Bài giảng Cơ sở khoa học môi trường: Môi trường khí quyển (Phần 4)

Cơ sở khoa học môi trường – Môi trường khí quyển Nội dung 1. Khái niệm 2. Các nguồn ô nhiểm không khí 3. Nguồn ô nhiểm công nghiệp 4. Nguồn ô nhiểm sinh họat Cơ sở khoa học môi trường – Môi trường khí quyển Khái niệm Hiện nay hầu hết các quốc gia trên thế giới đều đã xây dựng các chỉ tiêu vể nồng độ giới hạn cho phép đối với từng chất đặc trưng cho chất lượng môi trường không khí. Định nghĩa Không khí bị ô nhiễm nếu các chất đặc trưng cho chất lượng môi trường không khí có nồng độ vượt tiêu chuẩn giới hạn cho phép Cơ sở khoa học môi trường – Môi trường khí quyển Các nguồn gây ô nhiểm Cơ sở khoa học môi trường – Môi trường khí quyển Các nguồn gây ô nhiểm Có 2 nguồn gây ô nhiểm chính Nguồn ô nhiễm thiên nhiên: • Núi lửa phun • các quá trình phân huỷ động thực vật thải ra NH3, CH4; • Sấm chớp làm xuất hiện axit nitric, NH3 v.v... Cơ sở khoa học môi trường – Môi trường khí quyển Các nguồn gây ô nhiểm Có 2 nguồn gây ô nhiểm chính Nguồn ô nhiễm nhân tạo do con người gây ra: • Sản xuất công nghiệp • Giao thông vận tải • Từ thói quen sinh hoạt v.v... Cơ sở khoa học môi trường – Môi trường khí quyển Các nguồn gây ô nhiểm Cơ sở khoa học môi trường – Môi trường khí quyển Các nguồn ô nhiểm • Nguồn cao • Nguồn thấp, Cơ sở khoa học môi trường – Môi trường khí quyển Các nguồn ô nhiểm •Nguồn điểm, • Nguồn đường hay • Nguồn mặt, Cơ sở khoa học môi trường – Môi trường khí quyển Ô nhiểm công nghiệp Cơ sở khoa học môi trường – Môi trường khí quyển Ô nhiểm công nghiệp Ô nhiễm công nghiệp là do các ống khói của nhà máy thải vào môi trường không khí rất nhiều chất độc hại. Đồng thời nguồn ô nhiễm công nghiệp còn phát sinh từ quá trình công nghệ sản xuất do: • Bốc hơi • rò rỉ • thất thoát trên dây truyền sản xuất và trên các đường ống dẫn tải. Cơ sở khoa học môi trường – Môi trường khí quyển Ô nhiểm công nghiệp Đặc điểm chất thải do công nghiệp: - Nồng độ chất độc hại rất cao - Tập trung trong khoảng không gian hẹp, thường là hỗn hợp khí và hơi độc hại. Phụ thuộc vào: - loại nhiên liệu được sử dụng - Công nghệ đốt nhiên liệu, - Công nghệ sản xuất - Trình độ sản xuất Cơ sở khoa học môi trường – Môi trường khí quyển Các ngành công nghiệp gây ô nhiểm nhiều Cơ sở khoa học môi trường – Môi trường khí quyển Các ngành công nghiệp gây ô nhiểm nhiều Công nghiệp năng lượng • Nhiên liệu chính: Than, dầu FO (dầu mazut Fuel oil), dầu diezen. • Hàng năm thải ra hàng triệu tấn C02, hàng trăm ngàn tấn S02 và lượng bụi khổng lồ. • Ống khói của nhà máy nhiệt điện là nguồn gây ô nhiễm lớn cho các vùng xung quanh. • Các nhà máy nhiệt điện: Phả Lại, Ninh Bình Cơ sở khoa học môi trường – Môi trường khí quyển Các ngành công nghiệp gây ô nhiểm nhiều Công nghiệp Hóa chất - Thải ra môi trường ở thể khí và thể rắn. - Đặc trưng là nhiệt độ của khí thải chênh lệch ít so với nhiệt độ khống khí môi trường xung quanh nên hạn chế được sự khuếch tán của các chất độc hại  tập trung ở gần nguồn. - Các chất khí thải có khả năng kết với các chất khí khác tạo thành chất độc hại mới, đôi khi còn độc hại hơn cả chất độc hại ban đầu thải ra. - Sản xuất sơn thải ra etxăng, toluen. Cơ sở khoa học môi trường – Môi trường khí quyển Các ngành công nghiệp gây ô nhiểm nhiều Công nghiệp luyện kim - Đặc trưng: nhiều bụi kích thước lớn lúc tuyển quặng; S02, NOx phát sinh trong quá trình đốt cháy nhiên liệu v.v. - Hơi và bụi chứa nhiều chất độc hại như oxít đồng (CuO), thạch tín, thuỷ ngân sinh ra trong quá trình luyện Cu, Zn và các kim loại màu khác. - Chất thải đặc điểm là nhiệt độ cao (300 - 400°C) đôi khi lên đến 500°c. Độ cao ống khói cao 50 – 200 - Chất ô nhiễm ở các nhà máy luyện kim được phân bố rất rộng Cơ sở khoa học môi trường – Môi trường khí quyển Nguồn ô nhiểm do giao thông vận tải Đặc điểm: - Nguồn ô nhiễm rất thấp, di động - Chủ yếu chúng gây ra ô nhiễm cho hai bên đường. - Phụ thuộc rất nhiều vào địa hình và quy hoạch kiến trúc các phố phường hai bên đường Cơ sở khoa học môi trường – Môi trường khí quyển Nguồn ô nhiểm do sinh hoạt • Do bếp đun và lò sưởi sử dụng nhiên liệu than đá, củi, dầu hoả và khí đốt. • Đặc điểm gây ô nhiễm cục bộ trong nhà hay trong phòng Đun bếp than tổ ong sẽ thải ra nhiều chất khí độc hại như SO2, CO, CO2 và bụi. Cơ sở khoa học môi trường – Môi trường khí quyển Nguồn ô nhiểm do sinh hoạt Cống rãnh và môi trường nước mặt như ao, hồ, kênh rạch, sông ngòi bị ô nhiễm  bốc hơi, thoát khí độc hại và gây ổ nhiễm môi trường không khí, Bải rác, xác bả động thực vật phân rửa và bốc mùi