Bài giảng Bất thường bánh nhau-Màng nhau-dây rốn

BẤT THƯỜNG BÁNH NHAU-MÀNG NHAU-DÂY RỐN BẤT THƯỜNG BÁNH NHAU Bất thường về hình dạng Nhiều bánh nhau trên một đơn thai: bánh nhau kép (placenta dulpex), bánh nhau hai thùy (placenta bilobata) Bánh nhau phụ (succenturiate lobes): 5%, nhiều thùy phụ phát triển trên màng nhau ở khoảng xa bờ ngoại vi bánh nhau chính và có nhánh nối với mạch máu của thai, khi có kết hợp với mạch máu tiền đạo (vasa previa) có thể là nguyên nhân nguy hiểm gây mất máu thai khi chuyển dạ BẤT THƯỜNG BÁNH NHAU Nhau bám màng: hiếm, toàn bộ màng nhau bao bọc bởi lông nhau, bánh nhau phát triển như một màng mỏng toàn bộ ngoại vi màng đệm. Chẩn đoán qua siêu âm Bánh nhau hình tròn (Ring-Shaped Placenta): 1/6000 thai kỳ, có thể là một dạng bánh nhau bám màng, dạng móng ngựa hay gặp, kết hợp với xuất huyết trong thai kỳ và hậu sản, thai chậm phát triển BẤT THƯỜNG BÁNH NHAU Bánh nhau có cửa sổ (Fenestrated Placenta): hiếm, trung tâm đĩa bánh nhau bị mất, có khi có cửa sổ thực sự nhưng sự khiếm khuyết này thường chỉ ảnh hưởng đến lớp gai nhau mà lớp màng đệm vẫn còn nguyên, cần phân biệt với sót nhau trong TC. Bánh nhau ngoài màng đệm (extrachorial Placentation): nguy cơ mất máu thai và mẹ BẤT THƯỜNG BÁNH NHAU Nhau cài răng lược: tế bào nuôi xâm nhập vào cơ tử cung Accreta: lông nhau xâm lấn tiếp xúc với cơ TC Increta: lông nhau xâm lấn vào trong cơ TC Percreta: lông nhau xuyên qua cơ TC ra phúc mạc TC và cơ quan lân cận Bánh nhau hai thùy Bánh nhau bám màng Bánh nhau phụ Bánh nhau ngoài màng đệm Nhau cài răng lược BẤT THƯỜNG BÁNH NHAU Tổn thương gây thoái hóa bánh nhau: theo giai đoạn của nguyên bào, nhồi máu ảnh hưởng tưới máu tử cung-nhau, sự lắng đọng muối canci trên mặt mẹ của bánh nhaugiảm đường kính mao mạch thai. Rối loạn tuần hoàn TC-nhau: do vỡ các mạch máu ở TC, nhau, khoảng gian gai nhau trong nhồi máu nhau, nhau bong non, thuyên tắc mạch máu nhau thaisuy tuần hoàn nhau. BẤT THƯỜNG BÁNH NHAU Phù gai nhau: thường kết hợp với đa hồng cầu thai và phù thai. Thường gặp mẹ bị tiểu đường, thai bị tim bẩm sinh, nhiễm giang mai bẩm sinh. Các khối u của bánh nhau: U nguyên bào nuôi Bướu máu: nhỏ thì thường không triệu chứng, lớn hoặc nhiều thường kết hợp với đa ối và xuất huyết trong thai kỳ thai chết hoặc dị dạng, kém phát triển, thiếu máu mãn tính. BẤT THƯỜNG BÁNH NHAU U di căn bánh nhau: u hắc tố (melanoma), u lympho (lymphomas), bệnh bạch cầu (leukemias). Sự tăng sinh tế bào ác tính xảy ra ở khoảng liên gai nhau, tuy nhiên hiếm khi có biểu hiện lâm sàng. BẤT THƯỜNG MÀNG NHAU Màng ối nhuộm phân su: hiếm khi xảy ra ở thai non tháng, xảy ra 25-30% thai > 42 tuần và có thể thấy được sau khi thai tống phân su 1-3 giờ. Thường kết hợp với tỷ lệ tử vong, bệnh tật chu sinh, hội chứng hít phân su. Nguy cơ nguy hiểm cho mẹ là thuyên tắc ối, nhiễm trùng hậu sản. Viêm màng ối: thường kết hợp với ối vỡ lâu, chuyển dạ kéo dài. Xử trí thích hợp là KS phối hợp và khởi phát chuyển dạ. BẤT THƯỜNG DÂY RỐN Dây rốn ngắn ( 70 cm): nguy cơ sa dây rốn Dây rốn xoắn: vài trường hợp biểu hiện bằng màng ối nhuộm phân su, sanh non, thai bị stress. BẤT THƯỜNG DÂY RỐN Một động mạch rốn: ¼ trẻ kết hợp với dị tật bẩm sinh trong đó 50% có bất thường nhiễm sắc thể. Tỷ lệ này tăng trong mẹ bị tiểu đường, động kinh, tiền sản giật, xuất huyết trong thai kỳ, thiểu ối, đa ối. Bốn động mạch rốn: Bất thường vị trí bám của dây rốn: Dây rốn phân nhánh: trước khi dính vào bánh nhau. Vì các nhánh này không có lớp nệm nâng đỡ nên dễ bị xoắn và thuyên tắc. Dây rốn bám mép: ít có giá trị lâm sàng BẤT THƯỜNG DÂY RỐN Dây rốn bám màng: mạch máu dây rốn phân nhánh trên màng nhau cách xa bờ bánh nhau và bám vào một khe trên màng nhau Mạch máu tiền đạo: khi vài mạch máu thai trong dây rốn bám màng băng qua lỗ cổ tử cung và nằm dưới phần thai, cần làm Doppler màu để chẩn đoán. Đây là tình trạng ngu hiểm cho thai vì khi ối vỡ sẽ làm vỡ mạch máu tiền đạo gây mất máu thai. BẤT THƯỜNG DÂY RỐN Những bất thường dây rốn có khả năng làm cản trở dòng máu nhau-thai: Dây rốn thắt nút: thắt nút giả là do mạch máu dây rốn quăn lại, phân biệt với thắt nút thật do thai tạo ra trong quá trình vận động. Tình trạng này có thể dẫn tới thuyên tắc mạch máu, thiếu oxy thaitử vong thai, tổn thương hệ thần kinh thai. Dây rốn quấn cổ: thường gặp ở dây rốn dài, 1 vòng (20-34%), 2 vòng (2.5-5%), 3 vòng (0.2-0.5%) BẤT THƯỜNG DÂY RỐN Dây rốn bị xoắn và thắt hẹp: xảy ra do thai vận động, nếu nặng dẫn tới thai chết lưu. Khối máu tụ ở dây rốn: thường xảy ra ở dây rốn ngắn do chấn thương, vỡ giãn tĩnh mạch, Nang rốn: nang rốn giả thường lớn và xuất phát từ dịch của thạch Wharton, nang rốn thật thường nhỏ và từ phần thừa ra của dây rồn hoặc từ niệu nang Xin chân thành cám ơn Quí vị!