cơ chày trước, cơ duỗi ngón cái dài,cơ duỗi các ngón chân dài Cẳng chân ngoài: cơ mác dài, cơ mác ngắn TK đùi ĐM TM đùi ĐM đùi sâu ĐM TM đùi ĐMTM chậu ngoài Dây chằng bẹn