Bài 12: thực hành - Điều chỉnh các thông số của mạch tạo xung đa hài dùng tranzito

Chóc mõng c¸c ThÇy C« vµ c¸c em häc sinh nh©n dÞp 20-11 Mai V¨n HiÖp Tr­êng THPT Ng« QuyÒn-Ba V× Bµi 12. Thùc hµnh:§iÒu chØnh c¸c th«ng sè cña m¹ch t¹o xung ®a hµi dïng tranzito Môc tiªu: §iÒu chØnh ®­îc tõ xung ®a hµi ®èi xøng sang xung ®a hµi kh«ng ®èi xøng §iÒu chØnh ®­îc chu k× xung nhanh hay chËm Cã ý thøc thùc hiÖn ®óng quy tr×nh vµ c¸c quy ®Þnh vÒ an toµn Chó ý: V× kh«ng cã thiÕt bÞ thÝ nghiÖm :Nªn thay b»ng thÝ nghiÖm thùc hµnh Aá trªn m¸y tÝnh I- ChuÈn bÞ 1. Dông cô, vËt liÖu(Dïng m¹ch ¶o) -Mét m¹ch t¹o xung ®a hµi ®èi xøng dïng tranzito ®· l¾p s½n nh­ h×nh 8-3(SGK) ®· thay R1, R2 b»ng ®Ìn LED xanh, ®á vµ cã chu k× 4 gi©y, cã ®Çu chê ®Ó thay ®æi tô vµ ®iÖn trë. -Tô ho¸ lo¹i:100 mic«fara - 25v : 2 chiÕc -Tô ho¸ lo¹i: 50 micr«fara-25v : 2 chiÕc -Hai tô ho¸ cã trÞ sè C1 kh¸c C2 ®Ó thay ®æi ®é réng xung vµ chu k× xung R1= R2 = 0,5K (2 chiÕc), R3=R4 =20K(cã R3=10K) 2.Nh÷ng kiÕn thøc liªn quan ¤n l¹i Bµi 8: M¹ch t¹o xung: Chøc n¨ng m¹ch t¹o xung: M¹ch t¹o xung lµ m¹ch ®iÖn tö ®Ó biÕn ®æi n¨ng l­îng cña dßng ®iÖn mét chiÒu thµnh n¨ng l­îng dao ®éng ®iÖn cã d¹ng xung vµ tÇn sè theo yªu cÇu S¬ ®å vµ nguyªn lÝ lµm viÖc cña m¹ch t¹o xung ®a hµi tù dao ®éng: Kh¸i niÖm:M¹ch t¹o xung ®a hµi tù dao ®éng lµ m¹ch ®iÖn tö t¹o ra c¸c xung cã d¹ng h×nh ch÷ nhËt lÆp l¹i theo chu k× vµ cã hai tr¹ng th¸i c©n b»ng kh«ng æn ®Þnh. S¬ ®å m¹ch ®iÖn:h×nh 8-3:GhÐp colect¬-baz¬ Nguyªn lÝ lµm viÖc: §ãng c«ng t¾c nguån: Lóc ®Çu dßng cïng qua R1 vµ R2 ,tøc lµ ®Òu cã Ic1 vµ Ic2 Do kÕt cÊu cña m¹ch ®iÖn nªn sau ®ã Ic1 kh¸c Ic2 : VÝ dô:- Khi T1 th«ng b·o hoµ th× T2 bÞ kho¸: tr¹ng th¸i c©n b»ng thø nhÊt vµ cã xung ra -Khi T2 th«ng b·o hoµ th× T1 bÞ kho¸:Tr¹ng th¸i c©n b»ng thø hai vµ cã xung ra LÝ do: Qu¸ tr×nh tÝch- phãng n¨ng l­îng cña C1 vµ C2 lµm cho qu¸ tr×nh kho¸ -th«ng cña T1 vµ T2 tiÕp diÔn (nh­ ®å thÞ ®· quan s¸t) NÕu chän T1= T2, R1= R2= R C1= C2= C th× sÏ ®­îc xung ®a hµi ®èi xøng: -Víi ®é réng xung : vµ chu k× xung Tx= 2 .D¹ng xung ra lÝ t­ëng t¹i colect¬ cña c¸c tranzito T1 vµ T2 nh­ h×nh 8- 4. II-Néi dung vµ quy tr×nh thùc hµnh B­íc1:CÊp nguån cho m¹ch ®iÖn ho¹t ®éng Quan s¸t ¸nh s¸ng vµ ®Õm sè lÇn s¸ng cña LED trong kho¶ng 30 gi©y. Ghi kÕt qu¶ vµo b¶ng trong mÉu b¸o c¸o thùc hµnh. Dao ®éng ®a hµi: B­íc 2:-C¾t nguån,m¾c// hai tô víi hai tô ®iÖn trong s¬ ®å l¾p s½n.