Bài giảng Bài 13: Nước Đại Việt thế kỷ XIII

Kiểm tra bài cũ Quan sát hình thức tổ chức bộ máy nhà nước phong kiến thời Trần. Theo em : Điểm nào giống, điểm nào khác hình thức tổ chức bộ máy nhà nước thời Lý, Nêu nhận xét của em về bộ máy nhà nước thời Trần: Giống: a. Nhà Trần thực hiện chế độ Thái thượng hoàng b. Nhà Trần chia cả nước thành 12 lộ c. Tổ chức hệ thống quan lại bên dưới của nhà Trần d. Các quan đại thần phần lớn do người họ Trần nắm giữ e. Lập Quốc sử viện, Quốc tử giám, hà đê sứ, khuyến nông sứ, đồn điền sứ. Khác: Kiểm tra bài cũ Nhận xét Bộ máy nhà nước thời Trần tổ chức hoàn chỉnh chặt chẽ hơn thời Lý, năng lực quản lý đất nước của nhà Trần được nâng cao chứng tỏ chế độ phong kiến tập quyền được củng cố thêm một bước. I. Nhà Trần thành lập II. Nhà Trần xây dựng quân đội củng cố quốc phòng và phát triển kinh tế Nhà Trần xây dựng quân đội và củng cố quốc phòng. a). Xây dựng quân đội I. Nhà Trần thành lập II. Nhà Trần xây dựng quân đội và phát triển kinh tế 1. Nhà Trần xây dựng quân đội và củng cố quốc phòng Tổ chức :(2 loại quân ) + Cấm quân: Bảo vệ triều đình và kinh thành. +Quân các lộ: (Địa phương): Quân triều đình Quân vương hầu Hương binh làng xã a). Xây dựng quân đội I. Nhà Trần thành lập II. Nhà Trần xây dựng quân đội và phát triển kinh tế 1. Nhà Trần xây dựng quân đội và củng cố quốc phòng a). Xây dựng quân đội Biện pháp: + Chính sách “Ngụ binh ư nông” + Quân lính cốt tinh nhuệ không cốt đông + Học binh pháp và luyện võ nghệ - Cử tướng giỏi giữ nơi hiểm yếu. - Tăng cường kiểm tra. - Giữ quan hệ tốt, tránh mọi xung đột biên giới. I. Nhà Trần thành lập II. Nhà Trần xây dựng quân đội và phát triển kinh tế 1. Nhà Trần xây dựng quân đội và củng cố quốc phòng a). Xây dựng quân đội b). Củng cố quốc phòng “ Lấy đoản binh thắng trường trận, lấy ngắn thắng dài. Xây dựng tình đoàn kết trong quân đội và khoan thư sức dân làm kế sâu rễ bền gốc”. “Hưng Đạo Đại vương Trần Quốc Tuấn” Bài tập Nếu chỉ chọn 3 trong 5 điểm sau để khẳng định quân đội thời Trần là một quân đội mạnh thì em chọn những điểm nào ? 1. Nhà Trần tiếp tục duy trì chính sách “Ngụ binh ư nông” 2. Nhà Trần chủ trương : Quân lính cốt tinh nhuệ chứ không cốt đông. 3. Chế độ luyện tập, học tập của binh lính và tướng lĩnh được thực hiện thường xuyên, quy củ. 4. Những nơi hiểm yếu giao cho tướng giỏi đảm nhiệm. 5. Vua Trần chú trọng kiểm tra việc phòng bị các nơi hiểm yếu 1. Nhà Trần tiếp tục duy trì chính sách “Ngụ binh ư nông” 2. Nhà Trần chủ trương : Quân lính cốt tinh nhuệ chứ không cốt đông. 4. Những nơi hiểm yếu giao cho tướng giỏi đảm nhiệm. I. Nhà Trần thành lập II. Nhà Trần xây dựng quân đội và phát triển kinh tế 1. Nhà Trần xây dựng quân đội và củng cố quốc phòng 2. Phục hồi và phát triển kinh tế a). Nông nghiệp - Đẩy mạnh khai hoang mở rộng diện tích canh tác. - Đắp đê phòng lụt, đào sông nạo vét kênh ngòi