-§ãng ®iÖn vµ lµm nh­ b­íc 1 B­íc 3:-C¾t ®iÖn,bá ra mét tô ë mét vÕ cña b­íc 2. -§ãng ®iÖn vµ lµm nh­ b­íc 1-So s¸nh thêi gian s¸ng tèi cña LED. III. Tæng kÕt ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ thùc hµnh 1. Häc sinh b¸o c¸o thùc hµnh theo mÉu, th¶o luËn vµ tù ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ (theo nhãm). 2.Gi¸o viªn ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ vµ chÊm b¸o c¸o thùc hµnh(theo nhãm) §¸nh gi¸ kÕt qu¶ thùc hµnh KÐo dµi chu k× dao ®éng cho ®Ìn nh¸y chËm: -T¨ng trÞ sè ®iÖn dung cña tô C1 vµ C2 -M¾c // thªm tô cã cïng trÞ sè Rót ng¾n chu k× dao ®éng cho ®Ìn nh¸y nhanh: -Gi¶m trÞ sè ®iÖn dung cña tô C1 vµ C2 Cho ®Ìn ®á s¸ng l©u h¬n ®Ìn xanh vµ ng­îc l¹i? => Thay ®æi trÞ sè tô ®iÖn C1 vµ C2 Cho ®Ìn ®á s¸ng l©u h¬n ®Ìn xanh hoÆc ng­îc l¹i? Thay ®æi trÞ sè ®iÖn dung cña C1 vµ C2, ®ång thêi lµm ®é réng vµ chu k× xung còng thay ®æi. IV. Cñng cè h­íng dÉn häc bµi 1. Tr¶ lêi c©u hái theo b¶ng mÉu b¸o c¸o trang 54 SGK Khi C1=C2=C , R1 = R2= R th× sÏ ®­îc xung ®a hµi ®èi xøng: -Víi ®é réng xung : vµ chu k× xung Tx= 2 D¹ng xung ra lÝ t­ëng t¹i colect¬ cña c¸c tranzito T1 vµ T2 nh­ h×nh 8- 4. 2. Tr¶ lêi c©u hái theo 03 ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ thùc hµnh. a) KÐo dµi chu k× dao ®éng cho ®Ìn nh¸y chËm: -T¨ng trÞ sè ®iÖn dung cña tô C1 vµ C2 -M¾c // thªm tô cã cïng trÞ sè b)Rót ng¾n chu k× dao ®éng cho ®Ìn nh¸y nhanh: -Gi¶m trÞ sè ®iÖn dung cña tô C1 vµ C2 C) Cho ®Ìn ®á s¸ng l©u h¬n ®Ìn xanh vµ ng­îc l¹i?: Thay ®æi trÞ sè tô ®iÖn C1 vµ C2 3-TuÇn sau kiÓm tra 1 tiÕt: tiÕt12 ¤n tËp: tõ tiÕt1 ®Õn tiÕt 11 Néi dung kiÓm tra:-tr¾c nghiÖm + tù luËn Chó ý: C¸c s¬ ®å nguyªn lÝ vµ s¬ ®å l¾p r¸p m¹ch ®iÖn. Xin ch©n thµnh c¶m ¬n! Ng­êi thùc hiÖn: Mai V¨n HiÖp – Tr­êng THPT Ng« QuyÒn-Ba V×