I. Nhà Trần thành lập II. Nhà Trần xây dựng quân đội và phát triển kinh tế 1. Nhà Trần xây dựng quân đội và củng cố quốc phòng 1248 nhân dân các lộ được lệnh mở chiến dịch đắp đê suốt từ đầu nguồn các con sông lớn cho đến cửa biển. Tất cả mọi người không phân biệt trai gái giàu nghèo từ 18 tuổi trở lên phải tham gia một số ngày nhất định trong năm. 2. Phục hồi và phát triển kinh tế a). Nông nghiệp Năm 1266, nhà Trần cho phép các vương hầu công chúa, phò mã chiêu tập những người phiêu tán không có sản nghiệp làm nô tì để khai khẩn ruộng hoang lập điền trang. Vương hầu có điền trang từ đấy. (Đại việt sử kí toàn thư) I. Nhà Trần thành lập II. Nhà Trần xây dựng quân đội và phát triển kinh tế 1. Nhà Trần xây dựng quân đội và củng cố quốc phòng Kết quả: Nông nghiệp được phục hồi và phát triển, đời sống nhân dân ổn định. 2. Phục hồi và phát triển kinh tế a). Nông nghiệp Sử cũ còn ghi lại : “Giữa mùa đông mà mạ vẫn xanh mườn mượt” ... “Sứ giả nhà Nguyên đến nước ta thấy ở vùng đồng bằng một năm lúa chín 4 vụ” Thủ công nghiệp: I. Nhà Trần thành lập II. Nhà Trần xây dựng quân đội và phát triển kinh tế 1. Nhà Trần xây dựng quân đội và củng cố quốc phòng 2. Phục hồi và phát triển kinh tế a). Nông nghiệp b). Thủ công nghiệp và thương nghiệp .Xưởng nhà nước sản xuất đồ gốm và vũ khí .Làng thủ công: đúc đồng rèn sắt làm giấy... hết Thủ công nghiệp: I. Nhà Trần thành lập II. Nhà Trần xây dựng quân đội và phát triển kinh tế 1. Nhà Trần xây dựng quân đội và củng cố quốc phòng 2. Phục hồi và phát triển kinh tế a). Nông nghiệp b). Thủ công nghiệp và thương nghiệp .Xưởng nhà nước sản xuất đồ gốm và vũ khí .Làng thủ công: đúc đồng rèn sắt làm giấy... .Tăng lên cả về số lượng và chất lượng. I. Nhà Trần thành lập II. Nhà Trần xây dựng quân đội và phát triển kinh tế 1. Nhà Trần xây dựng quân đội và củng cố quốc phòng 2. Phục hồi và phát triển kinh tế a). Nông nghiệp Thương nghiệp : Buôn bán trao đổi trong nước và nước ngoài phát triển. b). Thủ công nghiệp và thương nghiệp Thương nghiệp : Sử cũ chép : “Vua Trần Anh Tông vốn có tính phóng khoáng, đêm đến vua thường lẻn ra khỏi cung điện cùng một số lính hầu đi dạo chơi các phố phường đến gần sáng mới về ” . Theo em những chủ trương và biện pháp trong việc củng cố chính quyền, xây dựng quân đội phát triển kinh tế đã có tác dụng như thế nào đối với quốc gia Đại Việt nửa đầu thế kỉ XIII ? Kết luận:Nước Đại Việt trong nửa đầu thế kỉ XIII đã được nhà Trần củng cố và xây dựng khá toàn diện, vững mạnh, tạo được niềm tin, sự đoàn kết nhất trí trong các tầng lớp nhân dân. Nhà nước Đại Việt đang vững bước đi lên. Vẽ sơ đồ thể hiện mối quan hệ giữa việc củng cố chính quyền, xây dựng quân đội và phát triển kinh tế của quốc gia Đại Việt nửa đầu thế kỉ XIII ? Bài tập Tổ chức nhà nước chặt chẽ hoàn chỉnh Quân đội hùng mạnh Kinh tế phát triển - thế nước cường thịnh Mối quan hệ: